Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi
ISSN (Print): 1309-0682 -

Araştırma Makalesi    |    Açık Erişim
Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2019, Clt. 13(27) 573-590

Ortaokul Öğrencilerinde Öz-Yeterlik ile Anksiyete ve Depresyon Arasındaki İlişki

Kızbes Meral Kılıç

ss. 573 - 590   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2019.185.28

Yayın Tarihi: Mart 20, 2019  |   Görüntüleme Sayısı: 466/1.055   |   İndirilme Sayısı: 632/2.162

PDF İndir

Özet

Bu çalışmanın amacı, ergenlerde akademik, sosyal, duygusal ve genel öz-yeterlik düzeyleri ile depresyon ve anksiyete düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi ve bu değişkenler arasında yaş ve cinsiyet farklılığının olup olmadığının belirlenmesidir. Araştırma ilişkisel tarama modelindedir. Çalışma grubu Ankara Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı tesadüfi olarak belirlenen beş ortaokulun, altıncı, yedinci ve sekizinci sınıfa devam eden 240 öğrenciden oluşmuştur. Araştırmada 'Çocuklar İçin Öz-yeterlik Ölçeği' ve 'Çocuklar için Anksiyete ve Depresyon Ölçeği' kullanılmıştır. Verilerin analizinde, 'Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Tekniği', 'Bağımsız Gruplar İçin T Testi Analizi' ve 'Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA)' uygulanmıştır. İstatistiksel analizler sonucunda, yaş arttıkça akademik, duygusal ve genel öz-yeterlik düzeyinin azaldığı, sosyal fobi, panik ve depresyon düzeylerinin ise arttığı görülmüştür. Kızların erkeklere göre; akademik ve genel öz-yeterliklerinin, ayrılma kaygılarının, obsesyon-kompülsiyonlarının ve genel kaygılarının daha yüksek çıktığı görülmüştür. Ergenlerde akademik öz-yeterlik azaldıkça sosyal fobi, panik, genel kaygı ve depresyon belirtilerinin arttığı; sosyal öz-yeterlik azaldıkça ayrılma kaygısının arttığı; duygusal öz-yeterlik azaldıkça sosyal fobi, obsesyon- kompülsiyonlar, panik, genel kaygı ve depresyonun arttığı görülmüştür. Elde edilen bulgular ışığında önerilerde bulunulmuştur.

Anaktar kelimeler: Öz-yeterlik, Anksiyete, Depresyon, Ergen

Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 7th edition
Kilic, K.M. (2019). Ortaokul Öğrencilerinde Öz-Yeterlik ile Anksiyete ve Depresyon Arasındaki İlişki. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(27), 573-590. https://doi.org/10.29329/mjer.2019.185.28

Harvard
Kilic, K. (2019). Ortaokul Öğrencilerinde Öz-Yeterlik ile Anksiyete ve Depresyon Arasındaki İlişki. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(27), pp. 573-590.

Chicago 16th edition
Kilic, Kizbes Meral (2019). "Ortaokul Öğrencilerinde Öz-Yeterlik ile Anksiyete ve Depresyon Arasındaki İlişki". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 13 (27):573-590. https://doi.org/10.29329/mjer.2019.185.28

