International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2021, Cil. 15(36) 95-111

Türkiye’de Matematik Eğitiminde Özel Yetenekli Öğrencilere Dair Yürütülen Tezler Üzerine Tematik Bir İnceleme

Ahmet Yıldız & Ali Türkdoğan

ss. 95 - 111   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2020.367.6   |  Makale No: MANU-2004-20-0004.R1

Yayın tarihi: Haziran 30, 2021  |   Okunma Sayısı: 253  |  İndirilme Sayısı: 521


Özet

Bu çalışma Türkiye’de 2007 yılından 2020 yılına kadar matematik eğitimi alanında, özel yetenekli öğrencilerin eğitimini konu edinen yüksek lisan/doktora tezlerinin tematik bir incelenmesi amacıyla yürütülmüştür. Bu amaca ulaşabilmek için nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Çalışma örneklemini, belirtilen tarihlerde yazılmış Türkiye’de yürütülen ve YÖK Tez İzleme Merkezi’nden ulaşılabilen 53 tane yüksek lisans/doktora tezi oluşturmaktadır. Ulaşılan tezler; tematik analiz tekniği ile örneklem/katılımcı özellikleri, konu, öğrenim düzeyi, yayın yılı, yürütüldükleri üniversiteler, tezin yöntemi, veri toplama teknikleri gibi özellikler bağlamında incelenmiştir. Araştırma kapsamında incelenen tezlerin büyük bir çoğunluğu yüksek lisans tezlerinden oluşmaktadır. İlgili alandaki ilk tez 2007 yılında yazılmış bir tez iken ilerleyen yıllarda yürütülen tez çalışmalarının arttığı görülmüştür. Çalışılan konuların daha çok özel yetenekli öğrencilerin matematiğe yönelik kaygı/algı/tutum/öz-yeterlikleri, matematiksel yaratıcılıkları ve problem çözme/kurma becerileri üzerine olduğu görülmektedir. Elde edilen bulgular neticesinde uygulayıcılara ve araştırmacılara çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Matematik Eğitimi, Özel Yetenek, Lisansüstü Tez, Tematik İnceleme


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Yildiz, A. & Turkdogan, A. (2021). Türkiye’de Matematik Eğitiminde Özel Yetenekli Öğrencilere Dair Yürütülen Tezler Üzerine Tematik Bir İnceleme . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 15(36), 95-111. doi: 10.29329/mjer.2020.367.6

Harvard
Yildiz, A. and Turkdogan, A. (2021). Türkiye’de Matematik Eğitiminde Özel Yetenekli Öğrencilere Dair Yürütülen Tezler Üzerine Tematik Bir İnceleme . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 15(36), pp. 95-111.

Chicago 16th edition
Yildiz, Ahmet and Ali Turkdogan (2021). "Türkiye’de Matematik Eğitiminde Özel Yetenekli Öğrencilere Dair Yürütülen Tezler Üzerine Tematik Bir İnceleme ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 15 (36):95-111. doi:10.29329/mjer.2020.367.6.

