International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2024, Cil. 18(50) 113-139

ÇABA Çok Amaçlı Erken Çocukluk Eğitimi (ÇABAÇAM) Modeli’nin Gönüllü Eğitmenlik Yapmış Olan Okul Öncesi Öğretmenlerinin Kişisel ve Mesleki Gelişimlerine Katkısı Üzerine Bir Anlatı Araştırması

Mervenur Korkut Adatepe & Ebru Aktan Acar

ss. 113 - 139   |  Makale No: MANU-2402-05-0002.R1

Yayın tarihi: Aralık 31, 2024  |   Okunma Sayısı: 6  |  İndirilme Sayısı: 12


Özet

Araştırma, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi yapısında bulunan ÇABA Çok Amaçlı Erken Çocukluk Eğitimi Merkezi’nde lisans eğitimleri döneminde gönüllü eğitmenlik yapmış olan okul öncesi öğretmenlerinin ÇABAÇAM modelindeki uygulama tecrübeleri sonucunda kişisel ve mesleki gelişimlerine katkılarına yönelik bir anlatı araştırmasıdır. Öğretmenlik mesleği kutsal bir meslek olup, öğretmenlik mesleğinde hizmet öncesi eğitimin önemi ülkemiz tarafından kabul görmüş bir durumdur. Öğretmen öğrenci için her öğretim basamağında etkili iken okul öncesi dönemde etkisi daha da önem kazanmaktadır. Okul öncesi dönemi, insan yaşamının en temel dönemidir. Öğrenme hızı diğer dönemlere göre bu dönemde daha yüksektir. Çocuklar içgüdüsel olarak keşfetmeye ve öğrenmeye açık durumdadır. Erken çocukluk eğitimine bakıldığında çocuğun gelişiminde ve eğitiminde okul öncesi öğretmeninin önemli bir etkisinin olduğu görülmektedir. Öğretmenin aldığı eğitim, yaptığı uygulamalar, mesleki ve kişisel gelişimi öğrencilerin akademik başarıları üzerinde doğrudan etki göstermektedir. Bu durumdan hareketle kurulan ÇABAÇAM modeli, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nde eğitimlerine devam etmekte olan öğretmen adaylarının hizmet öncesi eğitimlerini desteklemeyi amaçlayan ayrıca dezavantajlı gruplardan gelen ve sığınmacı ailelerin çocuklarının eğitimde fırsat eşitliği ilkesinden yola çıkarak topluma kazandırılmasını hedefleyen bir modeldir. Çalışma, nitel araştırma desenlerinden olan “anlatı araştırması” deseni kapsamında gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından literatür taraması sonucu, yarı yapılandırılmış görüşme formu oluşturulmuştur. Çalışma grubunu, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Eğitimi Lisans Programı’nda eğitim görmüş ve ÇABAÇAM modelinde gönüllü eğitmen olarak görev yapmış olan okul öncesi öğretmenleri oluşturmaktadır. Görüşme için 12 katılımcı araştırmacı tarafından seçilmiştir. Verilerin analizi içerik analizi ile yapılmıştır. Araştırma sonucunda ortaya çıkan bulgular 9 tema altında toplanmıştır. Araştırmacı tarafından analiz edilen bulguların sonuçlarına bakıldığında, ÇABAÇAM’ın okul öncesi öğretmenlerinin kişisel ve mesleki gelişimleri üzerinde kişisel ve mesleki boyutlarda katkılarının olduğu görülmektedir. Lisans eğitimleri sürecinde öğretmen adaylarının gelişimini desteklemeyi ve öğretmenlerin mesleğe mesleki yeterliklerini kazanmış bir şekilde başlamasını amaçlayan ÇABAÇAM modelinin, amacını gerçekleştirmiş bir model olduğu araştırma bulguları ile ortaya koyulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Okul Öncesi Eğitimi, ÇABAÇAM, Hizmet Öncesi Eğitim, Öğretmen, Farkındalık, ÇOMÜ


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Adatepe, M.K. & Acar, E.A. (2024). ÇABA Çok Amaçlı Erken Çocukluk Eğitimi (ÇABAÇAM) Modeli’nin Gönüllü Eğitmenlik Yapmış Olan Okul Öncesi Öğretmenlerinin Kişisel ve Mesleki Gelişimlerine Katkısı Üzerine Bir Anlatı Araştırması . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 18(50), 113-139.

