Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi
ISSN (Print): 1309-0682 -

Araştırma Makalesi    |    Açık Erişim
Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2019, Clt. 13(29) 20-38

Değer Aktarma Yaklaşımına Göre Hayat Bilgisi Dersinde Sorumluluk Eğitimi

Fehmi Demir & Feridun Merter

ss. 20 - 38   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2019.210.2

Yayın Tarihi: Eylül 30, 2019  |   Görüntüleme Sayısı: 594/939   |   İndirilme Sayısı: 749/1.821

PDF İndir

Özet

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından birinci, ikinci ve üçüncü sınıflar için hazırlanan Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programında, her ne kadar öğrencilere kazandırılacak değerler açık olarak belirlenmişse de bu değerlerin nasıl kazandırılacağı ve kazanılıp kazanılmadığının nasıl ölçülüp değerlendirileceği ile ilgili herhangi bir bilgiye yer verilmemiştir. Ayrıca değerler eğitiminin etkili bir şekilde verilmediği birçok araştırmacı tarafından tespit edilmiştir. Değerlerin Hayat Bilgisi dersinde doğrudan öğretilmesi durumunda değer kazanımının olumlu yönde etkilenebileceği düşünülmüştür. Bu kapsamda araştırmanın amacı Hayat Bilgisi Dersinde sorumluluk değerini kazandırmada değer aktarma yaklaşımının nasıl bir değişim gösterdiğini ortaya koymaktır. Bunun için öğrenci sorumlulukları, yaklaşımın basamaklarına uygun olarak ünite kazanımları ile ilişkilendirilmiştir. Bu bütünleştirmeye ait ders planları, ikinci sınıf Hayat Bilgisi dersi ikinci ünite süresince çalışma grubuna uygulanmıştır. Araştırma, karma araştırma desenlerinden yakınsayan paralel desen olarak tasarlanmıştır. Araştırmada amaçlı örnekleme yöntemlerinden tipik durum örnekleme tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 2017'2018 eğitim öğretim yılında Batman il Merkezindeki bir ilkokulun ikinci sınıfına devam eden bir şubedeki öğrencilerdir. Veri toplama araçları olarak Açık Uçlu Soru Formu ve Sorumluluk Kazanım Testi kullanılmıştır. Toplanan verilerin analizinde, nicel ve nitel analiz yöntemlerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucuna göre uygulamanın yapıldığı şubedeki öğrencilerin belirlenen sorumlulukları kazandıkları ve değerlerin doğrudan kazandırılmasına dayanan değer aktarma yaklaşımının öğrencilere ailevi ve kişisel sorumlulukları kazandırmada olumlu yönde bir değişim gösterdiği tespit edilmiştir.

Anaktar kelimeler: Hayat Bilgisi dersi, sorumluluk değeri, değerler eğitimi, değer aktarma yaklaşımı

Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 7th edition
Demir, F., & Merter, F. (2019). Değer Aktarma Yaklaşımına Göre Hayat Bilgisi Dersinde Sorumluluk Eğitimi . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(29), 20-38. https://doi.org/10.29329/mjer.2019.210.2

Harvard
Demir, F. and Merter, F. (2019). Değer Aktarma Yaklaşımına Göre Hayat Bilgisi Dersinde Sorumluluk Eğitimi . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(29), pp. 20-38.

Chicago 16th edition
Demir, Fehmi and Feridun Merter (2019). "Değer Aktarma Yaklaşımına Göre Hayat Bilgisi Dersinde Sorumluluk Eğitimi ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 13 (29):20-38. https://doi.org/10.29329/mjer.2019.210.2

