International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2022, Cil. 16(42) 32-65

Klinik Danışmanlık Modeli Bağlamında Uygulama Öğretmenleri

Gülçin Saraçoğlu & Handan Kocabatmaz

ss. 32 - 65   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2022.541.3   |  Makale No: MANU-2212-05-0002

Yayın tarihi: Aralık 31, 2022  |   Okunma Sayısı: 121  |  İndirilme Sayısı: 222


Özet

Bu çalışmada öğretmen adaylarının görüşlerinden hareketle Klinik Danışmanlık Modeli (KDM) kapsamında “Öğretmenlik Uygulaması Danışmanlığı” eğitimi alan uygulama öğretmenlerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim deseni kullanılmıştır. Pedagojik formasyon sertifika programına katılan ve öğretmenlik uygulaması dersi alan 293 öğretmen adayı çalışmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri “Okul ve Uygulama Öğretmeni Değerlendirme Formu” ile toplanmıştır. Yapılan analiz sonucunda uygulama öğretmenlerinin öğretmen adayının mesleki gelişimlerine yönelik olumlu katkıları, olumsuz etkileri, uygulama öğretmeninin sorumluluklarına ilişkin gösterdiği davranışlar ve öğrencilere gösterdiği davranışlara ilişkin çeşitli sonuçlara ulaşılmıştır. Temaların altındaki kodlar ağırlıklı görüşlere göre sıralanmıştır. Uygulama öğretmenlerinin öğretmen adayının mesleki gelişimlerine yönelik olumlu katkıları: Planlama, öğretim süreci, sınıf yönetimi, iletişim ve değerlendirme teması altında toplanmıştır. Olumsuz etkileri: Öğretim sürecinde yetersizlik ve sınıf yönetiminde yetersizlik temaları altında toplanırken; Uygulama öğretmeninin sorumluluklarına ilişkin gösterdiği davranışlar yeterli ve yetersiz telaları altında toplanmıştır. Son olarak uygulama öğretmeninin öğrencilere gösterdiği olumlu ve olumsuz davranışlar teması oluşturulmuştur. Çalışmada uygulama öğretmenlerinin adaylara farklı yöntem ve teknikleri deneme, öğretim materyali kullanma, ölçme değerlendirme yapma ve sınıf dışı okul görev ve sorumlulukları hakkında rehberlik etmede yetersiz kaldıkları bulgularına ulaşılmıştır. Bununla birlikte uygulama öğretmenlerinin adaylara zamanı etkili kullanma, öğrenciler arasındaki farkları fark edebilme, akıcı bir şekilde ders sunumu yapma, anlatılanlarla günlük yaşamla bağlantı kurma, sınıf yönetimi ve etkili iletişim için örnek olduğu ve adaylara neler yapabileceklerini öğrettikleri anlaşılmaktadır. Öğretmenlik uygulaması dersine ilişkin ulaşılan olumsuz sonuçlara rağmen, Klinik Öğretmenlik Modelinin uygulanmasının öğretmen adaylarının mesleki gelişimine önemli katkı sağladığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Klinik Danışmanlık, Uygulama Öğretmeni, Öğretmen Adayı, Öğretmenlik Uygulaması


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Saracoglu, G. & Kocabatmaz, H. (2022). Klinik Danışmanlık Modeli Bağlamında Uygulama Öğretmenleri . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 16(42), 32-65. doi: 10.29329/mjer.2022.541.3

Harvard
Saracoglu, G. and Kocabatmaz, H. (2022). Klinik Danışmanlık Modeli Bağlamında Uygulama Öğretmenleri . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 16(42), pp. 32-65.

Chicago 16th edition
Saracoglu, Gulcin and Handan Kocabatmaz (2022). "Klinik Danışmanlık Modeli Bağlamında Uygulama Öğretmenleri ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 16 (42):32-65. doi:10.29329/mjer.2022.541.3.

