Araştırma Makalesi | Açık Erişim
Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2021, Clt. 15(37) 74-101
Okulöncesi Çocukların Aile Temalı Resimlerinin Göstergebilimsel Analizi
ss. 74 - 101 | DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2021.380.5
Yayın Tarihi: Eylül 30, 2021 | Görüntüleme Sayısı: 430/792 | İndirilme Sayısı: 529/1.225
Özet
Araştırmanın temel amacı, okulöncesi çocukların aile temalı resimlerinin göstergebilimsel olarak incelemektir. Araştırma, 2018-2019 Eğitim-Öğretim bahar yarıyılında, Çanakkale ili merkezinden seçilen bir devlet ilköğretim okulunda eğitim gören 6 yaş (72 aylık) grubu üzerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubu, verilerin çözümlenmesi ve amaca uygun bir derinleşme sağlanabilmesi için, 58 katılımcı içinden olasılığa dayalı örnekleme türünden basit tesadüfî örnekleme ile 5 kız ve 5 erkek toplam 10 öğrenci seçilerek oluşturulmuştur. Uygulamaya, 2013 Millî Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Etkinlik Programı'na uygun olarak üç haftalık 'Bireysel Etkinlik' planlarıyla başlanmıştır. Nitel araştırma türünden olgubilim deseni ile desenlenen araştırmanın verileri, 3 hafta süresince 'Aile' ana teması altında yer alan 'Misafirlerimiz Var', 'Ailece Yemekteyiz' ve 'Benim Güzel Odam' alt temaları ile yapılan resimler ve öğrencilerle gerçekleştirilen yapılandırılmamış görüşmeler yoluyla toplanmış ve göstergebilimsel analiz tekniğiyle çözümlenmiştir. Araştırmanın sonucunda, çocukların resimlerinde öznel ve kültürel değerlere yer verdikleri; kullandıkları gösteren, gösterge ve gösterilenlerin benzerlik taşıdığı görülmüştür. Kızların resimlerinde kullandıkları gösteren, gösterge ve gösterilen üçlemeleri ile erkeklerin resimlerindeki üçlemelerin çözümlemelerinde farklılıklar olduğu gözlemlenmiştir.
Anaktar kelimeler: Okulöncesi, Çocuk Resimleri, Resim, Sanat Eğitimi, Gösterge, Göstergebilim, Olgubilim
APA 7th edition
Karanfil, M., & Yolcu, E. (2021). Okulöncesi Çocukların Aile Temalı Resimlerinin Göstergebilimsel Analizi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 15(37), 74-101. https://doi.org/10.29329/mjer.2021.380.5
Harvard
Karanfil, M. and Yolcu, E. (2021). Okulöncesi Çocukların Aile Temalı Resimlerinin Göstergebilimsel Analizi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 15(37), pp. 74-101.
Chicago 16th edition
Karanfil, Mine and Enver Yolcu (2021). "Okulöncesi Çocukların Aile Temalı Resimlerinin Göstergebilimsel Analizi". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 15 (37):74-101. https://doi.org/10.29329/mjer.2021.380.5
- Akdiş, M. (2013). Okul öncesi çocuklarının resimsel üretimlerinin göstergebilimsel açıdan çözümlenmesi (Yüksek lisans tezi). Işık Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
- Akerson, F. E. (2005). Göstergebilime giriş. İstanbul: Multilingual. [Google Scholar]
- Akgün, E. ve Ergül, A. (2015). 55-74 Aylık çocukların resimlerinde aile algısının değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44 (2), 209-228. [Google Scholar]
- Andrews, E. (2007). Second language teaching: A view from the right side of the brain by Marcel Danesi. Language, 83(2), 430-431. [Google Scholar]
- Aydın, S. (2015). Olgubilim araştırması. M. Metin (Ed.), Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri(ss. 288-311). Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
- Baltacı, A. (2018). Nitel Araştırmalarda Örnekleme Yöntemleri Ve Örnek Hacmi Sorunsalı Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. Bitlis Eren Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (1). 231-274. [Google Scholar]
- Bargad, W. (1990). Poems of Saul: A semioticapproach, Prooftexts. 10(2). 313-334. [Google Scholar]
- Bayav, D. (2006). Resimde göstergebilim, çocuk resimlerinin göstergebilimsel çözümlenmesi (Doktora tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
- Burunsuz, M. (2007). Semiyolojik açıdan soyut resimde imge (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir. [Google Scholar]
