Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi
ISSN (Print): 1309-0682 -

Araştırma Makalesi    |    Açık Erişim
Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2019, Clt. 13(30) 139-158

Ortaokul Öğrencilerinin Akademik Başarılarının, Genel Yeteneklerinin ve Akademik Öz-Yeterliklerinin Sosyoekonomik Özellikleri Açısından İncelenmesi

İbrahim Dadandı & Hikmet Yazıcı

ss. 139 - 158   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2019.218.9

Yayın Tarihi: Aralık 24, 2019  |   Görüntüleme Sayısı: 205/802   |   İndirilme Sayısı: 263/1.787

PDF İndir

Özet

Bu çalışmada ortaokul öğrencilerinin akademik başarılarının, genel yetenek düzeylerinin ve akademik öz-yeterlik inançlarının anne eğitim durumu, baba eğitim durumu ve aile gelir düzeylerine göre farklılaşıp farklılaşmadığının incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırma grubu Trabzon'un Ortahisar ilçesindeki beş farklı ortaokulda öğrenim gören 346 (K= 166, E= 180) öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu, Temel Yetenekler Testi (6-8) ve Akademik Öz-Yeterlik Ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Veri analiz teknikleri olarak Kruskal Wallis-H testi, ANOVA, Mann-Whitney U ve Bağımsız t Testi kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre öğrencilerin akademik başarılarında, genel yetenek düzeylerinde ve akademik öz-yeterlik inançlarında anne eğitim, baba eğitim ve aile gelir düzeyi değişkenleri açısından anlamlı farklılıklar bulunmaktadır. Araştırmanın sonuçları doğrultusunda ebeveyn eğitim düzeyi ve aile geliri bakımından dezavantajlı konumdaki öğrencilere yönelik politikalar üretilmesi ve müdahale programları geliştirilmesi önerilmektedir.

Anaktar kelimeler: Akademik başarı, genel yetenek, akademik öz-yeterlik, sosyoekonomik düzey

Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 7th edition
Dadandi, I., & Yazici, H. (2019). Ortaokul Öğrencilerinin Akademik Başarılarının, Genel Yeteneklerinin ve Akademik Öz-Yeterliklerinin Sosyoekonomik Özellikleri Açısından İncelenmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(30), 139-158. https://doi.org/10.29329/mjer.2019.218.9

Harvard
Dadandi, I. and Yazici, H. (2019). Ortaokul Öğrencilerinin Akademik Başarılarının, Genel Yeteneklerinin ve Akademik Öz-Yeterliklerinin Sosyoekonomik Özellikleri Açısından İncelenmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(30), pp. 139-158.

Chicago 16th edition
Dadandi, Ibrahim and Hikmet Yazici (2019). "Ortaokul Öğrencilerinin Akademik Başarılarının, Genel Yeteneklerinin ve Akademik Öz-Yeterliklerinin Sosyoekonomik Özellikleri Açısından İncelenmesi". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 13 (30):139-158. https://doi.org/10.29329/mjer.2019.218.9

