Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi
ISSN (Print): 1309-0682 -

Araştırma Makalesi    |    Açık Erişim
Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2020, Clt. 14(33) 321-341

Sosyal Alanların Öğretimi ile İlgili Doktora Tezlerine Yönelik Yöntemsel Bir İnceleme

Tolgahan Ayantaş, Funda Yıldırım, Nebile Eroğul, Neslihan Özdemir & Şahin Gökçearslan

ss. 321 - 341   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2020.272.15

Yayın Tarihi: Eylül 29, 2020  |   Görüntüleme Sayısı: 456/724   |   İndirilme Sayısı: 646/1.433

PDF İndir

Özet

Bu çalışmada, Türkiye'de üniversitelerin Eğitim Bilimleri Enstitülerinde sosyal alanların öğretimi üzerine tamamlanan doktora tezlerinin nitel araştırma yöntemlerinden betimsel analiz kullanılarak incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, amaçsal örnekleme türlerinden ölçüt örnekleme yöntemi doğrultusunda belirlenen, Türkiye Yükseköğretim Kurulu Tez Dokümantasyon Merkezi'nde 2015-2018 yılları arasında sosyal alanların öğretimi konusunu kapsayan, Türkçe tam metnine ulaşılan, 217 doktora tezi incelenmiştir. Araştırmada incelenen doktora tezlerinin, üniversite, anabilim/bilim dalı, yılı, kullanılan yöntem türleri, veri toplama araçları, örneklem düzeyi, gerekçesi ve seçme şekli, veri analiz teknikleri ve ölçme aracı geliştirme durumları ile ilgili bulgulara yer verilmiştir. Çalışma sonunda, incelenen doktora tezlerinin önemli bir bölümünün Gazi ve Atatürk Üniversitelerinde tamamlanmış olduğu, tezlerin ait oldukları alanlar bakımından Türkçe Eğitimi, Türkçe Öğretmenliği ve İlköğretim anabilim dallarının ön plana çıktığı, yıllar bazında en fazla tezin 2015 yılında tamamlandığı ve son olarak yöntemsel eğilimler bakımından karma yöntemin ön plana çıktığı bulgular arasında yer almıştır.

Anaktar kelimeler: Sosyal Alanların Öğretimi, Eğitim Bilimleri, Doktora Tezleri, Yöntemsel Eğilim

Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 7th edition
Ayantas, T., Yildirim, F., Erogul, N., Ozdemir, N., & Gokcearslan, S. (2020). Sosyal Alanların Öğretimi ile İlgili Doktora Tezlerine Yönelik Yöntemsel Bir İnceleme. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(33), 321-341. https://doi.org/10.29329/mjer.2020.272.15

Harvard
Ayantas, T., Yildirim, F., Erogul, N., Ozdemir, N. and Gokcearslan, S. (2020). Sosyal Alanların Öğretimi ile İlgili Doktora Tezlerine Yönelik Yöntemsel Bir İnceleme. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(33), pp. 321-341.

Chicago 16th edition
Ayantas, Tolgahan, Funda Yildirim, Nebile Erogul, Neslihan Ozdemir and Sahin Gokcearslan (2020). "Sosyal Alanların Öğretimi ile İlgili Doktora Tezlerine Yönelik Yöntemsel Bir İnceleme". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 14 (33):321-341. https://doi.org/10.29329/mjer.2020.272.15

