International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2020, Cil. 14(31) 445-461

Sınıf Öğretmeni Adaylarının Akademik Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Gözde Çava Kuru & Süleyman Can

ss. 445 - 461   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2020.234.21   |  Makale No: MANU-1906-18-0003.R1

Yayın tarihi: Mart 17, 2020  |   Okunma Sayısı: 209  |  İndirilme Sayısı: 702


Özet

Eğitim-öğretim faaliyetlerinin etkin ve verimli bir şekilde planlamasında, uygulamasında sınıf öğretmen adaylarına büyük görev ve sorumluluk düşmektedir. Bu görev ve sorumlulukları yerine getirebilmesi için sınıf öğretmeni adaylarının yüksek akademik öz-yeterlik inancına sahip olması gerekmektedir. Bundan dolayı öğretmen adaylarının akademik öz-yeterliklerinin arttırılmasına yönelik çalışmalar önem taşımaktadır. Bu bağlamda araştırmanın amacı Türkiye'deki Sınıf Öğretmeni adaylarının akademik öz-yeterlik durumlarını çeşitli değişkenlere göre belirlemektir. Araştırma tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini basit seçkisiz örnekleme yöntemi ile Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) Türkiye İstatistiki Bölge Birimlerine dayalı olarak belirlenen 22 üniversiteden Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalında öğrenim görmekte olan 1298 4. sınıf sınıf öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Araştırmada Owen ve Froman (1988) tarafından geliştirilen Ekici (2012) tarafından Türkçeye uyarlanan 33 maddelik 'Akademik Öz-Yeterlik Ölçeği' kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 20 istatistik programından yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda sınıf öğretmeni adaylarının akademik öz-yeterlik düzeylerinin orta olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca sınıf öğretmeni adaylarının akademik öz-yeterlik düzeylerinin akademik not ortalama, cinsiyet, lisans eğitimi aldığı bölümden memnun olma durumu değişkenleri açısından anlamlı farklılık taşıdığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Sınıf öğretmeni adayı, öğretmen adayı, akademik öz-yeterlik, öz-yeterlik


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Kuru, G.C. & Can, S. (2020). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Akademik Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(31), 445-461. doi: 10.29329/mjer.2020.234.21

Harvard
Kuru, G. and Can, S. (2020). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Akademik Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(31), pp. 445-461.

Chicago 16th edition
Kuru, Gozde Cava and Suleyman Can (2020). "Sınıf Öğretmeni Adaylarının Akademik Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 14 (31):445-461. doi:10.29329/mjer.2020.234.21.