Kaynakça
  1. Akbaş, O. (2004). Türk milli eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının (değerlerinin) ilköğretim II. kademedeki gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eği¬tim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  2. Akbaş, O. (2014). Özel öğretim yöntemleriyle sosyal bilgiler öğretimi. B. Tay ve A. Öcal (Editörler). (Üçüncü baskı). Sosyal bilgilerde değerler ve öğretimi. Ankara: Pegem Akademi, ss.343–370. [Google Scholar]
  3. Aktepe, G. (2016). Sosyal bilgiler dersi öğretim programında yer alan değerler eğitimi uygulamalarına ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin belirlenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale. [Google Scholar]
  4. Aktepe, V. (2010). İlköğretim 4. Sınıf sosyal bilgiler dersinde “yardımseverlik” değerinin etkinlik temelli öğretimi ve öğrencilerin tutumlarına etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  5. Aktepe, V. (2014). Farklı yönleriyle değerler eğitimi. R. Turan ve K. Ulusoy (Editörler). Ailede değerler eğitimi ve program ihtiyacı. Ankara: Pegem Akademi, ss.77-94. [Google Scholar]
  6. Aktepe, V. ve Tahiroğlu, M. (2016). Değerler eğitimi yaklaşımları ve etkinlik örnekleri. International Journal of Social Science, 3(42), 361-384. [Google Scholar]
  7. Albayrak, F. (2015). İlkokul sosyal bilgiler dersinde kazandırılan değerlerle ilgili sınıf öğretmenlerinin görüşleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. [Google Scholar]
  8. Ateş, F. (2014). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin değerler eğitimi ve uygulamalarına yönelik görüşleri üzerine nitel bir çalışma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
  9. Clark, V. L. P. and Creswell, J. W. (2014). Understanding research (Second Edition). Boston: Pearson [Google Scholar]
  10. Cotten, J. G. (2009). Education for the development of critical moral consciousness: A casestudy of a moral education program in a North Carolina public high school, Unpublished Doctorate Thesis, University of North Carolina, North Carolina. [Google Scholar]
  11. Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (Fourth edition). Boston: Pearson. [Google Scholar]
  12. Demir, K. ve İşcan, C. D. (2007, 15-17 Kasım). Hayat bilgisi dersinde değerler ve değerler eğitimi. I. Ulusal İlköğretim Kongresinde sunuldu, Ankara. [Google Scholar]
  13. Doğanay, A. (2012). Sosyal bilgiler öğretimi demokratik vatandaşlık eğitimi. C. Öztürk (Editör). (Üçüncü baskı). Değerler eğitimi. Ankara: Pegem Akademi, ss. 225–256. [Google Scholar]
  14. Doğanay, A. ve Sarı, M. (2004). İkinci Kademe Öğrencilerine Temel Demokratik Değerlerin Kazandırılma Düzeyi Ve Bu Değerlerin Kazandırılması Sürecinde Açık Ve Örtük Programın Etkilerinin Karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 39, 356–383. [Google Scholar]
  15. Elkatmış, M. (2009). Hayat bilgisi öğretimi. B. Tay (Editör). Hayat bilgisi öğretiminde değer eğitimi. Ankara: Maya Akademi, ss. 335-365. [Google Scholar]
  16. Engin, G. (2014). Türkçe ve beden eğitimi öğretim programları ile bütünleştirilmiş değerler eğitimi programının etkililiği, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale. [Google Scholar]
  17. Fidan, N. (2013). Sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimi: nitel bir araştırma. International Journal of Social Science, 6(3), 361-388. [Google Scholar]
  18. Fidan, N. (2015). Hayat bilgisi öğretimi. M. Gültekin (Editör). Hayat bilgisi dersinde değerler eğitimi. Ankara: Nobel, ss.250–274. [Google Scholar]
  19. Gaikward, P. (2004). Curriculum, pedegogy and values: revealing the invisible. Adventist International Institute of Advanced Studies, 7(2), 5-16. [Google Scholar]
  20. Gündüz, M. (2014). İlköğretim 3. sınıf hayat bilgisi dersinde “sorumluluk” değerinin proje tabanlı öğrenme yaklaşımı ile öğretiminin akademik başarı ve tutuma etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  21. Halstead, J. M. and Taylor, M. J. (2000). Learning and teaching about values: A review of recent research. Cambridge Journal of Education, 30(2), 169-202. [Google Scholar]
  22. Hayta Önal, Ş. (2005). Bir sorumluluk eğitim programının lise dokuzuncu sınıf öğrencilerinin sorumluluk düzeylerine etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa. [Google Scholar]
  23. Herdem, K. (2016). Yedinci sınıf fen bilimleri dersi konularıyla bütünleştirilmiş değerler eğitimi etkinliklerinin öğrencilerin değer gelişimine etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisan Tezi, Adıyaman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adıyaman. [Google Scholar]
  24. Howard, T. A. (2005). The effects of a responsibility-based character education program on middle school academic achievement and school climate at an international school in East Africa, Unpublished Doctoral Dissertation, University of Central Florida Orlando, Florida. [Google Scholar]
  25. İşcan, C. D. (2007). İlköğretim düzeyinde değerler eğitimi programının etkililiği, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  26. Kaymakçı, S. (2014). Farklı yönleriyle değerler eğitimi. R. Turan ve K. Ulusoy (Editörler). Hayat bilgisinde değerler eğitimi. Ankara: Pegem Akademi, ss.368–388. [Google Scholar]