Kaynakça
  1. Akgün, İ. H. (2015). Yedinci sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersi bilim, teknoloji ve toplum öğrenme alanına yönelik akademik başarılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 4(2), 770-782. [Google Scholar]
  2. Altschul, I. (2012). Linking socioeconomic status to the academic achievement of Mexican American youth through parent involvement in education. Journal of the Society for Social Work and Research, 3(1), 13-30. [Google Scholar]
  3. Arıcı, Ö. & Altıntaş, Ö. (2014). An investigation of the PISA 2009 reading literacy in terms of socio-economical backgrounds and receiving pre-school education "Turkey Example". Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 47(1), 423-447. [Google Scholar]
  4. Arslantaş, H. İ., Özkan, M. & Külekçi, E. (2012). Eğitim fakültesi öğrencilerinin akademik başarı düzeylerinin bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 39(39), 395-407. [Google Scholar]
  5. Aslanargun, E., Bozkurt, S. & Sarıoğlu, S. (2016). Sosyo ekonomik değişkenlerin öğrencilerin akademik başarısı üzerine etkileri. Uşak University Journal of Social Sciences, 9(27), 214-234. [Google Scholar]
  6. Balli, S. J., Demo, D. H. & Wedman, J. F. (1998). Family involvement with children's homework: An intervention in the middle grades. Family Relations, 47(2), 149-157. [Google Scholar]
  7. Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W. H. Freeman and Company. [Google Scholar]
  8. Bradley, R. H. & Corwyn, R. F. (2002). Socioeconomic status and child development. Annual Review of Psychology, 53(1), 371-399. [Google Scholar]
  9. Burns, R. B. (1991). Essential psychology: For students and professionals in the health and social services (2nd ed.). Hingham: Kluwer Academic Press. [Google Scholar]
  10. Caldas, S. J. & Bankston, C. (1997). Effect of school population socioeconomic status on individual academic achievement. The Journal of Educational Research, 90(5), 269-277. [Google Scholar]
  11. Coe, D. P., Peterson, T., Blair, C., Schutten, M. C. & Peddie, H. (2013). Physical fitness, academic achievement, and socioeconomic status in school‐aged youth. Journal of School Health, 83(7), 500-507. [Google Scholar]
  12. Conger, R. D. & Donnellan, M. B. (2007). An interactionist perspective on the socioeconomic context of human development. Annual Review Psychology, 58, 175-199. [Google Scholar]
  13. Currie, J., & Thomas, D. (1999). Early test scores, socioeconomic status and future outcomes (Report No. w6943). Retrieved 21 March 2018 from http://www.nber.org/papers/w6943.pdf [Google Scholar]
  14. Çanakçı, O. & Özdemir, A. Ş. (2015). Matematik başarısı ve anne baba eğitim düzeyi. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 7, 9-36. [Google Scholar]
  15. Çiftçi, C. & Çağlar, A. (2014) . Ailelerin sosyo-ekonomik özelliklerinin öğrenci başarısı üzerindeki etkisi: Fakirlik kader midir? International Journal of Human Sciences, 11(2), 155-175. [Google Scholar]
  16. Davis-Kean, P. E. (2005). The influence of parent education and family income on child achievement: The indirect role of parental expectations and the home environment. Journal of Family Psychology, 19(2), 294-304. [Google Scholar]
  17. Duncan, G. J., Morris, P. A. & Rodrigues, C. (2011). Does money really matter? Estimating impacts of family income on young children's achievement with data from random-assignment experiments. Development Psychology, 47(5), 1263-1279. [Google Scholar]
  18. Epçaçan, C. & Epçaçan, C. (2010). Socio-economic and culturel factors effecting self efficacy on reading comprehension. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 666-671. [Google Scholar]
  19. Erkan, S. (2011). Farklı sosyoekonomik düzeydeki ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin okula hazır bulunuşluklarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(40), 186-197. [Google Scholar]
  20. Fischbein, S. (1980). IQ and social class. Intelligence, 4(1), 51-63. [Google Scholar]
  21. Greenwood, J. D. (2015). Intelligence defined: Wundt, James, Cattell, Thorndike, Goddard, and Yerkes. In S. Goldstein, D. Princiotta & J. A. Naglieri (Eds.), Handbook of intelligence (pp. 123-135). New York: Springer. [Google Scholar]
  22. Gülleroğlu, H. D., Demir, S. B. & Demirtaşlı, N. (2014). Türk öğrencilerinin PISA 2003-2006-2009 dönemlerindeki okuma becerilerini yordayan sosyoekonomik ve kültürel değişkenlerin araştırılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 47(2), 201-221. [Google Scholar]
