Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi
ISSN (Print): 1309-0682 -

Araştırma Makalesi    |    Açık Erişim
Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2021, Clt. 15(35) 54-73

Eğitim Bilimleri Alanı Doktora Tezlerinde Araştırma Eğilimleri: Tematik ve Yöntemsel Bir İnceleme

Mehmet Başaran, Eda Bilir, Ömer Arslan, Mehmet Çetin, Pelin Avcı, Bahar Bilici, Okan Doruk, Buğra Arslan & Şahin Gökçearslan

ss. 54 - 73   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2021.340.3

Yayın Tarihi: Mart 25, 2021  |   Görüntüleme Sayısı: 376/698   |   İndirilme Sayısı: 643/1.326

PDF İndir

Özet

Eğitim bilimleri alanında doktora tezleri, durum veya problemleri sistematik bir yaklaşımla ele almakta ve eğitim bilimleri alanının akademik saygınlığı üzerindeki etkisi ve eğitime yön vermesi açısından değer taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı, 2016-2018 yılları arasında Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi'nde eğitim bilimleri alanında yapılmış, tam metnine ulaşılabilen, Türkçe veya İngilizce dilinde yazılmış toplam 1043 doktora tezini tematik ve yöntemsel açıdan inceleyerek, var olan güncel durumu ortaya koymaktır. Araştırma tarama modelinde olup, doküman analizi tekniği kullanılarak içerik analizi yapılmıştır. Tezler, yayın sınıflama formu aracılığı ile incelenmiştir. Araştırmanın güvenilirliği için Miles ve Huberman'ın önerdiği formül kullanılmış ve güvenirlik %91,42 olarak hesaplanmıştır. Araştırma bulguları tezlerin tamamlandığı üniversiteler, yıl, yöntemler, nicel yöntem türleri, nitel yöntem türleri, örneklem, veri toplama araçları, veri toplama araçlarının özgünlüğü, veri analiz teknikleri ve kullanılan anahtar kelimeleri kapsamaktadır. Elde edilen bulgular alanyazın kapsamında tartışılmış ve çeşitli önerilerde bulunulmuştur. Çalışmanın eğitim bilimleri alanındaki doktora çalışmalarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anaktar kelimeler: Eğitim Bilimleri, Doktora Tezleri, Tematik İnceleme, Yöntemsel İnceleme, İçerik Analizi

Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 7th edition
Basaran, M., Bilir, E., Arslan, O., Cetin, M., Avci, P., Bilici, B., Doruk, O., Arslan, B., & Gokcearslan, S. (2021). Eğitim Bilimleri Alanı Doktora Tezlerinde Araştırma Eğilimleri: Tematik ve Yöntemsel Bir İnceleme. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 15(35), 54-73. https://doi.org/10.29329/mjer.2021.340.3

Harvard
Basaran, M., Bilir, E., Arslan, O., Cetin, M., Avci, P., Bilici, B., Doruk, O., Arslan, B. and Gokcearslan, S. (2021). Eğitim Bilimleri Alanı Doktora Tezlerinde Araştırma Eğilimleri: Tematik ve Yöntemsel Bir İnceleme. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 15(35), pp. 54-73.

Chicago 16th edition
Basaran, Mehmet, Eda Bilir, Omer Arslan, Mehmet Cetin, Pelin Avci, Bahar Bilici, Okan Doruk, Bugra Arslan and Sahin Gokcearslan (2021). "Eğitim Bilimleri Alanı Doktora Tezlerinde Araştırma Eğilimleri: Tematik ve Yöntemsel Bir İnceleme". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 15 (35):54-73. https://doi.org/10.29329/mjer.2021.340.3

