Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi
ISSN (Print): 1309-0682 -

Araştırma Makalesi    |    Açık Erişim
Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2019, Clt. 13(29) 400-420

Öğretmen Adaylarının Fen ve Matematiğe Yönelik Algılarının Belirlenmesi: Metafor Çalışması

Ayşegül Evren Yapıcıoğlu & Nebiye Korkmaz

ss. 400 - 420   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2019.210.21

Yayın Tarihi: Eylül 30, 2019  |   Görüntüleme Sayısı: 369/885   |   İndirilme Sayısı: 555/1.797

PDF İndir

Özet

Bir ortam, bir kişi, bir nesne veya meslek grubu olsun, herhangi bir şeye yüklediğimiz anlamlar, ona verdiğimiz değeri, olumlu veya olumsuz duyguyu, tutumu ifade etmenin bir şeklidir. Metaforlar, psikolojiden eğitime kadar birçok alan için önemli bir çalışma alanı haline gelmiştir. Metaforlar aracılığıyla bireylerin değerleri, duyguları ve düşünceleri araştırılır. Bu çalışmada, Fen Bilimleri ve Matematik öğretmen adaylarının fene ve matematiğe yönelik algılarının metaforlar aracılığı ile keşfedilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, nitel araştırma desenlerinden biri olan fenomolojik (olgubilim) desen türü kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu ise Türkiye'nin Ege Bölgesinde ki bir devlet üniversitesinde, Eğitim Fakültesi, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı'nda öğrenimlerini sürdüren 84 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda fen bilimleri ve matematik öğretmen adaylarının fen kavramına yönelik 69, matematik kavramına yönelik ise 66 farklı metafor kullandıkları belirlenmiştir. Araştırma sonucunda her iki kavram yönelik ulaşılan temalarda ise benzerlikler bulunmaktadır. Ancak ulaşılan temalarda matematik kavramında, fen kavramının aksine daha fazla olumsuz algı mevcuttur. Araştırma sonucunda ulaşılan bir diğer ilginç sonuç ise öğretmen adaylarının çoğunluğunun fen ve matematiği birbirinden ayrık ve ilişkisiz iki kavram olarak algılamalarıdır. Displinlerarası öğrenme ve öğretim yaklaşımlarının önem kazandığı günümüzde, öğretmen adaylarının bu algısı beklenmedik bir sonuçtur.

Anaktar kelimeler: Fen ve Matematik, Fen Bilimleri ve Matematik Öğretmen Adayları, Fenomolojik (Olgubilim) Araştırması ve Metafor.

Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 7th edition
Yapicioglu, A.E., & Korkmaz, N. (2019). Öğretmen Adaylarının Fen ve Matematiğe Yönelik Algılarının Belirlenmesi: Metafor Çalışması. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(29), 400-420. https://doi.org/10.29329/mjer.2019.210.21

Harvard
Yapicioglu, A. and Korkmaz, N. (2019). Öğretmen Adaylarının Fen ve Matematiğe Yönelik Algılarının Belirlenmesi: Metafor Çalışması. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(29), pp. 400-420.

Chicago 16th edition
Yapicioglu, Aysegul Evren and Nebiye Korkmaz (2019). "Öğretmen Adaylarının Fen ve Matematiğe Yönelik Algılarının Belirlenmesi: Metafor Çalışması". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 13 (29):400-420. https://doi.org/10.29329/mjer.2019.210.21