  23. Gündüver, A. & Gökdaş, İ. (2011). İlköğretim öğrencilerinin seviye belirleme sınav başarılarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 30-47. [Google Scholar]
  24. Han, J., Chu, X., Song, H. & Li, Y. (2014). Social capital, socioeconomic status and self-efficacy. Applied Economics and Finance, 2(1), 1-10. [Google Scholar]
  25. Hoff, E. (2003). The specificity of environmental influence: Socioeconomic status affects early vocabulary development via maternal speech. Child Development, 74(5), 1368-1378. [Google Scholar]
  26. Jeynes, W. H. (2002). Examining the effects of parental absence on the academic achievement of adolescents: The challenge of controlling for family income. Journal of family and Economic Issues, 23(2), 189-210. [Google Scholar]
  27. Johnson, S. E., Richeson, J. A. & Finkel, E. J. (2011). Middle class and marginal? Socioeconomic status, stigma, and self-regulation at an elite university. Journal of Personality and Social Psychology, 100(5), 1-15. [Google Scholar]
  28. Koç, C. & Arslan, A. (2017). Ortaokul Öğrencilerinin Akademik Öz Yeterlik Algıları ve Okuma Stratejileri Bilişüstü Farkındalıkları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 745-778. [Google Scholar]
  29. Korat, O., & Shamir, A. (2008). The educational electronic book as a tool for supporting children’s emergent literacy in low versus middle SES groups. Computers & Education, 50(1), 110-124. [Google Scholar]
  30. Lee, V. & Burkham, D. (2002). Inequality at the starting gate: Social background dif ferences in achievement as children begin school. Washington, DC: Economic Policy Institute. [Google Scholar]
  31. Legg, S. & Hutter, M. (2007). A collection of definitions of intelligence. In B. Goertzel & P. Wang (Eds.), Advances in artificial general intelligence: Concepts, architectures and algorithms (pp. 17–24). Amsterdam: IOS Press. [Google Scholar]
  32. Linver, M. R., Brooks-Gunn, J. & Kohen, D. E. (2002). Family processes as pathways from income to young children’s development. Developmental Psychology, 38, 719 –734. [Google Scholar]
  33. Loehlin, J. C. (2000). Group differences in intelligence. In R. J. Sternberg (Ed.), Handbook of intelligence (pp. 176−193). Cambridge: Cambridge University Press. [Google Scholar]
  34. Loehlin, J. C. & Nichols, R. C. (2012). Heredity, environment, and personality: A study of 850 sets of twins. Austin: University of Texas Press. [Google Scholar]
  35. Machebe, C. H., Ezegbe, B. N. & Onuoha, J. (2017). The impact of parental level of income on students' academic performance in high school in Japan. Universal Journal of Educational Research, 5(9), 1614-1620. [Google Scholar]
  36. Maddux, J. E. & Gosselin J. T. (2003). Self-efficacy. In M. R. Leary & J. P. Tangley (Eds.), Handbook of self and identy (pp.218-239). New York: Guildford Press. [Google Scholar]
  37. Malecki, C. K. & Demaray, M. K. (2006). Social support as a buffer in the relationship between socioeconomic status and academic performance. School Psychology Quarterly, 21(4), 375-395. [Google Scholar]
  38. Marioni, R. E., Davies, G., Hayward, C., Liewald, D., Kerr, S. M., Campbell, A., ... & Hastie, N. D. (2014). Molecular genetic contributions to socioeconomic status and intelligence. Intelligence, 44, 26-32. [Google Scholar]
  39. Martens, P. J., Chateau, D. G., Burland, E. M., Finlayson, G. S., Smith, M. J., Taylor, C. R., ... & Bolton J. M. (2014). The effect of neighborhood socioeconomic status on education and health outcomes for children living in social housing. American Journal of Public Health, 104(11), 2103-2113. [Google Scholar]
  40. Martin, G. N., Carlson, N. R. & Buskits, W. (2007). Psychology (3rd ed.). Needham Heights: Allyn & Bacon. [Google Scholar]
  41. Mazur, J., Malkowska-Szkutnik, A. & Tabak, I. (2014). Changes in family socio-economic status as predictors of self-efficacy in 13-year-old Polish adolescents. International Journal of Public Health, 59(1), 107-115. [Google Scholar]
  42. McLoyd, V. C. (1998). Socioeconomic disadvantage and child development. American Psychologist, 53(2), 185-204. [Google Scholar]
  43. Morris, C. G. (2002). Psikolojiyi anlamak: Psikolojiye giriş (H. B. Ayvaşık & M. Sayıl, Çev.). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları. [Google Scholar]