Kaynakça
  1. Alican, N. (2007). Ankara liselerinde sosyoloji dersi veren sosyoloji öğretmenlerinin sosyoloji dersleri ile ilgili yaklaşımları: Ankara liselerinde sosyoloji öğretiminde karşılaşılan çok boyutlu sorunlar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. [Google Scholar]
  2. Altbach, P, G. (2011). The past, present, and future of the research university. Washington DC: The World Bank. [Google Scholar]
  3. Arbağ, S, S. (2019). Matematik eğitimi lisansüstü tezlerindeki geçerlik ve güvenirlik çalışmalarının çağdaş standartlara uygunluğunun incelenmesi.Yayımlanmamış yüksek lisans tezi,Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya. [Google Scholar]
  4. Atatürk Üniversitesi. (2020). Atatürk Üniversitesi kuruluş öyküsü.Erişim adresi: https://webarsiv.atauni.edu.tr/kurulus-oykusu [Google Scholar]
  5. Baki, A. & Gökçek, T. (2012). Karma yöntem araştırmalarına genel bir bakış.Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi(elektronik),11(42), 1-21.https://dergipark.org.tr/tr/adresinden alınmıştır. [Google Scholar]
  6. Balcı, A. (2013). Doktora programı: Türk üniversiteleri doktora programları için bazı öneriler.Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 3(2), 1–20. [Google Scholar]
  7. Başman, M., Uluman, M. & Tunç, E. B. (2018). Eğitim bilimleri alanındaki lisansüstü tezlerde varsayım kullanımı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 736-751. [Google Scholar]
  8. Baysan, P. (2018). Türkiye’de sosyal bilgiler eğitimi üzerine yayımlanan tezlerin araştırılması: Bir içerik analizi çalışması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 22(2), 581-602. [Google Scholar]
  9. Bıçak, İ. & Ereş, F. (2018). Öğretmenlerin vatandaşlık eğitimi ve vatandaşlık eğitimi sürecine yönelik görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 16(2), 257-279. [Google Scholar]
  10. Binbaşıoğlu, C. (1999). Cumhuriyet dönemi eğitim bilimleri tarihi. Ankara: Tekışık Yayıncılık. [Google Scholar]
  11. Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. [Google Scholar]
  12. Bozkurt, B.Ü.& Uzun, N.E. (2015). Türkçenin eğitimi-öğretimine ilişkin bir alanyazını değerlendirmesi: Uluslararası bilimsel toplantılarda eğilimler/yönelimler.Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi(elektronik), 1(2), 1-15.https://dergipark.org.tr/tr/adresinden alınmıştır. [Google Scholar]
  13. Börekçi, M. (2015). Bir bilim alanı olarak Türkçe ve Türkçe eğitimi. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 405-414. [Google Scholar]
  14. Büyükikiz, K. K. (2014). Yabancılara türkçe öğretimi alanında hazırlanan lisansüstü tezler üzerine bir inceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(25), 203-213. [Google Scholar]
  15. Büyüköztürk, Ş., Çakmak Kılıç, E., Akgün, Ö., E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. İstanbul: Pegem. [Google Scholar]
  16. Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2007). Research methods in education. New York: Taylor and Francis. [Google Scholar]
  17. Cücük, E. (2017). Türkiye'de "eğitim tarihi" alanında yapılmış doktora tezlerinin incelenmesi.Yayımlanmamış yüksek lisans tezi,Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep. [Google Scholar]
  18. Çadırcı, M.& Süslü, A. (1982). Ankara Üniversitesi gelişim tarihi. Ankara: Ankara Üniversitesi Rektörlüğü Yayınları. [Google Scholar]
  19. Çiçek, A, M. (2019). Türkiye'de ilk okuma yazma alanında hazırlanan lisansüstü tezlerin incelenmesi.Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. [Google Scholar]
  20. Çil, B. (2019). Geometri öğretiminde öğretim teknolojilerinin kullanımı: 2000-2018 yılları arası yazılan lisansüstü tezlerin bloom taksonomisine göre incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi,Bayburt Üniversitesi, Bayburt. [Google Scholar]
  21. Çoban, A. (2016). Türkçe eğitimi ve öğretiminin sorunları. Littera Turca Journal Of Turkish Language And Literature, 2(1), 121-138. [Google Scholar]
  22. Doğan, H. & Tok, T. N. (2018). Türkiye’de eğitim bilimleri alanında yayınlanan makalelerin incelenmesi: Eğitim ve bilim dergisi örneği. Curr Res Educ, 4(2), 94-109. [Google Scholar]
  23. Erdem, A. (2014). Atatürk’ün bilime verdiği önem: Bilimi ve bilimsel düşünceyi hayatta rehber edinmesi.Belgi Dergisi, Yaz 2014/II(8), 1033-1046. [Google Scholar]
  24. Ergül, E., Mutlu, M., Usta, B. & Çelebi, C. (2019). Türkiye’de yabancılara türkçe öğretimi alanında hazırlanmış lisansüstü tezler üzerine bir meta-analiz çalışması. Temel Eğitim, 1(3), 39-52. [Google Scholar]
  25. Fraenkel, J, R. & Wallen, N, E. (2006). How to design and evaluate research in education. Boston: Mcgraw-Hill Publication. [Google Scholar]
