Araştırma Makalesi | Açık Erişim
Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2020, Clt. 14(31) 422-444
Sınıf Öğretmenlerinin Çevre Eğitimine Yönelik Farkındalıkları
ss. 422 - 444 | DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2020.234.20
Yayın Tarihi: Mart 17, 2020 | Görüntüleme Sayısı: 601/818 | İndirilme Sayısı: 785/1.546
Özet
Bu çalışmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin çevre eğitimine yönelik farkındalıklarını belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda araştırmada genel tarama modeli kullanılmış olup, veriler Özlü (2012) tarafından geliştirilen 'Çevre Eğitimi Öz-Yeterlik Ölçeği' ve Ören, Kıyıcı, Erdoğmuş ve Sevinç (2010) tarafından geliştirilen 'Çevre Bilincine Sahip Öğretmen Nitelikleri Ölçeği' kullanılarak toplanmıştır. Veriler için araştırmanın örneklemini 2015-2016 eğitim öğretim yılı güz döneminde Afyonkarahisar ili merkez ilçelerinde Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı resmi ilköğretim okullarında görev yapan 184 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Elde edilen veriler SPSS-20 paket programıyla kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, sınıf öğretmenlerinin çevre eğitimi öz-yeterliklerinin yüksek olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Sınıf öğretmenlerinin alan bilgisi, öğretim stratejileri ve çevre eğitimi öz-yeterlik toplam puanlarında cinsiyet, çalışılan kurum, öğrenim durumu ve çalışılan yerleşim birimi açısından anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Sınıf öğretmenlerinin kıdemlerine göre çevre eğitimi öz-yeterlik puanları arasında anlamlı bir farklılık vardır. Öğretmenlerin kıdemleri arttıkça çevre eğitimi öz-yeterlik puanlarının arttığı görülmektedir. Sınıf öğretmenlerinin çevre bilincine sahip öğretmen nitelikleri düzeylerinin de yüksek olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Sınıf öğretmenlerinin öğrenim durumlarına ve kıdemlerine göre çevre bilincine sahip öğretmen nitelikleri ölçeği puanları arasında anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Fakat sınıf öğretmenlerinin çalıştığı kurumlara ve yerleşim birimine göre çevre bilincine sahip öğretmen nitelikleri ölçeği puanları arasında anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür.
Anaktar kelimeler: Çevre, çevre eğitimi, çevre eğitimi öz-yeterlik, sınıf öğretmeni.
APA 7th edition
Dev, E.K., & Kurtdede-Fidan, N. (2020). Sınıf Öğretmenlerinin Çevre Eğitimine Yönelik Farkındalıkları. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(31), 422-444. https://doi.org/10.29329/mjer.2020.234.20
Harvard
Dev, E. and Kurtdede-Fidan, N. (2020). Sınıf Öğretmenlerinin Çevre Eğitimine Yönelik Farkındalıkları. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(31), pp. 422-444.
Chicago 16th edition
Dev, Esra Karakocan and Nuray Kurtdede-Fidan (2020). "Sınıf Öğretmenlerinin Çevre Eğitimine Yönelik Farkındalıkları". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 14 (31):422-444. https://doi.org/10.29329/mjer.2020.234.20
- Ahi, B. ve Alisinanoğlu, F. (2016). Okul Öncesi Eğitim Programına Kaynaştırılan Çevre Eğitimi Programının Çocukların “Çevre” Kavramı Hakkındaki Zihinsel Model Gelişimine Etkisi. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 18, 305-329. [Google Scholar]
- Akgün, A., Duruk, Ü. ve Gülmez Güngörmez, H. (2016). Ortaokul Öğrencilerinin Çevre Eğitimi Kavramına Yönelik Metaforları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 28, 215-224. [Google Scholar]
- Aksoy, B. (2003). Problem Çözme Yönteminin Çevre Eğitiminde Uygulanması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(14), 83-98. [Google Scholar]
- Alım, M. (2006). Avrupa Birliği Eğitim Sürecinde Türkiye’de Çevre ve İlköğretimde Çevre Eğitimi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(2), 599-616. [Google Scholar]
- Altın, N. B. ve Oruç, S. (2008). Çocukluk Döneminde Doğa Sporlarının Çevre Eğitiminde Kullanımı. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(35), 10-18. [Google Scholar]
- Bahar, M. ve Kiras, B. (2017). Türkiye’de Yayımlanan Çevre Eğitimi Konulu Makale ve Tezlerin Genel Analizi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(4), 1702-1720. [Google Scholar]