  44. Oral, I. & Mcgivney, E. J. (2014). Türkiye eğitim sisteminde eşitlik ve akademik başarı araştırma raporu ve analizi. İstanbul: Sabancı Üniversitesi. [Google Scholar]
  45. Öncü, H. (2012). Akademik özyeterlik ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 183-206. [Google Scholar]
  46. Pajares, F. (1993). Preservice teachers' beliefs: A focus for teacher education. Action in Teacher Education, 15(2), 45-54. [Google Scholar]
  47. Pajares, F. & Graham, L. (1999). Self-efficacy, motivation constructs, and mathematics performance of entering middle school students. Contemporary Educational Psychology, 24(2), 124-139. [Google Scholar]
  48. Pajares, F. & Schunk, D. H. (2002). Self and self-belief in psychology and education: An historical perspective. In J. Aronson (Ed.), Improving academic achievement (pp. 5-22). New York: Academic Press. [Google Scholar]
  49. Perry, L. B. & McConney, A. (2010). Does the SES of the school matter? An examination of socioeconomic status and student achievement using PISA 2003. Teachers College Record, 112(4), 1137-1162. [Google Scholar]
  50. Sarıer, Y. (2016). Türkiye’de öğrencilerin akademik başarısını etkileyen faktörler: Bir meta-analiz çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3), 609-627. [Google Scholar]
  51. Savaş, E., Taş, S., & Duru, A. (2010). Factors affecting students’ achievement in mathematics. Mathematics Learning, 11(1), 113-132. [Google Scholar]
  52. Scarr-Salapatek, S. (1971). Race, social class, and IQ. Science, 174(4016), 1285-1295. [Google Scholar]
  53. Schofield, T. J., Martin, M. J., Conger, K. J., Neppl, T. M., Donnellan, M. B. & Conger, R. D. (2011). Intergenerational transmission of adaptive functioning: A test of the interactionist model of SES and human development. Child Development, 82(1), 33-47. [Google Scholar]
  54. Schunk, D. H. (1991). Self-efficacy and academic motivation. Educational Psychologist, 26(3/4), 207-231. [Google Scholar]
  55. Smeding, A., Darnon, C., Souchal, C., Toczek-Capelle, M. C., & Butera, F. (2013). Reducing the socio-economic status achievement gap at University by promoting mastery-oriented assessment. PloS one, 8(8), e71678. doi:10.1371/journal.pone.0071678 [Google Scholar] [Crossref] 
  56. Spinath, B. (2012). Academic achievement. In V. S. Ramachandran (Ed.), Encyclopedia of human behaviour (pp. 1-9). London: Academic Press. [Google Scholar]
  57. Şeyhun, H., Gökçe, S. ve Şen, H. (2003). Temel yetenekler testi (6-8) TYT (6-8) el kitabı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi. [Google Scholar]
  58. Şirin, S. R. (2005). Socioeconomic status and academic achievement: A meta-analytic review of research. Review of Educational Research, 75(3), 417-430. [Google Scholar]
  59. Tucker‐Drob, E. M. & Harden, K. P. (2012). Intellectual interest mediates gene× socioeconomic status interaction on adolescent academic achievement. Child Development, 83(2), 743-757. [Google Scholar]
  60. Turkheimer, E., Haley, A., Waldron, M., d'Onofrio, B., & Gottesman, I. I. (2003). Socioeconomic status modifies heritability of IQ in young children. Psychological Science, 14(6), 623-628). [Google Scholar]
  61. Von Stumm, S. & Plomin, R. (2015). Socioeconomic status and the growth of intelligence from infancy through adolescence. Intelligence, 48, 30-36. [Google Scholar]
  62. White, K. R. (1982). The relation between socioeconomic status and academic achievement. Psychological Bulletin, 91(3), 461-482. [Google Scholar]
  63. Winkleby, M. A., Jatulis, D. E., Frank, E., & Fortmann, S. P. (1992). Socioeconomic status and health: How education, income, and occupation contribute to risk factors for cardiovascular disease. American Journal of Public Health, 82(6), 816-820. [Google Scholar]
  64. Zimmerman, B. J. (1995). Self-efficacy and educational development. In A. Bandura (Ed.), Self-efficacy in changing societies (pp. 232-259). Cambridge: Cambridge University Press. [Google Scholar]
  65. Zimmerman, B. J. (2000). Self-efficacy: An essential motive to learn. Contemporary Educational Psychology, 25, 82–91. [Google Scholar]
Meta
Clt. 13 (30)
Download
Metric
Geçimş
Benzer

Cilt 13 Sayı 30

Aralık 2019

Tüm makaleleler

Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi

Copyright © 2025 Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. CC BY
All elements of this website have been created using the BOQ™ - Intelligent Webverse System.