  26. Genç, K. & Çelik, H. (2018). Türkiye’deki vatandaşlık eğitiminin branş öğretmenlerinin bakış açılarıyla değerlendirilmesi.Sakarya University Journal Of Education, 8(1), 126-138. [Google Scholar]
  27. Göçer, A., Çaylı, C. & Çavuş, S. (2016). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimiyle ilgili kaynakça denemelerine kesitsel bir katkı: 2013-2015 yılları.Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Dergisi, 1(1), 19-85. [Google Scholar]
  28. Göktaş, Y., Küçük, S., Aydemir, M., Telli, E., Arpacık, O., Yıldırım, G. ve diğerleri (2012). Educational technology research trends in turkey: a content analysis of the 2000-2009 decade. Educational Sciences: Theory and Practice, 12(1), 191-199. [Google Scholar]
  29. Görler, D, G. (2017). Eğitim bilimleri enstitülerindeki müzik yüksek lisans tezlerinde kullanılmış olan araştırma yöntemleri ve konu yönelimleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi,Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas. [Google Scholar]
  30. Güçlü, N. & Yılmaz, G. (2019). Türkiye ve bazı avrupa ülkelerinin doktora programlarının değerlendirilmesi. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(1), 71-89. [Google Scholar]
  31. Gündoğdu Irmak, A. (2018). 1997-2017 yılları arasında kaynaştırma eğitimi ile ilgili yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi,Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya. [Google Scholar]
  32. Güven, İ. (2014). Türk eğitim tarihi. Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  33. Güven, İ. (2019). Eğitim tarihi. Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  34. Güven, S. & Kılıç, Z. (2017). Hayat bilgisi dersinde kullanılan öğretim yöntemlerinin etkililiği konusunda yapılan lisansüstü tezlerin içerik analizi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 15(2), 200-223. [Google Scholar]
  35. Hammer, S., Viesca, K, M. & Commins, N, L. (2020). Teaching content and language in the multilingual classroom international research on policy, perspectives, preparation and practice.New York: Routledge. [Google Scholar]
  36. Hendrickson, R. M. (2013). The core knowledge of higher education. In S. Freeman, L. S. Hagedorn, L. F. Goodchild, & D. A. Wright (Eds.), Advancing higher education as a field of study: In quest of doctoral degree guidelines (Vol. 2, pp. 229–240). Sterling, VA: Stylus Publishing. [Google Scholar]
  37. Ateş, H.K., & Kadıoğlu, S. (2017). Türkiye'de 2005-2015 yılları arasında ilk okuma yazma alanında yapılan lisansüstü çalışmaların değerlendirilmesi. The Journal of Academic Social Sciences. Yıl: 5, Sayı: 39, 301-318. [Google Scholar]
  38. Karaca, O. (2018). Türkiye'de eğitim yönetimi alanında yazılan lisansüstü tezlerin metodolojik incelemesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi,Uşak Üniversitesi, Uşak. [Google Scholar]
  39. Karadağ, N. (2018). Yükseköğretim konusunda yapılmış çalışmaların lisansüstü tezlere dayalı analizi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.Yıl: 10, Sayı: 29, 512-535. [Google Scholar]
  40. Karasar, N. (1999). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. [Google Scholar]
  41. Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri.Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi(elektronik), 1(1), 1-19.https://dergipark.org.tr/tr/adresinden alınmıştır. [Google Scholar]
  42. Kavcar, C. (2002). Cumhuriyet döneminde dal öğretmeni yetiştirme, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi(elektronik), 35(1-2), 1-14.https://dergipark.org.tr/tr/adresinden alınmıştır. [Google Scholar]
  43. Keçeli, A. &Sarıusta, F. (2014). Sorun temelli-çözüm odaklı coğrafya! Yüksek lisans ve doktora tez çalışmaları üzerine bir inceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,Yıl: 2014/2, Sayı: 20, 85-100. [Google Scholar]
  44. Kızıltepe, Z. (2015). İçerik Analizi Nedir? Nasıl Oluşmuştur? F. N. Seggie & Y. Bayyurt (Ed.), nitel araştırma yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları içinde (ss. 253-266). Ankara: Anı. [Google Scholar]
  45. Kibar, S. (2019). Felsefe lisans eğitiminin öğrencilerin özel ve profesyonel yaşamına katkısı: Kastamonu Üniversitesi felsefe bölümü örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(4), 1811-1826. [Google Scholar]
  46. Koçoğlu, E. & Egüz, Ş. (2019). Türkiye’de, sosyal bilgiler eğitimine ilişkin alan eğitimcilerinin sorunsal tespitleri. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), 26-37. [Google Scholar]
