Okul Kültürü Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması: Bir Dilsel Eşdeğerlik, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Nihal Yurtseven & Sertel Altun

doi:https://doi.org/10.29329/mjer.2019.185.23

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2019, Cil. 13(27) 506-520

Okul Kültürü Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması: Bir Dilsel Eşdeğerlik, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Nihal Yurtseven & Sertel Altun

ss. 506 - 520 | DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2019.185.23 | Makale No: MANU-1810-14-0004.R2

Yayın tarihi: Mart 20, 2019 | Okunma Sayısı: 628 | İndirilme Sayısı: 1132

PDF İndir

Özet

Bu araştırmanın amacı Gruenert ve Valentine (1998) tarafından geliştirilen Okul Kültürü Ölçeği (School Culture Survey) isimli ölçeği Türkçeye uyarlamaktır. Ölçeğin özgün dili İngilizcedir ve altı boyuttan oluşmaktadır. Ölçeğin dilsel eşdeğerlik çalışmaları kapsamında öncelikle beş alan uzmanı tarafından Türkçeye çevirisi yapılmıştır. Daha sonra elde edilen çeviriler araştırmacılar tarafından incelenerek ortak bir Türkçe form oluşturulmuştur. Oluşturulan Türkçe form, beş farklı alan uzmanına gönderilerek uzmanların formu İngilizceye çevirmeleri istenmiştir. Elde edilen İngilizce çevirilerden bir ortak İngilizce form oluşturularak, formu İngilizceyi anadili olarak bilen, aynı zamanda Türkçeyi çok iyi düzeyde bilen bir alan uzmanının kontrol etmesi sağlanmıştır. Uzman görüşlerinden elde edilen görüşler ışığında ölçeğin Türkçe formuna son hali verilmiştir. Bir sonraki aşamada test-tekrar test çalışması yapılmıştır. Bu kapsamda Türkçe ve İngilizce formlar, 30 kişilik bir gruba 15 gün arayla uygulanmıştır. Toplanan veriler bağımlı gruplarda t-testi aracılığıyla analiz edilmiş ve katılımcıların Türkçe ve İngilizce formlara verdiği yanıtlar arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır (p > .05). Daha sonraki aşamada geçerlik çalışması amacıyla Türkçe form Türkiye’nin farklı şehirlerinde ve farklı öğretim kademelerinde görevli 200 öğretmene uygulanmıştır. Elde edilen verilerin analizi Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ile gerçekleştirilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda, Türkçe ölçeğin boyutlara ayrılmadığı, tek boyutlu olarak kullanılabilecek bir ölçek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca ölçeğin iç tutarlık güvenirliğini belirlemek amacıyla yapılan analizler, ölçeğin cronbach alpha değerlerinin .96 olduğunu göstermektedir. Araştırmanın sonunda, Okul Kültür Ölçeği’nin Türkiye’de okullardaki yöneticilerin lidelik anlayışı ve profesyonel gelişime yönelik bakış açısını ortaya çıkarmada yararlanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler: okul kültürü, dilsel eşdeğerlik, liderlik, profesyonel gelişim.

Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Yurtseven, N. & Altun, S. (2019). Okul Kültürü Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması: Bir Dilsel Eşdeğerlik, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(27), 506-520. doi: 10.29329/mjer.2019.185.23

Harvard
Yurtseven, N. and Altun, S. (2019). Okul Kültürü Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması: Bir Dilsel Eşdeğerlik, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(27), pp. 506-520.

Chicago 16th edition
Yurtseven, Nihal and Sertel Altun (2019). "Okul Kültürü Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması: Bir Dilsel Eşdeğerlik, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 13 (27):506-520. doi:10.29329/mjer.2019.185.23.

