Araştırma Makalesi | Açık Erişim
Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2020, Clt. 14(33) 146-172
BİLSEM'deki Özel Yetenekli Öğrencilerde ve Örgün Eğitimdeki Öğrencilerde Bant Karikatürleriyle Desenlenmiş Örnek Olay Yönteminin Sosyal Bilgiler Dersinde Başarıya Etkisi
ss. 146 - 172 | DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2020.272.7
Yayın Tarihi: Eylül 29, 2020 | Görüntüleme Sayısı: 223/612 | İndirilme Sayısı: 261/1.206
Özet
Bant karikatürleriyle desenlenmiş örnek olay yönteminin BİLSEM'deki özel yetenekli öğrencilerde ve örgün eğitimdeki öğrencilerde kullanımının sosyal bilgiler dersinde başarıya etkisinin araştırıldığı bu çalışmada hem gerçek deneysel hem de yarı deneysel desen kullanılmıştır. 2018-2019 eğitim öğretim yılı güz döneminde gerçekleştirilen bu çalışmada ikisi deney ve biri kontrol grubu olmak üzere üç grupla çalışma yürütüldüğünden çok aşamalı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Buna bağlı olarak araştırmada kolay ulaşılabilir örnekleme, amaçlı örnekleme ve basit seçkisiz örnekleme yöntemlerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın verileri; sosyal bilgiler başarı testi ile elde edilmiştir. Verilerin analizinde SPSS 22 istatistik programı kullanılarak her bir alt problem için verilerin normal dağılım gösterip göstermediğine tüm gruplardaki öğrenci sayıları 30'un altında olduğu için Shapiro-Wilk testi sonuçları dikkate alınarak bakılmış ve grupların öntest dışındaki p (.751;.055;.081) değerleri incelendiğinde verilerin normal dağılım göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Buna bağlı olarak aritmetik ortalama, standart sapma, standart hata, düzeltilmiş p değerleri, Shapiro-Wilk testi, Wilcoxon İşaretli Sıralar testi, One Way ANOVA testi, Kruskal Wallis H testi, Dunn's ikili çiftler testi ve Levene testi puanları hesaplanmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlar kısaca söyledir: Bant karikatürleriyle desenlenmiş örnek olay yöntemiyle öğrenim gören her iki deney grubunun [BİLSEM'deki özel yetenekli öğrencilerden oluşan (deney-1) ve örgün eğitimdeki öğrencilerden oluşan (deney-2)], klasik örnek olay yöntemiyle öğrenim gören örgün eğitimdeki öğrencilerinden oluşan (kontrol) gruba göre sosyal bilgiler dersi akademik başarı düzeylerinin anlamlı düzeyde yüksek olduğu tespit edilmiştir. Deney gruplarının ve kontrol grubunun ön test-son test puanları farkına göre bakıldığında örnek olay yönteminin hem bant karikatürleriyle desenlenerek kullanımının hem de klasik olarak kullanımının öğrencilerin sosyal bilgiler dersi başarı düzeylerini artırdığı görülmüştür. Bir başka ifadeyle BİLSEM'deki özel yetenekli öğrencilerde ve örgün eğitimdeki öğrencilerde bant karikatürleriyle desenlenmiş örnek olay yönteminin kullanımı sosyal bilgiler dersi başarısını artırmıştır. Bu sonuca bağlı olarak hem sosyal bilgiler hem de sınıf öğretmenlerine bant karikatürlerini kullanmaları önerilebilir.
Anaktar kelimeler: Akademik Başarı, Bant Karikatürleri, Örnek Olay Yöntemi, Sosyal Bilgiler Dersi
APA 7th edition
Tay, B.A., & Cakmak, M.A. (2020). BİLSEM’deki Özel Yetenekli Öğrencilerde ve Örgün Eğitimdeki Öğrencilerde Bant Karikatürleriyle Desenlenmiş Örnek Olay Yönteminin Sosyal Bilgiler Dersinde Başarıya Etkisi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(33), 146-172. https://doi.org/10.29329/mjer.2020.272.7
Harvard
Tay, B. and Cakmak, M. (2020). BİLSEM’deki Özel Yetenekli Öğrencilerde ve Örgün Eğitimdeki Öğrencilerde Bant Karikatürleriyle Desenlenmiş Örnek Olay Yönteminin Sosyal Bilgiler Dersinde Başarıya Etkisi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(33), pp. 146-172.
