Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi
ISSN (Print): 1309-0682 -

Araştırma Makalesi    |    Açık Erişim
Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2019, Clt. 13(27) 263-289

Sosyal Bilgiler Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleği İle Öğretmen Atama Ve Yerleştirme Sistemine Yönelik Görüşleri

Fitnat Gürgil

ss. 263 - 289   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2019.185.12

Yayın Tarihi: Mart 20, 2019  |   Görüntüleme Sayısı: 430/895   |   İndirilme Sayısı: 563/1.775

PDF İndir

Özet

Ülkemizde son yıllarda hem öğretmen yetiştirme hem de öğretmen atama ve yerleştirme sürecinde birtakım değişiklikler yaşanmıştır. Söz konusu değişikliklerden en fazla etkilenen kesim ise eğitimlerine devam eden öğretmen adaylarıdır. Bu araştırmada, sosyal bilgiler eğitimi anabilim dalında öğrenim gören son sınıf öğrencilerinin öğretmenlik mesleği ile öğretmen atama ve yerleştirme sistemine yönelik görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma yaklaşımının benimsendiği çalışmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Uzman görüşü doğrultusunda hazırlanan formun pilot uygulaması dört sosyal bilgiler öğretmeni adayı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın asıl uygulamasına 25 öğretmen adayı katılmıştır. Araştırma verileri 2017-2018 eğitim öğretim yılı bahar döneminde toplanmıştır. Öğretmen adaylarıyla yapılan görüşme verileri önce ses kaydına alınmış, ardından da bilgisayar ortamında yazıya geçirilerek içerik analizine göre incelenmiştir. Araştırmanın analizinde hem sosyal bilgiler hem de nitel araştırma yaklaşımlarında uzman bir öğretim üyesinden yardım alınmıştır. Katılımcıların öğretmenlik mesleğinin geleceğine yönelik görüşlerinin genellikle olumsuz nitelikler taşıdığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca öğretmen adaylarının sınavlar açısından üniversitede aldıkları eğitimi yetersiz buldukları da belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının özellikle aday sayısındaki fazlalık nedeni ile öğretmen atama ve yerleştirme konusunda en iyi yöntemin merkezi sınavlar olduğuna inandıkları belirlenmiştir. Fakat öğretmen adaylarının 'torpil, adam kayırma' gibi gerekçelerle sözlü sınava (mülakata) karşı oldukları da tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarına göre sözlü sınav yapılacaksa mezuniyet aşamasında değil de eğitim fakültelerine giriş aşamasında yapılması daha uygun olacaktır. Bunun yanında öğretmen adaylarının nitelikli öğretmen seçiminde mevcut sınavların yetersiz olduğuna inandıkları da tespit edilmiştir.

Anaktar kelimeler: sosyal bilgiler, öğretmen adayı, öğretmenlik mesleği, öğretmen atama ve yerleştirme sistemi

Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 7th edition
Gurgil, F. (2019). Sosyal Bilgiler Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleği İle Öğretmen Atama Ve Yerleştirme Sistemine Yönelik Görüşleri. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(27), 263-289. https://doi.org/10.29329/mjer.2019.185.12

Harvard
Gurgil, F. (2019). Sosyal Bilgiler Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleği İle Öğretmen Atama Ve Yerleştirme Sistemine Yönelik Görüşleri. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(27), pp. 263-289.

Chicago 16th edition
Gurgil, Fitnat (2019). "Sosyal Bilgiler Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleği İle Öğretmen Atama Ve Yerleştirme Sistemine Yönelik Görüşleri". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 13 (27):263-289. https://doi.org/10.29329/mjer.2019.185.12

