Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi
ISSN (Print): 1309-0682 -

Orjinal Araştırma Makalesi    |    Open Access
Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2020, Vol. 14(33) 245-264

Öğretmen Yapımı Türkçe Dersi Testlerinde Yer Alan Maddelerinin Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Analiz Edilmesi

Ezgi Mor Dirlik

pp. 245 - 264   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2020.272.12

Publish Date: Eylül 28, 2020  |   Number of Views: 403/682   |   Number of Download: 583/1.231

PDF Download

Abstract

Yayınlandığı tarih olan 19. yüzyılın ortalarından itibaren eğitimin her alanında etkili olarak kullanılan Bloom taksonomisi, değişen eğitim paradigmalarının ve gelen eleştirilerin etkisiyle 21. Yüzyılın başında güncellenmiştir. Bilgi boyutunun eklendiği taksonomide biçimsel ve içeriksel değişiklikler meydana gelmiştir. Bu çalışma kapsamında ise Türkçe öğretmenleri tarafından hazırlanan ortaokul düzeyindeki testlerde yer alan maddelerin yenilenen Bloom taksonomisine uyumu incelenmiştir. Betimsel düzeyde tasarlanan araştırmada, üç farklı ilde görev yapan 12 öğretmene ulaşılmış ve ortaokul düzeyinde ölçme yapmak üzere hazırladıkları testler incelenmiştir. Elde edilen testlerde yer alan 527 madde betimsel analiz yöntemi ile benimsenerek incelenmiştir. Analizler araştırmacı tarafından geliştirilen değerlendirme formu kullanılarak yapılmıştır. Güvenirlik incelemesi için puanlayıcılar içi ve arası tutarlılık incelenmiş ve tutarlılık katsayısı hesaplanmıştır. Yapılan analizler sonucunda tüm sınıf düzeylerinde en fazla ölçülen bilişsel düzeyin hatırlama ve anlama olduğu belirlenmiştir. Üst düzey düşünme becerilerine ilişkin madde sayısının oldukça az olduğu ve değerlendirme bilişsel düzeyinin hiçbir sınıf düzeyinde ölçülmediği belirlenmiştir. Elde edilen bulgular alan yazınla paralellik göstermekte, öğretmen yapımı testlerde yer alan maddelerin büyük çoğunluğu alt düzey düşünme becerilerine yönelik olarak hazırlanmakta ve bu durum da öğrencilerin üst düzey düşünme becerilerinin gelişimine engel olmaktadır.

Keywords: Türkçe Dersi, Öğretmen Yapımı Testler, Yenilenen Bloom Taksonomisi, Bilişsel Düzey, Üst Düzey Düşünme Becerileri

How to Cite this Article

APA 7th edition
Dirlik, E.M. (2020). Öğretmen Yapımı Türkçe Dersi Testlerinde Yer Alan Maddelerinin Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Analiz Edilmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(33), 245-264. https://doi.org/10.29329/mjer.2020.272.12

Harvard
Dirlik, E. (2020). Öğretmen Yapımı Türkçe Dersi Testlerinde Yer Alan Maddelerinin Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Analiz Edilmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(33), pp. 245-264.

Chicago 16th edition
Dirlik, Ezgi Mor (2020). "Öğretmen Yapımı Türkçe Dersi Testlerinde Yer Alan Maddelerinin Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Analiz Edilmesi". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 14 (33):245-264. https://doi.org/10.29329/mjer.2020.272.12