  47. Köseoğlu, S. (2018). Türkiye'de 2010-2017 yılları arasında fen bilgisi öğretmenliği bilim dalında yapılmış olan lisansüstü tezlerin analizi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi,Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi,Bolu. [Google Scholar]
  48. Marshall, C. & Rossman, G, B. (2014). Designing Qualitative Research. New York: Sage. [Google Scholar]
  49. Orakcıoğlu, E. (2019). Türkiye'de uzaktan eğitim temalı 2013-2018 yılları arasında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.Eskişehir Osmangazi Üniversitesi. Eskişehir. [Google Scholar]
  50. Öner, G. & Öner, D. (2017). Sosyal bilgiler eğitiminde coğrafya konuları üzerine yapılmış lisansüstü tezlere yönelik bir analiz ve bibliyografya çalışması. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 34(2), 13-34. [Google Scholar]
  51. Öner, Ö. (2019). Türkiye’de eğitim denetimi alanındaki lisansüstü eğitim tezlerinin incelenmesi (1990-2017).Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi,Afyon. [Google Scholar]
  52. Özay Köse, E. & Konu, M. (2019). Türkiye’de biyoloji eğitimi üzerine yapılan lisansüstü tezlerinin incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2019(12), 77-90. [Google Scholar]
  53. Pıçakçı, S. (2019). 2013-2018 yılları arasında öğretmenlik mesleğine yönelik tutum temalı lisansüstü tezlerin incelenmesi.Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi,Eskişehir. [Google Scholar]
  54. Sadık Yılmaz, H. & Avcı, H. (2018). Türkiye’de tarih öğretiminde karşılaşılan problemler üzerine bir araştırma. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(12), 320-344. [Google Scholar]
  55. Sağlam, M. (2007). Türk eğitim tarihi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. [Google Scholar]
  56. Sarıkaş, G. (2019). Özel eğitim alanında yayımlanan lisansüstü tezlerde kullanılan veri toplama araçları ve psikometrik nitelikleri.Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli. [Google Scholar]
  57. Sarıkaya, B. (2019). Kırsal kesimde görev yapan Türkçe öğretmenlerinin Türkçe öğretiminde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri (Muş ili örneği). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,Yıl: 2019 İlkbahar, Sayı: 43, 151-171. [Google Scholar]
  58. Sayım, A, Ç. (2019). Okuma becerilerinin geliştirilmesine yönelik yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi.Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Aksaray Üniversitesi, Aksaray. [Google Scholar]
  59. Sölpük, N. (2016). Araştırma yaklaşımlarının kavramsallaştırılması ve doktora tez süreci: Doktora öğrencileri ve danışmanları bağlamında bir karşılaştırma çalışması. Yayımlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir. [Google Scholar]
  60. Tahtalı, T. (2019). 2010-2017 yılları arasında fen bilimleri eğitimi alanında yayınlanmış yüksek lisans tezlerinin konu ve yöntem bakımından incelenmesi.Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Ağrı. [Google Scholar]
  61. Taşkıran, A. (2017). Dijital çağda yükseköğretim. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 3(1), 96-109. [Google Scholar]
  62. Tay, B. & Öcal A. (2014). Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  63. Tekin-İftar, E. (2018). Eğitim ve davranış bilimlerinde tek-denekli araştırmalar. Ankara: Anı. [Google Scholar]
  64. Tereci, A. & Bindak, R. (2019). 2010-2017 yılları arasında Türkiye'de matematik eğitimi alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 40-55. [Google Scholar]
  65. Türkben, T. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında yapılan lisansüstü çalışmaların değerlendirilmesi.Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(4), 2464-2479. [Google Scholar]
  66. Ünsal, S. (2016). Orta öğretim felsefe dersine yönelik öğretmen görüşleri: kazanımlar, sorunlar ve çözüm önerileri.İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(8), 3171-3192. [Google Scholar]
  67. Yazıcı, Ö. (2018). Coğrafya konularını öğrenmede karşılaşılan engeller ve aşma yolları.Ulusal Eğitim Akademisi Dergisi, 2(1), 34-53. [Google Scholar]
  68. Yener, Ş. (2015). Sosyal bilgiler öğretiminde karşılaşılan öğretmen ve öğrenci kaynaklı sorunlar: muş il örneği.Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 105-120. [Google Scholar]
  69. Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin. [Google Scholar]
  70. Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri.Ankara: Seçkin. [Google Scholar]
Meta
Clt. 14 (33)
Download
Metric
Geçimş
Benzer

Cilt 14 Sayı 33

Eylül 2020

Tüm makaleleler

Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi

Copyright © 2025 Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. CC BY
All elements of this website have been created using the BOQ™ - Intelligent Webverse System.