Araştırma Makalesi | Açık Erişim
Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2020, Clt. 14(33) 107-128
Okuryazarlık Araştırmalarında Gündemde Olan ve Olmayan Konular: Türkiye Örneği
ss. 107 - 128 | DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2020.272.5
Yayın Tarihi: Eylül 29, 2020 | Görüntüleme Sayısı: 243/694 | İndirilme Sayısı: 336/1.392
Özet
Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de okuryazarlık alanında çalışan araştırmacıların okuryazarlık araştırmalarında gündemde olan ve olmayan konulara ilişkin görüşlerini belirlemek ve elde edilen bulguları 2018 yılında Uluslararası Okuryazarlık Derneği tarafından raporlanan 'What's Hot in Literacy' araştırmasıyla karşılaştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda çalışmanın örneklemini belirlemek için 'ulusal ve uluslararası indekslerde taranan dergilerde okuryazarlık alanı ile ilgili çalışmaları bulunan araştırmacılar' ölçütü dikkate alınarak ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmış ve 48 katılımcıdan veri toplanmıştır. Elde edilen bulgular, Türkiye araştırması olan bu çalışma ile 2018 yılında yurtdışında yürütülmüş araştırmada okuryazarlık alanında gündemde olan ilk üç konunun aynı konu olduğunu ve bunların 'Dijital Okuryazarlık; Erken Okuryazarlık; ve Sonuç/Genel Değerlendirme' konuları olduğunu göstermiştir. Bulgular, Türkiye'deki katılımcıların tümünün çok sayıda konunun önemli olduğunu belirttiklerini göstermiş ancak Erken okuryazarlık ve Farklılaştırılmış öğretim için stratejiler' konularının yurtdışı araştırmasında önemli görülen konular arasında yer almasına rağmen bu çalışmada önemli görülen konular arasına giremediğini göstermiştir. Bunların yanı sıra katılımcıların çalıştıkları bölüme, unvanlarına ve mesleki kıdemlerine göre bulgular sunan bu çalışmanın okuryazarlık alanındaki genel eğilimi göstererek alan yazına önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir.
Anaktar kelimeler: Okuryazarlık Araştırmaları, Okuryazarlıkta Gündemde Olan Konular, Türkiye
APA 7th edition
Dedeoglu, H., & Isler, N.K. (2020). Okuryazarlık Araştırmalarında Gündemde Olan ve Olmayan Konular: Türkiye Örneği. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(33), 107-128. https://doi.org/10.29329/mjer.2020.272.5
Harvard
Dedeoglu, H. and Isler, N. (2020). Okuryazarlık Araştırmalarında Gündemde Olan ve Olmayan Konular: Türkiye Örneği. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(33), pp. 107-128.
Chicago 16th edition
Dedeoglu, Hakan and Nergiz Kardas Isler (2020). "Okuryazarlık Araştırmalarında Gündemde Olan ve Olmayan Konular: Türkiye Örneği". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 14 (33):107-128. https://doi.org/10.29329/mjer.2020.272.5
- Altun, A. (2005). Gelişen teknolojiler ve yeni okuryazarlıklar. Ankara: Anı Yayınları. [Google Scholar]
- Altun, D., & Tantekin Erden, F. (2016). Okul öncesi öğretmen adaylarının erken okuryazarlık ile ilgili görüşleri ve staj uygulamaları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 17(1), 241-261. [Google Scholar]
- Aşıcı, M. (2009). Kişisel ve sosyal bir değer olarak okuryazarlık. Değerler Eğitimi Dergisi, 7 (17), 9-26. [Google Scholar]
- Bekir, H. (2017). İki dilli çocuklarda erken okuryazarlık yazı farkındalığı becerileri. Dil ve erken okuryazarlık, 187-214. [Google Scholar]
- Cassidy, J., Ortlieb, E., & Grote-Garcia, S. (2016). Beyond the common core: Examining 20 years of literacy priorities and their impact on struggling readers. Literacy Research and Instruction, 55(2), 91–104. [Google Scholar]
- Cunningham, J. W. (2000). How will literacy be defined in the new millennium?. Reading research quarterly, 35(1), 64-71. [Google Scholar]