Kaynakça
  1. Acar Güvendir, M. ve Özer Özkan, Y. (2016).Öğretmen adaylarının ölçme ve değerlendirme dersine yönelik algılarının metaforlar yoluyla belirlenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 47, 91-105. [Google Scholar]
  2. Adnan, M. ve Zakaria, E. (2010). Exploring beliefs of pre-service mathematics teachers: A Malaysian Perspective. Asian Social Science, 6(10), 152-159. [Google Scholar]
  3. Akgündüz, D., Aydeniz, M., Çakmakçı, G., Çavaş, B., Sencer Çorlu, M., Öner, T. ve Özdemir, S. (2015). STEM eğitimi Türkiye raporu (Ed. D. Akgündüz ve H. Ertepınar). İstanbul: Scala Basım Yayım. [Google Scholar]
  4. Amin, T. G. (2009). Conceptual metaphor meets conceptual change. Human Development, 52, 165-197. [Google Scholar]
  5. Andrée M. (2005). Ways of using ‘everyday life’ in the science classroom. In: Boersma K., Goedhart M., de Jong O., Eijkelhof H. (eds.) Research and the Quality of Science Education. Springer, Dordrecht [Google Scholar]
  6. Anılan, B. (2017). Fen bilimleri öğretmen adaylarının kimya kavramına ilişkinin metaforik algıları. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 5(2), 7-28. [Google Scholar]
  7. Arık, S. ve Benli Özdemir, E. (2016). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının fen laboratuvarına yönelik metaforik algıları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(2), 673-688. [Google Scholar]
  8. Aykutlu, I. (2017). An examination of pre-service primary school teachers’ comprehension of the concept of physics through metaphors. International Journal of Progressive Education, 13(3), 140-150. [Google Scholar]
  9. Bahadır, E. ve Özdemir, Ş. A. (2012). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin matematik kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Uluslararası Alan Araştırmaları Dergisi, 1(1), 26-40. [Google Scholar]
  10. Balcı, F. A. (2011). Metaphorical ımages of school: school perceptions of primary education supervisors. Eurasian Journal of Educational Research (EJER), 44, 51-70. [Google Scholar]
  11. Büyükalan Filiz, S. (2018). Pedagojik formasyon öğrencilerinin matematik kavramına ilişkin metaforik algıları. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(15), 251-269. [Google Scholar]
  12. Campbell, B. ve Lubben, F. (2000). Learning science through contexts: helping pupils make sense of everyday situations. International Journal of Science Education, 22(3), 239-252. [Google Scholar]
  13. Creswell, J. W. (2015). Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni ( M. Bütün ve S. Beşir Demir, Çev.). Ankara: Siyasal Kitapevi. [Google Scholar]
  14. Çakmak, M. (2008). Fen bilgisi öğretmen adaylarının laboratuar tutumları ile fen bilgisine yönelik tutumları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kafkas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kars. [Google Scholar]
  15. Çelik, H. ve Çakır, E. (2015). The examination of metaphoric perception on the effects of heat on substance. International Online Journal of Educational Sciences, 7(2), 244-264. [Google Scholar]
  16. Dede Er, T., Şen, F., Sarı, U. ve Çelik, H. (2013). İlköğretim öğrencilerinin fen ve teknoloji dersi bilgilerini günlük hayatla ilişkilendirme düzeyleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 209-216. [Google Scholar]
  17. Demirci Güler, M. P. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının fen ve teknoloji dersine ilişkin metaforik tanımlamaları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(41), 53-63 [Google Scholar]
  18. Deringöl, Y. ve Gülten, D. Ç. (2016). Öğretmen adaylarının “fen eğitiminde matematiğin kullanılması” ile ilgili görüşleri: bir metafor analizi çalışması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 43-50 [Google Scholar]
  19. Doğan, D. (2014). Öğretmen adaylarının perspektifinden okul kavramının metaforlarla analizi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 7(3), 361-382. [Google Scholar]
  20. Duit, R. (1991). On the role of analogies and metaphors in learning science. Science Education, 75(6), 649-672 [Google Scholar]