Kaynakça
  1. Akpınar, M., Çolak, K. & Yiğit, E. Ö. (2014). Öğretmenlik uygulaması dersi kapsamında sosyal bilgiler öğretmen adaylarının yeterliklerine yönelik uygulama öğretmenlerinin görüşleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 36(36), 41-67. [Google Scholar]
  2. Alpan-Bangir, G.  &  Erdamar-Koç, G. (2011).  Öğretmen adaylarının epistemolojik inançları. e-Journal of New World Sciences Academy, 6(4), 2689 – 2698. [Google Scholar]
  3. Arslantaş, H. İ. & Yıldız M. A. (2013). “Öğretmenlik uygulaması” dersinin, uygulama öğretim elemanları ve uygulama öğretmenlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 58- 84. [Google Scholar]
  4. Aydın, A. (2014). Sınıf yönetimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık. [Google Scholar]
  5. Bakioğlu, A. (2014). Çağdaş Sınıf Yönetimi. Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara. [Google Scholar]
  6. Baştürk, S. (2009). Öğretmenlik uygulaması dersinin öğretmen adaylarının görüşlerine göre incelenmesi. İlköğretim Online, 8 (2) , 439-456. [Google Scholar]
  7. Becit, G., Kurt, A. A. ve Kabakçı, I. (2009). Bilgisayar öğretmen adaylarının okul uygulama derslerinin yararlarına ilişkin görüşleri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 169-184. [Google Scholar]
  8. Brighouse, H. (2008). Educational equality and the verieties of school choice, in W. Feinbeergand C. Lubienski (eds) School Choice Policies and Outcomes: Empirical and Philosophical Perspectives (Albany, NY, SUNY Press). Kitap bölümü [Google Scholar]
  9.  Bomer, R., Dworin, J. E., May, L., & Semingson, P. (2008). Miseducating teachers about the poor: A critical analysis of Ruby Payne’s claims about poverty. Teacher College Record, 110(12), 2497-2531. [Google Scholar]
  10. Boz, N. & Boz, Y. 2006. Do prospective teachers get enough experience in school placements? Journal of Education for Teaching, 32(4), 353– 368. [Google Scholar]
  11. Bullough, R. V. (2010). Curriculum Studies in Relation to the Field of Teacher Education. In C. Cridel (Ed.), Encyclopedia of curriculum Studies (p. 263-264). Thousand Oaks, California: Sage. [Google Scholar]
  12. Bulunuz, N. & Bulunuz, M. (2015). Öğretmen eğitiminde klinik danışmanlık modeli ve mevcut uygulamaların değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38 (38) , 131-141.  [Google Scholar]
  13. Bulunuz, N. & Bulunuz, M. (2016). Öğretmen adaylarının mesleki gelişimi için iyi öğretmenlik uygulamaları: Klinik danışmanlık modeli. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 401-429. [Google Scholar]
  14. Bulunuz N. & Gürsoy, E. (Ed.). (2018). Klinik danışmanlık modeli: İyi öğretmenlik uygulamaları kılavuzu. Ankara: Anı Yayıncılık. [Google Scholar]
  15. Bulunuz, N., Gürsoy, E., Kesner, J., Göktalay, Ş.B., & Salihoğlu, U.M. (2014). The Implementation and Evaluation of a Clinical Supervision Model in Teacher Education in Turkey: Is It an Effective Method? Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (KUYEB), 14(5), 1823-1833. [Google Scholar]
  16. Burn, K. & Mutton, T. (2013) Review of research informed clinical practice in initial teacher education. Research and Teacher Education: the BERA-RSA Inquiry. [Google Scholar]
  17. Coldwell, M. (2017). Exploring the influence of professional development on teacher careers: A pathmodel approach. Teaching and Teacher Education, 61, 189–192 https://doi.org/10.1016/j.tate.12.06.2020.  [Google Scholar] [Crossref] 
  18. Darling-Hammond, L. (2000). How Teacher education matters. Journal of Teacher Education. 51(3), 166-173.  [Google Scholar]
  19. Darling-Hammond, L. & Bransford, J. (Eds.). (2005). Preparing teachers for a changing world: What teachers should learn and be able to do. Washington, DC: National Academy of Education Committee on Teacher Education. [Google Scholar]
  20. Davran, E. (2006). İlköğretim kurumlarındaki öğretmenlik uygulamasının öğretmen adaylarının öğretmenlik yeterliklerini kazanmaları üzerindeki etkis, (Van İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van. [Google Scholar]