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri (14. Basım). Ankara: Pegem. [Google Scholar]
- Coward, R. ve Ellis, J. (1985). Dil ve maddecilik (E. Tarım, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları. [Google Scholar]
- Çakır, S. (2015). Peter Bichsel’in çocuk hikâyeleri adlı yapıtındaki eğitsel kavramların göstergebilimsel çözümlemesi (Yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. [Google Scholar]
- Çelik, C. (2020). Analysis of gender roles in translated children’s boks in turkish literary system from the perspective of semiotics of translation (Yüksek lisans tezi). İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
- Çetinkaya, B. (2006). Türkiye Türkçesinde mutluluk ve üzüntü göstergeleri (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
- Çulha, O. (2011). Gösterge Bilim (Semiyotik) Tekniği Kullanılarak Kanada Fotoğraflarının İncelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 409-424. [Google Scholar]
- Çöğürcü, N. (2007). Göstergebilimsel yöntemle Strindberg’in matmazel julie oyununun metin incelemesi ve sahne yorumu. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Elazığ. [Google Scholar]
- Demir, S. (2008). İlköğretim 6, 7 ve 8. Sınıflar türkçe ders kitabındaki öykülerin metin dilbilimsel yöntemlerle incelenmesi ve bu metinlerin öğrencilerin anlama düzeylerine etkisi (Malatya İli Örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ. [Google Scholar]
- Demir, M. (2007). Türkçe derslerinde metin çözümlemesine Üslûpbilim açısından yaklaşım-üslup çözümlemesinin okuma-anlamaya katkısı (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
- Dinçer, Ç., Demiriz, S. ve Şimşek, I. (2003). Okul öncesi dönem çocuğu olan ebeveynlerin sanat etkinliklerine yaklaşımlarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 129, 50-63. [Google Scholar]
- Guiraud, P. (1994). Göstergebilim(2.Basım). (M.Yalçın, Çev.).Ankara: İmge. [Google Scholar]
- Göçmen, P. (2006). Sanat eseri kullanılan reklamların göstergebilimsel açıdan incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
- Hancı, H. (2008). Göstergebilimin grafik tasarım dersi alan öğrenciler üzerindeki etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
- İmançer, D ve Özel, Z. (1999). Göstergebilimsel Çözümleme ve Pireli Örneği. Sinemasal Dergisi,2, 7-20 [Google Scholar]
- İnankul, F. (2019). Modernleşme bağlamında boş zamanın metalaştırılması: Ruka (El) filminin göstergebilimsel analizi (Yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya. [Google Scholar]
- Kalelioğlu, M. (2018). Analysis of George Orwell’s nineteeneighty-four narrative within the framework of literary semiotics theory (Doktora tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
- Kecheng, L. (2000). Semiotics in information systems engineering. New York: Cambridge University. [Google Scholar]
- Koz, K. A. (2007). Siyasal karikatürlerde lider imajı: 1987 genel seçimleri bağlamında parti liderlerinin Türk basınında karikatürize edilişi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi,Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
- Kızıltaş, E. (2017). 6 Yaş çocukların kendileri için uygun gördükleri hayvan metaforlarının incelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 399-414. [Google Scholar]
- Makas, B. (2019). A semiotic research upon the marketing communication of global fashion retail brands (Yüksek lisans tezi). İstanbul Bilgi Üniversitesi, Lisansüstü Programlar Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
- Mercan, C. (2018). Ahşap oyuncakların çocuk gelişiminde yeri ve ahşap oyuncaklar için tasarım önerileri (Yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
- Moore, J. N. (1998). Street signs: Semiotic, “Romeo and Juliet”, and young adult literature, Theory Into Prectice. 37(3), 211-219. [Google Scholar]
