International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2019, Cil. 13(29) 228-251

Denetim Modelleri: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması

Mustafa Özgenel & Ayşe Yılmaz

ss. 228 - 251   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2019.210.13   |  Makale No: MANU-1904-27-0001

Yayın tarihi: Eylül 30, 2019  |   Okunma Sayısı: 685  |  İndirilme Sayısı: 1008


Özet

Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin denetim modellerine ilişkin tutumlarını belirlemek için geçerli ve güvenilir Likert türü bir ölçme aracı geliştirmek ve elde edilen veriler ışığında ölçme aracını tanıtmaktır. Araştırmada İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı Anadolu ve Avrupa Yakasında devlet okullarında görev yapan 3 farklı çalışma grubundan veri toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde; verilerin normallik dağıldığı, Bartlett Küresellik Testi ve Kaiser-Meyer-Olkin Testi değerlerinin faktör analizine uygun olduğu görülmüştür. Açımlayıcı faktör analizleri sonucunda 25 maddelik ve 5 faktörlü yapı elde edilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizinde uyum indekslerinin kabul edilebilir düzeyde olduğu tespit edilmiştir  (χ²/sd=1.838; CFI=.930; RMSEA=.058; RMR=.031; SRMR=.048). Yapılan analizlerde ölçeğin güvenirliği incelendiğinde Sanatsal Denetim güvenirlik katsayısı 0.86, Klinik Denetim Modeli güvenirlik katsayısı 0.80, Gelişimsel Denetim Modeli güvenirlik katsayısı 0.77, Farklılaştırılmış Denetim Modeli güvenirlik katsayısı 0.81, Bilimsel Denetim Modeli güvenirlik katsayısı 0.66 ve genel güvenirlik katsayısı 0.86 olarak hesaplanmıştır. %27’lik alt-üst bağımsız gruplar t testi sonucunda faktörlerin ayırt edici olduğu saptanmıştır. Test-tekrar test uygulama sonucunda, denetim modellerinin korelasyon katsayıları anlamlı bulunmuştur (p<.01). Bulgular sonucunda 5 alt boyuttan oluşan 5’li Likert tipinde hazırlanan “Denetim Modelleri Ölçeği” olarak adlandırılan ölçeğin,  geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Denetim, Teftiş, Denetim modelleri, Ölçek geliştirme


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Ozgenel, M. & Yilmaz, A. (2019). Denetim Modelleri: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(29), 228-251. doi: 10.29329/mjer.2019.210.13

Harvard
Ozgenel, M. and Yilmaz, A. (2019). Denetim Modelleri: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(29), pp. 228-251.

Chicago 16th edition
Ozgenel, Mustafa and Ayse Yilmaz (2019). "Denetim Modelleri: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 13 (29):228-251. doi:10.29329/mjer.2019.210.13.

