Araştırma Makalesi | Açık Erişim
Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2022, Clt. 16(40) 1-18
Okullarda Örgütsel Adaletin İş Doyumu ile İlişkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması
ss. 1 - 18 | DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2022.481.1
Yayın Tarihi: Haziran 30, 2022 | Görüntüleme Sayısı: 191/314 | İndirilme Sayısı: 271/495
Özet
Bu çalışma okullarda örgütsel adalet algısının, öğretmenlerin iş doyumu algıları üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Araştırma meta-analiz yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Eğitim-öğretim alanında örgütsel adalet iş doyumu arasında yapılmış olan korelasyonel çalışmalar araştırmanın kapsamına alınmıştır. Tarama sürecinde iş doyumu değişkeni kapsamında 19 çalışma dâhil edilmiş ve 6727 kişilik örnekleme ulaşılmıştır. Aynı zamanda okul kademesi, yayın türü, çalışmanın yapıldığı bölge, çalışma alanı ve örneklem büyüklükleri kapsamında moderatör analizi yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda; örgütsel adalet iş doyumu algılarına algılarına pozitif yönlü ve orta düzeyde etkide bulunduğu tespit edilmiştir. Moderatör analizleri sonucunda okul kademesi ve yayın türünün örgütsel adaletin iş doyumu üzerindeki etkisinde moderatör olarak rol oynadığı görülmektedir. Okul kademesi ve yayın türü moderatör analizine göre istatiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Diğer yandan yapılan moderatör analizinde araştırmanın yapıldığı bölge, çalışma alanı ve örneklemin büyüklüğünün örgütsel adaletin iş doyumuna olan etkisinde moderatör olarak rol aldığı bulunmuştur. Araştırmanın yapıldığı bölgeye göre Akdeniz, Doğu Anadolu, İç Anadolu ve Marmara bölgelerinde adaletin öğretmenlerin iş doyumu üzerinde orta düzeyde etki gözlenmektedir. Ege bölgesinde ise geniş düzeyde etki gözlenmiştir. Çalışma alanı moderatöründe ise alanı belirtilmeyen çalışmada örgütsel adaletin iş doyumuna olan etkisinin, eğitim alanında ve işletme alanında orta düzeyde etki gözlenmektedir. Spor bilimleri alanında yapılan çalışmada ise adaletin öğretmenlerin iş doyumuna olan etkisinin geniş düzeyde olduğu gözlemlenmektedir. Örneklem büyüklüğü moderatörüne bakıldığında 101-200 aralığındaki örneklemlerde, 201-300 aralığındaki örneklemlerde, 301-400 aralığındaki örneklemlerde, 401-500 aralığındaki örneklemlerde ve 501-600 aralığındaki örneklemlerde orta düzey etki görülmektedir. 601-700 aralığındaki örneklemlerde ve 701-800 aralığındaki örneklemlerde ise örgütsel adaletin öğretmenlerin iş doyumunu geniş düzeyde etkilediği gözlemlenmektedir. Sonuçlar ışığında örgütsel adalet algısı hakkında yöneticilerin bilinçlendirilmesi, konu kapsamında hizmet içi eğitimler, mentörlük uygulamalarının düzenlenmesi gibi önerilerde bulunulmuştur.
Anaktar kelimeler: Örgütsel adalet, işdoyumu, meta-analiz
APA 7th edition
Korkmaz, B., & Ulutas, M. (2022). Okullarda Örgütsel Adaletin İş Doyumu ile İlişkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 16(40), 1-18. https://doi.org/10.29329/mjer.2022.481.1
Harvard
Korkmaz, B. and Ulutas, M. (2022). Okullarda Örgütsel Adaletin İş Doyumu ile İlişkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 16(40), pp. 1-18.
Chicago 16th edition
Korkmaz, Belgin and Mehmet Ulutas (2022). "Okullarda Örgütsel Adaletin İş Doyumu ile İlişkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 16 (40):1-18. https://doi.org/10.29329/mjer.2022.481.1
- Akkoç, S. B. (2021). Örgütsel adaletin iş tatmini üzerine etkisi: Hakkari ili merkez ilçesi devlet okullarında çalışan öğretmenler üzerinde bir uygulama, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ. [Google Scholar]
- Akyol, B. (2013). Üniversitelerdeki örgütsel adalet olgusunun öğretim elemanları algılarına göre yönetim süreçleri açısından değerlendirilmesi. Doktora tezi. Çanakkale. [Google Scholar]
- Atalay, İ. (2005). Örgütsel vatandaşlık ve örgütsel adalet. Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar. [Google Scholar]
- Altınkurt, Y.İ ve Yılmaz, K. (2010). Ortaöğretim okullarında değerlerle yönetim, örgütsel adalet ve iş doyumu arasındaki ilişki. Sakarya University Journal of Education. 2(2), 65-79. [Google Scholar]
- Başaran, İ. E. (1982). Örgütsel davranış. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları. [Google Scholar]
- Borenstein, M., Hedges, L., Higgins, J.P., & Rothstein, H. R. (2019). Meta-analize giriş (İkinci Baskı). (Çev: S. Dinçer) Ankara: Anı Yayıncılık. [Google Scholar]
- Cremer, D.D. (2005) Procedurel and distributive justice efects moderateed by organizational indentification. Journal of Managerial Psychology, 20(1): 4–13. [Google Scholar]
- Cihangiroğlu, N. ve Yılmaz, A. (2010). Çalışanların örgütsel adalet algısının örgütler için önemi. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13(19), 195-213. [Google Scholar]
- Cropanzano, R., & Wright, T. A. (2003). Procedural justice and organizational staffing: A tale of two paradigms. Human Resource Management Review. DOI:10.1016/S1053-4822(02)00097-9. [Google Scholar]
