Araştırma Makalesi | Açık Erişim
Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2019, Clt. 13(27) 377-399
Ortaöğretim Öğrencilerinin Akademik Bilgiye Ulaşmak Amacıyla Tercih Ettikleri Bilgi Kaynaklarının İncelenmesi
ss. 377 - 399 | DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2019.185.16
Yayın Tarihi: Mart 20, 2019 | Görüntüleme Sayısı: 225/900 | İndirilme Sayısı: 312/1.797
Özet
Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim öğrencilerinin akademik bilgiye ulaşmak amacıyla hangi bilgi kaynaklarını hangi sırada ve neden tercih ettiklerinin belirlenmesidir. Bu amaçla ortaöğretim öğrencilerinin önem düzeyine göre akademik bilgiye ulaşmada hangi bilgi kaynaklarını tercih ettiklerini ikili karşılaştırmalar yoluyla sıralamaları istenmiş ve Thurstone'un V. Hal denklemi ile ölçeklenmiştir. Yapılan çalışmada var olan durumu ortaya koymak amaçlandığından betimsel bir araştırma niteliğindedir. Ölçekleme çalışması 698, içerik analizi 100 ortaöğretim öğrencisinden elde edilen veriler üzerinden yürütülmüştür. Yapılan ölçekleme çalışmasında ortaöğretim öğrencilerinin akademik bilgiye ulaşmada tercih ettikleri ilk kaynağın uzmanlar/öğretmenler olduğu ve ölçek değerinin 1,058 olduğu görülmektedir. İkinci sırada tercih edilen kaynak internet olup ölçek değeri 0,956'dır. Üçüncü sırada tercih edilen bilgi kaynağı olan kitapların ölçek değeri ise 0,546 olup internet ve uzmanların tercih edilme sıklıklarına oldukça uzaktır. Dördüncü sırada 0,228 ölçek değeriyle TV ve beşinci sırada 0,000 ölçek değeriyle akranlar bulunmaktadır. Öğrencilerin internet kaynağını tercih etme nedenlerinden ilk üçü kolay ve hızlı ulaşılabilir olması, geniş kapsama sahip olması ve güvenilir bir bilgi kaynağı olmasıdır. Kitap için ilk üç tercih nedeni; güvenilir bilgi, geniş kapsam ve öğrencilerin öğrenme tercihleridir. Akran kaynağı için kolay ve hızlı ulaşılabilirlik, rahat iletişim kurabilme ve öğrencilerin ortak hedefe sahip olmalarıdır. Televizyon için güvenilir bilgi, dikkat çekicilik ve öğrencilerin öğrenme tercihleri olması iken uzman için güvenilir bilgi, etkileşim ve deneyim olarak belirtilmiştir. İnternet çok tercih edilen bir bilgi kaynağı olduğundan daha güvenli ve güvenilir bilgiye ulaşabilmek açısından bilgi okuryazarlığı ve medya okuryazarlığı konusunda hem aileler hem de özellikle küçük yaşlardan itibaren öğrenciler eğitilmelidirler.
Anaktar kelimeler: Bilgiye ulaşma yolları, ikili karşılaştırmalar, ölçekleme, Thurstone’un V. Hal denklemi Ways of accessing information, pair wise comparision, scalling, Thurstone’s law of comparative judgment case V. equation.
APA 7th edition
Aktas, M., & Incik, E.Y. (2019). Ortaöğretim Öğrencilerinin Akademik Bilgiye Ulaşmak Amacıyla Tercih Ettikleri Bilgi Kaynaklarının İncelenmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(27), 377-399. https://doi.org/10.29329/mjer.2019.185.16
Harvard
Aktas, M. and Incik, E. (2019). Ortaöğretim Öğrencilerinin Akademik Bilgiye Ulaşmak Amacıyla Tercih Ettikleri Bilgi Kaynaklarının İncelenmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(27), pp. 377-399.
