International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2021, Cil. 15(36) 55-80

Türkiye’de Matematik Eğitimindeki Argümantasyon Çalışmalarının Eğilimi Nasıldır?

Faden Topuz & Berna Cantürk Günhan

ss. 55 - 80   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2020.367.4   |  Makale No: MANU-2007-08-0003.R1

Yayın tarihi: Haziran 30, 2021  |   Okunma Sayısı: 497  |  İndirilme Sayısı: 632


Özet

Türkiye örnekleminde matematik eğitiminde argümantasyon temelli yapılan araştırmaları incelenmek amacıyla Ulusal Tez Merkezi/TR Dizin ve sempozyumlardaki bildiriler kapsamında gelişmiş tarama yapılmıştır. Yapılan taramada 2011-2019 yılları arasında 11 lisansüstü tez, 12 makale ve 7 bildiri toplam 30 araştırma analize dahil edilmiştir. Araştırmalar, betimsel içerik analizi yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Araştırmalar yapıldığı yıl, yayın türü, yayın dili, öğrenme alanları, argümanların incelenmesinde kullanılan model, araştırmanın modeli-deseni, örneklem düzeyi-büyüklüğü ve örnekleme çeşidi, veri toplama araçları, geçerlik-güvenirlik sağlanması ve veri analizi yöntemleri açılarından sınıflandırılmıştır. Sınıflandırma sonucunda araştırmalarının çoğunun yayın dilinin Türkçe olduğu, çalışmaların en fazla lisans düzeyinde yapıldığı saptanmıştır. Araştırmaların genellikle az sayıda katılımcıyla yürütüldüğü görülmüştür. Katılımcıların seçiminde çoğunlukla amaçlı örnekleme yöntemlerinin kullanıldığı saptanmıştır. Araştırmaları, çalışılan öğrenme alanları düzeyinde incelediğimizde ise en çok geometri alanında çalışıldığı belirlenmiştir. Araştırmalarda çoğunlukla nitel ve karma model tercih edilmiştir. Verilerin toplanma aracı olarak da en çok açık uçlu sorular, etkinlik-çalışma yaprağı ve veri çeşitlemesi kullanılmıştır. Nicel modelin kullanıldığı araştırmalarda başarı, kaygı ve tutum değişkenlerinin ele alındığı saptanmıştır. Verilerin analizinde çoğunlukla Toulmin argüman modeli kullanılırken farklı teorik perspektiflerden de yararlanılmıştır. Sonuçlarla öğretmenlere ve araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Argümantasyon, Matematik Eğitimi, Türkiye Örneklemi, Betimsel İçerik Analizi


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Topuz, F. & Gunhan, B.C. (2021). Türkiye’de Matematik Eğitimindeki Argümantasyon Çalışmalarının Eğilimi Nasıldır? . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 15(36), 55-80. doi: 10.29329/mjer.2020.367.4

Harvard
Topuz, F. and Gunhan, B. (2021). Türkiye’de Matematik Eğitimindeki Argümantasyon Çalışmalarının Eğilimi Nasıldır? . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 15(36), pp. 55-80.

Chicago 16th edition
Topuz, Faden and Berna Canturk Gunhan (2021). "Türkiye’de Matematik Eğitimindeki Argümantasyon Çalışmalarının Eğilimi Nasıldır? ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 15 (36):55-80. doi:10.29329/mjer.2020.367.4.

