Araştırma Makalesi | Açık Erişim
Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2020, Clt. 14(31) 648-667
Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Fen Kavramına İlişkin Algılarının Metafor Yoluyla İncelenmesi
ss. 648 - 667 | DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2020.234.31
Yayın Tarihi: Mart 18, 2020 | Görüntüleme Sayısı: 335/727 | İndirilme Sayısı: 472/1.538
Özet
Bu çalışmanın amacı, okul öncesi öğretmen adaylarının 'Fen' kavramı hakkındaki düşüncelerine ilişkin metaforik algılarını tespit etmektir. Araştırmanın çalışma grubunu 2017'2018 eğitim-öğretim yılında bir devlet üniversitesinde okuyan 455 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Öğretmen adaylarının fen kavramına yönelik metaforlarını tespit etmek amacıyla, nitel araştırma yöntemlerinden fenomolojik (olgubilim) desen türü kullanılmıştır. Katılımcıların her birinin öncelikle fen kavramı hakkındaki düşüncelerini yazmaları daha sonra da 'Fen………..… gibidir; çünkü …………….' biçimindeki formları doldurmaları istenmiştir. Bu formlardan elde edilen veriler ile öğrencilerin fen kavramına ilişkin düşünceleri incelenmiştir. Bulgular incelendiğinde, kategoriler bazında, Fen kavramına ilişkin olumsuz inançların olumlu tutumdan daha fazla olduğu saptanmıştır. Araştırma sonucuna genel olarak bakıldığında öğretmen adaylarının kategori bazında en fazla metafora sahip olan ilk üç kategori olarak bazında (Bilimsel bilgi, sürekli değişim gelişim ve bir uğraşı kategorileri), Fen'in bilimsel bilgiler bütünü olduğunu, bilimsel bilgiye ulaşmada aşamalı bir sürecin ve çabanın olduğunu, ulaşılan bilginin de değişebilirliğini ve gelişim gösterebileceğini düşünmelerinden yola çıkarak, Fen'in tanımı ve amacı bilgisine sahip olduklarını söylemek mümkündür.
Anaktar kelimeler: Fen, Metafor, Okul Öncesi Öğretmen Adayı.
APA 7th edition
Duran, M. (2020). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Fen Kavramına İlişkin Algılarının Metafor Yoluyla İncelenmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(31), 648-667. https://doi.org/10.29329/mjer.2020.234.31
Harvard
Duran, M. (2020). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Fen Kavramına İlişkin Algılarının Metafor Yoluyla İncelenmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(31), pp. 648-667.
Chicago 16th edition
Duran, Meltem (2020). "Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Fen Kavramına İlişkin Algılarının Metafor Yoluyla İncelenmesi". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 14 (31):648-667. https://doi.org/10.29329/mjer.2020.234.31
- Afacan, Ö. (2011). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının “Fen” ve “Fen ve Teknoloji Öğretmeni” Kavramlarına Yönelik Metafor Durumları. e-Journal of New World Sciences Academy, 6, 1242-1254. [Google Scholar]
- Akçay, B. (2011). Turkish elementary and secondary students’ views about science and scientist. Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 12(5), 1-11 [Google Scholar]
- Akköse. E. E. (2008). Okulöncesi eğitimi fen etkinliklerinde doğa olaylarının neden sonuç ilişkilerini belirlemede yaratıcı dramanın etkililiği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir. [Google Scholar]
- Aktamış, H., & Dönmez, G. (2016). Ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersine, bilime, fen bilimleri öğretmenine ve bilim insanına yönelik metaforik algıları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(1), 7-30. [Google Scholar]
- Aktaş Arnas, Y. (2002). Okul öncesi dönemde fen eğitiminin amaçları. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 6(7), 1-6. [Google Scholar]
- Alisinanoğlu, F. ve Ulutaş, İ. (2003). Okul Öncesi Öğretmeninin Fen ve Doğa Eğitiminde Rolü. Yeni Eğitim Dergisi, 1(2), 56-58. [Google Scholar]
- Anılan, B. (2017). Fen bilimleri öğretmen adaylarının kimya kavramına ilişkinin metaforik algıları. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 5(2), 7-28. [Google Scholar]