Chicago 16th edition
Tay, Betul Akyurek and Mehmet Ali Cakmak (2020). "BİLSEM’deki Özel Yetenekli Öğrencilerde ve Örgün Eğitimdeki Öğrencilerde Bant Karikatürleriyle Desenlenmiş Örnek Olay Yönteminin Sosyal Bilgiler Dersinde Başarıya Etkisi". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 14 (33):146-172. https://doi.org/10.29329/mjer.2020.272.7
- Akgül, N. (2006). Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler öğretiminde kullandıkları yöntemler ve karşılaşılan sorunlar (Niğde ili örneği). Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde. [Google Scholar]
- Akarsu, F. (2004). Üstün veya özel yetenekliler. 1. Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi (23-25 Eylül 2004): Üstün yetenekli çocuklar-Seçilmiş makaleler kitabı içinde (s. 127-154). İstanbul: Çocuk Vakfı. [Google Scholar]
- Akgün, İ. H. (2013). Sekizinci sınıf vatandaşlık ve demokrasi eğitimi dersinde örnek olay yöntemiyle öğretimin öğrenme düzeyine ve kalıcılığa etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ. [Google Scholar]
- Akyürek Tay, B. (2019). Bant karikatürleriyle desenlenmiş örnek olay yönteminin sosyal bilgiler dersinde başarıya, kalıcılığa ve yaratıcı düşünme becerisine etkisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara [Google Scholar]
- Alacapınar, G. F. (2008). Örnek olay yöntemi ve eğitimde örnek olaylar. Ankara: Anı [Google Scholar]
- Ataman, A. (1998). Üstün zekalılar ve üstün yetenekliler. İçinde S. Eripek (Ed.), Özel eğitim (s. 170-194). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi [Google Scholar]
- Ataman, A. (2004). Üstün zekâlı ve üstün özel yetenekli çocuklar. 1. Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi (23-25 Eylül 2004): Üstün yetenekli çocuklar-Seçilmiş makaleler kitabı içinde (s. 155-168). İstanbul: Çocuk Vakfı [Google Scholar]
- Aydemir, G. (2010). Sosyal bilgiler öğretiminde örnek olay yönteminin öğrencilerin çevre bilincine ve çevreye yönelik tutumlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
- Aydın, M. Z. (2011). Okulda ahlak eğitimi ve ahlak öğretiminde örnek olay incelemesi yöntemi. Ankara: Nobel [Google Scholar]
- Aykaç, N. (2007). Sosyal bilgiler dersinde aktif öğretim yöntemlerinin kullanılmasının öğrencilerin derse karşı tutumuna, erişi düzeyine ve kalıcılığa etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (23), 24- 37. [Google Scholar]
- Ayyıldız, N. (2010). Coğrafya öğretiminde karikatür materyali kullanımının öğrenci başarısına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
- Barut, D. (2017). 6. sınıf sosyal bilgiler dersinde karikatür kullanımının yaratıcı düşünmeye etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
- Başarmak, U. (2013). Karikatür animasyonuna dayalı çevrimiçi öğrenme ortamının öğrencilerin başarısına, fen öğrenmeye yönelik motivasyonuna ve mizaha yönelik tutumuna etkisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
- Bayülgen, N. (2011). Yazı çalışmalarında karikatür, motivasyon ve yaratıcılık. Araştırma Temelli Etkinlik Dergisi (ATED), 1(1), 39-55. [Google Scholar]
- Bilgili, A. E. (2004). Üstün yetenekli çocukların eğitimi sorunu-sosyal sorumluluk yaklaşımı-.1. Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi (23-25 Eylül 2004): Üstün yetenekli çocuklar-Seçilmiş makaleler kitabı içinde (s. 243-259). İstanbul: Çocuk Vakfı [Google Scholar]
- BİLSEM Yönergesi, (2016). https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_10/07031350_bilsem_yonergesi.pdf 15/09/2019 tarihinde adresinden erişilmişir. [Google Scholar]
- Boztaş, M. (2013). Sosyal bilgiler öğretiminde hak ve özgürlüklere saygı değeri kazanımında örnek olay incelemesi yönteminin etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. [Google Scholar]