Kaynakça
  1. Altınkurt, L. (2007). Sanat eğitimi ile ilgili lisansüstü tezlerin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 173, 105-113. [Google Scholar]
  2. Arap, K. S. (2010). Türkiye yeni üniversitelerine kavuşurken: Türkiye'de yeni üniversiteler ve kuruluş gerekçeleri. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(01), 1-29. [Google Scholar]
  3. Ayvacı, H. Ş. ve Akdemir, E. (2017). Bilimin doğası alanında 2013 yılından itibaren yayımlanmış tezlerin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 1178-1218. [Google Scholar]
  4. Beyazıt, U. (2015). Çocuk istismarı konusunda Türkiye'de yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 1, 1-20. [Google Scholar]
  5. Boyacı, S. ve Demirkol, S. (2018). Türkçe eğitimi alanında yapılan doktora tezlerinin incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(2), 512-531. [Google Scholar]
  6. Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (17. Baskı). Ankara: Pegem Yayınları [Google Scholar]
  7. Ceyhun, O. ve Küçükoğlu, A. (2013). Sınıf öğretmenliği alanındaki lisansüstü tezlere yönelik bir içerik analizi. International Journal of Eurasia Social Sciences, 2013(12), 27-47. [Google Scholar]
  8. Collins, K. M., Onwuegbuzie, A. J. & Jiao, Q. G. (2006 ). Prevalence of mixed-methods sampling designs in social science research. Evaluation & Research in Education, 19(2), 83-101. [Google Scholar]
  9. Creswell, J. W. (1999). Mixed-method research: Introduction and application. In Handbook of educational policy (pp. 455-472). Academic Press. [Google Scholar]
  10. Crowther, D. T., Lederman, N. G. & Lederman, J. S. (2005). Understanding the true meaning of nature of science. Science and Children, 43(2), 50-52. [Google Scholar]
  11. Çağlayan, N. (2018). Türkiye’de zihinsel engellilerde sanat eğitimi ile ilgili lisansüstü tezlerin incelenmesi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(2), 403-418. [Google Scholar]
  12. Çelik, N. (2016). Yenilikçilik konusunda yapılan doktora tezlerinin içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmesi. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 2(1), 29-42. [Google Scholar]
  13. Çelik, H. ve Çelik, H. (2015). Nitel desenler: gömülü teori. EDAM Yayınları. [Google Scholar]
  14. Doğan, Y. (2010). Fen ve teknoloji dersi programının uygulanması sürecinde karşılaşılan sorunlar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 86-106. [Google Scholar]
  15. Dündar, H. ve Hareket, E. (2017). Türkiye’de çocuk hakları bağlamında yapılan lisansüstü tezlerin araştırma eğilimlerinin incelenmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(1), 77-94. [Google Scholar]
  16. Edyburn, D.L. (2000). 1999 in Review: A synthesis of the special education technologylLiterature. Journal of Special Education Technology, 15(1), 7–18. [Google Scholar]
  17. Erdem, A. R. (2007), Öğretim üyesinin bilim insanı yetiştirme sorumluluğu ve bu sorumluluğun gerektirdiği mesleki etik. Akademik Dizayn Dergisi 1(2), 77-81 [Google Scholar]
  18. Erdem, H. H. (2012). Edgar Morrin’de insanlık durumu ve “geleceğin eğitimi” düşüncesi. Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 13, 75-88. [Google Scholar]
  19. Ergun, M. ve Çilingir, F. (2013). İlköğretim bölümünde yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi: On dokuz Mayıs Üniversitesi örneği. VI. Ulusal Lisansüstü Eğitim Sempozyumu, 85. [Google Scholar]
  20. Fazlıoğulları O. Kurul N. (2012). Türkiye’deki eğitim Bilimleri doktora tezlerinin özellikleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), Aralık 2012, 43 – 75. ISSN: 1302-8944. [Google Scholar]
  21. Fleet, C. M., Rosser, M. F., Zufall, R. A., Pratt, M. C., Feldman, T. S. & Lemons, P. P. (2006). Hiring criteria in biology departments of academic institutions. BioScience, 56(5), 430-436. [Google Scholar]
