International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2020, Cil. 14(34) 153-175

Matematik Öğretmeni Adaylarının Somut Materyalleri Kullanma Becerilerinin İncelenmesi

Burçin Gökkurt Özdemir, Tugba Uygun, Özge Gün & Meltem Koçak

ss. 153 - 175   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2020.322.7   |  Makale No: MANU-2004-19-0004.R1

Yayın tarihi: Aralık 25, 2020  |   Okunma Sayısı: 840  |  İndirilme Sayısı: 818


Özet

Somut materyallerin kullanımı, öğrenciyi aktif halde tutmakta ve daha zengin öğrenme imkânları sunmaktadır. Somut materyaller, matematik öğretimini zevkli hale getirmekte olup öğrencinin motivasyonunu arttırmaktadır. Matematik öğretiminde, matematiksel kavramların öğrenciler tarafından iyi bir şekilde anlaşılması için somut materyallerden yararlanmak gerekir. Bu çalışmanın amacı, ortaokul matematik öğretmeni adaylarının, matematik öğretiminde kullanılan somut materyalleri kullanma becerilerinin incelenmesidir. Çalışmada nitel araştırma yaklaşımına dayalı durum çalışması yöntemi kullanılmıştır. Çalışma grubu, amaçlı örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Bu doğrultuda çalışmaya bir devlet üniversitesinin Eğitim Fakültesi’nin 2. sınıfında öğrenim görmekte olan ve Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı dersini alan toplam 45 ortaokul matematik öğretmeni adayı dâhil edilmiştir. Verilerin analizinde, öğretmen adaylarının gözlem yoluyla toplanan ders anlatımlarına dair video kayıtları transkript edilmiştir. Oluşturulan dokümanlar nitel analiz edilmiştir. Çalışmanın bulguları ışığında, öğretmen adaylarının çoğunun somut materyalleri etkili ve amacına uygun olarak kullanamadıkları görülmüştür. Öğretmen adaylarının çoğu, konuyu öğretme amacıyla materyalleri kullanmak isteseler de pekiştirme amaçlı kullanmaktan öteye geçememişlerdir. Somut materyalleri etkili kullanan öğretmen adaylarının da sınırlı sayıda materyal kullandıkları görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Somut Materyal, Somut Materyal Kullanma Becerisi, Öğretmen Adayı


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Ozdemir, B.G., Uygun, T., Gun, O. & Kocak, M. (2020). Matematik Öğretmeni Adaylarının Somut Materyalleri Kullanma Becerilerinin İncelenmesi . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(34), 153-175. doi: 10.29329/mjer.2020.322.7

Harvard
Ozdemir, B., Uygun, T., Gun, O. and Kocak, M. (2020). Matematik Öğretmeni Adaylarının Somut Materyalleri Kullanma Becerilerinin İncelenmesi . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(34), pp. 153-175.

Chicago 16th edition
Ozdemir, Burcin Gokkurt, Tugba Uygun, Ozge Gun and Meltem Kocak (2020). "Matematik Öğretmeni Adaylarının Somut Materyalleri Kullanma Becerilerinin İncelenmesi ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 14 (34):153-175. doi:10.29329/mjer.2020.322.7.