- Arslan, M. M ve Bayrakçı, M. (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim-öğretim açısından incelenmesi. Millî Eğitim. 34(171),100-108. [Google Scholar]
- Ayvacı, H. Ş. ve Er Nas, S. (2010). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin bilimsel bilginin epistemolojik yapısı hakkındaki temel bilgilerini belirlemeye yönelik bir çalışma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(3), 691-704. [Google Scholar]
- Ayvacı, H. Ş., Devecioğlu, Y. ve Yiğit, N. (2002). Okul öncesi öğretmenlerinin fen ve doğa etkinliklerindeki yeterliliklerinin belirlenmesi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 16 - 18 Eylül, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara. [Google Scholar]
- Bartoszeck, A. B. & Bartoszeck, F. K. (2017). Brazilian primary and secondary school pupils’ perception of science and scientists. European Journal of Educational Research, 6(1), 29-40. [Google Scholar]
- Ben-Peretz, M., Mendelson, N. & Kron, F.W. (2003). “How teachers in different educational contexts view their roles”. Teaching and Teacher Education, 19(2), 277-290. [Google Scholar]
- Bıyıklı, Ç., Başbay, M. & Başbay, A. (2015). Ortaokul ve lise öğrencilerinin bilim kavramına ilişkin metaforları, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 413-437. [Google Scholar]
- Çakmak, M. (2008). Fen bilgisi öğretmen adaylarının laboratuar tutumları ile fen bilgisine yönelik tutumları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kafkas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kars. [Google Scholar]
- Çamlıbel Çakmak, Ö. (2006). Okul öncesi öğretmen adaylarının fene ve fen öğretimine yönelik tutumları ile bazı fen kavramlarını anlama düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu. [Google Scholar]
- Çamlıbel-Çakmak, Ö. (2014). Okul öncesi dönemde fen eğitimi ve öğretmenin rolü. M. Metin ve Ç. Şahin (Eds.), Örnek uygulamalarla okul öncesi dönemde fen eğitimi içinde, (s. 30-49). Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
- Çınar, S. (2013). Okul öncesi öğretmenlerin fen ve doğa konularının öğretiminde kullandıkları etkinliklerin belirlenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 364-371. [Google Scholar]
- Girmen, P. (2007). İlköğretim Öğrencilerinin Konuşma ve Yazma Sürecinde Metaforlardan Yararlanma Durumları. Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir. [Google Scholar]
- Güler, T. & Akman, B. (2006). 6 yaş çocuklarının bilim ve bilim insanı hakkındaki görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 55-56. [Google Scholar]
- Güler, M. P. D. (2012). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen ve Teknoloji Dersine İlişkin Metaforik Tanımlamaları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(41), 53-63. [Google Scholar]
- Güler, D. ve Bıkmaz, F. H. (2002). Anasınıflarda Fen Etkinliklerinin Gerçekleştirilmesine İlişkin Öğretmen Görüşleri. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 1(2), 249-267. [Google Scholar]
- Harman, G. ve Çökelez, A. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının kimya, fizik ve biyoloji kavramlarına yönelik metaforik algıları. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(19), 287-306. [Google Scholar]
- Ilgaz, G. (2006). İlköğretim II. kademe öğrencilerinin fen bilgisi dersine yönelik tutumları ve kullandıkları öğrenme stratejileri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne. [Google Scholar]
- Jones, G., Howe, A. & Rua, M. (2000). Gender differences in students’ experiences, interests, and attitudes towards science and scientists. Science Education, 84, 180-192. [Google Scholar]
- Kalaycı, S. (2018). İlkokul Öğrencilerinin “Bilim” ve “Fen Bilimleri Dersi” Kavramlarına Yönelik Algılarının Metafor Yoluyla Belirlenmesi. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(9), 1-21. [Google Scholar]
