International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2018, Cil. 12(26) 463-481

Görme Engellilere Bilişim Teknolojileri Öğretimi Üzerine Durum Çalışması

Yakup Yılmaz

ss. 463 - 481   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2018.172.23   |  Makale No: MANU-1811-14-0003.R1

Yayın tarihi: Aralık 29, 2018  |   Okunma Sayısı: 584  |  İndirilme Sayısı: 940


Özet

Eğitimin amacı, özel eğitime gereksinim duyan bireyler de dahil olmak üzere herkese eşit fırsatlar sağlamaktır. Özel eğitime ihtiyacı olan gruplardan birisi de görme engellilerdir. Görme engellilerin görmüyor olmaları ya da az görüyor olmaları onların çeşitli alanlarda eğitim almalarına engel değildir. Görme engellilerin öğretiminde onlara uygun içerik belirlenmesine gerek olmayıp, öğretimlerine destek olacak araç gereçlerin düzenlenmesine ihtiyaç vardır. Bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT), görme engellilerin bilgiye erişme ve kullanma, bireysel iletişim ve etkileşim ile üyesi olduğu topluma sosyal ve ekonomik olarak daha iyi entegre olmalarını sağlamak için bir yol sunmaktadır. Ayrıca, çeşitli sektörlerde iş imkanı bulmalarına, bireysel yaşama imkanına ulaşmalarına, bilgiyi kaynağından elde etmelerine yardımcı olmaktadır. Görme engelliler bahsedilen bu durumların üstesinden gelmek için bilgi ve iletişim teknolojilerinden hem donanımsal olarak hem de yazılımsal olarak yararlanmaktadırlar. Görme engellilerin bilişim teknolojilerinden yazılım olarak klavyeyi kullanarak yazı yazma, bilgisayar kullanma, kelime işlemci programını kullanma, elektronik tablolama programını kullanma ve internette gezinme şeklinde temel seviyede faydalanmaktadırlar. Bu araştırmada, görme engellilerin bilişim teknolojilerini temel seviyede kullanma durumlarını ortaya koymak ve karşılaşmış olduğu güçlüklere yönelik çözüm önerileri sunmak amacıyla görme engelli sekiz (8) öğrencinin bilişim teknolojileri öğretim süreci incelenmiştir. Araştırmada durum çalışması modeli kullanılmış, araştırmanın verileri gözlem ve görüşme yöntemleriyle elde edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu kendi bilişim teknolojileri öğretim sürecini değerlendiren farklı öğrenim seviyelerinde olan öğrencilerden oluşmaktadır.

Anahtar Kelimeler: görme engelliler, bilişim teknolojileri, öğretim


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Yilmaz, Y. (2018). Görme Engellilere Bilişim Teknolojileri Öğretimi Üzerine Durum Çalışması . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(26), 463-481. doi: 10.29329/mjer.2018.172.23

Harvard
Yilmaz, Y. (2018). Görme Engellilere Bilişim Teknolojileri Öğretimi Üzerine Durum Çalışması . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(26), pp. 463-481.

Chicago 16th edition
Yilmaz, Yakup (2018). "Görme Engellilere Bilişim Teknolojileri Öğretimi Üzerine Durum Çalışması ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 12 (26):463-481. doi:10.29329/mjer.2018.172.23.

