International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2018, Cil. 12(26) 482-502

'Yoksul ama Başarılı': Sosyal Sermaye, Etnisite ve Okul Başarısı

Çetin Çelik

ss. 482 - 502   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2018.172.24   |  Makale No: MANU-1811-16-0002.R2

Yayın tarihi: Aralık 29, 2018  |   Okunma Sayısı: 639  |  İndirilme Sayısı: 1173


Özet

Bu çalışma Bourdieu’nün sosyal kavramını kullanarak İstanbul’un dezavantajlı bölgelerinde yaşayan, halihazırda okula devam eden ve kısa bir süre önce okulu terk etmiş öğrenci ebeveynlerinin ağ yapılarını çocuklarının eğitim başarısına etkileri bakımından ayrıntılı olarak analiz etmektedir. Araştırmadan elde edilen bulgular şunlardır: (1) Her ne kadar aynı dezavantajlı mahallelerde yaşıyor olsalar da okula devam eden öğrenciler sosyoekonomik ve etnik açıdan okul terklerden ayrışmaktadır; (2) okul terkler ağırlıklı olarak marjinal yoksulluk koşullarında yaşayan Kürt ve Roman ailelerden gelmektedir; (3) okula devam edenlerin ve okulu terklerin ebeveynlerinin ağ yapıları sosyoekonomik ve etnisite olarak önemli derecede farklılaşmaktadır; ve (4) okula devam edenlerin ebeveynleri lehine olan ağ yapılarındaki farklılıklar, çocukların okul başarısını artırmak için mobilize edilmektedir. Araştırma, fırsat ve kısıtlara ilişkin bu grupsal farklılaşmaların onların Türkiye toplumda uzun süredir işgal ettikleri etnik konumlarının yarattığı bir toplumsal hafızadan kaynaklanabileceğini ileri sürmektedir. 

Anahtar Kelimeler: Sosyal sermaye, ebeveyn ağları, etnisite, eğitim eşitsizliği


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Celik, C. (2018). 'Yoksul ama Başarılı': Sosyal Sermaye, Etnisite ve Okul Başarısı . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(26), 482-502. doi: 10.29329/mjer.2018.172.24

Harvard
Celik, C. (2018). 'Yoksul ama Başarılı': Sosyal Sermaye, Etnisite ve Okul Başarısı . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(26), pp. 482-502.

Chicago 16th edition
Celik, Cetin (2018). "'Yoksul ama Başarılı': Sosyal Sermaye, Etnisite ve Okul Başarısı ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 12 (26):482-502. doi:10.29329/mjer.2018.172.24.

