Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi
ISSN (Print): 1309-0682 -

Orjinal Araştırma Makalesi    |    Açık Erişim
Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2018, Clt. 12(24) 17-32

Ortaokul Öğrencilerinin Bilimsel Epistemolojik İnanç, Üst Bilişsel Farkındalık ve Fen Öz Yeterlik Algısının Fen Bilimleri Başarısına Etkisinin İncelenmesi

Mustafa Uğraş

ss. 17 - 32   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2018.147.2

Yayın Tarihi: Temmuz 27, 2018  |   Görüntüleme Sayısı: 480/1.018   |   İndirilme Sayısı: 728/2.096

PDF İndir

Özet

Bu çalışmanın amacı, sekizinci sınıf öğrencilerinin bilimsel epistemolojik inanç, üst bilişsel farkındalık düzeyi ve fen öz yeterlik algılarının fen bilimleri başarı puanları ile arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmanın örneklemini belirlemek amacıyla, maksimum çeşitlilik ve uygun örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini Elazığ’ da sekiz okulda öğrenim gören 207 (109’i kız, 98’ü ise erkek) sekizinci sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışmada ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama araçları olarak “öz yeterlik kaynakları ölçeği”, “bilimsel epistemolojik inançlar ölçeği” ve “üst bilişsel farkındalık ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmaya katılan öğrencilerden elde edilen veriler, çıkarımsal istatistik yöntemlerinden olan çoklu regresyon ve korelasyon analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonuçlarında sekizinci sınıf öğrencilerinin bilimsel epistemolojik inanç, üst bilişsel farkındalık ve fen öz yeterlik algı değişkenleri ile fen bilimleri başarı puanları arasında anlamlı ve pozitif yönde bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Bilimsel epistemolojik inanç, üst bilişsel farkındalık ve fen öz yeterlik algı değişkenlerinin fen bilimleri başarı puanları üzerinde anlamlı bir yordayıcı olduğu tespit edilmiştir.

Anaktar kelimeler: Bilimsel Epistemolojik İnanç, Üst Bilişsel Farkındalık, Fen Öz Yeterlik Algısı, Fen Bilimleri Başarısı, Çoklu Regresyon, Ortaokul Öğrencileri

Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 7th edition
Ugras, M. (2018). Ortaokul Öğrencilerinin Bilimsel Epistemolojik İnanç, Üst Bilişsel Farkındalık ve Fen Öz Yeterlik Algısının Fen Bilimleri Başarısına Etkisinin İncelenmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(24), 17-32. https://doi.org/10.29329/mjer.2018.147.2

Harvard
Ugras, M. (2018). Ortaokul Öğrencilerinin Bilimsel Epistemolojik İnanç, Üst Bilişsel Farkındalık ve Fen Öz Yeterlik Algısının Fen Bilimleri Başarısına Etkisinin İncelenmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(24), pp. 17-32.

Chicago 16th edition
Ugras, Mustafa (2018). "Ortaokul Öğrencilerinin Bilimsel Epistemolojik İnanç, Üst Bilişsel Farkındalık ve Fen Öz Yeterlik Algısının Fen Bilimleri Başarısına Etkisinin İncelenmesi". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 12 (24):17-32. https://doi.org/10.29329/mjer.2018.147.2