  27. Kunduroğlu, T. (2010). Dördüncü sınıf fen ve teknoloji dersi öğretim programıyla bütünleştirilmiş değerler eğitimi programının etkililiğinin incelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  28. Lawshe, C. H. (1975). A quantitative approach to content validity. Personnel Psychology, 28, 563–575. [Google Scholar]
  29. MEB. (2015). İlkokul hayat bilgisi dersi (1. 2. ve 3. sınıflar) öğretim programı. https://kirikkale.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_08/27110255_evrak155952884962350592_para1.pdf adresinden 10.04.2017 tarihinde alınmıştır. [Google Scholar]
  30. MEB. (2018). Hayat bilgisi dersi (1. 2. ve 3. sınıflar) öğretim programı. http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/2018122171428547-HAYAT%20B%C4%B0LG %C4%B0S%C4%B0%C3%96%C4%9ERET%C4%B0M%20PROGRAMI.pdf adresinden 15.10.2018 tarihinde alınmıştır. [Google Scholar]
  31. Miles, M. B. And Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. London: Sage Publications. [Google Scholar]
  32. Mondal, B. C. (2017). Inculcating human values among school students through effective teaching. Jounal of Social Sciences, 13(2), 102-107. [Google Scholar]
  33. Öğretici, B. (2011). İlköğretim 6. sınıf sosyal bilgiler derslerinde değerler eğitimine yönelik uygulamaların etkililiğinin araştırılması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya. [Google Scholar]
  34. Özdaş, F., Çakmak, M. ve Öter, Ö. M. (2017). Öğretmen görüşlerine göre ortaokul öğretim programlarındaki değerlerin kazandırılma düzeyinin incelenmesi. The Journal of Academic Social Science, 5(63), 193-206. [Google Scholar]
  35. Pilatin, Ü. (2016). Ortaokul ders kitaplarındaki değerlerin göstergebilimsel açıdan incelenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır. [Google Scholar]
  36. Raths, L. E., Harmin, M. and Simon, S. B. (1966). Values and teaching. Ohio: Charles E. Merrill Publishing Co. [Google Scholar]
  37. Sağlam, A. (2016). Değerler eğitiminin öğrenci davranışlarına etkisinin veli görüşlerine göre incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3, 723-742. [Google Scholar]
  38. Samur, A. (2011). Değerler eğitimi programının 6 yaş çocuklarının sosyal ve duygusal gelişimine etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. [Google Scholar]
  39. Schwartz, S. H. (1994). Are there universal aspects in the structure and content of human values? Journal of Social Issues, 50(4), 19–45. [Google Scholar]
  40. Sezer, A. ve Çoban, O. (2016). Ortaokul öğrencilerinin sorumluluk değeri algıları. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 22-39. [Google Scholar]
  41. Superka, D. P, Ahrens, C., Hedstrom, J. E., Ford, L. J. and Johnson, P. L. (1976). Values education sourcebook. Broadway, Boulder, Colarado: Social Science Education Consortium Publication. [Google Scholar]
  42. Tahiroğlu, M. (2014). Farklı yönleriyle değerler eğitimi. R. Turan ve K. Ulusoy (Editörler). Sosyal bilgiler dersinde değer eğitimi etkinlik örnekleri: İlkokul 4. sınıf. Ankara: Pegem Akademi, ss. 339–366. [Google Scholar]
  43. Tahiroğlu, M. ve Aktepe V. (2015). Değerler eğitimi yaklaşımlarına göre geliştirilen etkinliklerin demokratik algı ve davranışlar üzerine etkisi. Değerler Eğitimi Dergisi, 12(30), 309-345. [Google Scholar]
  44. Thompson, W. G. (2002). The effects of character education on student behavior, Unpublished Doctoral Dissertation, East Tennessee State University. [Google Scholar]
  45. Ulusoy, K. ve Dilmaç, B. (2015). Değerler eğitimi. (Üçüncü baskı). Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  46. UNESCO. (2005). Learning to do: Values for learning and working together in a globalized world. L. R. Quisumbing and J. Leo (Editors.). Bonn, Germany: UNESCO-UNEVOC. [Google Scholar]
  47. Uygun, S. (2013). Değerler eğitimi program tasarılarının değerlendirilmesi (Antalya örneği). Mediterranean Journal of Humanities, 3(2), 263-277. [Google Scholar]
  48. Uzunkol, E. (2014). Hayat bilgisi öğretimi. S. Şimşek (Editör). Hayat bilgisi öğretiminde değerlerin öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık, ss.125–156. [Google Scholar]
  49. Yalar, T. (2010). İlköğretim sosyal bilgiler programında değerler eğitiminin mevcut durumunun belirlenmesi ve öğretmenlere yönelik bir program modülü geliştirme, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin. [Google Scholar]
  50. Yaman, H., Taflan, S. ve Çolak, S. (2009). İlköğretim ikinci kademede Türkçe ders kitaplarında yer alan değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(18), 107–120. [Google Scholar]
  51. Yeşilyurt, E. ve Kurt, İ. (2012). Değerleri kazandırmasındaki etkililik açısından resmi ve örtük program ile okul dışı etmenlerin öğrenci görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(4), 3253–3272. [Google Scholar]
  52. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (Dokuzuncu baskı). Ankara: Seçkin. [Google Scholar]
  53. Yılmaz, M. (2013). Değerler eğitimi ve okul etkinlikleri. İstanbul: Dem Yayınları. [Google Scholar]
Meta
Clt. 13 (29)
Download
Metric
Geçimş
Benzer

Cilt 13 Sayı 29

Eylül 2019

Tüm makaleleler

Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi

Copyright © 2025 Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. CC BY
All elements of this website have been created using the BOQ™ - Intelligent Webverse System.