Kaynakça
  1. Abazaoğlu, İ., Yıldırım, O. & Yıldızhan, Y. (2016). Geçmişten günümüze Türk eğitim sisteminde öğretmen yetiştirme. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(6), 143- 160. [Google Scholar]
  2. Ada, S. & Baysal, N.Z. (2013). Pedagojik-Androgojik formasyon ve Türkiye’de öğretmen yetiştirme. Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  3. Akyüz, Y. (2007).Türk eğitim tarihi. Ankara: Pegem A Yayıncılık. [Google Scholar]
  4. Atav, E. & Sönmez, S. (2013). Öğretmen adaylarının kamu personeli seçme sınavı (KPSS)’na ilişkin görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı (1), 01-13. [Google Scholar]
  5. Baki, A. ve Baki, B. (2016). Türkiye ve Almanya’nın ortaokul matematik öğretmeni yetiştirme programlarının karşılaştırılması. Turkish Journal of Computer and Matematics Education, 7(1), 229-258. [Google Scholar]
  6. Baysan, S., Ercan, B. & Öztürk, A. (2011). Türkiye’de öğretmen yetiştirmede istihdam sorunu: sosyal bilgiler öğretmenliği örneği. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 131- 154. [Google Scholar]
  7. Beşoluk, Ş. & Horzum, M. B. (2011). Öğretmen adaylarının meslek bilgisi, alan bilgisi dersleri ve öğretmen olma isteğine ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 44(1), 17-49. [Google Scholar]
  8. Canbulat, M. & Kutluca-Canbulat, A. N. (2015). Avusturya ve Türkiye’de öğretmen adayı belirleme süreci. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 5(1), 113-132. [Google Scholar]
  9. Christensen, L. B., Johnson, R. B., & Turner, L. A. (2014). Research Methods, Design, and Analysis (Twelfth Edition). Pearson Education Publishing. [Google Scholar]
  10. Christensen, L.B., Johnson, R. B. & Turner, L. A. (2013). Research Methods, Design, and Analysis (12th Edition). Pearson Education Inc. [Google Scholar]
  11. Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry & research design, choosing among five approaches. SAGE Publication. [Google Scholar]
  12. Çermik, H., Doğan, B. & Şahin, A. (2010). Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini tercih sebepleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 201-212. [Google Scholar]
  13. Çermik, H., Şahin, A. & Doğan, B. (2017). Sınıf öğretmen adaylarının meslek tercih algıları: değişimin boylamsal çözümlemesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3), 643-658. [Google Scholar]
  14. Darling-Hammond, L. (2000). Teacher quality and student achievement: A review of state policy evidence. Education Policy Analysis Archives, 8(1), http://epaa.asu.edu/epaa/v8n1 (23.07.2018 tarihinde erişilmiştir.) [Google Scholar]
  15. Darling-Hammond, L. (2003). Keeping good teachers: why it matters and what leaders can do. Educational Leadership, 60(8), 6-13. [Google Scholar]
  16. Demir, S. B. & Bütüner, K. (2014). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının alan sınavına yönelik görüşlerinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 113-128. [Google Scholar]
  17. Doğan, S., Demir, S. B. & Turan, N. (2013). Ücretli öğretmenlik uygulamasının değerlendirilmesi. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(12),371-390. [Google Scholar]
  18. Epçaçan, C. (2016). Öğretmen adaylarının KPSS ve öğretmenlik atamaları hakkındaki görüşleri. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(3), 1065-1090. [Google Scholar]
  19. Eraslan, L. (2004). Öğretmenlik mesleğine girişte Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) yönteminin değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. www.insanbilimleri.com (22.07.2018 tarihinde erişilmiştir.) [Google Scholar]
  20. Erdem, E., & Soylu, Y. (2013). Öğretmen adaylarının KPSS ve alan sınavına ilişkin görüşleri. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 223-236. [Google Scholar]
  21. Erden, M. (2005). Öğretmenlik mesleğine giriş. İstanbul: Epsilon Yayıncılık. [Google Scholar]
  22. Ergün, M. (2016). Modern öğretmen yetiştirme sistemlerinin kurulması ve gelişmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 9(3), 347-378. [Google Scholar]
  23. Ersoy, A. F. (2017). Fenomenoloji, İçinde A. Saban & A. Ersoy (Editörler), Eğitimde nitel araştırma desenleri (ss.81-138.), Ankara: Anı Yayıncılık. [Google Scholar]
  24. Genç, S. Z. (2000). Bilgi toplumunda öğretmen eğitimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 375-386. [Google Scholar]
  25. Gözütok, F. D. (2007). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Ekinoks Eğitim Danışmanlık. [Google Scholar]
  26. Gültekin, M. (2007). Dünyada ve Türkiye’de ilköğretimdeki yönelimler. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 477-502. [Google Scholar]
  27. Gündoğdu, K., Çimen, N. & Turan, S. (2008). Öğretmen Adaylarının kamu personeli seçme sınavına (KPSS) ilişkin görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 9(2), 35-43. [Google Scholar]