Kaynakça
  1. Acat, M. B., Tüken, G. ve Karadağ, E. (2010). Bilimsel epistemolojik inançlar ölçeği: Türk kültürüne uyarlama, dil geçerliği ve faktör yapısının incelenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(4), 67-89. [Google Scholar]
  2. Aksan, N. (2006). Üniversite öğrencilerinin epistemolojik inançları ile problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Yayımlanmış Yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale. [Google Scholar]
  3. Akyol, G., Sungur, S. & Tekkaya, C. (2010). The contribution of cognitive and metacognitive strategy use to students' science achievement. Educational Research and Evaluation: An International Journal on Theory and Practice, 16(1), 1-21. [Google Scholar]
  4. Aktamış, H., Özenoğlu Kiremit, H. & Kubilay, M. (2016). Öğrencilerin Öz-Yeterlik İnançlarının Fen Başarılarına ve Demografik Özelliklerine Göre İncelenmesi Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 1-10 [Google Scholar]
  5. Bağçeci, B., Döş, B., & Sarıca, R. (2011). İlköğretim öğrencilerinin üstbilişsel farkındalık düzeyleri ile akademik başarısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 551-566. [Google Scholar]
  6. Barnard, L., Lan, W.Y.,Crooks, S.M. & Paton, V.O. (2008). The relationship between epistemological beliefs and self-regulated learning skills on the online course environment. MERLOT Journal of Online Learning and Teaching, 4 (3), 261–266. [Google Scholar]
  7. Bandura, A. (1997), Self-efficacy: Theexercise of control. New York: Freeman. [Google Scholar]
  8. Bell, P. D. (2006). Can factors related to self-regulated learning and epistemological beliefs predict learning achievement in undergraduate asynchronous web-based courses? Perspectives in Health Information Management, 3(7), 1-17. [Google Scholar]
  9. Caprara,G., Vecchione, M., Alessandri, G., Gerbino, M. Barbaranelli, C. (2011). The contribution of personality trait sand self-efficacy beliefs to academic achievement:Alongitudinalstudy. British Journal of Educational Psychology,81,78–96. [Google Scholar]
  10. Chen, J. A. & Pajares, F. (2010). Implicit theories of ability of grade 6 science students: Relationtoepistemologicalbeliefsandacademicmotivationandachievement in science. Contemporary Educational Psychology, 35,75-87. [Google Scholar]
  11. Conley, A.M., Pintrich, P.R., Vekiri, I., ve Harrison, D. (2004). Changes in epistemological beliefs in elementary science students. Contemporary Educational Psychology, 29, 186 - 204. [Google Scholar]
  12. Coutinho, S. A. (2007). The relationship between goals, metacognition and academic success. Educate Journal, 1, 39-47. [Google Scholar]
  13. Çakıroğlu, A. (2007). Üstbilişsel strateji kullanımının okuduğunu anlama düzeyi düşük öğrencilerde erişi artırımına etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  14. Çakır, E., & Yaman, S. (2015). Ortaokul öğrencilerinin zihinsel risk alma becerileri ve üst bilişsel farkındalıkları ile akademik başarıları arasındaki ilişki. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(2), 163-178. [Google Scholar]
  15. Çaycı, B. (2013). İlköğretim Öğrencilerinin Fen ve Teknoloji Dersi Öz-Yeterlik İnançları ile Kavram Başarıları Arasındaki İlişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 305-324. [Google Scholar]
  16. Çepni, S. (2008). Bilim, fen ve teknoloji kavramlarının eğitim programlarına yansımaları. S. Çepni (Ed.), Kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji öğretimi içinde (s.2-13). Ankara: Pegema. [Google Scholar]
  17. Çınar, D. (2007). İlköğretim fen eğitiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımının üst düzey düşünme becerilerine ve akademik risk alma düzeyine etkisi. Yayınlanmış Yüksek Lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.  [Google Scholar]
  18. Çiftçi, S. (2006). Sosyal bilgiler öğretiminde proje tabanlı öğrenmenin öğrencilerin akademik risk alma düzeylerine, problem çözme becerilerine, erişilerine, kalıcılığa ve tutumlarına etkisi. Yayımlanmış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya. [Google Scholar]
  19. Demir, Ö. (2009). Bilişsel koçluk yöntemiyle öğretilen bilişsel farkındalık stratejilerinin altıncı sınıf sosyal bilgiler dersinde öğrencilerin epistemolojik inançlarına, bilişsel farkındalık becerilerine, akademik başarılarına ve bunların kalıcılıklarına etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana. [Google Scholar]
  20. Desoete, A. (2001). Off-line metacognition in children with mathematics learning disabilities (Doctoral dissertation). Universiteit Gent, Belgium [Google Scholar]
  21. Doğru, M. & Kıyıcı, F. K. (2005). Fen Eğitiminin Zorunluluğu, M. Aydoğdu ve T. Kesercioğlu (eds), İlköğretim Fen ve Teknoloji Öğretimi, Ankara: Anı Yayıncılık. [Google Scholar]
  22. Dunlosky, J., & Thiede, K. W. (1998). What makes people study more? An evaluation of four factors that affect people’s self-paced study. Acta Psychologica, 98, 37–56 [Google Scholar]
