Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi
ISSN (Print): 1309-0682 -

Araştırma Makalesi    |    Açık Erişim
Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2019, Clt. 13(27) 182-203

Küresel Yayın Ligi: Türkiye Hangi Kümede Yer Alıyor?

Barış Uslu

ss. 182 - 203   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2019.185.8

Yayın Tarihi: Mart 20, 2019  |   Görüntüleme Sayısı: 208/831   |   İndirilme Sayısı: 272/1.653

PDF İndir

Özet

Türkiye, yüzüncü yılı olan 2023 için ‘dünyanın en büyük 10 ekonomisinden biri olmak' şeklinde bir ulusal vizyon benimsemiştir. Bilgi temelli ekonomik gelişim süreci göz önüne alındığında, Türkiye'nin bu ulusal vizyonu gerçekleştirmesi sadece kendi bilimsel üretimine değil diğer ülkelerin bilimsel üretimine de bağlıdır. Bu bağlamda, Türkiye'nin bilimsel yayın sayılarının yıllara göre incelenmesi, dünya ülkeleri ile karşılaştırılması ve küresel bilgi üretiminde rekabet ettiği ülkelerin belirlenmesi bu araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Araştırma, tarama modelinde bir araştırma olup, Yönelimsel Tarama deseni takip edilmiştir. Analiz sürecinde Türkiye adresleri bilimsel yayın sayıları ile dünya ülkelerine ait bilimsel yayın sayıları incelemeye alınmıştır. Ülkelerin uluslararası yayın sayılarına SCImago platformundan online olarak erişilmiştir. 94 ülkeye ait 1996-2017 yılları arası bilimsel yayın sayıları veri setine dahil edilmiştir. Veri seti üzerinde, ilk aşamada ülkelerin tümü için her yıla ait dünya ülkeleri ortalama yayın sayıları hesaplanmıştır. İkinci aşamada, Türkiye'ye ait yayın sayılarına ve 94 ülkeye ait dünya yayın ortalamalarına ilişkin yıllara göre dağılımlar çıkarılarak, bu dağılımlar karşılaştırılmıştır. Son olarak da, Türkiye'nin yayın sayısı bakımından dünya yayın kümelerinden hangisinde yer aldığını yıllara yayılan süreçte belirleyebilmek için de kümeleme analizi yapılmıştır. Yapılan analizler, Türkiye'nin yayın sayısı 2005 yılına kadar dünya yayın ortalamasının altındayken ilk defa 2005 yılında bu ortalamanın üzerine çıktığını ve sonrasında gözle görülür bir artış sergilediğini göstermiştir. Ayrıca, dünya ülkelerinin yayın sayıları bakımından üst, orta ve alt küme şeklinde üç gruba toplandığı ve Türkiye'nin hem 1996, hem 2006-2007 (ortalama üzerinden) hem de 2017 yılında alt kümede yer aldığı belirlenmiştir. Türkiye'nin alt küme içinde, ise 19. sıradan beşinciliğe kadar çıktığı göze çarpmaktadır. Araştırma bulguları bir bütün halinde değerlendirildiğinde, Türkiye'nin rekabet etmeyi hedeflediği ülkelerle aynı grupta yer alabilmesi için, nicelik-nitelik dengesini gözeterek, bilimsel yayın sayılarında artış sağlaması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuç doğrultusunda, bilim insanlarının kariyer ve yayın üretimi planlamalarına etki eden akademik yükselme, teşvik ve proje fon uygulamalarının yeniden değerlendirilmesine yönelik öneriler sunulmuştur.

Anaktar kelimeler: Bilimsel yayın politikaları, Dünya yayın profili, Küresel yayın ligi, Türkiye yayın performansı, Yayın ligi kümeleri

Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 7th edition
Uslu, B. (2019). Küresel Yayın Ligi: Türkiye Hangi Kümede Yer Alıyor?. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(27), 182-203. https://doi.org/10.29329/mjer.2019.185.8

Harvard
Uslu, B. (2019). Küresel Yayın Ligi: Türkiye Hangi Kümede Yer Alıyor?. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(27), pp. 182-203.

Chicago 16th edition
Uslu, Baris (2019). "Küresel Yayın Ligi: Türkiye Hangi Kümede Yer Alıyor?". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 13 (27):182-203. https://doi.org/10.29329/mjer.2019.185.8