Harvard
Adatepe, M. and Acar, E. (2024). ÇABA Çok Amaçlı Erken Çocukluk Eğitimi (ÇABAÇAM) Modeli’nin Gönüllü Eğitmenlik Yapmış Olan Okul Öncesi Öğretmenlerinin Kişisel ve Mesleki Gelişimlerine Katkısı Üzerine Bir Anlatı Araştırması . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 18(50), pp. 113-139.

Chicago 16th edition
Adatepe, Mervenur Korkut and Ebru Aktan Acar (2024). "ÇABA Çok Amaçlı Erken Çocukluk Eğitimi (ÇABAÇAM) Modeli’nin Gönüllü Eğitmenlik Yapmış Olan Okul Öncesi Öğretmenlerinin Kişisel ve Mesleki Gelişimlerine Katkısı Üzerine Bir Anlatı Araştırması ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 18 (50):113-139.

Kaynakça

    Acat, M. B., ve Yenilmez, K. (2004). “Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlikmesleğine ilişkin motivasyon düzeyleri”. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(12), 125-139.

    Acun, M. İ. (2018). “İsveç ve Türkiyede erken çocukluk dönemi politikalarının eğitim programlarına yansımaları” Master's thesis, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

    Akdemir, A. S. (2013). “Türkiye'de öğretmen yetiştirme programlarının tarihçesi ve sorunları”. Electronic Turkish Studies, 8(12).

    Aktan, O., ve Akkutay, Ü. (2014). “OECD ülkelerinde ve Türkiye’de okulöncesi eğitim”. Asya Öğretim Dergisi, 2(1), 64-79.

    Akyüz, Y. (1996). “Anaokullarının Türkiye’de kuruluş ve gelişim tarihçesi”, Millî Eğitim Dergisi, 132.

    Altıntaş, S. (2022). “Öğretmenlerin kişisel ve mesleki gelişimleri için açık eğitim kaynaklarını kullanma alışkanlıklarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri açısından değerlendirilmesi” (Master's thesis, Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü).

    Arkan, A., ve Öztürk, N. (2018). “2023 Eğitim Vizyonu’nda erken çocukluk eğitimi”. Seta Perspektif, 218, 1-6.

    Ataman, O., ve Adıgüzel, A. (2019). “Türkiye ve Avustralya öğretmen yetiştirme sistemleri ve akreditasyon modellerinin karşılaştırmalı incelenmesi”. Journal of Theoretical Educational Science, 12(2), 678-700.

    Atlı, S. (2013). “Türkiye’de ve Avrupa Birliği ülkelerinde uygulanan okul öncesi eğitim programları”. Dergi Park, 2 (56).

    Aydın, A. (1998). “Eğitim fakültelerinin yeniden yapılandırılması ve öğretmen yetiştirme sorunu”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15(15), 275-286.

    Balaban, Ö., ve Çakmak, D. (2016). “Üniversite öğrencilerinin kişisel gelişim eğitimlerine yönelik algılarının incelenmesi”. Sakarya İktisat Dergisi, 5(1), 1-17.

    Başkan, G. A., Aydın, A., ve Madden, T. (2006). “Türkiye’deki öğretmen yetiştirme sistemine karşılaştırmalı bir bakış”.Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 35-42.

    Büyükgöze Kavas, A. ve Bugay, A. (2009). “Öğretmen adaylarının hizmet öncesi eğitimlerinde gördükleri eksiklikler ve çözüm önerileri”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (25), 13-21.

    Canbeldek, M. (2015). “Okul öncesi eğitim kurumlarında kalite ile okul öncesi dönem çocuklarının gelişim düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi” (Master's thesis, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü).

    Cochran-Smith, M. (2004). “The problem of teacher education”. Journal of teacher education, 55(4), 295-299.

    Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi ÇABAÇAM.(t.y.).Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi ÇABAÇAM “Çok Amaçlı Erken Çocukluk Eğitimi Merkezi”. Erişim Adresi: https://cokamaclimerkez.comu.edu.tr/.

    Çiltaş, A., ve Akıllı, M. (2011). “Öğretmenlerin pedagojik yeterlilikleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (4), 64-72.

    Ellis, V. (2010). “Impoverishing experience: The problem of teacher education in England”. Journal of education for teaching, 36(1), 105-120.