  23. Emrahoğlu, N., & Öztürk, A. (2010). Fen bilgisi öğretmen adaylarının akademik başarılarına bilişsel farkındalığın etkisi: Bir nedensel karşılaştırma araştırması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 18-30. [Google Scholar]
  24. Fettahlıoğlu, P., Güven, E., İnce, E., Çıbık, A. ve Aydoğdu M. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen öğretimine yönelik öz-yeterlik inançlarının akademik başarı üzerine etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,12(3), 159-175 [Google Scholar]
  25. Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring. American Psychologist, 34, 906–911. [Google Scholar]
  26. Fraenkel, J., Wallen, N., & Hyun, H.H. (2012), How to design and evaluate research in education (8th ed.). Boston: McGraw Hill. [Google Scholar]
  27. Hofer, B. K.ve Pintrich, P. R. (1997). The development of epistemological theories: Beliefs about knowledge and knowing and their relation to learning. Review of Educational Research, 67(1), 88-140. [Google Scholar]
  28. İsrael, E. (2007). Özdüzenleme eğitimi, fen başarısı ve özyeterlilik. Yayımlanmamış doktora tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir. [Google Scholar]
  29. Jehng, J. J. S., Johnson M. D., ve Anderson, R. J. (1993). Schooling and students epistemolocigal beliefs about learning, Contemporary Educational Psychology, 18, 23-35 [Google Scholar]
  30. Kıngır, S., & Aydemir, N. (2012). 11. sınıf öğrencilerinin kimyaya yönelik tutumları, üstbilişleri ve kimya başarıları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3), 823-842. [Google Scholar]
  31. Kıran, D. (2010), A Study on Sources and Consequences of Elementary Students’ Self-Effıcacy Belıefs in Scıence and Technology Course. (Unpublished doctoral dissertation). Middle East Technical University, Ankara, Turkey. [Google Scholar]
  32. Koç, H. (2015). 8. Sınıf öğrencilerinin matematik odaklı akademik risk alma davranışlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sivas.  [Google Scholar]
  33. Komarraju, M., & Nadler, D. (2013). Self-efficacy and academic achievement: Why do implicit beliefs, goals, and effort regulation matter? Learning and Individual Differences, 25, 67–72. http://dx.doi.org/ 10.1016/j.lindif.2013.01.005 [Google Scholar]
  34. Kuhn,D. (2000), Mctcognittve Development, Current Direction in Psychological Science, 9(5), 178-181. [Google Scholar]
  35. Kurt, F. (2009). Investigating students’ epistemological beliefs through gender, grade level, and fıelds of the study. Unpublised Master Thesis. Middle East Technical University, Ankara. [Google Scholar]
  36. Kuzgun, Y. (2000). Vocational counseling: Theory, applications. Ankara: Nobel. [Google Scholar]
  37. Lent, R. W., Lopez F. G., & Bieschke, K. J. (1991), Mathematics self-efficacy: Sources and relation to science-based career choice. Journal of Counseling Psychology, 38, 424-430. [Google Scholar]
  38. Liang, J. C., ve Tsai C. C. (2010). Relational analysis of college science‐major students’ epistemological beliefs toward science and conceptions of learning science, International Journal of Science Education, 32(17), 2273-2289. [Google Scholar]
  39. Muis, K. R., ve Franco, G. M. (2009). Epistemic beliefs: Setting the standards for self regulated learning. Contemporary Educational Psychology, 34, 306–318. [Google Scholar]
  40. National Research Council (NRC). (2007). Taking science to school: Learning and teaching science in grades K– 8.p.vii, Washington, DC: National Academies Press. [Google Scholar]
  41. Özkan, Ş. (2008). Modelling elementary students’ science achievement: the interrelationships among epistemological beliefs, learning approaches and self-regulated learning strategies. Unpublished doctoral dissertation, Middle East Technical University, Ankara, Turkey. [Google Scholar]
  42. Özkal, K., Tekkaya, C., Çakıroğlu, J., ve Sungur, S. (2009). A conceptual model of relationships among constructivist learning environment perceptions, epistemological beliefs, and learning approaches. Learning and Individual Difference, 9 (1), 71-79. [Google Scholar]
  43. Özkan, Ş. (2008). Modelling elementary students’ science achievement: the interrelationships among epistemological beliefs, learning approaches and self-regulated learning strategies. Unpublished doctoral dissertation, Middle East Technical University, Ankara, Turkey. [Google Scholar]
  44. Pajares, F. (2002) Overview of social cognitive theory and of self-efficacy. Retrieved April 29, 2018 from http://www.des.emory.edu/mfp/eff.html  [Google Scholar]
  45. Pamuk. S. (2014). Multılevel analysıs of students scıence achıevement ın relatıon to constructıvıst learnıng envıronment perceptıons, epıstemologıcal belıefs, selfregulatıon and scıence teachers characterıstıcs. Unpublished doctoral dissertation, Middle East Technical University, Ankara, Turkey. [Google Scholar]
  46. Perry, W. G. (1981). Cognitive and ethical growth: The making of meaning. In A. Chickering (Ed.), The modern Americancollege (pp. 76-116). San Francisco: Jossey-Bass. [Google Scholar]
