International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2020, Cil. 14(31) 1-20

Sosyal Uyum Ölçeği: Ölçek Geliştirme Çalışması

Fatih Aydoğdu & Figen Gürsoy

ss. 1 - 20   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2020.234.1   |  Makale No: MANU-1909-13-0005.R1

Yayın tarihi: Mart 17, 2020  |   Okunma Sayısı: 1497  |  İndirilme Sayısı: 1400


Özet

Bu çalışmada ortaokulda altıncı ve yedinci sınıfta okuyan çocukların sosyal uyum düzeyini belirlemek için geçerli ve güvenilir bir “Sosyal Uyum Ölçeği” oluşturulması amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini, Erzincan'da madde sayısına göre basit rastgele örneklemeyle belirtilen 668 altıncı ve yedinci sınıf ortaokul çocukları oluşturmuştur. Ölçme aracının gelişim sürecinde içerik, yapı ve ölçü doğrulanmıştır. Bu amaçla, görüşlerini almak üzere form uzmanlara gönderildi. Uzmanların geri bildirimlerine dayanarak, madde içeriği geçerlilik oranları belirlenmiştir. .75 altında içerik geçerlilik oranı olan öğeler silindi. Çalışma Ölçeğinde Öz Yeterlilik 38 açıklanmıştır. Toplam varyansın% 38'i Analiz sonuçlarına göre ölçeğin 55 maddeden ve tek faktörden oluştuğu, ayrıca içeriğin ve ölçümün geçerliliğinin sağlandığı sonucuna varılmıştır. Ölçüm aracının güvenilirliği, iç tutarlılık yöntemlerinden biri olan Cronbach Alpha ile hesaplanmış ve 0.95'lik çok yüksek bir güvenilirliğe ulaşılmıştır. Geliştirilen ölçeğin, ortaokulların altıncı ve yedinci sınıflarındaki çocukların sosyal uyumlarını ölçmede kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir araç olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler: Social Adaptation, Social Adaptation Scale, Secondary School, Validity and Reliability


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Aydogdu, F. & Gursoy, F. (2020). Sosyal Uyum Ölçeği: Ölçek Geliştirme Çalışması . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(31), 1-20. doi: 10.29329/mjer.2020.234.1

Harvard
Aydogdu, F. and Gursoy, F. (2020). Sosyal Uyum Ölçeği: Ölçek Geliştirme Çalışması . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(31), pp. 1-20.

Chicago 16th edition
Aydogdu, Fatih and Figen Gursoy (2020). "Sosyal Uyum Ölçeği: Ölçek Geliştirme Çalışması ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 14 (31):1-20. doi:10.29329/mjer.2020.234.1.

