Okullarda fen eğitimi verilmesi ile özel yetenekli öğrenciler, fene olan motivasyon ve isteklerinin de yardımıyla ürünler oluştururlar. Ülkemizdeki özel yeteneklilerin eğitim programı da bu nedenle proje temelli bir yapıda tasarlanarak bu üretkenliği destekler nitelikte olup, programın iyileştirilmesi için yeni araştırmalara ihtiyaç olduğu söylenebilir. Bu bağlamda; bu araştırmada özel yetenekli ortaokul öğrencilerinin fene yönelik proje çalışmaları hakkındaki görüşlerini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Çalışma grubu, 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Türkiye’nin Ege Bölgesi’nde bulunan bir BİLSEM’nde (Bilim ve Sanat Merkezi) eğitim görmekte olan ve amaçlı örnekleme yöntemine göre belirlenen 16 (8 kız, 8 erkek) özel yetenekli ortaokul öğrencisinden oluşmaktadır. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı bu araştırmada elde edilen veriler, iki araştırmacı tarafından geliştirilen ve dört açık uçlu sorudan oluşan “Özel Yetenekli Ortaokul Öğrencilerinin Fen Projesi Hazırlamaya ve Yetkinliklerine İlişkin Görüşme Protokolü” ile toplanmış ve içerik analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmada öğrencilerin fen projesi hazırlamaya yönelik temel bilgi düzeyi ve yeterlik algısı incelenmiştir. Öğrencilerin fen projelerini daha çok bilimsel süreç becerileriyle ilişkilendirdikleri, proje hazırlamanın kendilerine, bilimsel alanda kişisel gelişim sağlaması yönünde katkı sağlayacağı ve proje sürecinde çoğunlukla bilimsel süreç becerileri ile ilgili olarak sorun yaşayacaklarına dair öngörülerinin olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin fen projelerine olan ilgileri de göz önüne alınırsa; kendilerini geliştirmelerine izin verecek projeler yapmaya teşvik edilmesi önemlidir. Farklı çalışmalarda; nicel analiz yöntemleri kullanılarak, farklı kademelerdeki ve illerdeki öğrencilerin görüşlerinin alınması ile literatürde daha bütüncül bir sonuç oluşturulması sağlanabilir.

Bu araştırmada okul dışı öğrenme ortamlarında yapılan öğretim faaliyetlerinin 7. sınıf öğrencilerinin ''Güneş Sistemi ve Ötesi'' ünitesindeki akademik başarısına, kalıcılık düzeyine ve fen öğrenimine yönelik motivasyonlarına etkisi incelenmiştir. Araştırma ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desen ile temellendirilmiştir. Araştırma 2018-2019 eğitim öğretim yılında Çanakkale ili Gelibolu ilçesindeki bir devlet okulunda gerçekleştirilmiştir. Uygulamada bir deney, bir kontrol grubu bulunmaktadır. Araştırmanın örneklemi 23 deney grubu ve 23 kontrol grubu toplam 46 7. sınıf öğrencisinden oluşmuştur. Araştırmada veri toplama araçları olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen ''Güneş Sistemi ve Ötesi Akademik Başarı Testi'' (Doğan ve Özdemir, 2020) ile Yılmaz ve Çavaş (2007) tarafından geliştirilen ''Fen Öğrenimine Yönelik Motivasyon Ölçeği'' kullanılmıştır. Çalışma 4 hafta sürmüştür. Çalışma boyunca kontrol grubunda ünite faaliyetlerinin tamamı sınıf içerisinde gerçekleştirilmiştir. Deney grubunda ise ünite faaliyetlerinin bir kısmı gezici planetaryumda bir kısmı ise Çanakkale Ulupınar Gözlemevinde gerçekleştirilmiştir. Ölçekler ünite çalışılmaya başlamadan önce ve ünite bitiminde hem deney hem de kontrol grubuna ön test-son test uygulaması olarak yapılmıştır. Ayrıca kalıcılığı tespit etmek için son test uygulamasının ardından 3 hafta sonra aynı başarı testi tekrar uygulanarak kalıcılık belirlenmiştir. Ölçeklerden elde edilen verilerin analizi sonucunda okul dışı öğrenme ortamları kullanılarak gerçekleştirilen öğretim faaliyetlerinin akademik başarıyı pozitif yönde anlamlı olarak etkilediği görülmüştür. Ayrıca okul dışı öğrenme ortamları kullanılarak yapılan öğretim faaliyetlerinin fen öğrenimine yönelik motivasyona ve akademik bilginin kalıcılığına da olumlu yönde etki ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Buna göre eğitim öğretim kurumlarında çeşitli okul dışı öğrenme ortamlarının sayısı artırılarak daha fazla etkin öğrenme sağlanabilir.