International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2019, Cil. 13(29) 383-399

Lisansüstü Eğitimin Mesleki Yaşam ile İş ve Yaşam Doyumuna Etkisi

Mustafa Aydın Başar & Seda Şayan Kösem

ss. 383 - 399   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2019.210.20   |  Makale No: MANU-1903-25-0003

Yayın tarihi: Eylül 30, 2019  |   Okunma Sayısı: 336  |  İndirilme Sayısı: 852


Özet

Bilgi toplumunda, birçok meslekte bilgi temelli becerilerin önemi ve gereği her geçen gün arttırmaktadır. 21. yüzyıl yaşam ve meslek becerileri için lisans eğitimi yetersiz kalmakta, lisansüstü eğitim bir ihtiyaç hatta zorunluluk halini almaktadır. Yeterli olmamakla birlikte, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından da çeşitli uygulamalar ile lisansüstü eğitimi özendirilen, öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselme vb. uygulamalar bulunmaktadır. Lisansüstü eğitimlerde kazanılan yeterliliklerin iş yaşamına aktarılması, somut etkinin gözlenmesi, iş doyumu kadar yaşam doyumunu sağlamada da önemli düzeyde etkileyecektir.

Çalışmanın amacı, lisansüstü eğitimi alan bireylerin aldıkları eğitimle kazandıkları yeterlikleri mesleki çalışmalarına ve uygulamalarına yansıtma düzeyleri ile iş ve yaşam doyumuna etkisini saptamaktır. İlişkisel tarama modelinde ele alınan çalışma, ÇOMÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Yönetimi ve Denetimi dalında lisansüstü eğitim alan ve öğretmenlik vd. görevlerde bulunan 583 (2010-2017) mezun çalışma evrenini oluşturmuştur. Bunlardan iletişim bilgileri aktif olan 285 mezundan ulaşılabilen 108 lisansüstü eğitim mezunu örneklem grubunu oluşturmuştur.

Lisansüstü eğitim kazanımlarının mesleki uygulamalara yansıtılması; iş doyumu ve yaşam doyumuna etkileri, mezunların yaş, meslekler ve cinsiyetleri açısından anlamlı bir farklılaşma çıkarmamıştır. Kurumların, lisansüstü eğitim alan çalışanlarına yönelik özlük hakları ve yükselme olanaklarına yönelik düzenlemeleri; üniversitelerin, lisansüstü eğitim programlarını bilim dalları olarak yaygınlaştırmaları, nitelik ve nicelik olarak geliştirmeleri önerileri sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Lisansüstü eğitim, iş doyumu, yaşam doyumu, mesleki gelişim


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Basar, M.A. & Kosem, S.S. (2019). Lisansüstü Eğitimin Mesleki Yaşam ile İş ve Yaşam Doyumuna Etkisi . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(29), 383-399. doi: 10.29329/mjer.2019.210.20

Harvard
Basar, M. and Kosem, S. (2019). Lisansüstü Eğitimin Mesleki Yaşam ile İş ve Yaşam Doyumuna Etkisi . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(29), pp. 383-399.

Chicago 16th edition
Basar, Mustafa Aydin and Seda Sayan Kosem (2019). "Lisansüstü Eğitimin Mesleki Yaşam ile İş ve Yaşam Doyumuna Etkisi ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 13 (29):383-399. doi:10.29329/mjer.2019.210.20.