References
  1. Adıgüzel, C. O. (2013). Teacher recruitment in Turkey: analysis of teacher selection exams in comparison with revised Bloom’s taxonomy of educational objectives. Educational Research and Reviews, 8(21), 2136-2146. [Google Scholar]
  2. Akyol, H. (1997). Okuma metinlerindeki soruların sınıflandırılması. Eğitim ve Bilim, 105(10).  [Google Scholar]
  3. Akyol, H. (2001). İlköğretim okulları 5. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki okuma metinleriyle ilgili soruların analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 26, 169-178.  [Google Scholar]
  4. Amer, A. (2006). Reflections on Bloom’s revised taxonomy. Electronic Journal of Research in Education Psychology, 4(8), 213-230. [Google Scholar]
  5. Anderson, L. W. (1999). Rethinking Bloom's taxonomy: implications for testing and assessment, (ERIC Document Reproduction Service No. ED435630). [Google Scholar]
  6. Anderson, L.W. (Ed.), Krathwohl, D.R. (Ed.), Airasian, P.W., Cruikshank, K.A., Mayer, R.E., Pintrich, P.R., Raths, J., & Wittrock, M.C. (2001). A taxonomy for learning, teaching, and assessing: A revision of Bloom’s Taxonomy of Educational Objectives. Longman. [Google Scholar]
  7. Anderson, L. W. (2005). Objectives, evaluation, and the improvement of education. Studies in Educational Evaluation, 31(2-3), 102-113. [Google Scholar]
  8. Arı, A. (2011). Finding acceptance of Bloom's revised cognitive taxonomy on the ınternational stage and in Turkey. Educational Sciences: Theory and Practice, 11(2), 767-772. [Google Scholar]
  9. Ateş, S., Güray, E., Döğmeci, Y., & Gürsoy, F. F. (2016). Öğretmen ve öğrenci sorularının gerektirdikleri zihinsel süreçler açısından karşılaştırılması/Comparison of questions of teachers and students in terms of level. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 4(1). [Google Scholar]
  10. Atılgan, H.(Ed.), Kan, A. & Aydın, B.(2017). Eğitimde ölçme ve değerlendirme.(10. Baskı). Anı Yayıncılık. [Google Scholar]
  11. Ayvacı, H. Ş. & Türkdoğan, A. (2010). Yeniden yapılandırılan Bloom Taksonomisine göre fen ve teknoloji dersi yazılı sorularının incelenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 1, 13-25. [Google Scholar]
  12. Baykul, Y. (2010). Eğitimde ve psikolojide ölçme: Klasik test teorisi ve uygulaması (2. Baskı).  Pegem Akademi. [Google Scholar]
  13. Bekdemir, M. & Selim, Y. (2008). Revize edilmiş Bloom Taksonomisi ve cebir öğrenme alanı örneğinde uygulanması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 185-196. [Google Scholar]
  14. Bloom, B. S. (Ed.) (1956). Taxonomy of educational objectives, handbook: cognitive domain. David Mckay Company. [Google Scholar]
  15. Coşar, Y. (2011). İlköğretim altıncı sınıf matematik dersi çalışma kitabındaki soruların kapsam geçerlilik ve Yenilenmiş Bloom Taksonomisi’nin bilişsel süreç boyutuna göre analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. [Google Scholar]
  16. Crocker, L., & Algina, J. (1986). Introduction to classical and modern test theory.(1st Edition)  New York: Harcourt Brace Jovanovich. [Google Scholar]
  17. Çevik, C. (2009). Yedinci sınıf seviye belirleme sınavı matematik sorularının üst düzey zihinsel becerileri ölçme düzeyi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abbant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu. [Google Scholar]
  18. Çevik, Ş. (2010). Ortaöğretim 9,10 ve 11. sınıf fizik ders kitaplarında bulunan fizik soruları ile 2000-2008 ÖSS’'de sorulan fizik sorularının Bloom Taksonomisi açısından incelenmesi ve karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır. [Google Scholar]
  19. Çintaş-Yıldız, D. (2015). Türkçe dersi sınav sorularının yeniden yapılandırılan Bloom taksonomisine göre analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 14(2), 479-497. [Google Scholar]
  20. Dalak, O. (2015). TEOG sınav soruları ile 8. sınıf öğretim programlarındaki ilgili kazanımların Yenilenmiş Bloom Taksonomisine göre incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep. [Google Scholar]
  21. Daymon, C., & Holloway, I. (2003). Qualitative research methods in public relations and marketing communications. Routledge. [Google Scholar]