Kaynakça
  1. Ağırman, N. ve Ercoşkun, M. H. (2018). 1.-4. Sınıftaki sınıf öğretmeni adaylarının akademik öz-yeterliklerinin üniversiteye giriş başarı sıralamaları açısından karşılaştırılması. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(26), 477-498. [Google Scholar]
  2. Aslan, C. (2010). Türkçe eğitimi programlarında lisansüstü öğrenim gören öğrencilerin akademik özyeterliklerine ilişkin görüşleri, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(19), 87-115.  [Google Scholar]
  3. Azar, A. (2010). Ortaöğretim fen bilimleri ve matematik öğretmeni adaylarının öz yeterlilik inançları, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(12), 235–252.  [Google Scholar]
  4. Bahar, H. H. (2019). Sınıf öğretmeni adaylarında akademik öz-yeterlik algısının akademik başarıyo yordama gücü. İlköğretim Online, 18(1), 149-157. [Google Scholar]
  5. Bandura, A. (1977). Social learning theory. englewood clifts, NJ: Prentice Hall.  [Google Scholar]
  6. Bandura, A., Barbaranelli, C., Caprara, G.V., & Pastorelli, C. (1996). Multifaceted iımpact of selfefficacy beliefs on academic functioning, Child Development, 67(3), 1206-1222.  [Google Scholar]
  7. Bandura, A. (1997). Self efficacy: The exercise of control. New York: W. H. Freemanand Company. [Google Scholar]
  8. Blake, S. & Lesser, L.(2009). Exploring the relationship with academic selfefficacy and middle school students' performance on a high-stakes mathematics test. Proceedings of the Twenty Eighth Annual Meeting of the North American Chapter of the International Group for the Psychology of Mathematics Education, Mérida, Yucatán, México, November 9 – 12, 2006.  [Google Scholar]
  9. Çapa, Y. ve Çil, N. (2000). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(18), 69-73. [Google Scholar]
  10. Çevik, D. B. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının müzik öğretimi özyeterlik düzeylerinin incelenmesi, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 145-168.  [Google Scholar]
  11. Derman, A. (2007). Kimya öğretmeni adaylarının öz yeterlik algıları ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü: Konya. [Google Scholar]
  12. Doğan, T. ve Çoban, A. E. (2009). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi, Eğitim ve Bilim, 34(153), 157-168.  [Google Scholar]
  13. Donmuş, V., Akpınar, B. ve Eroğlu, M. (2017). Öğretmen adaylarının akademik özyeterlikleri ve mesleki kaygıları arasındaki ilişkinin incelenmesi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(37), 1-13.  [Google Scholar]
  14. Doruk, M. ve Kaplan, A. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretimine yönelik öz-yeterlik inançlarının incelenmesi, The Journal of Academic Social Science Studies, 5(7), 291-302. [Google Scholar]
  15. Ekici, G. (2012). Akademik öz-yeterlik ölçeği: Türkçeye uyarlama, geçerlilik ve güvenirlik çalışması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43, 174-185.  [Google Scholar]
  16. Erden, M. (2005). Öğretmenlik mesleğine giriş, İstanbul: Epsilon Yayınları. [Google Scholar]
  17. Fırat-Durdukoca, Ş. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının akademik özyeterlik algılarının çeşitli değikenler açısındaın incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 10(1), 69-77. [Google Scholar]
  18. Oğuz, A. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının akademik öz yeterlik inançları. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(2), 15-28. [Google Scholar]
  19. Owen, S. & Froman, R. D. (1988). Development of a academic self-efficacy scale. Paper Presented at the Annual Meeting of The National Council on Measurement in The Education. New Orleans. LA. [Google Scholar]
  20. Hacıömeroğlu, G. ve Şahin-Taşkın, Ç. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretimi yeterlik inançları, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 539-555. [Google Scholar]
  21. Hamurcu, H. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimine yönelik öz-yeterlik inançları, Eurasian Journal of Educational Research, 24, 112-122.  [Google Scholar]
  22. Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi, (15. Baskı), Ankara: Nobel Yayıncılık. [Google Scholar]
  23. Kiremit, H. Ö. (2006). Fen bilgisi öğretmenliği öğrencilerinin biyoloji ile ilgili öz-yeterlik inançlarının karşılaştırılması, Yayımlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi: İzmir. [Google Scholar]
  24. Kiremit, H. Ö. ve Gökler, İ. (2010). Fen bilgisi öğretmenliği öğrencilerinin biyoloji öğretimi ile ilgili öz-yeterlik inançlarının karşılaştırılması, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 41-54.  [Google Scholar]
  25. Landis, B. D., Altman, J. D. & Cavin J. D. (2007). Underpinnings af academic success: Effective study skills use as a function of academic locus of control and self efficacy, Psi Chi Journal of Undergraduate Research, 12(3), 126-130.   [Google Scholar]
  26. MEB  (2014). Öğretmenlik alanlari, atama ve ders okutma esaslari. Ankara. [Google Scholar]
  27. Palavan, Ö. Ve Açar, D. (2016). Aday sınıf öğretmenlerinin akademik öz-yeterliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim fakültesi Dergisi, 6(1), 14-27. [Google Scholar]
  28. Pajares, F. (1996). Self-efficacy Beliefs ın Academic Settings, Review of Educational Research, 66(4), 543-578. [Google Scholar]
  29. Saracaloğlu, A. S., Aldan-Karademir, Ç, Dursun, F., Altın, M. ve Üstündağ, N. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarınınn öz-düzenleyici öğrenme becerilerinin, akademik öz-yeterlik, akademik control odağı ve akademik başarıları ile ilişkisi. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(33), 379-402. doi: 10.7827/TurkishStudies.12705 [Google Scholar] [Crossref] 
  30. Schunk, D. H. (1995). Self-efficacy, motivation, and performance, Journal of Applied Sport Psychology, 7, 112-137. doi:10.1080/10413209508406961 [Google Scholar] [Crossref] 
  31. Schunk, D.H. & Pajares, F. (2002). The development of academic self-efficacy, In a. Wigfield, J.S. Eccles. Development and achievement motivation. California: Academic Press. [Google Scholar]
  32. Semerci, Ç., Semerci, N., Eliüşük, A. G., ve Kartal, S. E. (2012). Öğretmenlik mesleğinin gündemine ilişkin öğretmen görüşleri-Bartın ili örneği, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 22-40. [Google Scholar]
  33. Solberg, V.S., O’Brien, K., Villareal, P., Kennel, R. & Davis, B. (1993). Self-efficacy  and hispanic  college  student: Validation of the college self-efficacy ınstrument, Hispanic Journal of Behavioral Sciences, 15(1), 80-95. [Google Scholar]
  34. Üredi, I. ve Üredi, L. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının cinsiyetlerine, bulundukları sınıflara ve başarı düzeylerine göre fen öğretimine ilişkin öz yeterlik inançlarının karşılaştırılması, Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 98-110.  [Google Scholar]
  35. Terzi, A. R. ve Tezci, E. (2007). Necatibey eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 52(52), 593-614. [Google Scholar]
  36. Turgut, M. (2013). Academic self-efficacy beliefs of undergraduate mathematics education students, Acta Didactica Napocensia, 6(1), 33-40 [Google Scholar]
  37. Yağcı, U. ve Aksoy, V. (2015). Müzik öğretmeni adaylarının akademik öz-yeterlikleriyle öğretmenlik öz yeterlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 89–104.  [Google Scholar]
  38. Yenilmez, K. (2017). Öğretmen adaylarının akademik öz-yeterlikleri ve matematik öğretimine yönelik öz-yeterliklerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 316-323.  [Google Scholar]
  39. Yılmaz, M., Gürçay, D. ve Ekici, G. (2007). Akademik özyeterlik ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması,  Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 33, 253-259.  [Google Scholar]
  40. Yılmaz Çelik, D. (2013). Üstün zekâlı olan ve olmayan öğrencilerin mükemmeliyetçilik ve akademik öz-yeterlikleri arasındaki ilişki, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
  41. Zimmerman, B. J. (1994). Dimensions of academic self-regulation: a conceptual framework for education, D. Schunk, B. J. Zimmerman. (Der.). Self-regulation of learning and performance, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers. [Google Scholar]
  42. Zimmerman BJ. (1995). Self-efficacy and educational development, (A Bandura, Der.). Self-efficacy in changing societies. New York: Cambridge University Press. [Google Scholar]