  21. Demirkan & Saraçoğlu, G. (2016). Anadolu Lisesi öğretmenlerinin derslerde kullandıkları öğretim yöntem ve tekniklerine ilişkin görüşleri. The Journal of International Lingual, Social and Educational Sciences, 2(1), 1-11. [Google Scholar]
  22. Dilekmen, M. (2008). Etkili eğitim için etkili öğretmenlik. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 213-221. [Google Scholar]
  23. Dinham, S. (2006). A Good teacher in every classroom. Australian Journal of Education, 50(1),95-96. [Google Scholar]
  24. Dursun, Ö. & Kuzu, A. (2008). Öğretmenlik uygulaması dersinde yaşanan sorunlara yönelik öğretmen adayı ve öğretim elemanı görüşleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 159-178. [Google Scholar]
  25. Eraslan, A. (2009). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının "öğretmenlik uygulaması üzerine görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3 (1) , 207-221.  [Google Scholar]
  26. Evertson, C. M., & Emmer, E. T. (2013). İlkokul öğretmenleri için sınıf yönetimi. (A. Aypay, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayıncılık. [Google Scholar]
  27. Gedik, H. (2010). Güncel olayların ilköğretim sosyal bilgiler derslerinde kullanımı. Ahi Evran Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 97-118. [Google Scholar]
  28. Gordon, T. (2003). Teacher effectiveness training. First Revised Edition. New York: Three Rivers Press. Gordon, T. (2003). Teacher effectiveness training. First Revised Edition. New York: Three Rivers Press. [Google Scholar]
  29. Göçen-Kabaran, G., Karalar, H., Arslan-Altan, B.  & Altıntaş, S. (2019). Sınıf öğretmeni ve sınıf öğretmeni adayları dijital öykü atölyesinde. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 8(1), 235-257. [Google Scholar]
  30. Gökmen, A., Budak, A. & Ertekin, E. (2016). İlköğretim öğretmenlerinin matematik öğretiminde somut materyal kullanmaya yönelik inançları ve sonuç beklentileri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(3), 859-874.  [Google Scholar]
  31. Gray, L., & Taie, S. (2015). Public school teacher attrition and mobility in the first five years:Results from the first through fifth waves of the 2007-08 Beginning Teacher Longitudinal Study. National Center for Education Statistics.  [Google Scholar]
  32. Gürsoy, E. & Damar, E.A., (2011). Uygulama öğretmenlerinin öğretmenlik uygulaması dersi sürecindeki rolleri hakkındaki farkındalıkları: Türkiye bağlamı. E-Journal of New World Sciences Academy, 6(1), 54-65.  [Google Scholar]
  33. Hattie, J. (2009). Visible learning: A synthesis of over 800 meta-analyses relating to achievement. London, UK: Routledge. [Google Scholar]
  34. Ingersoll, R. & Strong, M. (2011). "The Impact of Induction and Mentoring Programs for Beginning Teachers: A Critical Review of the Research." Review of Education Research. Vol. 81(2), 201-233. [Google Scholar]
  35. İlin, G., İnözü, J. & Yıldırım, R. (2007). Öğretmen Adaylarının Bakış Açısından Başarılı Danışmanlık: Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 123-132. [Google Scholar]
  36. Johnson, W. B. (2015). On being a mentor: A guide for higher education faculty. New York, NY and London: Routledge.  [Google Scholar]
  37. Johnson, B. & Christensen, L. (2012). Educational Research, Qualitative, Quantitative and Mixed Approach. (4th ed). California: SAGE Publication. [Google Scholar]
  38. Karamustafaoğlu, O. (2006). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin öğretim materyallerini kullanma düzeyleri: Amasya ili örneği. AÜ. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 86-95. [Google Scholar]
  39. Kyle, D. W. (2011). Families’ goals, school involvement, and children’s academic achievement: A follow-up study thirteen years later. The School Community Journal, 21(2), 9-24. [Google Scholar]
  40. Marzano, R. J. & Toth, M. (2013). Teacher avaluation that makes a difference: A new model for teacher growth and student achievement. Alexandria, VA, USA; ASCD. [Google Scholar]
  41. Miles, M, B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage. [Google Scholar]
  42. Oliver, J. M., & Reschly, D. J. (2007). Effective classroom management: Teacher preparation and professional development. National Comprehension Center for Teacher Quality, 1-21.  [Google Scholar]