  28. İlhan, A., Gülersoy, A. E. & Gümüş, N. (2013). Coğrafya bölümü ve coğrafya öğretmenliği anabilim dalı mezunlarının mezuniyet sonrası karşılaştıkları istihdam sorunu. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turk-ish or Turkic, 8(9),1585-1602. [Google Scholar]
  29. Karadeniz, O. (2016). Sosyal bilgiler öğretmenliği 4. sınıf öğrencilerinin KPSS algıları: metaforik bir analiz çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 17(3), 729-746. [Google Scholar]
  30. Karahan-Ürün, B. ve Toksun- Erdağı, S. (2018). Eğitim fakültesi ve pedagojik formasyon gruplarındaki öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının ve görüşlerinin değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(3), 1976-1994. [Google Scholar]
  31. Kop, Y. (2011). Finlandiya. İçinde C. Öztürk (Ed.), Farklı ülkelerin sosyal bilgiler öğretim programları (s.131-141), Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  32. McCourt, F. (2005). Teacher man. New York: Scribner Book Company. [Google Scholar]
  33. Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Thousand Oaks, CA: SAGE. [Google Scholar]
  34. Safran, M., Kan, A., Üstündağ, M. T., Birbudak, T. S. & Yıldırım, O. (2014). 2013 KPSS sonuçlarının öğretmen adaylarının mezun oldukları alanlara göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 39(171), 13-25. [Google Scholar]
  35. Semerci, Ç., Semerci, N. Eliüşük, A. & Kartal, S.E. (2012). Öğretmenlik mesleğinin gündemine ilişkin öğretmen görüşleri (Bartın ili örneği). Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 22-40. [Google Scholar]
  36. Sezgin, F. & Duran, E. (2011). Kamu Personeli Seçme Sınavı’nın (KPSS) öğretmen adaylarının akademik ve sosyal yaşantılarına yansımaları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 15(3), 9-22. [Google Scholar]
  37. Şahin, İ. (2011). Öğretmen adaylarının öğretmen istihdamı ve mesleki geleceklerine ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(3), 1167-1184. [Google Scholar]
  38. Şimşek, N. & Akgün, İ. H. (2014). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının KPSS öğretmenlik alan bilgisi sınavına (ÖABS) yönelik görüşleri. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 5(15), 82-100. [Google Scholar]
  39. Özer, B. (1990). 1990’lı yılların başında Türkiye'de öğretmen yetiştirme-sorunlar ve çözüm önerileri. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 27-35. [Google Scholar]
  40. Öztürk, C. (2005). Türkiye’de dünden bugüne öğretmen yetiştiren kurumlar. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, Bilim ve Kültür Eserleri Dizisi. [Google Scholar]
  41. Patton, M.Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods. Thousand Oaks, CA: Sage. [Google Scholar]
  42. Tarhan, Ö. & Susar, F. (2015). Teacher candidates' views on public personnel selection examination. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 186, 874–881. [Google Scholar]
  43. Taş-Mentiş, A. (2004). Sosyal bilgiler öğretmenliği eğitimi program standartlarının belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(1), 28-54. [Google Scholar]
  44. Taştan, D. & Bektaş, O. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının kamu personeli seçme sınavına yönelik görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 17(3), 81-100. [Google Scholar]
  45. Türker, A. (2018). Sözlü sınav ile ataması yapılmış coğrafya öğretmenlerinin sözlü sınav sistemine ilişkin görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 7(3), 112-121. [Google Scholar]
  46. Yağcı, E. & Kurşunlu, E. (2017). Öğretmen adaylarının aldıkları mesleki eğitimin yeterliliğine ve Kamu Personeli Seçme Sınavı’na (KPSS) yönelik görüşlerinin incelenmesi. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 7(14), 1-14. [Google Scholar]
  47. Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları. [Google Scholar]
  48. Yılmaz, K.(2010). Sosyal bilgiler eğitimindeki sorunlar ve çözüm önerileri: öğretim elemanlarının görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(4), 839-867. [Google Scholar]
  49. URL1: Resmi Gazete, Sözleşmeli öğretmen istihdamına ilişkin yönetmelik, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/08/20160803-22.htm (22.07.2018 tarihinde erişilmiştir) [Google Scholar]
  50. URL2: Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK), Sosyal bilgiler öğretmenliği programı bulunan tüm üniversiteler (https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-bolum.php?b=10192) (22.07.2018 tarihinde erişilmiştir) [Google Scholar]
  51. URL3: Resmi Gazete, Millî Eğitim Bakanlığı öğretmenlerinin atama ve yer değiştirme yönetmeliği (http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/03/20060304-7.htm) (27.07.2018 tarihinde erişilmiştir). [Google Scholar]
Meta
Clt. 13 (27)
Download
Metric
Geçimş
Benzer

Cilt 13 Sayı 27

Mart 2019

Tüm makaleleler

Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi

Copyright © 2025 Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. CC BY
All elements of this website have been created using the BOQ™ - Intelligent Webverse System.