Kaynakça
  1. Acar, T. (2014). Ölçek geliştirmede geçerlik kanıtları: çapraz geçerlik, sınıflama ve sıralama geçerliği uygulaması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14 (2), 1-11. [Google Scholar]
  2. Alp, H. ve Çamlıyer, H. (2015). Sosyal uyum bozukluğu gösteren çocukların uyumsal davranışlarına kaynaştırılmış ders dışı hareket eğitimi ve oyun etkinliklerinin etkisi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (49), 339-349. [Google Scholar]
  3. Akkaya, C., Sarandöl, A., Danaci, A. E., Sivrioğlu, E. Y., Kaya, E., & Kirli, S. (2008). Sosyal uyum kendini değerlendirme ölçeği (SUKDÖ) Türkçe formunun geçerlik ve güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 19 (3), 292-299. [Google Scholar]
  4. Alzboon, S.O. (2013). Social adaptation and its relationship to achievement motivation among high school students in Jordan. International Education Studies, 6 (10), 63-69. [Google Scholar]
  5. Aydoğdu, F. (2019). Göçmen aile çocuklarının uyum düzeylerine sosyal uyum eğitim programının etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  6. Bacanlı H, Erdoğan. F. (2003). Matson çocuklarda sosyal becerileri değerlendirme ölçeğinin (MESSY) Türkçeye uyarlanması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 3 (2), 351-379. [Google Scholar]
  7. Bapoğlu Dümenci, S.S. (2018). Üstün zekâlı ve yetenekli çocukların akran ilişkilerine sosyal beceri eğitim programının etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  8. Boateng, G.O., Neilands, T.B., Frongillo, E.A., Melgar-Quinonez, H., Young, S.L. (2018). Best practices for developing and validating scales for health, social, and behavioral research: A primer. Frontiers in Public Health, 149, 1-18. [Google Scholar]
  9. Büyüköztürk, Ş. (2016). Deneysel desenler öntest-sontest kontrol grubu desen ve veri analizi (5. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.  [Google Scholar]
  10. Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. “23.Baskı”,  Ankara: Pegem A Yayıncılık.  [Google Scholar]
  11. Cialdini, R.B., Goldstein, N.J. (2004). Social influence: Compliance and conformity. Annal Review Psychology, 55, 591-621. [Google Scholar]
  12. Clark, L.A., Watson, D, (1995). Constructing validity: Basic issues in objective scale development. Psychological Assessment, 7 (3), 309-319. [Google Scholar]
  13. Coaley, K. (2014). An introduction to psychological assessment and psychometrics. Sage. [Google Scholar]
  14. Coleman, H. (2015). Language and social cohesion: An introduction and lessons learnt. Language and Social Cohesion in the Developing World, 1-11. [Google Scholar]
  15. Çakır,  A. (2014). Faktör Analizi. Doktora Tezi.  İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
  16. Çakmur H. (2012). Araştırmalarda ölçme-güvenilirlik-geçerlilik. TAF Preventive Medicine Bulletin, 11 (3), 339-344. [Google Scholar]
  17. Çiftci, İ., Sucuoğlu, B. (2009). Bilişsel süreç yaklaşımıyla sosyal beceri öğretimi. Ankara: Kök Yayıncılık. [Google Scholar]
  18. Devellis, R.F. (2016). Scale development: Theory and applications (Vol. 26). Sage publications. [Google Scholar]
  19. Devellis, R.F. (2017). Ölçek geliştirme kuram ve uygulamalar. (3.Basımdan Çeviri).Ankara: Nobel Yayıncılık.   [Google Scholar]
  20. Erkuş, A. (2016). Psikolojide Ölçme ve Ölçek Geliştirme- I. “3. Baskı”, Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  21. Easterly, W., Ritzen, J., Woolcock, M. (2006). Social cohesion, institutions, and growth. Economics & Politics, 18 (2), 103-120. [Google Scholar]
  22. Germain, M.L. (2006). Stages of Psychometric Measure Development: The Example of the Generalized Expertise Measure (GEM). Online Submission. [Google Scholar]
  23. Gill, S. (2014). Emotional, Social and Educational Adjustment of Visually Handicapped Students of Special Schools students. International Journal of Scientific and Research Publications, 4 (3), 14-42. [Google Scholar]
  24. Gliem, J.A., Gliem, R.R. (2003). Calculating, interpreting, and reporting Cronbach’s alpha reliability coefficient for Likert-type scales. Midwest Research-to-Practice Conference in Adult, Continuing, and Community Education. [Google Scholar]
  25. Hinkin, T.R. (1995). A review of scale development practices in the study of organizations. Journal of Management, 21 (5), 967-988. [Google Scholar]
  26. Işık, M. (2007) Anasınıfına devam eden beş-altı yaş çocuklarına sosyal uyum ve beceri ölçeğinin uyarlanması ve uygulanması. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  27. Jeong, J. (2004). Analysis of the factors and the roles of HRD in organizational learning styles as identified by key informants at selected corporations in The Republic of Korea. Unpublished Doctorate Dissertation, Texas. [Google Scholar]
  28. Joshi, A., Kale, S., Chandel, S., Pal, D.K. (2015). Likert scale: Explored and explained. British Journal of Applied Science & Technology, 7 (4), 396-403 [Google Scholar]