- Balkan Kıyıcı, F., Atabek Yiğit, E. ve Darçın, E.S. (2014). Doğa Eğitimi ile Öğretmen Adaylarının Çevre Okuryazarlık Düzeylerindeki Değişimin ve Görüşlerinin İncelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 17-27. [Google Scholar]
- Dilli, R., Bapoğlu Dümenci, S.S. ve Turgut Kesebir, G. (2018). Müzede Çevre Eğitimi Kapsamında Okul Öncesi Dönemi Çocuklarına Yenilebilir Enerji Kaynaklarının Anlatılması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(66), 421-432. [Google Scholar]
- Erol, A. ve Gülay Ogelman, H. (2019). Çevre Eğitimi Aile Katılım Etkinliklerinin Anne ve Babaların Çevreye Yönelik Tutumlarına Etkisinin İncelenmesi. İlköğretim Online, 18(2), 916-938. [Google Scholar]
- Erten, S.(2004). Çevre Eğitimi ve Çevre Bilinci Nedir, Çevre Eğitimi Nasıl Olmalıdır? Çevre ve İnsan Dergisi, Sayı 65/66. [Google Scholar]
- Gürşimşek, I. (2002). Öğretmen Adaylarında Öğrenmeye İlişkin Motivasyonel İnançlar ve Strateji Kullanımı. Muğla Üniversitesi SBE Dergisi. Sayı 8. [Google Scholar]
- Güzelyurt, T. ve Özkan, Ö. (2019). Okul Öncesi Dönemde Çevre Eğitimi: Çocuk Kitaplarına Yönelik Bir İnceleme. İlköğretim Online, 18(1), 20-30. [Google Scholar]
- İleri, R. (1998). Çevre Eğitimi ve Katılımın Sağlanması. Ekoloji Dergisi, 7 (28). [Google Scholar]
- Kahyaoğlu, M. (2011). Öğretmen Adaylarının Öğrenme Stilleri ile Çevre Eğitimi Öz-Yeterlikleri Arasındaki İlişki. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(2), 67-82. [Google Scholar]
- Kahyaoğlu, M. (2016). Türkiye’de Çevre Eğitimi Üzerine Yapılan Araştırmalar: Bir İçerik Analizi Çalışması. Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı 34, 50-60. [Google Scholar]
- Karasar, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemi (22.Basım). Ankara: Nobel Yayınları. [Google Scholar]
- Karataş, A. ve Aslan, G. (2012). İlköğretim Öğrencilerine Çevre Bilincinin Kazandırılmasında Çevre Eğitiminin Rolü: Ekoloji Temelli Yaz Kampı Projesi Örneği. ZfWT Journal of World of Turks, 4 (2), 259-276. [Google Scholar]
- Kurt Gökçeli F., Bilmez B. ve Tarkoçin S. (2015). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Çevre Sorunlarına Yönelik Davranışlarının İncelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4), 258-270. [Google Scholar]
- Ören (Şaşmaz), F., Kıyıcı, G., Erdoğmuş, E. ve Sevinç, S.Ö. (2010). Çevre Bilincine Sahip Öğretmen Nitelikleri Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 133-152. [Google Scholar]
- Özbey, Ö.F. ve Şama, E. (2017). 2012-2016 Yılları Arasındaki Yıllarda Çevre Eğitimi Kapsamında Yayımlanan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 212-226. [Google Scholar]
- Özdemir, O. (2007). Yeni Bir Çevre Eğitimi Perspektifi: “Sürdürülebilir Gelişme Amaçlı Eğitim”. Eğitim ve Bilim, 32(145). [Google Scholar]
- Özgel, Z.T., Aydoğdu, M. ve Güven Yıldırım, E. (2018). Doğa Kampı Destekli Çevre Eğitiminin Çevre Sorunlarına Yönelik Farkındalık ve Tutuma Etkisi. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 90-106. [Google Scholar]
- Özlü, G. (2012). Çevre Eğitimi Öz-Yeterlik Ölçeği Geliştirilmesi, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara. [Google Scholar]
- Öztürk, T. ve Zayimoğlu Öztürk, F. (2015). Öğretmen Adaylarının Çevre ve Çevre Eğitimi İle İlgili Görüşleri (Ordu Üniversitesi Örneği). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(33), 115-132. [Google Scholar]
- Sabo, H. M. (2010). Why From Early Environmental Education? US-China Foreign Language, 8 (12). [Google Scholar]
- Sarışan Tungaç, A. (2015). Fen Bilgisi Öğretmenlerinin Okul Dışı (Doğa Deneyimine Bağlı) Çevre Eğitimine Yönelik Özyeterlik Algıları, Çevre Bilgileri Ve Çevresel Tutumlarının İncelenmesi: Mersin İli Örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Mersin Üniversitesi, Mersin. [Google Scholar]
- Şimşekli, Y. (2004). Çevre Bilincinin Geliştirilmesine Yönelik Çevre Eğitimi Etkinliklerine İlköğretim Okullarının Duyarlılığı. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 83-92. [Google Scholar]
- Uzun, N. ve Sağlam, N. (2005). Sosyo- Ekonomik Durumun Çevre Bilinci ve Çevre Akademik Başarısı Üzerindeki Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 29, 194-202. [Google Scholar]
- Zayimoğlu Öztürk F., Öztürk T. ve Şahin A. (2015). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Çevre Eğitimi Özyeterlik Algılarının İncelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 293-311. [Google Scholar]