  22. Demir, P. (2015). Yenilenmiş Bloom Taksonomisine göre 2005 yılı sosyal bilgiler öğretim programında yer alan kazanımlar ve seviye belirleme sınav soruları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 19 Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun. [Google Scholar]
  23. Demirel, Ö.(2017). Eğitimde program geliştirme: Kuramdan uygulamaya.(27. Baskı) Pegem Akademi Yayıncılık. [Google Scholar]
  24. Eroğlu, D., & Kuzu, T. S. (2014). Türkçe ders kitaplarındaki dilbilgisi kazanımlarının ve sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Başkent University Journal of Education, 1(1), 72-80. [Google Scholar]
  25. Fraenkel, J.R. & Wallen, N.E. ( 2006). How to design and evaluate research in education (6th edition). McGraw-Hill Pub. [Google Scholar]
  26. Gökler, Z. S. (2012). İlköğretim İngilizce dersi hedefleri kazanımları SBS soruları ve yazılı sınav sorularının Yeni Bloom Taksonomisine göre değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.  [Google Scholar]
  27. Gökler, Z. S., Alpay, A. ve Arı, A. (2012). İlköğretim İngilizce dersi hedefleri kazanımları SBS soruları ve yazılı sınav sorularının yeni Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Eğitimde Politika Analizi Dergisi, 1(2), 115-133. [Google Scholar]
  28. Güftâ, H. & Zorbaz, K. Z. (2008). İlköğretim ikinci kademe Türkçe dersi yazılı sınav sorularının düzeyleri üzerine bir değerlendirme. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,17(3), 205-218. [Google Scholar]
  29. Güler , G., Özdemir, E. ve Dikici, R. (2012). İlköğretim matematik öğretmenlerinin sınav soruları ile SBS matematik sorularının Bloom Taksonomosi’ne göre karşılaştırmalı analizi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 41-60. [Google Scholar]
  30. Forehand, M. (2005). Bloom's taxonomy: original and revised. Emerging perspectives on learning, teaching, and technology, 8. [Google Scholar]
  31. Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2011). How to design and evaluate research in education. McGraw-Hill Humanities/Social Sciences/Languages. [Google Scholar]
  32. Hanna, W. (2007). The new Bloom’s taxonomy: Implications for music education. Arts Education Policy Review, 108(4), 7-16. [Google Scholar]
  33. Kablan, Z., Baran, T. & Hazer, Ö. (2013). İlköğretim matematik 6-8 öğretim programında hedeflenen davranışların bilişsel süreçler açısından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 347-366. [Google Scholar]
  34. Kala, A. (2015). KPSS biyoloji alan bilgisi sorularının alan bilgisi yeterlikleri çerçevesinde Yenilenmiş Bloom Taksonomisi ile analizi: 2013 yılı örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
  35. Kavruk, H. & Çeçen, M.A. (2013). türkçe dersi yazılı sınav sorularının bilişsel alan basamakları açısından değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(4), 1-9. [Google Scholar]
  36. Krathwohl, D. R., & Anderson, L. W. (2009). A taxonomy for learning, teaching, and assessing: A revision of Bloom's taxonomy of educational objectives. Longman. [Google Scholar]
  37. Köğçe, D. (2005). ÖSS sınavı matematik soruları ile liselerde sorulan yazılı sınav sorularının Bloom Taksonomisine göre karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.  [Google Scholar]
  38. Köğçe, D. & Baki, A. (2009). Matematik öğretmenlerinin yazılı sınav soruları ile ÖSS sınavlarında sorulan matematik sorularının Bloom taksonomisine göre karşılaştırılması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 70-80. [Google Scholar]
  39.  Köksal, D. ,& Ulum, Ö.G. (2018). Language assessment through Bloom’s Taxonomy. Journal of Language and Linguistic Studies. 14(2), 76-88. [Google Scholar]
  40. Kutlu, Ö. (1999). İlköğretim okullarındaki Türkçe ders kitaplarındaki okuma parçalarına dayalı olarak hazırlanmış sorular üzerine bir inceleme. Eğitim ve Bilim, 111, 14-21. [Google Scholar]
  41. Lee, Y. J., Kim, M. & Yoon, H. G. (2015). The intellectual demands of the intended primary science curriculum in Korea and Singapore: An analysis based on revised Bloom's Taxonomy. International Journal of Science Education, 37(13), 2193- 2213. [Google Scholar]
  42. Maxwell, J.A. (1992). Understanding and validity in qualitative research. Harvard Educational Review, 62, 979-1000. [Google Scholar]