- Büyüköztürk, Ş. (2011). Deneysel desenler. Ankara: Pegem [Google Scholar]
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem [Google Scholar]
- Cengizhan, S. (2015). Öğretim yöntemleri. İçinde T. Yanpar Yelken & C. Akay (Eds.), Öğretim ilke ve yöntemleri (s. 253-286). Ankara: Anı [Google Scholar]
- Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education. London and New York: Routledge. [Google Scholar]
- Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approaches. Thousand Oaks, CA: Sage. [Google Scholar]
- Çağlar, D. (2004). Üstün zekalı çocukların eğitim ve öğretimi. 1. Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi (23-25 Eylül 2004): Üstün yetenekli çocuklar-Seçilmiş makaleler kitabı içinde (s. 265-274). İstanbul: Çocuk Vakfı [Google Scholar]
- Davaslıgil, Ü. (2004). Üstün zekalı çocukların eğitimi. 1. Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi (23-25 Eylül 2004): Üstün yetenekli çocuklar-Seçilmiş makaleler kitabı içinde (s. 233-241). İstanbul: Çocuk Vakfı [Google Scholar]
- Davis, G. A. (2014). Üstün yetenekli çocuklar ve eğitimi: Öğretmenler ve ebeveynler için el kitabı (M. I. Koç, Çev.). İstanbul: Özgür [Google Scholar]
- Demir, E., Saatçioğlu, Ö., & İmrol, F. (2016). Uluslararası dergilerde yayımlanan eğitim araştırmalarının normallik varsayımları açısından incelenmesi. Current Research in Education, 2(3), 130-148. [Google Scholar]
- Demirci, G. (2013). Eğitimde mizah ve karikatür kullanımının öğrenci başarısı ve motivasyonuna etkisi (ortaokul 7. sınıf fen ve teknoloji dersi örneği). Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
- Durualp, E. (2006). İlköğretimde sosyal bilgiler öğretiminde karikatür kullanımı. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
- Enç, M. (2004a). Enderun. 1. Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi (23-25 Eylül 2004): Üstün yetenekli çocuklar-Seçilmiş makaleler kitabı içinde (s. 37-84). İstanbul: Çocuk Vakfı [Google Scholar]
- Enç, M. (2004b). Özel eğitiminin tarihçesi. 1. Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi (23-25 Eylül 2004): Üstün yetenekli çocuklar-Seçilmiş makaleler kitabı içinde (s. 15-35). İstanbul: Çocuk Vakfı [Google Scholar]
- Fraenkel, J. R., Wallen, N.E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education. New York: McGraw-Hill [Google Scholar]
- Gözütok, F. D. (2007). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Ekinoks [Google Scholar]
- İbrahimoğlu, Z. (2010). 6. sınıf sosyal bilgiler dersinde örnek olay kullanımının öğrencilerin akademik başarı derse karşı tutum ve eleştirel düşünme becerileri üzerine etkileri. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
- İbrahimoğlu, Z., & Öztürk, C. (2013). Sosyal bilgiler dersinde örnek olay yöntemi kullanımının öğrencilerin akademik başarı derse karşı tutum ve eleştirel düşünme becerileri üzerine etkileri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(2), 523-547. [Google Scholar]
- Kabapınar, Y. (2007). İlköğretimde hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: Maya [Google Scholar]
- Kabapınar, Y. (2014). Kuramdan uygulamaya sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: Pegem [Google Scholar]
- Kemertaş, İ. (2001). Uygulamalı genel öğretim yöntemleri: Öğretimde planlama ve değerlendirme. İstanbul: Birsen [Google Scholar]
- Kılıç, O., & Bağrıaçık, T. (2017). Beni anlayın: Özel yetenekli çocuğum var. Ankara: Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü [Google Scholar]
- Kılınç, A. (2008). Öğretimde mizahi kavramaya dayalı bir materyal geliştirme çalışması: Bilim karikatürleri. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
- Kırcaali-İftar, G. (1998). Özel gereksinimi olan çocuklar ve özel eğitim. İçinde S. Eripek (Ed), Özel eğitim (s. 1-13). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi [Google Scholar]
