International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2020, Cil. 14(34) 591-616

Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Sağlıklı Beslenme Konusuna Yönelik Bilgi Durumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Rabia Acemioğlu & Yakup Doğan

ss. 591 - 616   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2020.322.28   |  Makale No: MANU-2004-11-0001.R1

Yayın tarihi: Aralık 25, 2020  |   Okunma Sayısı: 233  |  İndirilme Sayısı: 575


Özet

Bu araştırmada, Fen Bilgisi öğretmen adaylarının sağlıklı beslenme konusuna yönelik bilgi durumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırmacı tarafından geliştirilen 28 soruluk “Temel Bilgi Testi (TBT)” 2017-2018 eğitim öğretim yılında yedi coğrafi bölgedeki farklı devlet üniversitelerinin Fen Bilgisi öğretmenliği programında öğrenim gören 813 öğretmen adayına uygulanmıştır. Verilerin analizi sürecinde Excel, Test Analysis Program (TAP) ve SPSS programlarından yararlanılmıştır. Bilgi testinin uygulanmasından elde edilen verilerin analizinde betimsel istatistikler, t testi ve ANOVA testi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre cinsiyet, kronik rahatsızlığın olup olmaması, sağlıklı beslenmeye dikkat edip etmeme, ikamet edilen yer, ailelerinin aylık gelir düzeyi, aylık beslenme için ayırdıkları bütçe, öğrenim gördükleri üniversitelerin bulundukları coğrafi bölge değişkenlerine göre öğretmen adaylarının bilgi testinden aldıkları puan ortalamaları arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Ancak vücut kitle indeksi, yaşantıların en uzun süre geçirildiği yer, sağlıklı beslenme üzerine eğitim alıp almama değişkenlerine göre öğretmen adaylarının bilgi testinden aldıkları puan ortalamaları arasında anlamlı farklılık bulunamamıştır. Bu doğrultuda konunun önemini vurgulamak amacıyla sağlıklı beslenme davranışlarının bireye erken yaşlarda kazandırılması, konuyla ilgili non-formal etkinliklerin düzenlenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler: Sağlıklı Beslenme, Beslenme Eğitimi, Fen Eğitimi, Fen Bilgisi Öğretmen Adayları, Program


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Acemioglu, R. & Dogan, Y. (2020). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Sağlıklı Beslenme Konusuna Yönelik Bilgi Durumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(34), 591-616. doi: 10.29329/mjer.2020.322.28

Harvard
Acemioglu, R. and Dogan, Y. (2020). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Sağlıklı Beslenme Konusuna Yönelik Bilgi Durumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(34), pp. 591-616.

Chicago 16th edition
Acemioglu, Rabia and Yakup Dogan (2020). "Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Sağlıklı Beslenme Konusuna Yönelik Bilgi Durumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 14 (34):591-616. doi:10.29329/mjer.2020.322.28.