Kaynakça
  1. Al, U. Ve Soydal, İ. (2015). Kütüphan-e Türkiye Projesi Etki Değerlendirme Çalışmaları: Halk Kütüphanesi Kullanım Araştırması, Türk Kütüphaneciliği, 29 (3), 433-460 [Google Scholar]
  2. Anis, R. (2017). Information Technologies for Visually Impaired People in Library, 2nd International Conference on Latest Trends in Engineering, Science, Humanities and Management, Indian Federation of United Nations Associations, New Delhi, India. [Google Scholar]
  3. Arık, G. (2011). Görme Engelliler için Bilgisayar Kullanımının Etkinleştirilmesi, Erişilebilirlik ve Bir Türkçe Hece Tabanlı Konuşma Sentezleme Sisteminin Geliştirilmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bilişim Enstitüsü, Gazi Üniversitesi, Ankara [Google Scholar]
  4. Arrigo, M. (2005). E-learning accessibility for blind students. Italian National Research Council-Institute for Educational Technology – Via Ugola, Palermo.  [Google Scholar]
  5. Bakırcı, R. (2011). Hollanda’da Görme Engellilere Verilmekte Olan Dijital Erişimli Bilgi Sistemi ve Türkiye’de Durum, Türk Kütüphaneciliği, 25 (2), 306-311. [Google Scholar]
  6. Bayır, Ş., Keser, H. ve Numanoğlu, G. (2010). General review on computer literacy of visually handicapped individuals in Turkey. Procedia Social and Behavioral Sciences 9, 1475–1480 [Google Scholar]
  7. Eskinazi, S. (2011). Görme Engellilere Yönelik Bilgisayar Eğitimi Veren Bir Web Sitesi Uygulaması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Beykent Üniversitesi, İstanbul. [Google Scholar]
  8. Gall,M., Borg, W. ve Gall, J.P. (1996). Educational research an introduction (6. baskı). USA: Longman Publisher. [Google Scholar]
  9. Haneefa, M. ve Syamili, C. (2014). Use of Information abd Communication Technology by Visually-Impaired Students: A Study in University of Calicut, Kerala. DESIDOC Journal of Library and Information Technology, 34 (4), 342-348. [Google Scholar]
  10. Kazak, M. (2008). Görme Engellilere Yönelik Kütüphanecilik Hizmetlerinde Türkiye’deki Son Gelişmeler: Gazi Üniversitesi Merkez Kütüphanesi Görme Engelliler Bölümü Örneği. Türk Kütüphaneciliği 22 (2), 216-221. [Google Scholar]
  11. Mcmillian, J. H. (2000). Educational research: Fundamentals fort he consumer (3. baskı). New York: Longman. [Google Scholar]
  12. MEB Yaygın Eğitim Programları (2017). Hayat Boyu Öğrenme, Bilişim Teknolojileri, Görme Engelliler İçin Bilgisayar Kullanımı Modülü, 02 Ocak 2017 tarihinde http://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/programlar/bilisim_teknolojileri/G%C3%B6rme%20Engelliler%20%C4%B0%C3%A7in%20Bilgisayar%20Kullan%C4%B1m%C4%B1.pdf adresinden alınmıştır. [Google Scholar]
  13. MEB (2018). Milli Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2017-2018 Meta Verisi, Milli Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, 20 Eylül 2018 tarihinde http://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_09/06123056_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2017_2018.pdf adresinden alınmıştır. [Google Scholar]
  14. Merriam, S. B. (1988). Case Study Research In Education. London: Jossey-Boss Publishers. [Google Scholar]
  15. Okonji, P., Lhussier, M., Bailey, C. ve Cattan, M. (2015). Internet use: Perception and experience of visually impaired older adults. Journal of Social Inclusion, 6 (1), 120-145. [Google Scholar]
  16. Pirgon, Y. ve Babacan, E. (2013). Görme Engelli Öğrencilerin Piyano Eğitimi Üzerine Durum Çalışması, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 29, 191-206. [Google Scholar]
  17. Piştav Akmeşe, P. (2018). Yükseköğretim kurumlarına devam eden engelli öğrenciler ile engelli personelin sorunları ve yükseköğretim engelliler danışma ve koordinasyon yönetmeliği hakkındaki görüşlerinin incelenmesi, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 64, 214-232. [Google Scholar]
  18. Siegel, C. Ve Dornel, T. E. (2016). Information technologies for active and assisted living—Influences to the quality of life of an ageing society. International Journal of Medical Informatics, 100, 32–45 [Google Scholar]
  19. Şimşek, Ö., Altun, E. ve Ateş, A. (2010). Developing ICT skills of visually impaired learners. Procedia Social and Behavioral Sciences 2, 4655–4661 [Google Scholar]
  20. Uzun, E. (2007). Görme engelliler için basılı doküman yorumlama ve seslendirme sisteminin gerçekleştirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon. [Google Scholar]
  21. Yücel, C. Y. ve Acartürk, C. (2006). Görme Engelliler için Web Sayfalarında Erişilebilirliğin Sağlanması, AB 06, 9-11 Şubat 2006, Pamukkale Üniversitesi, Denizli. [Google Scholar]
  22. Zorluoğlu, S. L. Ve Sözbilir, M. (2017). Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Öğrenmelerini Destekleyici İhtiyaçlar. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7 (2), 659-682. [Google Scholar]