Kaynakça
  1. Alexander, K. L., Entwisle, D. R., & Kabbani, N.S.(2001) The Dropout Process in Life Course Perspective: Early Risk Factors at Home and School. Teachers College Record 103 (5) (October): 760–822.  [Google Scholar]
  2. Berg, B.L. (2012) Qualitative Research Methods for the Social Sciences. 8. ed. Boston: Pearson. [Google Scholar]
  3. Bourdieu, P. (1986). The Forms of Capital. In Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education, ed. John G. Richardson, 241–58. New York: Greenwood Press. [Google Scholar]
  4. Calhoun, C. (2007). Bourdieu Sosyolojisinin Ana Hatları. Ocak ve Zanaat: Pierre Bourdieu derlemesi, ed. Güney Çeğin, Alim Arli, Ümit Tatlican, ve Emrah Göker, 77–130. İstanbul: İletişim Yayınları. [Google Scholar]
  5. Cansiz, M., Özbaylanli, B. & Çolakoğlu, M.H. (2018). Effects of Cultural Capital on Educational Attainment in Turkey. Journal of Economy Culture and Society,  [Google Scholar]
  6. Cemalcılar, Z., Gökşen, F. & Çelik, Ç. (2012) İlköğretimde Okulu Terke Neden Olan Demografik, Sosyal Ve Çevresel Faktörlerin Belirlenmesi Çalışması. 108K222. TÜBİTAK SOBAG Proje. [Google Scholar]
  7. Coleman, J.S. (1994) Foundations of Social Theory. Cambridge, Mass. [u.a.: Belknap Press of Harvard Univ. Press. [Google Scholar]
  8. Coleman, J.S. (1988). Social Capital in the Creation of Human Capital. American Journal of Sociology 94 (1)  [Google Scholar]
  9. Crosnoe, R. (2006) The Connection Between Academic Failure ve Adolescent Drinking in Secondary School. Sociology of Education 79 (1): 44–60. [Google Scholar]
  10. Dika, S. L., & Singh, K (2002). Applications of Social Capital in Educational Literature: A Critical Synthesis. Review of Educational Research 72 (1): 31–60.  [Google Scholar]
  11. Eğitim Reformu Girişimi (2010). Eğitim İzleme Raporu 2009 http://erg.sabanciuniv.edu/sites/erg.sabanciuniv.edu/files/izlemeraporu2009.pdf. [Google Scholar]
  12. Eğitim Reformu Girişimi (2011). Eğitim İzleme Raporu 2010 http://erg.sabanciuniv.edu/sites/erg.sabanciuniv.edu/files/EIR2010_SON.pdf. [Google Scholar]
  13. Fındık, L.Y., & Kavak, Y. (2013). Türkiye’deki Sosyo-Ekonomik Açıdan Dezavantajlı Öğrencilerin PISA 2009 Başarılarının Değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 19 (2): 249–73. [Google Scholar]
  14. Göker, E. (2007) “Ekonomik İndirgemeci mi dediniz?” Ocak ve Zanaat: Pierre Bourdieu derlemesi, ed. Güney Çeğin, Alim Arli, Ümit Tatlican, ve Emrah Göker, 277–302. İstanbul: İletişim Yayınları. [Google Scholar]
  15. Günkör, C., & Özdemir, M. Ç. (2017). Sosyal Sermaye ve Eğitim İlişkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 15 (1). [Google Scholar]
  16. Horvat, E. M., Weininger, E.B. & Lareau, A. (2003). From Social Ties to Social Capital: Class Differences in the Relations Between Schools and Parent Networks. American Educational Research Journal 40 (2): 319–351.  [Google Scholar]
  17. Karacabey, M. F. & Boyacı, A. (2018). Okulu Terkeden Ortaöğretim Öğrencilerinin Okulu Terk Etme Nedenleri ve Sosyo-Ekonomik Profilleri: Şanlıurfa Örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 24 (2). [Google Scholar]
  18. Kohlbacher, F. (2005). The Use of Qualitative Content Analysis in Case Study Research Forum Qualitative Sozialforschung 7 (1). [Google Scholar]
  19. Valerie, E.L & Burkam, D.T. (2003) Dropping Out of High School: The Role of School Organization and Structure. American Educational Research Journal 40 (2): 353. [Google Scholar]
  20. Mayring, P. (2007). Qualitative Inhaltsanalyse: Grundlagen und Techniken. Weinheim [u.a.]: Beltz. [Google Scholar]
  21. Morrow, V. (1999) Conceptualising Social Capital in Relation to the Well-being of Children and Young People: a Critical Review. Sociological Review 47 (4): 744–765.  [Google Scholar]
  22. Murdock, T. B. (1999). The Social Context of Risk: Status and Motivational Predictors of Alienation in Middle School. Journal of Educational Psychology 91 (1): 62–75. [Google Scholar]