Kaynakça
  1. Acar Arasan, B. (2010). Akademisyenlerde yaşam doyumu iş doyumu ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi). Uşak: Uşak Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.  [Google Scholar]
  2. Alabaş, R.. Kamer. T., ve Polat Ü. (2012). Öğretmenlerin kariyer gelişiminde lisansüstü eğitimi tercih sebepleri ve süreçte karşılaştıkları sorunlar. e-İnternational Journal of Educational Research Volume: 3, Issue: 4- Autmn-2012 pp. 89-107. [Google Scholar]
  3. Akçadağ, P. (2018). Evli bireylerde evlilik uyumu ile yaşam doyumu arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi). İstanbul: Üsküdar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Klinik Psikoloji Anabilim Dalı. [Google Scholar]
  4. Aslan, H ve Yılmaz, H. (2013). Öğretmenlerin iş yerindeki yalnızlıkları ve yaşam doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Pegem Eğitim Öğretim Dergisi. 3(3). 59-69  [Google Scholar]
  5. Avşaroğlu. S., Deniz, M. E. & Kahraman. A. (2005). Teknik öğretmenlerde yaşam doyumu iş doyumu ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 14. 115–130. [Google Scholar]
  6. Baş, G. (2013). Öğretmenlerin lisansüstü eğitim beklentileri nitel bir araştırma (Niğde örneği). Yükseköğretim Dergisi 2013;3(2):61-69 doi: 10.2399/yod.13.009.  [Google Scholar] [Crossref] 
  7. Çokluk, Dikmen, A. A. (1995). Kamu çalışanlarında iş doyumu ve yaşam doyumu (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi (Yönetim Bilimi) Anabilim Dalı.  [Google Scholar]
  8. Dağdelen, M. (2008). Üretim ve hizmet sektöründe çalışan işçilerde ruhsal sağlık düzeyi, ruhsal belirti dağılımı, algılanan sağlık, iş doyumu. yaşam doyumu ve sosyal demografik özelliklerin karşılaştırılması (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi). Malatya: İnönü Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı. [Google Scholar]
  9. Dağdeviren, N., Musaoğlu, Z, Kurt Ömürlü, İ. ve Öztora, S. (2011). Akademisyenlerde iş doyumunu etkileyen faktörler. Balkan Med J. Sayı: 28: (69-74) [Google Scholar]
  10. Delice. M. (2014). İş doyumunu etkileyen faktörlerin hiyerarşik regresyon yöntemiyle ve nitel olarak incelenmesi. Türk İdare Dergisi. 479(4).69-90. [Google Scholar]
  11. Güven, P. (2015). Üniversite öğrencilerinde yaşamın amacı ve anlamı ile yaşam doyumu ve yakın ilişkiler (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. [Google Scholar]
  12. Gök. A., Erdem. R. ve Yıldız, F. (2016). Dış kaynaktan yararlanma yoluyla çalıştırılan personelin iş ve yaşam doyumu düzeyleri arasındaki ilişki. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 3(23). 43-55. [Google Scholar]
  13. Kahraman, G., Engin, E., Dülgerler, Ş. ve Öztürk, E. (2011). Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Eğitim Dergisi. 4(1). 12-18. [Google Scholar]
  14. Kale, E. (2015). Lider desteği ve iş arkadaşları desteğinin iş performansı üzerine etkileri: iş tatmini ve yaşam tatmini aracı rolü. Uluslararası Ekonomi ve İdari Araştırmalar Dergisi 7(14). 103-117. [Google Scholar]
  15. Kalfa, S. (2017). Spor bilimleri ve eğitim fakültesi öğrencilerinin yaşam ve serbest zaman doyumunun incelenmesi (Uşak üniversitesi örneği) (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi). Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Rekreasyon Anabilim Dalı. [Google Scholar]
  16. Kaplan, H. (2014). İş doyumu yaşam doyumu arasındaki ilişkisi (Denizli Devlet hastanesi hemşire–ebe örneği) (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi). İstanbul: Beykent Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Yönetimi Anabilim Dalı.  [Google Scholar]
  17. Kelecek, S., Altıntaş. A., Kara. M. & Aşçı H. (2015). Fitness liderlerinin iş ve yaşam doyumunun belirlenmesinde tutkunluğun rolü (Ankara ili örneği). Hacettepe Journal Of Sport Sciences. 26(1). 9-17. [Google Scholar]
  18. Koruklu, N., Feyzioğlı B.. Özenoğlu Kiremit H. & Aladağ E. (2013). Öğretmenlerin iş doyumu düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.  25. 119-137. [Google Scholar]
  19. Köker, S. (1991). Normal ve sorunlu ergenlerin yaşam doyumu düzeylerinin karşılaştırılması (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. [Google Scholar]
  20. Önder, M. (2013). Spor genel müdürlüğü merkezi çalışanlarının iş-aile ve aile-iş çatışmalarının yaşam doyumu ilişkisi (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi).   Ankara: Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi Spor Anabilim Dalı. [Google Scholar]
  21. Recepoğlu, E. (2013). Öğretmen adaylarının yaşam doyumları ile öğretmenlik mesleğine İlişkin tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education) Özel Sayı (1). 311-326.  [Google Scholar]
  22. Şahin, İ. (2013). Öğretmenlerin iş doyumu düzeyleri. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi. 10(1). 142-167. [Google Scholar]
  23. Şahin, H. & Dursun A. (2009). Okulöncesi öğretmenlerinin iş doyumları: Burdur ili örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 18. 160-174. [Google Scholar]
  24. Tanrıverdi, H. ve Paşaoğlu. S. (2014). Dönüşümcü liderlik örgütsel adalet ve iş tatmini arasındaki ilişkileri belirlemeye yönelik okul öncesi öğretmenleri üzerinde bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 3(50). 274-293 [Google Scholar]
  25. Turan, M. ve Yaraş, Z. (2013). Lisansüstü programların öğretmen. yönetici ve denetmenlerin mesleki gelişimine katkısı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi Electronic Journal of Social Sciences ISSN:1304-0278 Kış-2013 Cilt:12 Sayı:43 (200-218)  [Google Scholar]
  26. Tok, T. N. & Bacak. E. (2013). Öğretmenlerin iş doyumu ile yöneticileri için algıladıkları dönüşümcü liderlik özellikleri arasındaki ilişki. International Journal of Human Sciences.10.1. [Google Scholar]
  27. Ünal, A. (2015). İş doyumu. yaşam doyumu ve yaşam anlamı değişkenlerinin ilkokul ve ortaokul öğretmenlerinin mesleki bağlılıkları üzerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. [Google Scholar]
  28. Yazıcı. E. (2015). Yönetici ve Çalışma Arkadaşları Desteği ile Yaşam Doyumuna İlişkin Öğretim Elemanlarının Algıları. (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi). Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı  [Google Scholar]
  29. Yılmaz, E. ve Aslan, H. (2013). Öğretmenlerin iş yerindeki yalnızlıkları ve yaşam doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi.(3).  3: 59-69. [Google Scholar]
  30. Yiğit, R.. Dilmaç, B. ve Deniz, M. E. (2011). İş ve yaşam doyumu: Konya emniyet müdürlüğü alan araştırması. Polis Bilimleri Dergisi. 13(3). 1-18. [Google Scholar]