- Koçoğlu, E. (2012). 6. sınıf sosyal bilgiler dersinde karikatür kullanımının erişiye göre değerlendirmesi. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. [Google Scholar]
- Köseoğlu, M. (2009). Sosyal bilgiler dersinde karikatür kullanımının eleştirel düşünmeye etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat. [Google Scholar]
- LaRossa, R., Jaret, C., Gadgil, M., & Wynn, G. R. (2000). The changing culture of fatherhood in comic-strip families: A six-decade analysis. Journal of Marriage and the Family, 62, 375–387. [Google Scholar]
- MEB (2013). Özel yetenekli bireylerin eğitimi strateji ve uygulama kılavuzu 2013-2017. Ankara: Milli Eğitim [Google Scholar]
- Muijs, D. (2004). Doing quantitative research in education. London: Sage Publications. [Google Scholar]
- Ömeroğlu, E. (2004a). Üstün yetenekli çocuğun eğitim ihtiyaçlarının karşılanmasında yaratıcı dramanın yeri. 1. Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi (23-25 Eylül 2004): Üstün yetenekli çocuklar-Seçilmiş makaleler kitabı içinde (s. 311-315). İstanbul: Çocuk Vakfı. [Google Scholar]
- Ömeroğlu, E. (2004b). Okulöncesinde üstün çocuklar ve eğitimi. 1. Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi (23-25 Eylül 2004): Üstün yetenekli çocuklar-Seçilmiş makaleler kitabı içinde (s. 275-282). İstanbul: Çocuk Vakfı. [Google Scholar]
- Öngören, F. (1998). Cumhuriyet 'in 75. yılında Türk mizahı ve hicvi. İstanbul: Türkiye İş Bankası. [Google Scholar]
- Özşahin, E. (2009). Karikatürlerle coğrafya öğretimi. Marmara Coğrafya Dergisi, 20, 101-122. [Google Scholar]
- Palaz, T. (2010). İlköğretim 8. sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersinde karikatür kullanmanın öğrenci başarısına ve derse karşı tutumuna etkisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
- Pehlivan, H. (1997). Örnek olay ve oyun yoluyla öğretimin sosyal bilgiler dersinde öğrenme düzeyine etkisi. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
- Robson, C., & McCartan, K. (2016). Real world research. West Sussex: John Wiley & Sons Ltd. [Google Scholar]
- Savaş, S. (2014). İlköğretim 7. sınıf Türkçe derslerinde mizah kullanımının derse yönelik öğrenci tutumuna etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(1), 73-88. [Google Scholar]
- Sönmez, V. (2001). Program geliştirmede öğretmen el kitabı. Ankara: Anı. [Google Scholar]
- Şimşek, S. (2005). Örnek olaya dayalı öğretimin ilköğretim hayat bilgisi dersinde akademik başarıya ve öğrenmede kalıcılığa etkisi. Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir. [Google Scholar]
- Taşkaya, S., & Bal, T. (2009). Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler öğretim yöntemlerine ilişkin görüşleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, (27), 173-185. [Google Scholar]
- Taşkaya, S., & Muşta, M. (2008). Sınıf öğretmenlerinin Türkçe öğretimine ilişkin görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(25), 240-251. [Google Scholar]
- Uğur, A. (2007). Oluşturmacı sosyal bilgiler öğretiminde örnek olay incelemesi tekniği kullanımının öğrencilerin empatik düşünme becerilerine etkisi: Bir eylem araştırması. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
- Ulusoy, H. F., Sakaltaş, E., Güneş, H., Dokgöz, M., Akın, Ö., & Köseoğlu, S. (2014). Özel yetenekli çocuklar aile kılavuzu. Ankara: Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü [Google Scholar]
- Yetim, B. N. (2015). Beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde yardımseverlik ve dayanışma değerlerinin öğretiminde kullanılan örnek olay ve drama yöntemlerinin etkililiğinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay. [Google Scholar]