Kaynakça
  1. Akan, D. (2016). Eğitimde denetim modelleri. M. Sağır ve S. Göksoy (Ed.). Eğitimde denetim ve değerlendirme içinde (s. 149-174). Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  2. Arık, İ. A. (1998). Psikolojide bilimsel yöntem. İstanbul: Çantay Kitapevi. [Google Scholar]
  3. Aydın,  İ. (2015). Öğretimde denetim. Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  4. Balcı, S. (2012). Öğretmenlerin eğitim müfettişlerinin denetim stillerine ilişkin algıları ile güven düzeyleri arasındaki ilişki (Yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi, Niğde. [Google Scholar]
  5. Başaran, İ. E.(2000). Eğitim yönetimi: Nitelikli okul. Ankara: Feryal Matbaası. [Google Scholar]
  6. Bateman, T. S. ve Snel, S. A. (2016). Yönetim (S. Besle ve C. Erbil, Çev.). Ankara: Nobel. [Google Scholar]
  7. Bostancı, A. B., Şanlı Bulut, M. ve Özbey, H. (2011). Öğretmen denetiminde sanatsal denetim yaklaşımının uygulamasına yönelik öğretmen ve denetmen görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 238 – 254. [Google Scholar]
  8. Bursalıoğlu, Z. (2002). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış (17. Baskı). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları. [Google Scholar]
  9. Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32, 470-483. [Google Scholar]
  10. Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, F. D. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  11. Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Pegem Akademi. [Google Scholar]
  12. Fayol, H. (2016). Genel ve endüstriyel yönetimi (M. A. Çolakoğlu, Çev.). Ankara: Adres Yayınları.  [Google Scholar]
  13. Glickman, C. D., Gordon, S. P. ve Ross- Gordon, J. M. (2014). Denetim ve öğretimsel liderlik gelişimsel bir yaklaşım (M. B. Aksu ve E. Ağaoğlu, Çev.). Ankara: Anı. [Google Scholar]
  14. Gökçe, F. (1994). Eğitimde denetimin amaç ve ilkeleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(10), 73-78. [Google Scholar]
  15. Gürbüz, S. ve Yıldırım, H. B. (2016). Temel kavramlar ve yönetim biliminin gelişimi. S. Gürbüz ve H. Şeşen (Ed.), Yönetimde güncel konular içinde (1-35). İstanbul: Beta. [Google Scholar]
  16. Holloway, E. L. (1987). Developmental models of supervision: Is it development? Professional Psychology: Research and Practice, 18(3), 209-216. [Google Scholar]
  17. İlğan, A. (2008). İlköğretim müfettişleri ve öğretmenlerinin farklılaştırılmış denetim modelini benimseme ve uygulanabilir bulma düzeyleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 389-422. [Google Scholar]
  18. Karataş, S. (2014). Eğitim sisteminde denetim. M. Çelikten ve M. Özbaş (Ed.), Eğitim yönetimi içinde (s. 301-316). İstanbul: Lisans Yayıncılık. [Google Scholar]
  19. Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York. Guilford publications. [Google Scholar]
  20. Köklü, M. (1996). Etkili denetim. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 2(2), 259-268. [Google Scholar]
  21. Memduhoğlu, H. B. (2012). Öğretmen, yönetici, denetmen ve öğretim üyelerinin görüşlerine göre Türkiye’de eğitim denetimi sorunsalı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 135-156. [Google Scholar]
  22. Memduhoğlu, H. B. ve Zengin, M. (2012). Çağdaş eğitim denetimi modeli olarak öğretimsel denetimin Türk Eğitim Sistemi’nde uygulanabilirliği. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi,  5(1), 131-142.  [Google Scholar]
  23. Oğuz, E., Yılmaz, K., & Taşdan, M. (2007). İlköğretim denetmenlerinin ve ilköğretim okulu yöneticilerinin denetim inançları. Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 39-51. [Google Scholar]
  24. Parlak, B. (2013). Yönetim bilimi ve çağdaş yönetim teknikleri. İstanbul: Beta. [Google Scholar]
  25. Robbins, S. P., Decenzo, D. A., & Coulter, M. (2013). Yönetimin esaslar (A. Öğüt, Çev.). Ankara: Nobel. [Google Scholar]
  26. Saraçlı, S. (2011). Faktör analizinde yer alan döndürme metotlarının karşılaştırmalı incelenmesi üzerine bir uygulama. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(3), 22-26. [Google Scholar]
  27. Seçer, İ. (2015). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Anı yayıncılık. [Google Scholar]
  28. Sullivan, S., & Glanz, J. (2015). Okullarda eğitim ve öğretimi geliştiren denetim (A. Ünal, Çev.). Ankara: Anı Yayıncılık. [Google Scholar]
  29. Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74. [Google Scholar]
  30. Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics (5th ed.). Boston: Allyn and Bacon. [Google Scholar]
  31. Tatlıdil, H. (2002). Uygulamalı çok değişkenli istatistiksel analiz. Ankara: Akademi Matbaası. [Google Scholar]
  32. Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık. [Google Scholar]
  33. Taylor, F. W. (2014). Bilimsel yönetimin ilkeleri (H. B. Akın, Çev.). Ankara: Adres Yayınları. [Google Scholar]
  34. Taymaz, H. (2015). Eğitim sisteminde teftiş. Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  35. Tonta, Y. (2007). Faktör analizi. http://yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/courses/fall2007/sb5002/sb5002-12-faktor-analizi.pdf adresinden 04 Şubat 2019 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  36. Uğurlu, C. T. (2013). Sanatsal denetim ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi,19(1), 119-134. [Google Scholar]
  37. Yılmaz, K. ( 2004). Sanatsal Denetim. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 38, 292-311. [Google Scholar]
  38. Zepeda, J. S. (2016). Öğretim denetimi (A. Balcı ve Ç. Apaydın, Çev.). Ankara: Pegem Akademi.  [Google Scholar]