Kaynakça

Akdoğan, A. (2014). Türkiye’deki uluslararası bakalorya PYP programı uygulayan okulların etkili okul özellikleri ve okul kültürü açısından incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
Ali, N. (2017). Pakistan’da Öğretmenlerin algılarına göre müdürlerin öğretimsel liderliği, okul kültürü ve okul verimliliği arasındaki ı̇lişkiye yönelik öğretmenlerin algısı. Eğitim ve Bilim, 42(192), 407-425. [Google Scholar]
Balcı, A. (2007). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem A Yayıncılık. [Google Scholar]
Bilgin, Y. N. (2018). Lise öğretmenlerinin iş yeri arkadaşlık ve okul kültürü algıları arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın. [Google Scholar]
Blandford, S. (2001). Professional development in schools. (In F. Banks, A. S. Mayes eds.) Early professional development for teachers. İngiltere: David Fulton Publishers Ltd.: 12-20. [Google Scholar]
Brinton, C. M. (2007). Comparing perceptions about collaborative culture from certified and non-certified staff members through the adaptation of the school culture survey-teacher form (Yayımlanmamış doktora tezi). University of Missouri-Columbia the Faculty of the Graduate School, Amerika Birleşik Devletleri. [Google Scholar]
Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık. [Google Scholar]
Büyüköztürk, Ş. Akgün,E. Ö. Özkahveci, Ö. ve Demirel, F. (2004). Güdülenme ve öğrenme stratejileri ölçeğinin türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4 (2), 207-239. [Google Scholar]
Deal, T. E. & Peterson, K. D. (2016). Shaping school culture. San Francisco: Jossey-Bass. [Google Scholar]
Demirtaş, Z. (2010). Lı̇selerde okul kültürü ı̇le öğrencı̇ başarısı arasındakı̇ ı̇lı̇şkı̇. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (13), 208-223. [Google Scholar]
Fırat, N. (2007). Okul kültürü ve öğretmenlerin değer sistemleri (Yayımlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir. [Google Scholar]
Fullan, M. (1993). Changing forces. Bristol, PA: Falmer Press. [Google Scholar]
Fullan, M. (1998). Leadership for the 21st century—breaking the bonds of dependency. Educational Leadership, 55 (7), 6-10. [Google Scholar]
Gruenert, S. & Valentine, J.W. (1998). The school culture survey. Columbia, MO: University of Missouri-Columbia. [Google Scholar]
Gruenert, S. & Whitaker, T. (2015). School culture rewired: How to define, assess, and transform it. Amerika Birleşik Devletleri: ASCD. [Google Scholar]
_______. (2017). School culture recharged: Strategies to energize your staff and culture. Amerika Birleşik Devletleri: ASCD. [Google Scholar]
Irmak, O. (2017). Anadolu lisesi öğretmenlerinin okul kültürü̈ algılarının incelenmesi: Malatya ili Battalgazi ilçesi örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
Karal, D. (2011). Korkmadan öğrenmek: Okul ve okul çevresi güvenliği. Ankara: Uluslararası Stratejik Araştırmalar Merkezi. [Google Scholar]
Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım Ltd. Şti. [Google Scholar]
Newmann, F., & Wehlage, G. (1995). Successful school restructuring. University of Wisconsin-Madison: Center on Organization and Restructuring Schools. [Google Scholar]
Ohlson, M., Swanson, A., Adams-Manning, A., & Byrd, A. (2016). A culture of success—Examining school culture and student outcomes via a performance framework. Journal of Education and Learning, 5 (1), 114-127. [Google Scholar]
Palmer, S. D. (2002). The relationship between multiage and single-grade classrooms in a Michigan elementary schools: A study of school culture (Yayımlanmamış doktora tezi). Eastern Michigan University, Amerika Birleşik Devletleri. [Google Scholar]
Piotrowsky, M. J. (2016). The impact of leadership on school culture and student achievement (Yayımlanmamış doktora tezi). The Graduate School of Clemson University, Amerika Birleşik Devletleri. [Google Scholar]
Rubin, A. & Babbie, E. (2010). Essential research methods for social work. Amerika Birleşik Devletleri: Brooks/Cole, Cengage Learning. [Google Scholar]
Salkin, N. J. (2010). Encyclopedia of research design: Volume 1. Amerika Birleşik Devletleri: Sage Publications, Inc. [Google Scholar]
Seçer, İ. (2017). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi: Analiz ve raporlaştırma. [Google Scholar]
Şahin-Fırat, N. (2010). Okul müdürü ve öğretmenlerin okul kültürü ile değer sistemlerine ı̇lişkin algılar. Eğitim ve Bilim, 35 (156), 71-83. [Google Scholar]
Tabachnick, B.G. ve Fidel, L.S. (2001). Using multivariate statistic. (Fourth Edition). MA:Ally& Bacon,Inc. [Google Scholar]
Yıldırım, A. (2013). Türkiye’de öğretmen eğitimi araştırmaları: yönelimler, sorunlar ve öncelikli alanlar. Eğitim ve Bilim, 38 (169), 175-191. [Google Scholar]
Yılmaz, S. (2017). Merkezi sınavların okul kültürüne yansımalarının değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne. [Google Scholar]

Cilt 13 Sayı 27

Mart 2019

Tüm Makaleler