Kaynakça
  1. Ak, M. Z., & Gülmez, A. (2006). Türkiye’nin uluslararası yayın performansının analizi. Akademik İncelemeler Dergisi, 1(1), 22-49. [Google Scholar]
  2. Akademik Teşvik. (2018). Akademik Teşvik Yönetmeliği (Karar Sayısı: 2018/11834). http://www.resmigazete.gov.tr/ adresinden 23 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  3. Al, U. (2012). Avrupa Birliği ülkeleri ve Türkiye’nin yayın ve atıf performansı. Bilig, (62), 1-20. [Google Scholar]
  4. Alkan, R. M. (2014). Üniversite-sanayi işbirliği için bazı öneriler. Yükseköğretim Dergisi, 4(2), 61-68. doi:10.2399/yod.14.011 [Google Scholar] [Crossref] 
  5. Antelman, K. (2004). Do open-access articles have a greater research impact? College & Research Libraries, 65(5), 372-382. doi:10.5860/crl.65.5.372 [Google Scholar] [Crossref] 
  6. Binici, K. (2012). Türkiye’de yayın göçü: Web of Science ve ULAKBİM Ulusal Veri Tabanlarında indekslenen yayınlar üzerine bir inceleme. Bilgi Dünyası, 13(1), 165-181. [Google Scholar]
  7. BRICS. (2009). About BRICS. http://www.brics2018.org.za/ adresinden 24 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  8. Callaham, M., Wears, R. L., & Weber, E. (2002). Journal prestige, publication bias, and other characteristics associated with citation of published studies in peer-reviewed journals. The Journal of the American Medical Association – JAMA, 287(21), 2847-2850. doi:10.1001/jama.287.21.2847 [Google Scholar] [Crossref] 
  9. Çoklu, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları (2. baskı). Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  10. Demir, S. B. (2018a). Pros and cons of the new financial support policy for Turkish researchers. Scientometrics, 116(3), 2053-2068. doi:10.1007/s11192-018-2833-4 [Google Scholar] [Crossref] 
  11. Demir, S. B. (2018b). A mixed-methods study of the ex post funding incentive policy for scholarly publications in Turkey. Journal of Scholarly Publishing, 49(4), 453-476. doi:10.3138/jsp.49.4.05 [Google Scholar] [Crossref] 
  12. Demir, S. B. (2018c). Predatory journals: Who publishes in them and why? Journal of Informetrics, 12(4), 1296-1311. doi:10.1016/j.joi.2018.10.008 [Google Scholar] [Crossref] 
  13. Demir, S. B. (2018d). Scholarly databases under scrutiny. Journal of Librarianship and Information Science. [Online First]. doi:10.1177/0961000618784159 [Google Scholar] [Crossref] 
  14. FTSE. (2018, 26 Eylül). FTSE Annual Country Classification Review. https://www.ftse.com/ adresinden 24 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  15. Gargouri, Y., Hajjem, C., Lariviere, V., Gingras, Y., Carr, L., Brody, T., & Harnad, S. (2010) Self-selected or mandated, Open access increases citation impact for higher quality research. PLoS ONE, 5(10), e13636. doi:10.1371/journal.pone.0013636 [Google Scholar] [Crossref] 
  16. Gisvold, S. (1999). Citation analysis and journal impact factors – is the tail wagging the dog? Acta Anaesthesiologica Scandinavica, 43(10), 971-973. doi:10.1034/j.1399-6576.1999.431001.x [Google Scholar] [Crossref] 
  17. Gür, B. S., Çelik, Z., Kurt, T., & Yurdakul, S. (2017). Yükseköğretime bakış 2017: İzleme ve değerlendirme raporu. Ankara: Eğitim-Bir-Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi. [Google Scholar]
  18. Gür, B. S., Çelik, Z., & Yurdakul, S. (2018). Yükseköğretime bakış 2018: İzleme ve değerlendirme raporu. Ankara: Eğitim-Bir-Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi. [Google Scholar]
  19. Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis (7th ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson Prentice Hall. [Google Scholar]
  20. Harnad, S., Brody, T., Vallières, F., Carr, L., Hitchcock, S., Gingras, Y., Oppenheim, C., … & Hilf, E. R. (2004). The access/impact problem and the green and gold roads to open Access. Serials Review, 30(4), 310-314. doi:10.1080/00987913.2004.10764930 [Google Scholar] [Crossref] 
  21. Hürriyet. (2018, 26 Aralık). Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan TÜBİTAK ve TÜBA ödül töreninde önemli mesajlar. http://www.hurriyet.com.tr/ adresinden 27 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  22. IMF. (2018). World Economic Outlook Database, April 2018. https://www.imf.org/ adresinden 24 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  23. Karataş, T., Şükrü, Ö., & Gülnar, E. (2017). Akademisyenlerin kariyer basamakları ve yükseltme ölçütlerine ilişkin görüşleri. Yükseköğretim Dergisi, 7(2), 82-93. doi:10.2399/yod.17.006 [Google Scholar] [Crossref] 
  24. Özdemir, E. (2014). Tarama yöntemi. M. Metin (Ed.). Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri içinde (ss. 77-97). Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  25. Özer, M. (2011). Türkiye’de yükseköğretimde büyüme ve öğretim üyesi arzı. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1(1), 23-26. doi:10.5961/jhes.2011.002 [Google Scholar] [Crossref] 