  21. Ertaş Karaaslan, Z. (2017). Fen alanları öğretmen adaylarının genetiği değiştirilmiş organizmalara (GDO) ilişkin metaforları ve görsel imajları (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dicle Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır. [Google Scholar]
  22. Ertürk, R. (2017). İlkokul öğrencilerinin “öğretmen” kavramına ilişkin metaforik algıları. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(3x), 1-15 [Google Scholar]
  23. Francis, L. J. ve Greer, J. E. (1999). Measuring attitude towards science among secondary school students: The affective domain. Research in Science and Technological Education, 17(2), 219-226. [Google Scholar]
  24. George, R. (2000). Measuring change in students‟ attitudes toward science over time: An application of latent variable growth modelling. Journal of Science Education and Technology, 9(3), 213-225. [Google Scholar]
  25. Gierl, M. J. ve Bisanz, J. (1995). Anxieties and attitudes related to mathematics in Grades 3 and 6. Journal of Experimental Education, 63(2), 139-158. [Google Scholar]
  26. Girmen, P. (2007). İlköğretim öğrencilerinin konuşma ve yazma sürecinde metaforlardan yararlanma durumları(Yayınlanmamış doktora tezi).Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir. [Google Scholar]
  27. Güler, A., Halıcıoğlu, B.M. ve Taşğın, S. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma. Ankara: Seçkin Yayıncılık [Google Scholar]
  28. Güler, G., Akgün, L., Öçal, M. F. & Doruk M. (2012). Matematik öğretmeni adaylarının matematik kavramına ilişkin sahip oldukları metaforlar. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1 (2), 2146‐9199. [Google Scholar]
  29. Gültekin, M. (2013). İlköğretim öğretmen adaylarının eğitim programı kavramına yükledikleri metaforlar. Eğitim ve Bilim, 38(169), 126-141. [Google Scholar]
  30. Güveli, E., İpek, S. A., Atasoy, E. ve Güveli, H. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik kavramına yönelik metafor algıları. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 2(2), 140-159. [Google Scholar]
  31. Harlen, W. (2002). Links to everyday life: the roots of scientific literacy. Primary Science Review, 71, 8-10. [Google Scholar]
  32. Harman, G. ve Çökelez, A. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının kimya, fizik ve biyoloji kavramlarına yönelik metaforik algıları. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(19), 287-306. [Google Scholar]
  33. Ilgaz, G. (2006). İlköğretim II. kademe öğrencilerinin fen bilgisi dersine yönelik tutumları ve kullandıkları öğrenme stratejileri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne. [Google Scholar]
  34. Kızıltepe, Z. (2015). İçerik analizi. F. N. Seggie ve Y. Bayyurt (Ed.), Nitel araştırma: Yöntem, Teknik, Analiz ve Yaklaşımları içinde (s.253-266). Ankara: Anı Yayıncılık. [Google Scholar]
  35. Külçe, C. (2005). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin fen bilgisi dersine yönelik tutumları (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli. [Google Scholar]
  36. Lakoff, G. ve Johnson, M. (1980). The metaphorical structure of the human conceptual system. Cognitive Science, 4, 195-208. [Google Scholar]
  37. Levine, P. M. (2005). Metaphors and images of classrooms. Kappa Delta Pi Record, 41(4), 172-175. [Google Scholar]
  38. MEB (T.C Milli Eğitim Bakanlığı). (2018a). Fen bilimleri dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara. [Google Scholar]
  39. MEB (T.C Milli Eğitim Bakanlığı). (2018b). Matematik dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara. [Google Scholar]
  40. Miles, M.B. ve Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications. [Google Scholar]
  41. Örücü, D. (2012). İlköğretim Sınıf Öğretmenlerinin Sınıfa ve Sınıf Yönetimine ilişkin Metaforik Bakışları: Karşılaştırmalı bir Durum Çalışması. İlköğretim Online, 11(2), 342-352. [Google Scholar]
  42. Özçakır Sümen, Ö., Çağlayan, K. T. ve Kartal, A. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik korkuları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 69-80. [Google Scholar]
  43. Özdemir, S. M. (2012). Eğitim programı kavramına ilişkin öğretmen adaylarının metaforik algıları. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(3), 369-393. [Google Scholar]