Kaynakça
  1. Alçay, A. (2015). Ergenlerin öz-yeterlikleri ile mantık dışı inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. [Google Scholar]
  2. Bacchini, D., & Magliulo, F. (2003). Self-image and perceived self-efficacy during adolescence. Journal of Youth and Adolescence,32 (5), 337-350. [Google Scholar]
  3. Bandura, A. (2012). On the functional properties of perceived selfefficacy revisited. Journal of Management, 38(1), 9-44. doi:10.1177/0149206311410606 [Google Scholar] [Crossref] 
  4. Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman [Google Scholar]
  5. Bandura, A. (2006). Adolescent development from an agentic perspective. In F. Pajares & T. Urdan (Eds.). Self-efficacy beliefs of adolescents, (Vol. 5., pp. 1-43). Greenwich, CT: IAP - Information Age Publishing. [Google Scholar]
  6. Bandura, A. (1994). Self-efficacy. In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behavior (Vol. 4, pp. 71-81). New York: Academic Press. [Google Scholar]
  7. Bandura, A., Pastorelli, C., Barbaranelli, C., & Caprara, G. V. (1999). Self-efficacy pathways to childhood depression. Journal of Personality and Social Psychology, 76, 258-269. [Google Scholar]
  8. Bong, M., & Skaalvik, E. M. (2003). Academic self-concept and self-efficacy: How different are they really? Educational Psychology Review, 15, 1-40. http://dx.doi.org/10.1023/A:1021302408382 [Google Scholar]
  9. Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (7. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık. [Google Scholar]
  10. Caprara, G. V., Gerbino, M., Paciello, M., Di Giunta, L., & Pastorelli, C. (2010). Counteracting depression and delinquency in late adolescence: The role of regulatory emotional and interpersonal self-efficacy beliefs. European Psychologist, 15, 34-48. [Google Scholar]
  11. Chen, J., Liu, T., Zheng, M., & Chen, C. (2010). Relationships between self-esteem, self-efficacy, self-concept, and depression. Chinese Journal of Clinical Psychology, 18, 799-801. [Google Scholar]
  12. Cheng, M. (2016). Quality in Higher Education. Rotterdam: Sense Publishers [Google Scholar]
  13. Costello, E. J., Egger, H. L., & Angold, A. (2005). The developmental epidemiology of anxiety disorders: phenomenology, prevalence, and comorbidity. Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America 14, 631-648. [Google Scholar]
  14. Çetin, B. (2009). Yeni ilköğretim programı (2005) uygulamalarının ilköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin öz-yeterliliklerine etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(25), 130-141. [Google Scholar]
  15. Erzen, E. (2013). Üniversite sınavına hazırlanan ergenlerin bağlanma stilleri ve öz yeterlikleri ile sınav kaygıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon. [Google Scholar]
  16. Gormez V, Kilincaslan A, Orengul AC, Ebesutani C, Kaya I, Ceri V, Nasiroglu S, Filiz M, Chorpita B. (2017). Psychometric properties of the Turkish translation of the Revised Child Anxiety and Depression Scale- Child Version (RCADS-CV) in a clinical sample. Psychiatry and Clinical Psychopharmacology, 27, 84-92. [Google Scholar]
  17. Göker, Z., Güney, E., Dinç, G., Hekim, Ö., Üneri, Ö. Ş. (2015). Çocuk ve ergenlerde anksiyete ile ilişkili bozuklukların klinik ve demografik özellikleri: Bir yıllık kesitsel bir örneklem. Klinik Psikiyatri, 18 (1), 7-14. [Google Scholar]
  18. Gregg, N. (2009). Adolescents and adults with learning disabilities and ADHD: Assessment and accommodation. New York, NY: Guilford.Judge, T. A., Jackson, C. L., Shaw, J. C., Scott, B. A., & Rich, B. L. (2007). Self-efficacy and work-related performance: The integral role of individual differences. Journal of Applied Psychology, 92, 107-127. doi:10.1037/0021- 9010.92.1.107 [Google Scholar] [Crossref] 