  26. Özoğlu, M., Gür, B. S., & Gümüs, S. (2016). Rapid expansion of higher education in Turkey: The challenges of recently established public universities (2006–2013). Higher Education Policy, 29(1), 21-39. doi:10.1057/hep.2015.7 [Google Scholar] [Crossref] 
  27. Resmi Gazete. (1981, 04 Kasım). Yükseköğretim Kanunu (Kanun Numarası: 2547; Resmi Gazete Sayısı: 17506). http://www.mevzuat.gov.tr/ adresinden 28 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  28. Resmi Gazete. (2018a, 06 Mart). Yükseköğretim Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (Sayı: 30352). http://www.resmigazete.gov.tr/ adresinden 23 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  29. Resmi Gazete. (2018b, 15 Nisan). Doçentlik Yönetmeliği (Sayı: 30392). http://www.resmigazete.gov.tr/ adresinden 23 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  30. Reuters. (2018). Reuters Top 100: The World's Most Innovative Universities - 2018. https://www.reuters.com/ adresinden 24 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  31. SCImago. (2018). Scimago Journal & Country Rank. https://www.scimagojr.com/ adresinden 03 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  32. Seglen, P. O. (1998). Citation rates and journal impact factors are not suitable for evaluation of research. Acta Orthopaedica Scandinavica, 69(3), 224-229. doi:10.3109/17453679809000920 [Google Scholar] [Crossref] 
  33. TCMB. (2018). Gösterge Niteliğindeki Merkez Bankası Kurları. https://www.tcmb.gov.tr/ adresinden 07 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  34. TRTHABER. (2018, 09 Ekim). Cumhurbaşkanı Erdoğan: Katma değeri yüksek ürünlere daha fazla yoğunlaşacağız. https://www.trthaber.com/ adresinde 12 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  35. TÜBİTAK. (2010). Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi 2011-2016. https://www.tubitak.gov.tr/ adresinden 06 Ekim 2015 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  36. TÜBİTAK. (2018a). Sanayi Doktora Programı çağrı sonuçları açıklandı. https://www.tubitak.gov.tr/ adresinden 23 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  37. TÜBİTAK. (2018b). Türkiye Adresli Uluslararası Bilimsel Yayınları Teşvik Programı. https://cabim.ulakbim.gov.tr/ adresinden 27 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  38. TÜİK. (2018). Bilim, Teknoloji ve Bilgi Toplumu İstatistikleri. http://www.tuik.gov.tr/ adresinden 02 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  39. UN. (2014). World Economic Situation and Prospects 2014 (pp. 143-150). http://www.un.org/ adresinden 24 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  40. Uslu, B. (2016). The academic incentives: Motivators for productivity or barriers for integrity? XI. European Conference on Social and Behavioral Sciences, 01-04 Eylül, Sapienza Üniversitesi, Roma, İtalya. [Google Scholar]
  41. ÜAK. (2018). Doçentlik Başvuru Şartları (2018 Ekim Dönemi). http://www.uak.gov.tr/ adresinden 27 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  42. Ültay, E., & Ültay, N. (2018). Akademik teşvik ödeneğinin bilimsel faaliyetlere etkisi hakkın-daki akademisyen görüşleri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 8(1), 162-171. doi:10.5961/jhes.2018.258 [Google Scholar] [Crossref] 
  43. Whitehouse, G. H. (2001). Citation rates and impact factors: should they matter? The British Journal of Radiology, 74(877), 1-3. doi:10.1259/bjr.74.877.740001 [Google Scholar] [Crossref] 
  44. WIPO. (2018). IP Statistics: Patent. https://www3.wipo.int/ adresinden 04 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  45. Yalçıntaş, M., Çiftlikli-Kaya, C., & Kaya, B. (2015). University-industry cooperation interfaces in Turkey from academicians’ perspective. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 195, 62-71. doi:10.1016/j.sbspro.2015.06.330 [Google Scholar] [Crossref] 
  46. Yokuş, G., Ayçiçek, B., & Kanadlı, S. (2018). Akademisyen görüşleri doğrultusunda yükseköğretimde performansa dayalı akademik teşvik sisteminin incelenmesi. Yükseköğretim Dergisi, 8(2), 140-149. doi:10.2399/yod.18.007 [Google Scholar] [Crossref] 
  47. YÖK. (2018, 03 Ekim). “2018-2019 Akademik Yılı Açılış Töreni” Cumhurbaşkanlığı Külliyesinde gerçekleştirildi. http://www.yok.gov.tr/ adresinden 27 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir. [Google Scholar]
  48. Yücel, A. G., & Demir, S. B. (2018). Academic incentive allowance: Scientific productivity, threats, expectations. International Online Journal of Educational Sciences, 10(1), 39-55. doi:10.15345/iojes.2018.01.003 [Google Scholar] [Crossref] 
Meta
Clt. 13 (27)
Download
Metric
Geçimş
Benzer

Cilt 13 Sayı 27

Mart 2019

Tüm makaleleler

Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi

Copyright © 2025 Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. CC BY
All elements of this website have been created using the BOQ™ - Intelligent Webverse System.