  22. Gök, T. ve Sılay, İ. (2005). Lisansüstü eğitime yüksek lisans ve doktora koşullarının irdelenmesi üzerine bir çalışma, lisansüstü eğitim. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı 1, 137-140. [Google Scholar]
  23. Göktaş, Y., Küçük, S., Aydemir, M., Telli, E., Arpacık, O., Yıldırım, G. ve Reisoğlu, İ. (2012). Educational technology research trends in Turkey: A content analysis of the 2000-2009 decade. Educational Sciences: Theory and Practice, 12(1), 191-199 [Google Scholar]
  24. Hall, C. M. (1991). Tourism as the subject of post-graduate dissertations in Australia. Annals of Tourism Research, 18(3): 520-523. [Google Scholar]
  25. İdin, Ş. ve Kaptan, F. (2017). İlköğretim fen eğitiminde yenilenen öğretim programlarına göre yapılan doktora tezlerinin incelenmesi üzerine bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Eğitim Dergisi, 2(1), 29-43. [Google Scholar]
  26. Kale, M. (2017). Eğitimin temel kavramları. E. Karip (Ed.), Eğitim bilimine giriş içinde (s. 2-20). Ankara: Pegem [Google Scholar]
  27. Karadağ, E. (2009). Eğitim bilimleri alanında yapılmış doktora tezlerinin tematik açıdan incelemesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 75-87. [Google Scholar]
  28. Karadağ, E. (2010). Eğitim bilimleri doktora tezlerinde kullanılan araştırma modelleri: Nitelik düzeyleri ve analitik hata tipleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 16(1), 49-71. [Google Scholar]
  29. Karadağ, E. (2011). Eğitim bilimleri doktora tezlerinde kullanılan ölçme araçları: Nitelik düzeyleri ve analitik hata tipleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(1), 311-334 [Google Scholar]
  30. Karakütük, K. (2002). Öğretim üyesi ve bilim insanı yetiştirme-lisansüstü öğretimin plânlanması (2.Baskı), Anı Yayıncılık, Ankara. [Google Scholar]
  31. Karaman, S. ve Bakırcı, F. (2010). Türkiye’de lisansüstü eğitim: Sorunlar ve çözüm önerileri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 94-114. [Google Scholar]
  32. Kaytez, N. ve Durualp, E. (2014). Türkiye’de okul öncesinde oyun ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2014(2), 110-122. [Google Scholar]
  33. Keohane, N. O. (2006). Higher ground: Ethics and leadership in the modern university. Durham: Duke University pres. ISSN: 1090-7009. [Google Scholar]
  34. Korkmaz, Ö., Şahin, A. ve Yeşil, R. (2011). Öğretmenlerin bilimsel araştırmalara ve araştırmacılara ilişkin düşünceleri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 4(2), 109-127 [Google Scholar]
  35. Kozak, N., Kozak Akoğlan, M. ve Kozak M. (2010). Genel turizm. Ankara: Detay Yayıncılık. [Google Scholar]
  36. Kozikoğlu, İ. ve Senemoğlu, N. (2016). Eğitim programları ve öğretim alanında yapılan doktora tezlerinin içerik analizi (2009-2014). Eğitim ve Bilim, 40(182). [Google Scholar]
  37. MEB, (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlilikleri. Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü. Ankara. [Google Scholar]
  38. Merriam, S, B. (2018). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (S. Turan Çev. Ed.). Nobel. [Google Scholar]
  39. Miles, M.B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis. California: SAGE Publications Inc. [Google Scholar]
  40. Ogelman, H. G. (2014). Türkiye’deki okul öncesi dönem sosyal beceri araştırmaları: 2000-2013 yılları arasındaki tezlerin incelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 41-65. [Google Scholar]
  41. Oktay, M., Atakan K. ve Kara, M. (2009). Türkçe için bir sıklık analizi programı. M. D. Erdem, M. Kara ve Sibel Üst (Eds.), Türkçe’nin izinde içinde (s.1227-1244). İstanbul: Kesit Yayınları. [Google Scholar]