  23. Oakes, J. (1985) Keeping Track: How Schools Structure Inequalities. New Haven, CT: Yale University Press. [Google Scholar]
  24. OECD (2009) Education at a Glance 2009 OECD Indicators. Paris: OECD. http://site.ebrary.com/id/10333350. [Google Scholar]
  25. Özcan, K., Balyer, A. & Yıldız, A. (2018). Ekonomik Olarak Dezavantajlı Bölgelerde Görev Yapan Ortaokul Müdürlerinin Liderlik Davranışları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, August, 532–47.  [Google Scholar]
  26. Parcel, T. L., & Dufur, M. J.  (2001) Capital at Home and at School: Effects on Student Achievement. Social Forces 79 (3): 881–911. [Google Scholar]
  27. Patton, M. Q. (2002) Qualitative Research & Evaluation Methods. Thousand Oaks, Calif.; London: Sage. [Google Scholar]
  28. Portes, A. (1998). Social Capital: Its Origins and Applications in Modern Sociology. Annual Review of Sociology 24 (1): 1–24.  [Google Scholar]
  29. Rankin, B. H., & Aytac, I. A. (2006) Gender Inequality in Schooling: The Case of Turkey. Sociology of Education 79 (1): 25–43.  [Google Scholar]
  30. Rumberger, R. W. (1987) High School Dropouts: A Review of Issues and Evidence. Review of Educational Research 57 (2): 101–121.  [Google Scholar]
  31. Sabates, R., Akyeampong,  K., Westbrook, J. & Hunt, F. (2010) School Drop Out: Patterns, Causes, Changes and Policies. Paper Commissioned for the Education For All Global Monitorin Report The Hidden Crisis: Armed Conflict and Education. UNESCO. [Google Scholar]
  32. Sackmann, R., Windzio, M. & Wingens, M. (2001) Unemployment and Social Mobility in East Germany. International Journal of Sociology and Social Policy 21 (4/5/6): 92–117.  [Google Scholar]
  33. Schlichter, N.(2003) Qualitative Forschung–nur Der Kleine Bruder Quantitativer Methoden? Eine Frage Vor Dem Hintergrund Der Qualitativen Verfahren: Inhaltsanalyse Nach Mayring Und Grounded Theory-ansatz. GRIN Verlag. [Google Scholar]
  34. Smits, J. & Hoşgör, A. (2006) Effects of Family Background Characteristics on Educational Participation in Turkey. International Journal of Educational Development 26 (5) (September): 545–560.  [Google Scholar]
  35. SoL. 2018. “Türkiye Okul Terk Etmede Avrupa Birincisi.” Haber soL, Eylül 2018. http://haber.sol.org.tr/toplum/turkiye-okul-terk-etmede-avrupa-birincisi-247879. [Google Scholar]
  36. Stanton-Salazar, R.D. (2001) Manufacturing Hope and Despair: the School and Kin Support Networks of U.S.-Mexican Youth. New York: Teachers College Press. [Google Scholar]
  37. Stanton-Salazar, R. D. & Dornbusch, S.M. (1995) Social Capital and the Reproduction of Inequality: Information Networks Among Mexican-Origin High School Students. Sociology of Education 68 (2) (April): 116.  [Google Scholar]
  38. Swartz, D. (1997) Culture & Power: The Sociology of Pierre Bourdieu. Chicago: University of Chicago Press. [Google Scholar]
  39. Tansel, A. (2002) Determinants of School Attainment of Boys and Girls in Turkey: Individual, Household and Community Factors. Economics of Education Review 21 (5): 455–470.  [Google Scholar]
  40. Taş, A., Selvitopu A., Bora, V. & Demirkaya, Y. (2013). Meslek Lisesi Öğrencilerinin Okul Terk Nedenleri. Educational Sciences: Theory & Practice, June.  [Google Scholar]
  41. Teachman, J.D., Paasch, K., & Carver, K. (1996) Social Capital and Dropping Out of School Early. Journal of Marriage and Family 58 (3): 773–783. [Google Scholar]
  42. Wacquant, L. J. D. (1997) Three Pernicious Premises in the Study of the American Ghetto. International Journal of Urban and Regional Research 21 (2): 341–353. [Google Scholar]
  43. Wacquant, L. J. D. (2011) Kent paryaları: ileri marjinalliğin karşılaştırmalı sosyolojisi. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi  [Google Scholar]
  44. Wagenaar, T.C. (1987). What Do We Know About Dropping Out of High School? Research in the Sociology of Education and Socialization 7: 161–190. [Google Scholar]