- Cumming, G. (2012). Understanding the new statistics: Effect sizes, confidence intervals, and meta-analysis (multivariate applications series). London. [Google Scholar]
- Çetinkanat, C. (2000). Örgütlerde Güdülenme ve İş Doyumu. Ankara: Anı Yayıncılık. [Google Scholar]
- Çoğaltay, N., Karadağ, E. ve Öztekin, Ö. (2014). Okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışlarının öğretmenlerin örgütsel bağlılığına etkisi: Bir meta analiz çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 20(4), 483-500 [Google Scholar]
- Demir, K. (2016). Relations between teachers’ organizational justice perceptions and organizational commitment and job satisfaction in the school: A meta-analysis. International Journal of Human Sciences, 13 (1), 1408-1417. doi:10.14687/ijhs.v13i1.33961409 [Google Scholar] [Crossref]
- Dündar, T. (2011). Öğretmenlerin örgütse adalet algıları ile iş doyumu düzeyleri arasındaki ilişki. Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
- Erkutlu, H. V. (2015). Pozitif örgütsel davranış. Akademisyen Yayınevi. [Google Scholar]
- Ghran, A. Z., Jameel, S., & Ahmad, R. (2019). The effect of organizational justice an jop satisfaction among secondary school teachers. International Review. 3(4), 82-90. [Google Scholar]
- Görgülüer, A.A., (2013). Örgütsel adalet ve iş tatmininin örgütsel bağlılığa etkisi üzerine bir araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde [Google Scholar]
- Greenberg, J. (1987). A taxonomy of rganizational Justice theories. Academy of Management Review ,12(1), 9-22. [Google Scholar]
- Greenberg, J. (1990, June). Organizational justice: Yesterday, today and tomorrow. Research Article. https://doi.org/10.1177/014920639001600208: [Google Scholar] [Crossref]
- Günce, S. (2013). İlköğretim okullarında örgütsel adalet ile örgütsel bağlılık ilişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Şanlıurfa. [Google Scholar]
- Hoy, W.K., & Miskel, C.G. (2015). Eğitim yönetimi teori, araştırma ve uygulama. Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara. [Google Scholar]
- İçerli, L. (2010). Örgütsel adalet: kuramsal bir yaklaşım. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(1), 67-92. [Google Scholar]
- Karaman, P. (2009). Örgütsel adalet algısı ile tükenmişlik arasındaki ilişkinin incelenmesine yönelik öğretmenler üzerinde bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
- Karademir, T. (2010). Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel adalet Algıları ve iş doyum düzeylerinin değerlendirilmesi. E-Journal of New World Science Academy, 5(2), 89-103. [Google Scholar]
- Kış, A. (2013). Okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarını gösterme düzeylerinin yönetci ve öğretmen görüşlerine yönelik bir meta-analiz. Doktora Tezi . Malatya. [Google Scholar]
- Önder, E. ve Ateş, Ö.T. (2017). Öğretmenlerin örgütsel adalet algısı ve örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkiler: Türkiye’de yapılmış çalışmaların meta-analizi. International Periodical For The Language and History of Turkish or Turkic, 12(25), 589-608. [Google Scholar]
- Özgöçer, Ö. Z., (2019). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin örgütsel adalet algısı ve iş tatmini düzeylerinin incelenmesi (Malatya ili örneği), Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya. [Google Scholar]
- Polat, S. (2007). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları, örgütsel güven düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Doktora Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli. [Google Scholar]
- Polat, S. ve Kazak, E., (2014). Okul yöneticilerinin kayırmacı tutum ve davranışları ile öğretmenlerin örgütsel adalet algıları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 20(1), 71-92. [Google Scholar]
- Polat, S. ve Celep, C. (2008). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet, örgütsel güven, örgütsel vatandaşlık davranışlarına ilişkin algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 54, 307-331. [Google Scholar]
- Söyük, S. (2007). Örgütsel Adaletin İş Tatmini Üzerindeki Etkisi ve İstanbul İlindeki Özel Hastanelerde Çalışan Hemşirelere Yönelik Bir Çalışma (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul. [Google Scholar]
- Şahin, A. ve Dursun, A. (2009). Öğretmenlerin iş doyumları: Burdur örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 9(18), 160-174. [Google Scholar]
- Şahin, İ., (2013). Öğretmenlerin iş doyumu düzeyleri. YYU Eğitim Fakültesi Dergisi. 10(1), 143-168. [Google Scholar]
- Tan, Ç. (2006). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Adalet Konusundaki Algıları (Yayımlanmamış yüksek lisans tez). Fırat Üniversitesi, Elazığ. [Google Scholar]
- Titrek, O. (2009). Okul türüne göre okullardaki örgütsel adalet düzeyi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2) , 551-573. [Google Scholar]
- Yıldız, S. (2010). Öğretmenlerin iş doyumları, örgütsel adalet algıları ve örgütsel vatandaşlık davranışları üzerine Kayseri’de bir araştırma. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 33(2). 239-262). [Google Scholar]