  44. Özgeldi, M. ve Osmanoğlu, A. (2017). Matematiğin gerçek hayatla ilişkilendirilmesi: ortaokul matematik öğretmeni adaylarının nasıl ilişkilendirme kurduklarına yönelik bir inceleme.Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 8(3), 438-458. [Google Scholar]
  45. Pollard, M. (2003).Teaching and learning metaphor. Research Journal of the National Association for the Teaching of English, 37(3), 19-27 [Google Scholar]
  46. Ramsden, J. M. (1998). Mission impossible?: Can anything be done about attitudes to science?. International Journal of Science Education, 20, 125–137. [Google Scholar]
  47. Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2, 2, 131-155. [Google Scholar]
  48. Saban, A. (2008). İlköğretim I. Kademe Öğretmen ve Öğrencilerinin Bilgi Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler. İlköğretim Online, 7(2), 421-455. [Google Scholar]
  49. Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326. [Google Scholar]
  50. Salta, K. ve Tzougraki, C. (2004). Attitudes toward chemistry among 11th grade students in high schools in Greece. Science Education, 88(4), 535-547. [Google Scholar]
  51. Soysal, D. ve Afacan, Ö. (2012). İlköğretim öğrencilerinin “fen ve teknoloji dersi” ve “fen ve teknoloji öğretmeni” kavramlarına yönelik metafor durumları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 9(19), 287-306. [Google Scholar]
  52. Strauss, A. ve Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques. Newbury Park, CA: Sage Publications. [Google Scholar]
  53. Şahin, B. (2013). Öğretmen adaylarının “matematik öğretmeni”, “matematik” ve “matematik dersi” kavramlarına ilişkin sahip oldukları metaforik algılar. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 313-321. [Google Scholar]
  54. Şengül, S. ve Kaba, Y. (2017). Zihin haritaları ve metaforlar aracılığı ile okul öncesi öğretmeni adaylarının matematik hakkındaki düşüncelerinin incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 59, 71-87. [Google Scholar]
  55. Temel, H., Dündar, S. ve Şenol A. (2015). Öğretmenlerin fen ve teknoloji dersinde matematikten kaynaklanan güçlükleri giderme yolları ve fen-matematik entegrasyonunun önemi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(1), 153-176. [Google Scholar]
  56. Turhan Türkkan, B. ve Yeşilpınar Uyar, M. (2016). The metaphors of secondary school students towards the concept of “mathematical problem”. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 45(1), 99-130. [Google Scholar]
  57. Uluçay, B. ve Güven, S. (2017). Ortaokul öğrencilerinin matematik dersi motivasyon düzeyleri ile algılanan öğretmen yakınlığı arasındaki ilişki. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(3), 252-266. [Google Scholar]
  58. Ummanel, A. (2017). Metaphorical perceptions of preschool, elementary and secondary school children about science and mathematics. EURASIA Journal of Mathematics Science and Technology Education, 13(8), 4651-4668. [Google Scholar]
  59. Yenilmez, K. (2014). Matematiğin tanımı vediğer bilimlerle ilişkisi, (Ed. A.Kaçar) içinde Temel Matematik I-II (ss. 1-6), Ankara: Pegem Akademi [Google Scholar]
  60. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık. [Google Scholar]
  61. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Genişletilmiş Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık [Google Scholar]
  62. Yıldırım, H. İ. (2017). Ortaokul öğrencilerinin fen dersine yönelik tutum düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 60, 17-40. [Google Scholar]
  63. Yılmaz, O. ve Altıntaş, G. (2018). 4. Sınıf sosyal bilgiler dersi ‘geçmişimi öğreniyorum’ ünitesindeki geliştirme düzeyi kavramları üzerine öğrencilerin geliştirdikleri metaforlar. Kastamonu Education Journal, 26(2), 613-619. [Google Scholar]
Meta
Clt. 13 (29)
Download
Metric
Geçimş
Benzer

Cilt 13 Sayı 29

Eylül 2019

Tüm makaleleler

Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi

Copyright © 2025 Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. CC BY
All elements of this website have been created using the BOQ™ - Intelligent Webverse System.