Chicago 16th edition
Aktas, Mehtap and Eda Yalcin Incik (2019). "Ortaöğretim Öğrencilerinin Akademik Bilgiye Ulaşmak Amacıyla Tercih Ettikleri Bilgi Kaynaklarının İncelenmesi". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 13 (27):377-399. https://doi.org/10.29329/mjer.2019.185.16
- Acun, İ., Yücel, C., & Demirhan, G. (2018). Üniversite öğrencilerinin bilgi kaynakları. Journal of History Culture and Art Research, 7(1), 595-608. doi:http://dx.doi.org/10.7596/taksad.v7i1.1377 [Google Scholar] [Crossref]
- Arklan, Ü., & Taşdemir, E. (2008). Bilgi toplumu ve iletişim: bilginin yayılması sürecinde kitle iletişim araçları ve internet. Selçuk İletişim, 5, 67-80. [Google Scholar]
- Bailey, K. (1994). Methods of social research (4th ed.). New York: The Free Press. [Google Scholar]
- Best, J. W., & Kahn, J. V. (1989). Research in education. Needham Heights, MA: Allyn and Bacon. [Google Scholar]
- Brandt, D. S. (1996). Evaluating information on the internet. Computers in Libraries, 16(5), 44-46. [Google Scholar]
- Burnhein, R. (1992). Information literacy-a core competency. Australian Academic & Research Libraries, 23(4), 188-196. DOI: 10.1080/00048623.1992.10754796 [Google Scholar]
- Chawinga, W. D., & Zozie, P., (2016). Information needs and barriers to information sources by open and distance learners: A case of Mzuzu University, Malawi. South African Journal of Information Management, 18(1). http://dx.doi. org/10.4102/sajim.v18i1.692 [Google Scholar]
- Creswell, J. W., & Plano Clark, V. L. (2014). Karma yöntem araştırmaları tasarımı ve yürütülmesi. (Y. Dede ve S. B. Demir Edt., A. Dede Çev.). Ankara: Anı Yayıncılık. [Google Scholar]
- Çelen, F. K., Çelik, A., & Seferoğlu, S. S. (2011). Çocukların internet kullanımları ve onları bekleyen çevrim-içi riskler. XIII Akademik Bilişim Konferansı (AB11), 2-4 Şubat 2011, İnönü Üniversitesi, Malatya. [Google Scholar]
- Dalkıran, Ö. (2018). Ağ kuşağının bilgi davranışları: üniversite öğrencileri üzerine bir inceleme. (Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
- Ekici, S., & Özenç Uçak, N. (2012). İlköğretim öğrencilerinin İnternet’te bilgi arama davranışları. Türk Kütüphaneciliği, 26(1), 78-96. [Google Scholar]
- Erken, V. (1998). Eğitim sisteminin genel değerlendirilmesi. Yeni Türkiye, Cumhuriyet Özel Sayısı, 4(23-24), 2097- 2103. [Google Scholar]
- Erkuş, A. (2009). Davranış bilimleri için bilimsel araştırma süreci. Ankara: Seçkin Yayıncılık. [Google Scholar]
- EuKids Online METU, (2011). EuKids Online Projesi, Türkiye Araştırma Grubu, ODTÜ. Alıntı http://eukidsonline.metu.edu.tr/ [Google Scholar]
- Fraenkel, J. R., Wallen N. R., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education. New York: McGrav-Hill [Google Scholar]
- Frankfort-Nachmias, C., & Nachmias D. (1992). Research methods in the social sciences (Fifth Edition). London: Edward Arnold. [Google Scholar]
- Güler, A., Halıcıoğlu, M. B., & Taşğın, S. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma.(Genişletilmiş ve Gözden Geçirilmiş İkinci Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık. [Google Scholar]
- Güler, N., & Taşdelen Teker, G. (2015). Açık uçlu maddelerde farklı yaklaşımlarla elde edilen puanlayıcılar arası güvenirliğin değerlendirilmesi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi,6(1), 12-24. [Google Scholar]
- Irzık, G. (2002) Bilgi Toplumu mu, enformasyon toplumu mu? analitik-eleştirel bir yaklaşım. İ. Tekeli, S. Ç. Özoğlu, B. Akşit, G. Irzık ve A. İnam (Der.), Bilgi Toplumuna Geçiş: Sorunlar/Görüşler, Yorumlar/Eleştiriler ve Tartışmalar içinde (ss. 53-62). Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları. [Google Scholar]
- Karasar, N. (1999). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayıncılık. [Google Scholar]
- Kaşıkcı, D. N., Çağıltay, K., Karakuş, T., Kurşun E., & Ogan, C. (2014). Türkiye ve Avrupa’daki çocukların internet alışkanlıkları ve güvenli internet kullanımı. Eğitim ve Bilim, 39(171), 230-243. [Google Scholar]