Kaynakça
  1. Albayrak, E. (2017). Türkiye’de matematik eğitimi alanında yayınlanan matematiksel model ve modelleme araştırmalarının betimsel içerik analizi. Unpublished master’s thesis, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. [Google Scholar]
  2. Altun, E., ve Özsevgeç, T. (2016). 2005-2015 yılları arasında argümantasyon üzerine yapılan lisansüstü tezlerin içerik analizi. Fen Eğitimi ve Araştırmaları Derneği Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi (FEAD), 4(2),141-154. [Google Scholar]
  3. Anıl, D., Özer Özkan, Y., ve Demir, E. (2015). PISA 2012 araştırması ulusal nihai rapor. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı OSDGM. [Google Scholar]
  4. Atasever, D. (2019). Türkiye’de 2014-2018 yılları arasında matematik eğitimi alanında yapılan lisansüstü tezlerin analizi. Unpublished master’s thesis, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu. [Google Scholar]
  5. Aztekin, S., ve Taşpınar Şener, Z. (2015). Türkiye’de matematik eğitimi alanındaki matematiksel modelleme araştırmalarının içerik analizi: Bir meta-sentez çalışması. Eğitim ve Bilim, 40(178), 139-161. [Google Scholar]
  6. Bağ, H., ve Çalık, M. (2017). Argümantasyon çalışmalarına yönelik tematik içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 42 (190), 281-303. DOI: 10.15390 / EB.2017.6845. [Google Scholar]
  7. Boyraz, D. Ç., ve Aygün M. (2017). Türkiye’de matematikte tahmin konusuyla ilgili yapılmış çalışmalar. Millî Eğitim Dergisi 216, 165-185. [Google Scholar]
  8. Common Core State Standards for Mathematics [CCSSM]. (2010). Common core state standards initiative. Retrieved April 10, 2018 from http://www.corestandards.org/assets/CCSSI_Math%20Standards.pdf  [Google Scholar]
  9. Çalık, M., Ünal, S., Coştu, B., & Karataş, F.Ö. (2008). Trends in Turkish science education. Essays in Education, Special Edition, 23-45. [Google Scholar]
  10. Çetinkaya, E., ve Taşar, M. F. (2018). Fen bilimleri eğitimi alanında Türkiye merkezli argümantasyon araştırmalarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 353-381. [Google Scholar]
  11. Çiltaş, A. (2012). 2005-2010 yılları arasında matematik eğitimi alanında Türkiye'de yapılan yüksek lisans ve doktora tez çalışmalarının içerik analizi. The Journal of Academic Social Science Studies, 5(7), 211-228. [Google Scholar]
  12. Çiltaş, A., Güler, G., ve Sözbilir, M. (2012). Türkiye'de matematik eğitimi araştırmaları: Bir içerik analizi çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 565-580. [Google Scholar]
  13. Erduran, S., Ozdem, Y., & Park, J. Y. (2015). Research trends on argumentation in science education: a journal content analysis from 1998-2014. International Journal of STEM Education, 2(5), 1-12. http://dx.doi.org/10.1186/s40594-015-0020-1. [Google Scholar]
  14. Erduran, S., Simon, S., & Osborne, J. (2004). Tapping into argumentation: Developments in the application of Toulmin's argument pattern for studying science discourse. Science education, 88(6), 915-933. [Google Scholar]
  15. Gül, Ş., ve Sözbilir, M. (2015). Fen ve matematik eğitimi alanında gerçekleştirilen ölçek geliştirme araştırmalarına yönelik tematik içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 40(178), 85-102. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2015.4070. [Google Scholar]
  16. Günel, M., Kingir, S., ve Geban, O. (2012). Argümantasyon tabanlı bilim öğrenme (ATBÖ) yaklaşımının kullanıldığı sınıflarda argümantasyon ve soru yapılarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37(164), 316-330. [Google Scholar]
  17. Güneş, S. (2013). Matematik eğitiminde argümantasyon ve kanıt süreçlerinin analizi ve karşılaştırılması. Unpublished master’s thesis, Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  18. İlhan, A. (2011). Matematik eğitimi araştırmalarında tematik ve metodolojik eğilimler: Uluslararası bir çözümleme. Unpublished master’s thesis, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir. [Google Scholar]
  19. İnam, A., ve Güven, S. (2019). Argümantasyon yönteminin kullanıldığı deneysel çalışmaların analizi: Bir meta-sentez çalışması. The Journal of International Lingual, Social and Educational Sciences (JILSES), 5(1), 155-173. [Google Scholar]
  20. Jayarajah, K., Saat, R. M., & Rauf, R. A. A. (2014). A review of science, technology, engineering & mathematics (STEM) education research from 1999–2013: A Malaysian perspective. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 10(3), 155-163 DOI: 10.12973/eurasia.2014.1072a. [Google Scholar]
  21. Kabataş Memiş, E. (2017).  Türkiye' de argümantasyon konusunda gerçekleştirilen tezlerin analizi: bir meta-sentez çalışması.  Cumhuriyet International Journal of education-CIJE, 6(1), 47-65. [Google Scholar]
  22. Kaya, D. R. (2016). Matematik eğitiminde problem çözmeye dayalı öğrenme: Meta-Analiz çalışması. Unpublished master’s thesis, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize. [Google Scholar]
  23. Knipping, C. (2008). A method for revealing structures of argumentations in classroom proving processes. ZDM Mathematics Education, 40(3), 427-441. [Google Scholar]
  24. Krummheuer, G. (1995). The ethnography of argumentation. In P. Cobb & H. Bauersfeld (Eds.), Emergence of mathematical meaning (pp. 229-269). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum. [Google Scholar]