- Kılıç, F ve Arakan, K. (2010). Birinci sınıf velilerinin veli eğitimine ve çocuklarının okula başlamalarına ilişkin algılarının metaforlar (mecazlar) yardımıyla analizi. 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu Bildirileri. Fırat Üniversitesi, 20-22 Mayıs 2010, Elazığ. 908-910. [Google Scholar]
- Kuhn, S. T. (2003). Bilimsel devrimlerin yapısı (6. baskı). (Çev. Nilüfer Kuyaş), İstanbul: Alan Yayınevi. [Google Scholar]
- Külçe, C. (2005). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin fen bilgisi dersine yönelik tutumları (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli. [Google Scholar]
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2013). Okul Öncesi Eğitimi Programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. [Google Scholar]
- Poyraz, H. & Dere, H. (2001). Okul öncesi eğitiminin ilke ve yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık. [Google Scholar]
- Oxford, R.L., Tomlinson, S., Barcelos, A., Harrington, C., Lavine, R.Z., Saleh, A., et al. (1998). Clashing metaphors about classroom teachers: Toward a systematic typology for the language teaching field. System, 26(1), 3–50. [Google Scholar]
- Özden M., Kara, A., Tekin, A. (2008) Öğretmen Adaylarının Fen Bilgisi Öğretimi Dersine İlişkin Tutumları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(23), 352-377. [Google Scholar]
- Özgün, B. B., Gürkan, G., & Kahraman, S. (2018). Öğretmen Adaylarının Bilim ve Bilim İnsanı Kavramlarına İlişkin Algılarının Metafor Analizi Aracılığıyla İncelenmesi. Inonu University Journal of the Faculty of Education (INUJFE), 19(2). [Google Scholar]
- Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326. [Google Scholar]
- Sosyal, D., & Afacan, Ö. (2012). İlköğretim öğrencilerinin “fen ve teknoloji dersi” ve “fen ve teknoloji öğretmeni” kavramlarına yönelik metafor durumları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19), 287-306. [Google Scholar]
- Şahin, F. (2000). Okul Öncesinde Fen Bilgisi Öğretimi ve Aktivite Örnekleri. İstanbul: Ya-Pa yayınları. [Google Scholar]
- Şenel, T., Aslan, O. (2014). Okul öncesi öğretmen adaylarının bilim ve bilim insanı kavramlarına ilişkin metaforik algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 76-95. http://dergipark. ulakbim.gov.tr/mersinefd/article/view/5000039980/5000065046 adresinden alınmıştır. [Google Scholar]
- Tannehill, D., & MacPhail, A. (2014). What examining teaching metaphors tells us about preservice teachers' developing beliefs about teaching and learning. Physical Education and Sport Pedagogy, 19(2), 149-163. [Google Scholar]
- Taş, I. (2010). Etnografik bakış açısıyla kırsal kesimde okul öncesi fen eğitimine yönelik bir durum çalışması. Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir. [Google Scholar]
- Ummanel, A. (2017). Metaphorical perceptions of preschool, elementary and secondary school children about science and mathematics. EURASIA Journal of Mathematics Science and Technology Education, 13(8), 4651-4668. [Google Scholar]
- Ural E. & Uğur, A. R. B. (2018). Öğretmen adaylarının fen laboratuvarı kavramına ilişkin metaforik algıları. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 4(3), 50-64. [Google Scholar]
- Ünal, M. ve Akman, B. (2006). Okulöncesi öğretmenlerinin fen eğitimine karşı gösterdikleri tutumlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 251-257. [Google Scholar]
- Yapıcı, M. ve Ulu, F. B. (2010). İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin okul öncesi öğretmenlerinden beklentileri. Kuramsal Eğitimbilim, 3(1), 43-55. [Google Scholar]
- Yapıcıoğlu, A. E., & Korkmaz, N. (2019). Öğretmen Adaylarının Fen ve Matematiğe Yönelik Algılarının Belirlenmesi: Metafor Çalışması. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13, 29. [Google Scholar]
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık. [Google Scholar]
- Yıldırım, A ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık. [Google Scholar]