Kaynakça
  1. Akkan, Y. & Çakıroğlu, Ü. (2011, Mayıs). Using virtual manipulative and concrete materials in mathematics education: teachers and pre-service teachers’ perspectives.  11th International Educational Technology Conference, (IETC),  İstanbul. [Google Scholar]
  2. Akkaya, R., Durmuş, S., & Pişkin-Tunç, M. (2012, Haziran). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının somut materyal ve sanal manipülatiflerin eğitim süreçleri boyunca kullanabilme durumlarının belirlenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresinde sunulan sözlü Bildiri. Niğde: Niğde Üniversitesi. [Google Scholar]
  3. Alım, M. (2015). Coğrafya öğretmeni adaylarının öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı/geliştirme dersinde elde ettikleri kazanımlar. Doğu Coğrafya Dergisi, 20(33), 1-10. [Google Scholar]
  4. Aydoğdu-İskenderoğlu, T., Türk, Y., & İskenderoğlu, M. (2016). İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının somut materyalleri tanıma-kullanma durumları ve matematik öğretiminde kullanmalarına yönelik öz-yeterlikleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(39), 1-15. http://doi.org1010.21764/efd.29539. [Google Scholar]
  5. Bozkurt, A. & Akalın, S. (2010). Matematik öğretiminde materyal geliştirmenin ve kullanımının yeri, önemi ve bu konuda öğretmenin rolü. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27, 47-56. [Google Scholar]
  6. Bulut, S., Çömlekoğlu, G., Seçil, S. O., Yıldırım, H., & Yıldız, B.T. (2002, Ekim). Matematik öğretiminde somut materyallerin kullanılması. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresinde sunulan sözlü bildiri, Ankara. [Google Scholar]
  7. Byoung-Gon, A. (2001). Using calculators in mathematics education in korean elementary schools.  Journal of the Korea Society of Mathematical Education Series D: Research in Mathematical Education, 5(2), 107–118. [Google Scholar]
  8. Clements, D. H. (1999). Concrete manipulatives, concrete ideas. Contemporary Issues  in  Early  Childhood, 1(1), 45-60. https://doi.org/10.2304/ciec.2000.1.1.7 [Google Scholar] [Crossref] 
  9. Çakıroğlu, E. & Yıldız, B. T. (2007). Turkish preservice teachers’ views about manipulative use in mathematics education. In C. S. Sunal & M. Kagendo (Eds.), The enterprise of education, (pp. 275-289). Information Age Publishing Inc. [Google Scholar]
  10. Çatal, M. (2020). İlköğretim matematik öğretiminde materyal destekli öğretim yönteminin öğrenci başarısına etkisi üzerine istatistiksel bir analiz. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Van. [Google Scholar]
  11. Demir, Ö. (2019). Geometrik cisimlerin öğretiminde somut materyal kullanımının öğrencilerin başarısına, tutumlarına ve öz-yeterliğine etkisi.(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın. [Google Scholar]
  12. Erşen, A. N. (2014). Materyal destekli matematik öğretiminin ortaokul 6. Sınıf öğrenci başarısına, tutumuna, kaygısına ve öğrenmenin kalıcılığına etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ. [Google Scholar]
  13. Fuson, K. C. & Briars, D. J. (1990). Using a base-ten blocks learning/teaching approach for first and second grade placevalue and multidigit addition and substraction. Journal For Research in Mathematics Education, 21, 180-206 [Google Scholar]
  14. Gündüz, Ş. & Odabaşı, F. (2004). Bilgi çağında öğretmen adaylarının eğitiminde öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme dersinin önemi. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3(1), 43-48. [Google Scholar]
  15. Güven, S. (2006). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme dersinin kazandırdığı yeterlikler yönünden değerlendirilmesi (İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(2), 165-179. [Google Scholar]
  16. Kadagöl, E.(2018). Somut materyal kullanımının 8.sınıf öğrencilerinin zihinde döndürme becerilerine etkisi.(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir. [Google Scholar]
  17. Kamii, C., Lewis, B. A., & Kirkland, L. (2001). Manipulatives: When are they useful? The Journal of Mathematical Behavior, 20(1), 21-31. https://doi.org/10.1016/S0732-3123(01)00059-1 [Google Scholar] [Crossref] 