- Kothari, C. R. (2004). Research methodology: methods and techniques. New Delphi: New Age International Publishers. [Google Scholar]
- Köğce, D., Özpınar, İ., Mandacı Şahin, S., & Aydoğan Yenmez, A. (2014). Öğretim elemanlarının 21. yüzyıl öğrenen standartları ve yaşam boyu öğrenmeye ilişkin görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 185-213. [Google Scholar]
- Kurbanoğlu, S. (2002). www bilgi kaynaklarının değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversiteli Edebiyat Fakültesi Dergisi, 19(l),11-25. [Google Scholar]
- Kurbanoğlu, S., & Akkoyunlu, B. (2001). Öğrencilere bilgi okuryazarlığı becerilerinin kazandırılması üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 81-88. [Google Scholar]
- Küçükoğlu, A., Taşgın, A., & Çelik, N. (2013). Öğretmen adaylarının bilimsel araştırma sürecine ilişkin görüşleri üzerine bir inceleme. TSA,17(3),11-24. [Google Scholar]
- Mutlu, Z. (2012). Tarih öğretmen adaylarının bilgi kaynaklarını kullanmaya yönelik görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi (Erzurum Örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. [Google Scholar]
- Odabaş, H., Odabaş, Z. Y., & Sevmez, (2018). Üniversite öğrencilerinde dijital / e-kitap okuma kültürü: Selçuk Üniversitesi örneği. DTCF Dergisi 58.1, 139-171. [Google Scholar]
- Okur, A., & Demirdöven, G. H. (2017). Ortaöğretim öğrencilerinin bilgiye ulaşma tercihlerine yönelik görüşleri (Sakarya Cemil Meriç Sosyal Bilimler Lisesi örneği). Sakarya University Journal of Education,7(3), 484-497. [Google Scholar]
- Ortaş, İ. (2018). Bilgi ve iletişim çağında bilimsel bilgiye erişimin önemi ve Türkiye’nin bilgiye erişim potansiyeli. Türk Kütüphaneciliği, 32(3), 223-232. Doi: 10.24146/tkd.2018.39 [Google Scholar]
- Öğüt, A. (2003). Bilgi çağında yönetim (2. Baskı), Ankara: Nobel Yayıncılık. [Google Scholar]
- Özdem, G. (2011). Yükseköğretim kurumlarının stratejik planlarında yer alan vizyon ve misyon ifadelerinin analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(4), 1869-1894. [Google Scholar]
- Seferoğlu, S. S. (2015). Okullarda teknoloji kullanımı ve uygulamalar: gözlemler, sorunlar ve çözüm önerileri. Artı Eğitim, 123, 90-91. [Google Scholar]
- Singh, Y. K. (2006). Fundamental of research of methodology and statistics. New Delhi: New Age International (P) Ltd. Publishers. [Google Scholar]
- Smith, A. G. (1997). Testing the surf: Criteria for evaluating internet information resources. The Public-Access Computer Systems Review, 8(3),5-23. [Google Scholar]
- Şentürk, Ü. (2008). Enformasyon toplumunda eğitimin yeri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 487-506. [Google Scholar]
- Şerefoğlu Henkoğlu, H., Mahiroğlu A., & Keser, H. (2015). Ortaokul öğrencilerinin bilgiye erişim aracı olarak internete yaklaşımları: betimleyici bir çalışma. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 6(1), 72-110. [Google Scholar]
- Türnüklü, A. (2001). Eğitimbilim alanında aynı araştırma sorusunu yanıtlamak için farklı araştırma tekniklerinin birlikte kullanılması. Eğitim ve Bilim, 26(120), 8-13. [Google Scholar]
- Uçak, N. (1997). Bilgi gereksinimi ve bilgi arama davranışı. Türk Kütüphaneciliği, II(4), 315-325. [Google Scholar]
- Yalçınalp, S., & Aşkar, P. (2003). Öğrencilerin bilgi arama amacıyla internet’i kullanım biçimlerinin incelenmesi. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 2(4), 100-107. [Google Scholar]
- Yıldırım, A.,& Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları. [Google Scholar]
- Yıldırım, C. (2010). Bilim felsefesi. İstanbul: Remzi Kitabevi. [Google Scholar]
- Yıldız, C., & Abdüsselam, M. S. (2016). Ortaokul ve ortaöğretim öğrencilerinin internet kullanımına yönelik yaşantıları. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 274-287. [Google Scholar]
- Yurdadoğ, B. U. (1997). Enformasyon devrimi’nin getirdikleri, götüremedikleri. B. Yılmaz (Yay. Haz.). Kütüphanecilik Bölümü: 25. Yıl’a Armağan içinde (ss.71-85). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Kütüphanecilik Bölümü. [Google Scholar]