  47. Sapancı, A. (2012). Kişilik, bilişüstü ve akademik başarının yapısal eşitlik modellemesi ve başarıdaki öğrenme stili farklılıkları. Yayınlanmış Doktora Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu. [Google Scholar]
  48. Schraw, G., ve Dennison (1994). Assessing metacognitive awareness. Contemporary Educational Psychology, 19, 460–475. [Google Scholar]
  49. Schraw, G., Crippen, K. J., & Hartley, K. (2006). Promoting self-regulation in science education: Metacognition as part of a broader perspective on learning. Research in Science Education, 36, 111- 139. [Google Scholar]
  50. Schibeci, R. A., & Riley, J. P. (1986). Influence of students’ background and perceptions on science attitudes and achievement. Journal of Research in Science Teaching, 23(3), 177-187. [Google Scholar]
  51. Schommer, M. (1990). Effects of beliefs about the nature of knowledge on comprehension. Journal of Educational Psychology,82,498-504. [Google Scholar]
  52. Sharp, C. (2002). Study support and the development of self-regulated learner. Educational Research, 44, 29-42.  [Google Scholar]
  53. Sperling, R. A., Howard, B. C., Miller, L. A., & Murphy, C. (2002). Measures of children’s knowledge and regulation of cognition. Contemporary Educational Psychology, 27, 51-79. [Google Scholar]
  54. Sungur, S. ve Şenler, B. (2009). An analysis of Turkish high school students' metacognition and motivation, Educational Research and Evaluation: An International Journal on Theory and Practice, 15(1), 45-62. DOI: 10.1080/13803610802591667. [Google Scholar]
  55. Schraw, G., Crippen, K. J., & Hartley, K. (2006). Promoting self-regulation in science education: Metacognition as part of a broader perspective on learning. Research in Science Education, 36, 111- 139. [Google Scholar]
  56. Simpson, R. D., & Oliver, J. S. (1990). A summary of major influences on attitude toward achievement in science among adolescent students. Science Education, 74, 1-18. [Google Scholar]
  57. Tabachnick, B. G., ve Fidell, L. S. (2007), Using multivariate statistic. Boston, MA: Pearson Education, Inc.  [Google Scholar]
  58. Topçu, M. S. & Yılmaz-Tüzün, Ö. (2009). Elementary students’ metacognition an epistemological beliefs considering science achievement, gender and socio economic status. İlköğretim Online, 8(3), 676- 693. [Google Scholar]
  59. Topcu, M. S., & Yilmaz-Tuzun, O. (2007). Relationships among elementary school students’ epistemological beliefs, metacognitive skills, and constructivist learning environment perceptions. American Educational Research Association (AERA), April 9-13, Chicago, USA [Google Scholar]
  60. Topçu, M. S., ve Yılmaz-Tüzün, Ö. (2009). Elementary students’ metacognition an epistemological beliefs considering science achievement, gender and socioeconomic status. İlköğretim Online, 8(3), 676-693. [Google Scholar]
  61. Tsai, C. C. (1999). Laboratory exercises help me memorize the scientific truths: A study of eighth graders’ scientific epistemological views and learning in laboratory activities. Science Education, 83, 654–674. [Google Scholar]
  62. Tsai, C., Ho, H., Liang, J., ve Lin, H. (2011). Scientific epistemic beliefs, conceptions of learning science and self-efficacy of learning science among high school students. Learning and Instruction, 21, 757-769. [Google Scholar]
  63. Tucel, S. A. (2016). Exploring the effects of science writing heuristic (swh) approach on the eighth grade students’ achievement, metacognition and epistemological beliefs. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Social Sciences of Middle East Technical University, Ankara [Google Scholar]
  64. Ülgen G., (1997) Eğitim psikolojisi. (3. baskı). Akım Yayınevi. [Google Scholar]
  65. Veenman, M., Van Hout-Wolters, B.H., Afflerbach, P(2006). Metacognition and learning: Conceptuaş and methodological considerations. Metacognition and learning, 1(1), 3-14 [Google Scholar]
  66. Yaman, S., ve Köksal, M. S. (2014). Fen öğrenmede zihinsel risk alma ve yordayıcılarına ilişkin algı ölçeği türkçe formunun uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Turkish Science Education. 11(3),119-142 [Google Scholar]
  67. Yankayış, K., Güven, A. ve Türkoğuz, S. (2014). Ortaokul öğrencilerinin bilimsel bilgiye yönelik görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 53-71. [Google Scholar]
  68. Yeşilyurt, E. (2011). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleği genel yeterliklerine yönelik yeterlik algıları, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1), 71-100. [Google Scholar]
  69. Yeşilyurt, E. (2013). İlköğretim okulu öğrencilerinin bilimsel epistemolojik inançları, Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 1587-1609. [Google Scholar]
Meta
Clt. 12 (24)
Download
Metric
Geçimş
Benzer

Cilt 12 Sayı 24

Haziran 2018

Tüm makaleleler

Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi

Copyright © 2025 Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. CC BY
All elements of this website have been created using the BOQ™ - Intelligent Webverse System.