  18. Karamustafaoğlu, O. (2006). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin öğretim materyallerini kullanma düzeyleri: Amasya İli Örneği. Atatürk Üniversitesi Bayburt Eğitim  Fakültesi Dergisi, 1(1),  90-101. [Google Scholar]
  19. Koza-Çiftçi, S., Yıldız, P., & Bozkurt, E. (2015). Ortaokul matematik öğretmenlerinin materyal kullanımına ilişkin görüşleri. Eğitimde Politika Analizi Dergisi, 4(1), 79-89. [Google Scholar]
  20. Kutluca, T. & Akın, M. F. (2013). Somut materyallerle matematik öğretimi: dört kefeli cebir terazisi kullanımı üzerine nitel bir çalışma. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi,  4(1), 48-65. [Google Scholar]
  21. Mcmillian, H. J. & Schumacher, S. (2010). Research in education. Boston, USA: Pearson Education. [Google Scholar]
  22. Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook. (Second Edition). California: Sage Publications. [Google Scholar]
  23. Milli Eğitim Bakanlığı [MEB], (2018) Matematik dersi (İlkokul ve Ortaokul 1.2.3.4.5.6.7 ve 8.sınıflar) öğretim programı. Ankara: Talim Terbiye Kurulu. [Google Scholar]
  24. Milli Eğitim Bakanlığı [MEB] (2013). Ortaokul matematik dersi (5,6, 7 ve 8 sınıflar) öğretim programı. Ankara: Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. [Google Scholar]
  25. Moyer,  P.  S.  (2001).  Are  we  having  fun  yet?  How teachers use manipülatives to teach mathematics. Educational Studies in Mathematics, 47(2), 175-197. [Google Scholar]
  26. Okuyucu, Ü. (2019).Ortaokul düzeyinde hacim kavramına giriş: somut materyal destekli bir öğretim örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Eskişehir Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir, Türkiye. [Google Scholar]
  27. Olkun,  S.  & Toluk-Uçar,  Z.  (2007).  İlköğretimde etkinlik temelli matematik öğretimi. Ankara: Maya Akademi Yayın Dağıtım. [Google Scholar]
  28. Olkun, S. & Toluk-Uçar Z. (2014). İlköğretimde etkinlik temelli matematik öğretimi (6. Baskı).  Ankara: Eğiten Kitap. [Google Scholar]
  29. Perry, B. & Howard, P. (1994). Manipulatives: Constraints on construction. In G. Bell, B. Wright, N. Leeson & G. J. (Eds.), Challenges in mathematics education: Constraints on construction (pp. 487-495). Lismore: MERGA. [Google Scholar]
  30. Pişkin-Tunç, M., Durmuş, S., & Akkaya, R. (2012). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının matematik öğretiminde somut materyalleri ve sanal öğrenme nesnelerini kullanma yeterlikleri. MATDER Matematik Eğitimi Dergisi, 1(1), 13-20. [Google Scholar]
  31. Sowell, E. J. (1989). Effects of manipulative materials in mathematics instruction. Journal for research in mathematics education, 20(5), 498-505. http://doi.org/10.2307/749423. [Google Scholar]
  32. Tuncay-Yıldız, B. (2012). A case study of the use of manipulatives in upper elementary, mathematics classes in a private school: Teachers’ and students’ views. (Yayımlanmamış doktora tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  33. Van de Walle, J. A. (2007). Elementary and middle school mathematics (6th ed.) Boston: Pearson.  [Google Scholar]
  34. Yalın, H. İ. (2010). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Nobel Yayıncılık: Ankara. [Google Scholar]
  35. Yazlık, D. Ö. (2018). Öğretmenlerin matematik öğretiminde somut öğretim materyali kullanımına yönelik görüşleri. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(15), 775-805. http://doi.org/10.26466/opus.417200. [Google Scholar]
  36. Yetkin-Özdemir, İ. E. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretiminde materyal kullanımına ilişkin bilişsel becerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35,362-373. [Google Scholar]
  37. Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık. [Google Scholar]
  38. Yıldız, Z. (2009). Geometrik cisimlerin yüzey alanları ve hacimleri konularında bilgisayar destekli öğretimin ilköğretim 8. sınıf öğrenci tutumu ve başarısına etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).  Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  39. Yin, R. K. (2017). Applications of case study research. (Çev. İ. Günbayı). (3. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları [Google Scholar]