  43. Miller, A. D. (2004). Cogito, ergosum: applying Bloom’s Revised taxonomy within the framework of teaching for understanding to enhance the frequency and quality of students’ opportunities to develop and practice higher-level cognitive processes. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Kalamazoo College, Michigan-USA. [Google Scholar]
  44. Näsström, G. (2009). Interpretation of standards with Bloom’s revised taxonomy: A comparison of teachers and assessment experts. Gunilla International Journal of Research & Method in Education, 32(1), 39-51 [Google Scholar]
  45. Oliva Peter, P. F. (1988); Developing the curriculum. (2nd Edition). Scott, Foresman and Company. [Google Scholar]
  46. Rawadieh, S. M. (1998). An analysis of the cognitive levels of questions in jordanian secondary social studies textbooks according to Bloom’s Taxonomy. Yayınlanmamış Doktora Tezi, The Faculty of the College of Education Ohio University. [Google Scholar]
  47. Risner, G. P, Nicholson J. I. & Webb B. (2000). Cognitive levels of questioning demonstrated by new social studies textbooks: what the future holds for elementary students. http://www.eric.ed.gov [ED448108] [Google Scholar]
  48. Senemoğlu, N. (2007). Gelişim öğrenme ve öğretim, kuramdan uygulamaya. Anı Yayıncılık [Google Scholar]
  49. Şeker, H. (2010). Bloom’un taksonomisinden, bilişsel süreç boyutlarının sınıflandırmasına doğru revize edilen taksonomi üzerine. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(39), 01-09. [Google Scholar]
  50. Tavşancıl E. & Aslan, A. E. (2001). Sözel, yazaılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. Epsilon Yayıncılık. [Google Scholar]
  51. Tekin, H. (2019). Eğitimde ölçme ve değerlendirme.(27. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık [Google Scholar]
  52. Temizkan, M. & Sallabaş, E. (2011). Okuduğunu Anlama Becerisinin Değerlendirilmesinde Çoktan Seçmeli Testlerle Açık Uçlu Yazılı Yoklama Sorularının Karşılaştırılması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 30, 207-220. [Google Scholar]
  53. Tetik, B. Y. (2013). İlköğretim 8. sınıf SBS ve OKS matematik sorularının TIMSS 2007 bilişsel alanlarına göre analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa. [Google Scholar]
  54. Thorndike, R. L. (1971). Concepts of culture‐fairness. Journal of Educational Measurement, 8(2), 63-70. [Google Scholar]
  55. Ulum, Ö. G. (2016). A Descriptive Content Analysis of the Extent of Bloom’s Taxonomy in the Reading Comprehension Questions of the Course Book Q: Skills for Success 4 Reading and Writing. The Qualitative Report. 21(9), 1674-1683. Retrieved from http://nsuworks.nova.edu/tqr/vol21/iss9/7.  [Google Scholar]
  56. Ülger, Ü. (2003). İlköğretim 6, 7, 8. Sınıflarda Türkçe Dersi Yazılı Sınav Soruları Üzerine Bir Değerlendirme. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. [Google Scholar]
  57. Üstüner, A. ve Şengül, M. (2004). Çoktan Seçmeli Test Tekniğinin Türkçe Öğretimine Olumsuz Etkileri, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 197-208, Elazığ. [Google Scholar]
  58. Wilson, L. O. (2006). Beyond bloom - A new version of the cognitive taxonomy. İnternetten 10.06.2019 tarihinde http://www.uwsp. edu/education/lwilson/curric/newtaxonomy.html adresinden alınmıştır. [Google Scholar]
  59. Wulf, K., & Schave, B. (1984). Curriculum design: A handbook for educators. Scott Foresman & Company. [Google Scholar]
  60. Yaz, Ö. V., & Kurnaz, M. A. (2017). 2013 fen bilimleri öğretim programının incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2017(8), 173-184. [Google Scholar]
  61. Yaz, Ö. V., & Kurnaz, M. A. (2020). Comparative analysis of the science teaching curricula in Turkey. SAGE Open, 10(1), 2158244019899432. [Google Scholar]
  62. Yıldırım, A.& Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı). Seçkin Yayıncılık.  [Google Scholar]
  63. Yorgancı, O. K. (2015). Sekizinci sınıf Türkçe dersi ortak sınavı sorularının öğretim programına göre değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
Meta
Vol. 14 (33)
Download
Metric
History
Related

Volume 14 Issue 33

Eylül 2020

All Manuscript

Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi

Copyright © 2025 Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. CC BY
All elements of this website have been created using the BOQ™ - Intelligent Webverse System.