  43. Orth, U., Robins, R. W., & Widaman, K. F. (2012). Life-span development of self-esteem and its effects on important life outcomes. Journal of Personality and Social Psychology, 102(6), 1271. [Google Scholar]
  44. Özer, B., Gelen, İ. & Duran, V. (2016). Deneyimsiz Öğretmen Davranışları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15 (58), 822-836. [Google Scholar]
  45. Özkılıç, R. , Bilgin, A. & Kartal, H. (2008). Öğretmenlik Uygulaması Dersinin Öğretmen Adaylarının Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi . İlköğretim Online, 7 (3) , 726-737 .  [Google Scholar]
  46. Petty, T. M., Good, A. J., & Handler, L. K. (2016). Impact on student learning: National Board Certified Teachers’ perspectives. Education Policy Analysis Archives, 24(49), 1-19. [Google Scholar]
  47. Redman, C. (2014). The melbourne graduate school of education master of teaching a clinical practice model. Successful Teacher Education. Chepter 1008, 11-29.  [Google Scholar]
  48. Rıza, E. T. & Hamurcu, H. (2000). Sınıf öğretmenliği bölümü öğrencilerinin okul deneyimi ve öğretmenlik uygulamasına yönelik görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 91-97. [Google Scholar]
  49. Sağ, R. (2008). The expectations of student teachers about cooperating teachers, superivisors, and practice scholl. Eurasian Journal of Educational Research, 32, 117-132. [Google Scholar]
  50. Saraçoğlu, G., Demirkan, Ö. & Ünver, G. (2018). Kız teknik yüksek öğretmen okulundaki öğretmenlik uygulamalarının incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38 (1) , 299-331. [Google Scholar]
  51. Şahin, E. (2003). Okulöncesi eğitimi öğretmenliği programında öğrenim gören öğretmen adayları ile uygulama okullarındaki öğretmenlerin mesleki uygulamalara ilişkin bakış açıları, Eğitim Araştırmaları,4(13), 98-110. [Google Scholar]
  52. Sezer, Ş. (2018). Öğretmenlerin sınıf yönetimi tutumlarının öğrencilerin gelişimi üzerindeki etkileri: Fenomenolojik bir çözümleme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 534-549. [Google Scholar]
  53. Sutton, R. E., & Wheatley, K. F. (2003). Teachers' Emotions and Teaching: A Review of the Literature and Directions for Future Research. Educational Psychology Review, 15(4), 327–358. [Google Scholar]
  54. Tebliğler Dergisi. (6 Eylül 1971). Kız teknik yüksek öğretmen okulu programları. Cilt: 34, Sayı: 1669. [Google Scholar]
  55. Tok, H. & Yılmaz, M. (2011). Student teachers’ perceptions abount mentor teachers: a case study in Turkey. Ozean Journal of Social Sciences, 4(2), 101-108. [Google Scholar]
  56. Ünver, G., Bümen, N. T. & Başbay, M. (2010). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans derslerine öğretim elemanı bakışı: Ege Üniversitesi Örneği. Eğitim ve Bilim, 35(155), 63-77. [Google Scholar]
  57. Ünver, G. & Eroğlu, G. (2003). Uygulama Öğretmenlerinin Öğretmen Adaylarına Karşı Davranışları.  Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 2(3). 15-29. [Google Scholar]
  58. Wentzel, K. R. (2002). Are effective teachers like good parents? Teaching styles and student adjustment in early adolescence. Child Development, 73(1), 287-301. [Google Scholar]
  59. Wright, S. P., Horn, S. P., & Sanders, W. L. (1997). Teacher and classroom context effects on student achievement: Implications for teacher evaluation. Journal of Personnel Evaluation in Education, 11(1), 57–67.  [Google Scholar]
  60. Yalın Uçar, M. & Aksu, G. (2018). Uygulama öğretmeni yeterlilik ölçeği. Internatıonal Journal Of Socıal, Humanıtıes And Admınıstratıve Scıences, 7(39):792-801. [Google Scholar]
  61. Yazçayır, N. (2010). Öğretmenlik Uygulamalarının Öğretmenlik Mesleğine Yansımaları, Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sempozyumu II, 16–18 Mayıs 2010, Hacettepe Üniversitesi, Ankara. [Google Scholar]
  62. Yazlık, D. Ö. (2018). Öğretmenlerin matematik öğretiminde somut öğretim materyali kullanımına yönelik görüşleri. OPUS International Journal of Society Researches, 8 (15) , 775-805.  [Google Scholar]
  63. Yıldırım A. & Şimşek H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık. [Google Scholar]