  19. Klasen, F., Otto, C., Kristen, L., Patalay, P., Schlack, R., & Sieberer, U. R. (2015). Risk and protective factors for the development of depressive symptoms in children and adolescents: results of the longitudinal BELLA study. European Child & Adolescent Psychiatry, 24, 695-703. [Google Scholar]
  20. Luszczynska, A., Gutiérrez-Doña, B., & Schwarzer, R. (2005). General self-efficacy in various domains of human functioning: evidence from five countries. International Journal of Psychology, 40, 80-89. [Google Scholar]
  21. Ma, Z.-W., Zeng, W.-N., Ye, K.-Y. (2015). Gender differences in Chinese adolescents’ subjective well-being: The mediating role of self-efficacy. Psychological Reports: Sociocultural Issues in Psychology, 116, 311-321. [Google Scholar]
  22. Maciejewski, P. K., Prigerson, H. G., & Mazure, C. M. (2000). Self-efficacy as a mediator between stressful life events and depressive symptoms - Differences based on history of prior depression. British Journal of Psychiatry, 176, 373-378. http://dx.doi.org/10.1192/bjp.176.4.373 [Google Scholar]
  23. McKenzie, J. K. (1999). Correlation between self-efficacy and self-esteem in students. Doctoral Dissertation. University of Wisconsin, Madison. [Google Scholar]
  24. Muris, P. (2002). Relationships between self-efficacy and symptoms of anxiety disorders and depression in a normal adolescent sample. Personality and Individual Differences, 32(2), 337-348. https://doi.org/10.1016/S0191-8869(01)00027-7 [Google Scholar] [Crossref] 
  25. Muris, P., Meesters, C., Pierik, A., & de Kock, B. (2016). Good for the self: Self-compassion and other self-related constructs in relation to symptoms of anxiety and depression in non-clinical youth. Journal of Child and Family Studies, 25, 607-617. doi: 10.1007/s10826-015-0235-2 [Google Scholar] [Crossref] 
  26. Oğuz, A., & Kutlu-Kalender, M. D. (2018). Ortaokul öğrencilerinin üst bilişsel farkındalıkları ile öz yeterlik algıları arasındaki ilişki. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 14(2), 170-186. doi:10.17244/eku.319267, [Google Scholar] [Crossref] 
  27. Ogden, T., & Amlund-Hagen, K. (2014). Adolescent mental health. prevention and intervention. London: Routledge. [Google Scholar]
  28. Peetsma, T., Hascher, T., van der Veen, I., & Roede, E. (2005). Relations between adolescents' self-evaluations, time perspectives, motivation for school and their achievement in different countries and at different ages. European Journal of Psychology of Education, 20(3), 209-225. http://dx.doi.org/10.1007/BF03173553 [Google Scholar]
  29. Pajares, F. (2006). Self-efficacy during childhood and adolescence: Implications for teachers and parents. In F. Pajares, & T C. Urdan (Eds.), Self-efficacy beliefs of adolescents, (pp. 339-367). Greenwich, CT: Information Age. [Google Scholar]
  30. Pössel, P., Baldus, C., Horn, A. B., Groen, G., & Hautzinger, M. (2005). Influence of general self-efficacy on the effects of a school-based universal primary prevention program of depressive symptoms in adolescents: A randomized and controlled follow-up study. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 46(9), 982-994. http://dx.doi.org/10.1111/j.1469-7610.2004.00395.xRynn, M. A., Walkup, J. T., Compton, S. N., Sakolsky, D. J., Sherrill, J. T., Shen, S., ... Birmaher, B. (2015). Child/adolescent anxiety multimodal study: Evaluating safety. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 54(3),180-190. https://doi.org/10.1016/j.jaac.2014.12.015 [Google Scholar] [Crossref] 
  31. Santrock, J. W. (2013). Adolescence (15th ed.). Madison, WI: Brown & Benchmark Publishers. [Google Scholar]
  32. Satıcı, A. S. (2013). Üniversite öğrencilerinin akademik öz-yeterliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir. [Google Scholar]