  42. Onwuegbuzie, A. J. & Daniel, L. G. (2003). Typology of analytical and interpretational errors in quantitative and qualitative educational research. Current Issues in Education, 6(2). 1-33 [Google Scholar]
  43. Özbay, M. (2005). Bilim ve kültür aktarıcısı olarak yazı. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. (2), 67-74. [Google Scholar]
  44. Özbey, Ö. F. ve Sama, E. (2017). 2012-2016 Arasındaki yıllarda çevre eğitimi kapsamında yayınlanan lisansüstü tezlerin incelenmesi, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 212. [Google Scholar]
  45. Polat, S. ve Ay, O. (2016). Meta-sentez: kavramsal bir çözümleme. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 4(2), 52-64. [Google Scholar]
  46. Punch, K. F. (2005). Sosyal araştırmalara giriş. (çev. D. Bayrak, H.B. Arslan ve Z. Akyüz). Ankara: Siyasal Kitabevi. [Google Scholar]
  47. Shah, S. (2010, December). Higher education expansion in Pakistan and issues of quality. In 3rd International Conference on Assessing Quality in Higher Education, Lahore, Pakistan. [Google Scholar]
  48. Siegel, H. (1989). The rationality of science, critical thinking, and science education. Synthese, 80(1), 9-41. [Google Scholar]
  49. Tanilli, S., (2016). Nasıl bir eğitim istiyoruz?. İstanbul: Cumhuriyet Kitapları Yayınevi. [Google Scholar]
  50. Tarman, B., Acun, C. ve Yüksel, Z. (2010). Sosyal bilgiler eğitimi alanındaki tezlerin değerlendirilmesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 9(3), 725-746. [Google Scholar]
  51. Taysum, A. (2007) The distinctiveness of the EdD in producing and transforming knowledge. Journal of Educational Administration and History, 39(3), 285- 296. [Google Scholar]
  52. Terhart, E. (1988). Philosophy of science and school science teaching. International Journal of Science Education, 10(1), 11-16. [Google Scholar]
  53. Truscott, D. M., Swars, S., Smith, S., Thornton & Reid, F., Zhao, Y., Dooley, C., ... and Matthews, M. (2010). A cross-disciplinary examination of the prevalence of mixed methods in educational research: 1995–2005. International Journal of Social Research Methodology, 13(4), 317-328. [Google Scholar]
  54. Tuzcu, G. (2003), Lisansüstü Öğretim İçin Yurtdışına Öğrenci Göndermenin Planlanması, Milli Eğitim Dergisi, 160, 155-165. [Google Scholar]
  55. Yaşar, M. C. (2011). Türkiye'de okul öncesinde drama alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(22), 70-90. [Google Scholar]
  56. Yaşar, Ş. (1998). Çağdaş bilim anlayışı. Çağdaş yaşam çağdaş insan. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. [Google Scholar]
  57. Yıldırım, A. (1999). Nitel araştırma yöntemlerinin temel özellikleri ve eğitim araştırmalarındaki yeri ve önemi. Eğitim ve Bilim, 23(112), 7-17. [Google Scholar]
  58. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Ankara: Seçkin. [Google Scholar]
  59. Yılmaz, N. Y. ve Taş, A. M. (2017). Türkiye’de 1985-2015 tarihleri arasında yapılmış müze konulu lisansüstü tezlerin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 12(4), 603-622. [Google Scholar]
  60. Yüksek Öğretim Kurumu, (26 Ocak 2018). YÖK Akademide “açık erişim ve açık bilim” çalışmalarını başlattı. 28.06.2019 tarihinde https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/acik-erisim-ve-acik-bilim-calismalarina-baslandi.aspx adresinden erişildi. [Google Scholar]
  61. Yüksek Öğretim Kurulu Lisansüstü Eğitim Öğretim Yönetmeliği (2016). TC. Resmi Gazete. 29690. 20 Nisan 2016. [Google Scholar]
Meta
Clt. 15 (35)
Download
Metric
Geçimş
Benzer

Cilt 15 Sayı 35

Mart 2021

Tüm makaleleler

Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi

Copyright © 2025 Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. CC BY
All elements of this website have been created using the BOQ™ - Intelligent Webverse System.