Kaynakça
  1. Ateş-Özcan, B., Uslu, B., & Ercan, A. (2019). Doğrudan veya dolaylı beslenme eğitimi verilen çocukların beslenme bilgi düzeylerinin karşılaştırılması. Beslenme ve Diyet Dergisi, 47 (2), 1-10. doi: 10.33076/2019.BDD.1024  [Google Scholar] [Crossref] 
  2. Baysal, A. (2003). Sosyal eşitsizliklerin beslenmeye etkisi. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 25(4), 66-72.  [Google Scholar]
  3. Çıltık, N. (2009). İstanbul ili Kağıthane ilçesinde çalışan ve çalışmayan kadınların beslenme bilgi düzeyleri ve beslenme alışkanlıklarının saptanması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Konya. [Google Scholar]
  4. Çongar, O., ve Özdemir, L. (2004). Sivas il merkezinde beden eğitimi öğretmenlerinin genel beslenme ve sporcu beslenmesi ile ilgili bilgi düzeyleri. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 26(3), 113-118. [Google Scholar]
  5. Duman, E. (2012). İlköğretim 7.-8. sınıfların beslenme durumları, antropometrik ölçümleri ile akademik başarılarının ilişkilendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Denizli. [Google Scholar]
  6. Garibağaoğlu, M. (2004). Sağlıklı beslenme. İstanbul: Medikal Yayıncılık. [Google Scholar]
  7. Göğüş, U. (2005). Sağlık için doğru gıda. Ankara: Pelikan Yayınları. [Google Scholar]
  8. Güler B. ve Özçelik A. Ö. (2002). Çalışan ve çalışmayan kadınların yiyecek satın alma hazırlama davranışları üzerinde bir araştırma. Ankara: Ankara Üniversitesi Ev Ekonomisi Mezunlar Derneği Yayınları Bilim Serisi:3 (Ankara Üniversitesi Basımevi).  [Google Scholar]
  9. Güzel, A., & Karadağ, Ö. (2013). Anlatma becerileri açısından “Türkçe Dersi Öğretim Programı (6, 7, 8. Sınıflar)”na eleştirel bir bakış. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(1), 45-52. [Google Scholar]
  10. http:// www.meb.gov.tr / (Erişim Tarihi: Ocak 2018). [Google Scholar]
  11. http:// www.saglik.gov.tr/ (Erişim Tarihi: Ocak 2018). [Google Scholar]
  12. Kaleli, S., Kılıç, N., Erdoğan, M., & Erdoğan, N. (2017). Sakarya üniversitesi tıp fakültesi öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(2), 12-18. [Google Scholar]
  13. Karacabey, K., & Özmerdivenli, R. (2007). Sağlıklı yaşam bilgisi ve ilkyardım. İstanbul: İlpress Basım ve Yayınevi. [Google Scholar]
  14. Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık. [Google Scholar]
  15. Koçak H. (2005). Amasya ili merkez ilçesi ve köylerinde yiyecek hazırlama, pişirme ve saklama uygulamaları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  16. Meşe-Yavuz, C., & Koca-Özer, B. (2019). Adölesan dönem okul çocuklarında beslenme alışkanlıkları ve beslenme durumunun değerlendirilmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(1), 225-243. [Google Scholar]
  17. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2017). İlköğretim kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. [Google Scholar]
  18. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2018). İlköğretim kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. [Google Scholar]
  19. Okyay, P., & Uçku, R. (2002). İzmir’de kentsel bir bölgedeki doğurgan çağdaki kadılarda şişmanlık prevalansı ve risk faktörleri. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 3(3), 5-12. [Google Scholar]
  20. Özçelik, D. A. (2014). Eğitim programları ve öğretim. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.  [Google Scholar]
  21. Sağlam, F., & Yürükçü, S. (1996). Ankara üniversitesi eğitim bilimleri fakültesi yüksekokul öğrencilerinin besin tüketim durumu, beslenme alışkanlıkları ve beslenme bilgi düzeylerinin saptanması. Beslenme ve Diyet Dergisi, 25(2), 16-23. [Google Scholar]
  22. Sağlık Eğitimi Genel Müdürlüğü (SEGM). (2008). Eğitimciler İçin Eğitim Rehberi: Beslenme Modülleri. Ankara: Sağlık Eğitimi Genel Müdürlüğü (Yayın No: 722). [Google Scholar]
  23. Sakar, E., ve Açkurt, F. (2019). İlköğretim okullarında görevli öğretmenlerin beslenme alışkanlıkları ve beslenme bilgi durumları. Sağlık ve Yaşam Bilimleri Dergisi, 1(1), 30-36. [Google Scholar]
  24. Savaş-Güler, Z., ve İlkay-Güner, Ş. (2018). Van sağlık yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimlerinin ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Van Tıp Dergisi, 15(4), 445-451. doi: 10.5505/vtd.2018.08870 [Google Scholar] [Crossref] 
  25. Şanlıer, N., Konaklıoğlu, E., ve Güçer, E. (2009). Gençlerin beslenme bilgi, alışkanlık ve davranışları ile beden kütle indeksleri arasındaki ilişki. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 333-352. [Google Scholar]
  26. Şanlıer, N., Sormaz, Ü., ve Güneş, E. (2016). Yiyecek-içecek hizmetleri bölümünde okuyan öğrencilerin aldıkları mesleki eğitimin besin tercihleri ve beslenme bilgi düzeyleri üzerine etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 248-265. [Google Scholar]
  27. Şimşek, E., Akpınar, S., Bahçebaşı, T., Senses, D. A., ve Kocabay, K. (2008). The prevalence of overweight and obese children aged 6−17 years in the West Black Sea region of Turkey. International Journal of Clinical Practice, 62 (7), 1033-1038. [Google Scholar]
  28. Uçkun-Kitapcı, A., Tezig, T., Fırat, S., Sipahi, T., Barrier, R., Edwards, L. J., ve Calikoglu, A. S. (2004). Obesity and type 2 diabetes mellitus: a population-based study of Adolescents, Journal of Pediatric Endocrinology & Metabolism, 17(12), 1633-1640.  [Google Scholar]
  29. Vançelik, S., Önal, S. G., Güraksın, A., ve Beyhun, E. (2007). Üniversite öğrencilerinin beslenme bilgi ve alışkanlıkları ile ilişkili faktörler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(4), 242-248. [Google Scholar]
  30. Yeşilyurt, D., ve Önel, A. (2019). Yaşam temelli öğrenme modeli ile ortaokul 5. sınıf öğrencilerine sağlıklı beslenme farkındalığının kazandırılması. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 1-23. [Google Scholar]
  31. Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık. [Google Scholar]
  32. Yıldırım, S., Uskun, E., ve Kurnaz, M. (2017). Bir il merkezinde liselerde eğitim gören öğrencilerin yeme tutumları ve ilişkili faktörler. The Journal of Pediatric Research, 4(3), 149-155. [Google Scholar]