  29. Kabasakal, Z.,  Çelik, N. (2010). The effects of social skills' training on elementary school students' social adjustment. İlkögretim Online, 9 (1), 203-212. [Google Scholar]
  30. Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (Vol. 5). Ankara: Asil Yayın Dağıtım. [Google Scholar]
  31. Karaman, H., Atar, B., Çobanoğlu Aktan, D. (2017). Açımlayıcı faktör analizinde kullanılan faktör çıkartma yöntemlerinin karşılaştırılması. GEFAD / GUJGEF, 37 (3), 1173 – 1193. [Google Scholar]
  32. Kline, T. (2005). Psychological testing: A practical approach to design and evaluation. Sage. [Google Scholar]
  33. Krosnick, J.A. (2018). Questionnaire design. In The Palgrave Handbook of Survey Research (pp. 439-455). Palgrave Macmillan, Cham. [Google Scholar]
  34. Kulaksızoğlu, A., Dilmaç, B., Ekşi, H., & Otrar, M. (2003). Uyum ölçeği-üniversite formu’nun dilsel eşdeğerlik, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 2 (3), 49-64. [Google Scholar]
  35. Malhotra, N.K. (2012). Pesquisa de marketing: uma orientação aplicada. Bookman Editora. [Google Scholar]
  36. Mccowan, R.J., Mccowan, S.C. (1999). Item Analysis for Criterion-Referenced Tests. Online Submission. [Google Scholar]
  37. Morgado, F.F., Meireles, J.F., Neves, C.M., Amaral A.C., Ferreira, M.E. (2017). Scale development: ten main limitations and recommendations to improve future research practices. Psicologia: Reflexão e Crítica, 30 (3), 1-20. [Google Scholar]
  38. Mousa R., El-Desoki, M. (2000). Problems and mental health. Al- Farouk Modern Publishing, Cairo, Egypt. [Google Scholar]
  39. Nansel, T.R, Overpeck, M., Pilla, R.S., Ruan, W.J., Simons-Morton, B., Scheidt, P. (2001). Bullying behaviors among US youth: Prevalence and association with psychosocial adjustment. JAMA: Journal of the American Medical Association.  285 (16), 2094-2100. [Google Scholar]
  40. Oliden, P.E., Zumbo, B.D. (2008). Coeficientes de fiabilidad para escalas de respuesta categórica ordenada. Psicothema, 20 (4), 896-901. [Google Scholar]
  41. Özer, N.,  Beycioğlu, K. (2013). The Development, validity and reliability study of distributed leadership scale. İlkogretim Online, 12 (1), 77-86. [Google Scholar]
  42. Raykov, T., Marcoulides, G.A. (2011). Introduction to psychometric theory. Routledge. [Google Scholar]
  43. Reddy, T.O., Reddy, M.T.P., Singh, M.S. (2011). A Study of Social Adjustment as a Socio-Psychological Differential among Sports Achievers, Non Achievers and Non Participants Female Tribal. [Google Scholar]
  44. Ruppel, J. (2016). Development and Pilot-testing of a questionnaire about the use of technology for learning and communication in Small-and Medium-sized Enterprises (SMEs)(Bachelor's thesis, University of Twente). [Google Scholar]
  45. Seçer, İ. (2013). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi: Analiz ve raporlaştırma. Ankara: Anı Yayıncılık. [Google Scholar]
  46. Sezgin, N. ve Akman, S. (2014). 6-12 yaş Türk çocukları için sosyal uyum ve beceri ölçeği–SUBÖ. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (3), 58-79. [Google Scholar]
  47. Şahin, Ş., Çövener Özçelik, Ç . (2017).Virginia Üniversitesi çocuk/ergen düşük kan şekeri ölçeği: Türkçe geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi,14 (3), 198-203. [Google Scholar]
  48. Tabachnick, B.G, Fidell, L.S. (1989). Using multivariate statistics. 1996. Harper Collins Tuan, PD A comment from the viewpoint of time series analysis Journal of Psychophysiology, 3, 46-48. [Google Scholar]
  49. Tezbaşaran, A. (1997). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. “2.Baskı”, Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayını. [Google Scholar]
  50. Uz Baş, A. (2003). İlköğretim 4. ve 5. Sınıflarda Okuyan Öğrencilerin Sosyal Becerileri Ve Okul Uyumu İle Depresyon Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir. [Google Scholar]
  51. Wannamaker, C. (1939). The meaning and significance of social adjustment. The Journal of Health and Physical Education, 10 (1), 12-54. [Google Scholar]
  52. Weiner, I.B., Schinka, J.A., Velicer, W.F. (2012). Handbook of psychology: Vol. 2. Research methods in psychology. [Google Scholar]
  53. Wilburn, V.R., Smith, D.E. (2005). Stress, self-esteem, and suicidal ideation in late adolescents. Adolescence, 40 (157), 33-46. [Google Scholar]
  54. Yaşlıoğlu, M.M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74-85. [Google Scholar]
  55. Yengimolki, S., Kalantarkousheh. S.M., Malekitabar, A. (2015). Self-concept, social adjustment and academic achievement of Persian students. International Review of Social Sciences and Humanities, 8 (2), 50-60. [Google Scholar]
  56. Yogesh, K.S. (2006). Fundamental of Research Methodology and statistics. New Delhi: New Age International (P) Ltd., Publishers. [Google Scholar]
  57. Yurdugül, H. (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 1, 771-774. [Google Scholar]
  58. Zumbo, B.D., Rupp, A.A. (2004). Responsible modeling of measurement data for appropriate inferences. The SAGE handbook of quantitative methodology for the social sciences, 73-92. [Google Scholar]