- Özbay, M. ve Melanlıoğlu, D. (2009). Türkçe eğitiminde deyimlerin öğretme öğrenme süreci bakımından değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 181, 8-19. [Google Scholar]
- Özcan, E. (2007). Göstergebilimsel açıdan reklam dilinin tüketim toplumuna etkileri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta. [Google Scholar]
- Özmutlu, A. (2009). Grafik tasarım atölye derslerinde afiş konusunun uygulama ve çözümleme süreçlerinde göstergebilimsel çözümleme yönteminin kullanımı (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun. [Google Scholar]
- Peirce, C. S. (2000). Göstergeler kuramı: göstergebilim, XX. yüzyılda dilbilim ve göstergebilim kuramları 2 temel metinler (E. ve S. Rıfat, Çev.). İstanbul: Om Yayınevi. [Google Scholar]
- Pianta, R. C. ve Longmaid, K. (1999). Attachment-based classifications of children’s family drawings: Psychometric properties and relation swith children’sad justment in kinder garten, Journal of Clinical Child Psychology, 28(2), 244-255. [Google Scholar]
- Palaz, B. (2019). Türkiye’de internet dizilerinin gelişimi ekseninde fantastik dizi kavramına bir örnek: görünen adamın göstergebilimsel analizi (Yüksek lisans tezi). Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmit. [Google Scholar]
- Rıfat, M. (2009). Göstergebilimin ABC’si (3. Basım). İstanbul: Say. [Google Scholar]
- Saussure, F. (1998). Genel dilbilim dersleri(B. Vardar, Çev.). İstanbul: Multilingual. [Google Scholar]
- Sanders, P. (1982). Phenomenology: A new way of viewing organizational research. The Academy of Management Review, 7(3), 353-360. [Google Scholar]
- Sevimay-Özer, D. ve Özer, K. (2009). Çocuklarda motor gelişim (6. Basım). İstanbul: Nobel. [Google Scholar]
- Sezen, E. (2007). Plastik sanatlarda imgeye öznel yaklaşımlar (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, İzmir. [Google Scholar]
- San-Bayhan, P.ve Artan, İ. (2005). Çocuk gelişimi ve eğitimi. İstanbul: Morpa. [Google Scholar]
- Saz, B.,Osmanpehlivan, E., Demir, İ. ve Bay, D. (2020). Okul öncesi çocuklarının çevre kirliliği algısının incelenmesi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (AUJEF), 4(3), 191-215. [Google Scholar]
- Tıngır, M. (2019). Reklamlarda masal kahramanları kullanımının göstergebilim açısından incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Kastamonu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kastamonu. [Google Scholar]
- Türk, R. (2019). Yeşilay vakfının kullandığı afişlerin göstergebilim açısından incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
- Türkcan, B. ve Girmen, P. (2012). İlköğretim öğrencilerinin şiir ve resimlerinin göstergebilimsel analizi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 42, 241-263. [Google Scholar]
- Uzun, E. (2006). Hukukun göstergebilimsel analizi (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir. [Google Scholar]
- Yalçınoğlu, P.(2013). Ön hazırlıklar: Sizin için en iyi olanı yapmak. A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu (Çev. Ed.). Nitel araştırmaya giriş (37-84). Ankara: Anı. [Google Scholar]
- Yanya, S. D. (2020). Examining the mes of trauma and discrimination in Roald Dahl’s Works from the view point of semiotics of translation. (Yüksek lisans tezi). İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
- Yaylagül, Ö. (2009). DivanuLugati’t-Türk in terms of semiology. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(6), 690-698. [Google Scholar]
- Yazıcı, S. (2007). Göstergebilim ve bir uygulama: kulenin anahtarı. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. [Google Scholar]
- Yıldırı, A ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (5. Basım). Ankara: Seçkin. [Google Scholar]
- Yurdakoş, P. (2019). Tüketim toplumu kavramı üzerinden “They live” filminin göstergebilimsel analizi (Yüksek lisans tezi). Doğuş Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
- Yolcu, E. (2009). Sanat eğitimi kuramları ve yöntemleri (2. Basım). İstanbul: Nobel. [Google Scholar]