  33. Saunders, J., Davis, L.,Williams, T., & Williams, J. H. (2004). Gender differences in self-perceptions and academic outcomes: A study of African-American high school students. Journal of Youth and Adolescence, 33, 81-90. [Google Scholar]
  34. Schultz, D. P., ve Schultz, S. E. (2002). Modern psikoloji tarihi, (çev. Y. Aslay), İstanbul: Kaknüs Yayınları. [Google Scholar]
  35. Schunk, D. H., & Meece, J. L. (2006). Self-Efficacy development in adolescence. In F. Pajares, & T. Urdan (Eds.), Self-Efficacy Beliefs of Adolescents (pp. 71-96). Greenwich, CT: Information Age Publishing. [Google Scholar]
  36. Soysa, C.K., & Wilcomb, C.J. (2015). Mindfulness, self-compassion, self-efficacy, and gender as predictors of depression, anxiety, stress, and well-being. Mindfulness, 6, 217-226. doi: 10.1007/s12671-013-0247-1 [Google Scholar] [Crossref] 
  37. Starcevic, V., Castle, D. (2016). Anxiety disorders. In G. Fink (Eds.), Stress: Concepts, cognition, emotion, and behavior. Handbook of stress, Volume 1, (pp. 203-211). United Kingdom: Academic Press. [Google Scholar]
  38. Steca, P., Abela, J. R. Z., Monzani, D., Greco, A., Hazel, N. A., & Hankin, B. L. (2014). Cognitive vulnerability to depressive symptoms in children: The protective role of self-efficacy beliefs in a multi-wave longitudinal study. Journal of Abnormal Child Psychology, 42(1), 137-148. doi:10.1007/s10802-013-9765-5 [Google Scholar] [Crossref] 
  39. Suveg, C., & Zeman, J. (2004). Emotion regulation in children with anxiety disorders. Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology, 33, 750-759. [Google Scholar]
  40. Şireli, Ö., & Aysev-Soykan, A. (2016). Depresyonu olan ergenlerin anne-baba kabul-red algıları ve aile işlevleri açısından incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 17(5), 403-410. [Google Scholar]
  41. Telef, B. B., & Karaca, R. (2012). Çocuklar için öz-yeterlik ölçeği; Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 169-187. [Google Scholar]
  42. Usher, E. L., & Pajares, F. (2006). Inviting confidence in school: Invitations as a critical source of the academic self-efficacy beliefs of entering middle school students. Journal of Invitational Theory and Practice, 12, 7-16. [Google Scholar]
  43. Uzun, N., Ekici, G., & Sağlam, N. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin bilgisayar öz-yeterlik algıları üzerine bir çalışma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(3), 775-788. [Google Scholar]
  44. Vardarlı, G. (2005). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öz-yeterlik düzeylerinin yordanması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi, İzmir. [Google Scholar]
  45. Vogel, D.A. (2008). Anxiety disorders. In Gail B. Slap (Ed.), Adolescent medicine the requisites in pediatrics (pp. 297-302). Elsevier. https://doi.org/10.1016/B978-032304073-0.10038-X. [Google Scholar] [Crossref] 
  46. Yalın-Sapmaz, Ş., Yalın, N., Özek-Erkuran, H., Öztekin, S., Uzel-Tanrıverdi, B., Köroğlu, E., & Aydemir, Ö. (2017). DSM-5 Depresyon Şiddet Ölçeği Çocuk Formu Türkçe sürümünün güvenilirliği ve geçerliliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 18(3), 237-242. [Google Scholar]
  47. Yılmaz, E., Yiğit, R. ve Kaşarcı, G. (2012). İlköğretim öğrencilerinin özyeterlilik düzeylerinin akademik başarı ve bazı değişkinler açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 371-388. [Google Scholar]
  48. Yöndem, Z.D., & Eren-Artan, A. (2018). Ergenlik. F.A. Güngör-Aytar (Ed.) Gelişim psikolojisi içinde (ss. 160-203). Ankara: Hedef Yayıncılık. [Google Scholar]
Meta
Clt. 13 (27)
Download
Metric
Geçimş
Benzer

Cilt 13 Sayı 27

Mart 2019

Tüm makaleleler

Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi

Copyright © 2025 Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. CC BY
All elements of this website have been created using the BOQ™ - Intelligent Webverse System.