  25. Kutluca, T., Hacıömeroğlu, G., ve Gündüz, S. (2016). Türkiye’de bilgisayar destekli matematik öğretimini temel alan çalışmaların değerlendirilmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(6), 1253-1272. [Google Scholar]
  26. Küçük, H., ve Aycan, H. Ş. (2014). 2007-2012 yılları arasında bilimsel tartışma üzerine gerçekleştirilmiş açık erişim çalışmaların bir incelemesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1). doi:10.21666/mskuefd.05345. [Google Scholar] [Crossref] 
  27. Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018). Matematik dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi. [Google Scholar]
  28. Nacar, S. (2015). 2005-2014 yılları arasında üstün yeteneklilerin matematik eğitimi üzerine yapılan çalışmalar. Unpublished master’s thesis, İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya. [Google Scholar]
  29. National Council of Teachers of Mathematics [NCTM]. (2000). Principles and standarts for school mathematics. Reston, VA: National Council of Teachers of Mathematics. [Google Scholar]
  30. Öztürk, E., ve Kaptan, F. (2014). “ESERA 2009” Fen eğitimi araştırmaları konferansı ve içeriğine bakış: Bilimin doğası, tarihi ve felsefesi, argümantasyon üzerine yapılmış çalışmalar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(2), 649-672.  [Google Scholar]
  31. Reid, D. A., & Knipping, C. (2010). Proof in mathematics education: Research, learning, and teaching. Rotterdam, The Netherlands: Sense Publishers.  [Google Scholar]
  32. Selçuk, Z., Palancı, M., Kandemir, M., ve Dündar, H. (2014). Eğitim ve bilim dergisinde yayınlanan araştırmaların eğilimleri: İçerik analizi. Eğitim ve Bilim, 39(173), 430-453. [Google Scholar]
  33. Schwarz, B. B., Hershkowitz, R., &  Prusak, N. (2010). Argumentation and mathematics. Educational dialogues: Understanding and promoting productive interaction, 115-141. [Google Scholar]
  34. Sözbilir, M., Kutu, H., & Yaşar, M. D. (2012). Science education research in Turkey: A content analysis of selected features of papers published. In J. Dillon & D. Jorde (Eds). The World of Science Education: Handbook of Research in Europe (pp.341-374). Rotterdam: Sense Publishers.  [Google Scholar]
  35. Tabuk, M., Aydoğdu, A. A., Kalyoncu, A., Erten, D. İ., Arslan, K., Kara, N., ve Arslan, T. (2018). Türkiye'deki bilgisayar destekli matematik öğretimi araştırmaları: Yüksek lisans ve doktora tezlerinin içerik analizi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(25), 16-38.  [Google Scholar]
  36. Tall, D., & Mejia-Ramos, J. P. (2010). The long-term cognitive development of reasoning and proof. In G. Hanna, H. Niels, ve J. H. Pulte (Ed.) Explanation and proof in mathematics: Philosophical and educational perspectives (pp.137-150). New York, NY: Springer. https://doi.org/10.1007/978-1-4419-0576-5_10 [Google Scholar] [Crossref] 
  37. Tatar, E., Kağızmanlı, T. B., ve Akkaya, A. (2013). Türkiye'deki teknoloji destekli matematik eğitimi araştırmalarının içerik analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 33-50. [Google Scholar]
  38. Tekin-Dede, A. (2018). Matematik eğitimi alanındaki ortaklaşa argümantasyon çalışmalarının incelenmesi. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 9(3), 636-661. [Google Scholar]
  39. Tereci, A. (2017). 2010-2017 Yılları Arasında Türkiye'de Matematik Eğitimi Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlerin Bazı Kriterlere Göre Karşılaştırmalı İncelenmesi. Unpublished master’s thesis, Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep. [Google Scholar]
  40. Toulmin, S. (1958). The uses of argument. Cambridge, UK: Cambridge University Press.  [Google Scholar]
  41. Turgut, S. (2019). A descriptive content analysis of the studies on mathematics education in international classroom teaching education symposium (USOS). International Journal of Progressive Education (INASED), 15(1) 100-115. [Google Scholar]
  42. Türkdoğan, A., Güler, M., Bülbül, B. Ö., ve Danişman, Ş. (2015). Türkiye’de matematik eğitiminde kavram yanılgılarıyla ilgili çalışmalar: Tematik bir inceleme. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 215-236. [Google Scholar]
  43. Ulutaş, F., ve Ubuz, B. (2008). Matematik eğitiminde araştırmalar ve eğilimler: 2000 ile 2006. İlköğretim Online, 7(3),  614-626.  [Google Scholar]
  44. Untereiner, B. (2013). Teaching and learning the elements of argumentation. Unpublished master’s thesis, University of Victoria, Department of Curriculum and Instruction, Canada. [Google Scholar]
  45. Yanış, H. (2014). Türkiye’de yapılan argümantasyon çalışmalarının incelenmesi. XI. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Adana, Türkiye. [Google Scholar]
  46. Yenilmez, K., ve Sölpük, N. (2014). Matematik dersi öğretim programı ile ilgili tezlerin incelenmesi (2004-2013). Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 33-42. [Google Scholar]
  47. Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. [Google Scholar]
  48. Yücedağ, T. (2010). 2000-2009 Yılları Arasında Matematik eğitimi alanında Türkiye'de yapılan çalışmaların bazı değişkenlere göre incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya. [Google Scholar]