Kaynakça
  1. Ahi, B., & Kıldan, A. (2013). Türkiye’de okul öncesi eğitimi alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi (2002-2011). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(27), 23 – 46. [Google Scholar]
  2. Akarsu, F. (2001). Üstün yetenekli çocuklar, aileleri ve sorunları. Ankara: Eduser Yayınları. [Google Scholar]
  3. Akkaş, E. (2014). Farklılaştırılmış problem çözme öğretiminin üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin matematik problemlerini çözmelerine, tutumlarına ve yaratıcı düşünmelerine etkileri. Doktora Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu. [Google Scholar]
  4. Altıntaş, E. (2009). Purdue modeline dayalı matematik etkinliği ile öğretimin üstün yetenekli öğrencilerin başarılarına ve eleştirel düşünme düzeylerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
  5. Arslan, A.S., & Paliç, G. (2012). 1990-2011 yılları arasında Türkiye'de fizik eğitimi alanında yapılan çalışmalar. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 115-128. [Google Scholar]
  6. Aşut, N. & Köksal, M. (2015). Üstün zekâlı öğrencilerin epistemolojik inançlarının fen öğrenmeye yönelik motivasyon düzeyi ve başarıyla ilişkisi. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (2), 22-44. [Google Scholar]
  7. Ateş, H., & Mazı, M. (2017). Türkiye’de üstün yetenekliler eğitimi ile ilgili yapılan lisansüstü tezlere genel bir bakış. Üstün Zekâlılar Eğitimi ve Yaratıcılık Dergisi, Aralık, 4(3), 33-57. [Google Scholar]
  8. Aygün, B. (2010). Üstün yetenekli ilköğretim ikinci kademe öğrencileri için matematik programına yönelik ihtiyaç analizi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  9. Bilgili, A. E. (2004). Bir Türk eğitim geleneği olarak Enderun’un yeniden inşası, I. Türkiye Üstün Yetenekli Çocuklar Kongresi, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi, İstanbul, 31-48. [Google Scholar]
  10. Budak, İ. (2007). Matematikte üstün yetenekli öğrencileri belirlemede bir model. Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon. [Google Scholar]
  11. Çalık, M., Ayas, A., & Ebenezer, J. V. (2005). A review of solution chemistry studies: Insights into students’ conceptions. Journal of Science Education and Technology, 14(1), 29-50. [Google Scholar]
  12. Davaslıgil, Ü. (1990). Üstün çocuklar. Yaşadıkça Eğitim, 13(4), 211-221. [Google Scholar]
  13. Davaslıgil, Ü. (2004). Yüksek matematik yeteneğinin erken kestirimi. I. Türkiye Üstün Yetenekli Çocuklar Kongresi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi, 263–284. [Google Scholar]
  14. Demirel-Gürbüz, Ş., & Ayas, M. B. (2014). Üstün Zekalılar ve Eğitimleri. Sezgin Vural (Editör) Özel Eğitim. Ankara: Maya Akademi. [Google Scholar]
  15. Dönmez, İ., & İdin, Ş. (2017). Türkiye’de fen bilimleri eğitimi alanında üstün yetenekli öğrencilerin eğitimi ile ilgili araştırmaların incelenmesi. Üstün Zekâlılar Eğitimi ve Yaratıcılık Dergisi, 4(2), 57-74. [Google Scholar]
  16. Erdoğan, M. N. (2015). Eğitim programında ve uygulamada farklılaştırma farklılaştırılmış öğretim için strateji ve modeller. Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  17. Gül, Ş., & Sözbilir, M. (2015). Fen ve matematik eğitimi alanında gerçekleştirilen ölçek geliştirme araştırmalarına yönelik tematik içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 40(178), 85-102. [Google Scholar]
  18. Karabey, B. (2010). İlköğretimdeki üstün yetenekli öğrencilerin yaratıcı problem çözmeye yönelik erişi düzeylerinin ve kritik düşünme becerilerinin belirlenmesi. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir. [Google Scholar]
  19. Karadağ, E. (2009). Eğitim bilimleri alanında yapılmış doktora tezlerinin tematik açıdan incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 75-87. [Google Scholar]
  20. Karaduman, G. B. (2010) Üstün yetenekli öğrenciler için uygulanan farklılaştırılmış matematik eğitim programları. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi 13(1), 1-12. [Google Scholar]
  21. Karaduman, G. B. (2012). İlköğretim 5. sınıf üstün yetenekli öğrenciler için farklılaştırılmış geometri öğretiminin yaratıcı düşünme, uzamsal yetenek düzeyi ve erişiye etkisi. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
  22. Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar ilkeler teknikler. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. [Google Scholar]
  23. Kömek, E., & Özsevgeç, T. (2014). Türkiye’de üstün yeteneklilerin fen eğitimi üzerine yapılan tezlerin içerik açısından incelenmesi. 11. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Adana. [Google Scholar]
  24. MEB. (2016). Milli eğitim bakanlığı, bilim ve sanat merkezleri yönergesi. Ankara: MEB Yayınları [Google Scholar]
  25. NCTM (National Council of Teachers of Mathematics) (1995). Report of the NCTM task force on the mathematically promising, NCTM News Bulletin 32 (December): Special Insert, NCTM Inc., Reston, Virginia. [Google Scholar]
  26. Özenç, E., & Özenç, M. (2013). Türkiye’de üstün yetenekli öğrencilerle ilgili yapılan lisansüstü eğitim tezlerinin çok boyutlu olarak incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 171(171), 13 – 28. [Google Scholar]
  27. Renzulli, J. S. (1977). The enrichment triad model: A guide for developing defensible programs for the gifted and talented. Mansfield Center, CT: Creative Learning Press. [Google Scholar]
  28. Sak, U. (2011). Üstün yetenekliler eğitim programları modeli ve sosyal geçerliği. Eğitim ve Bilim, 36(161), 213-229.  [Google Scholar]
  29. Schreglmann, S. (2016). Türkiye’de üstün yetenekli öğrenciler ile ilgili yapılan yükseköğretim tezlerinin içerik analizi (2010–2015). Üstün Yetenekliler Eğitimi Araştırmaları Dergisi,  4(1), 14 – 26. [Google Scholar]
  30. Stuart, T., & Beste, A. (2008). Farklı olduğumu biliyordum “üstün yeteneklileri anlayabilmek” Armağan Gönenli (Çeviren). Ankara: Kök. [Google Scholar]
  31. Vaivre-Douret, L. (2011). Developmental and cognitive characteristics of “high-level potentialities” (highly gifted) children. International Journal of Pediatrics, 1, 1-14.  [Google Scholar]
  32. Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2012). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. [Google Scholar]