    Erbaş, Y. H., ve Aktan Acar, E., (2023). “Sığınmacı Ve Mülteci Çocukların Eğitimi. Çokkültürlülük ve Okul Öncesi Eğitim” (Pp.205-223), Ankara: Vizetek Yayıncılık.

    ERG (2021). Eğitim İzleme Raporu. Erişim: 15 Aralık 2021, https://www.egitimreformugirisimi.org/egitim-izleme-raporu-2021-ogretmenler/.

    ERG (2022). Eğitim İzleme Raporu. Erişim: 22 Aralık 2022, https://www.egitimreformugirisimi.org/egitim-izleme-raporu-2022-ogretmenler/.

     Ersay, E. (2021).” Erken çocukluk döneminde öğretmenin niteliği ve öğretmen yetiştirme”. Erken Çocukluk Eğitimine Giriş, 101-120.

    Ertürk, G., Altınkaynak, Ş. Ö., Veziroğlu, M., ve Erkan, S. (2014). “Okul öncesi öğretmenlerin üniversite deneyimlerinin mesleki yaşantılarına etkisine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi”. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(3), 897-908.

    Goel, D. R., ve Goel, C. (2012). “Teacher education scenario in India: Current problems and concerns”. MIER Journal of Educational Studies Trends and Practices, 231-242.

    Göktaş, Ö., ve Şad, S. N. (2014). “Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması dersi uygulama öğretmenlerinin seçim süreci: ölçütler, sorunlar ve öneriler”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(4), 115-128.

    Gül, A. (2016). “Türkiye ile Çin, Finlandiya, Japonya ve Hollanda’nın öğretmen yetiştirme ve seçme sistemlerinin karşılaştırılması”. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 63-72.

    Gül, İ., ve Köse, H. S. (2021). “Aday öğretmenlerin hizmet öncesi eğitim ile kişisel mesleki yetkinliklerinin incelenmesi”. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 12(49), 447- 466.

    Güler. C., (2022) “ÇOMÜ ÇABA çok amaçlı erken çocukluk eğitim merkezi’nin (ÇABAÇAM) okul öncesi öğretmen adaylarının akademik başarı, kişisel ve mesleki gelişimleri üzerine etkisinin ı̇ncelenmesi”

    Güler, C., & Acar, E. A. (2023). “the effects of the ÇABA multi-purpose early childhood education (ÇABAÇAM) model on the academic achievement, personal and professional development of preschool teacher trainees”. International Journal of Progressive Education, 19(3).

    Günay, R., Yücel, Toy, B., ve Bahadır, E. (2016). “Öğretmen Eğitiminde Ders Araştırması Modeli ve Türkiye'de Hizmet Öncesi Öğretmenlik Uygulamalarına Yönelik Bir Model Önerisi”. Journal of International Social Research, 9(42).

    Karakoç, B., Turan Özpolat, E., ve Kara, K. (2018). “Türkiye'de öğretmen yetiştirme konusunda yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi” (1987-2017). Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(24), 313-333.

    Koçyiğit, M., ve Eğmir, E. (2019). “Öğretmenlerin hizmet öncesi eğitim deneyimleri: Öğretmen yetiştirme üzerine bir analiz”.Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(30), 320-346.

    Köksal, N., ve Çöğmen, S. (2014). “oÖğretmen adaylarının mesleki gelişimlerini destekleyici üniversite olanakları”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(35), 85-98.

    Kösece Loğoğlu, P., Akbaşlı, S., ve Üredi, L. (2016). “Hizmet öncesi öğretmen eğitimi sürecinde gerçekleşen öğretmenlik uygulamalarına ı̇lişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin ı̇ncelenmesi”. Electronic Turkish Studies, 11(3).

    Öztürk, T., Öztürk, F. Z., ve Kaya, N. (2016). “Okul öncesi öğretmenlerinin hizmet öncesi eğitimlerine ilişkin görüşleri ve hizmet içi eğitim durumları”. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 92-114.

    Topal, M. (2021). “2023 Eğitim Vizyonu Belgesiyle 11. Kalkınma Planı'nda Eğitimle İlgili Hedeflerin Karşılaştırılarak Değerlendirilmesi”. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 156-195.

    Yılmaz, R. B., Erden, G., Sarıca, B., Yılmaz, Ö., Berat, G., ve Akın, M. “PISA’da Başarılı Ülkelerin Öğretmen Yetiştirme ve Atama Sistemleri”. Akademik Platform Eğitim ve Değişim Dergisi, 2(2), 217-236.