- Ekinci, O., & Bal, A. P. (2019). Farklılaştırılmış öğretim yaklaşımının ilkokul üçüncü sınıf öğrencilerinin matematik dersindeki başarısına ve tutumuna etkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 197-203. [Google Scholar]
- Ergül, C., Sarıca, A. D., & Akoğlu, G. (2016). Etkileşimli kitap okuma: Dil ve erken okuryazarlık becerilerinin geliştirilmesinde etkili bir yöntem. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 17(2), 193-206. [Google Scholar]
- Grote-Garcia, S., Ortlieb, E., Pletcher, B., Manderino, M., Zygouris-Coe, V., Araujo, J., & Babino, A. (2020). Building bridges between research and practice: Reflecting upon the results of the 2019 what’s hot in literacy survey. 1-18. [Google Scholar]
- International Literacy Association. (2018). What’s hot in literacy: 2018 report. https://literacyworldwide.org/docs/default-source/resource-documents/whats-hot-2018-report.pdf adresinden 15 Aralık 2019 tarihinde edinilmiştir. [Google Scholar]
- Karaman, G., & Aytar, A. G. (2016). Erken okuryazarlık becerilerini değerlendirme aracı’nın (EOBDA) geliştirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 516-541. [Google Scholar]
- Karasar, N. (1999). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. [Google Scholar]
- Kargın, T., Ergül, C., Büyüköztürk, Ş., & Güldenoğlu, B. (2015). Anasınıfı çocuklarına yönelik Erken Okuryazarlık Testi (EROT) geliştirme çalışması. Özel Eğitim Dergisi, 16(3), 237-268. [Google Scholar]
- Kargın, T., Güldenoğlu, B., & Ergül, C. (2017). Anasınıfı çocuklarının erken okuryazarlık beceri profili: Ankara örneklemi. Özel Eğitim Dergisi, 18(1), 1-27. [Google Scholar]
- Keefe, E. B., & Copeland, S. R. (2011). What is literacy? The power of a definition. Research and practice for persons with severe disabilities, 36(3-4), 92-99. [Google Scholar]
- Lankshear, C. (1999). Literacy studies in education: Disciplined developments in a post-disciplinary age. Publised in M. Peters (Ed.), After the Disciplines. Grenwood Press. [Google Scholar]
- Martin, A. (2005) DigEuLit–a European framework for digital literacy: A progress report. Journal of eLiteracy 2(2), 130-136. [Google Scholar]
- Önal, İ. (2010). Tarihsel değişim sürecinde yaşam boyu öğrenme ve okuryazarlık: Türkiye deneyimi (Lifelong learning and literacy in process of historical change: A Turkish experience). Bilgi Dünyası, 11(1), 101-121. [Google Scholar]
- Öztürk, M. & Mutlu, N. (2017). Sosyal bilgiler ve tarih derslerinde farklılaştırılmış öğretime yönelik öğretmen algıları ve uygulamaları. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 379-402. [Google Scholar]
- Patton, M. Q. (2001). Qualitative research and evaluation and methods (3. baskı). Beverly Hills, CA: Sage. [Google Scholar]
- PISA (2020). http://pisa.meb.gov.tr/?page_id=18 adresinden 14 Temmuz 2020 tarihinde edinilmiştir. [Google Scholar]
- Taş, F., & Sırmacı, N. (2018). Farklılaştırılmış öğretim tasarımının öğrencilerin bilişüstü becerilerine ve matematik akademik başarılarına etkisi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 336-351. [Google Scholar]
- Turan, F., & Topcu, Z. G. (2018). Erken okuryazarlık üzerinde paylaşımlı kitap okumanın rolü: Okul ve ev ortamı açısından etkileri. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(1), 11-33. [Google Scholar]
- Uluslararası Okuryazarlık Derneği (2020). https://www.literacyworldwide.org/about-us/why-literacy adresinden 14 Temmuz 2020 tarihinde edinilmiştir. [Google Scholar]
- UNESCO (2008). International literacy statistics: A review of concepts, methodology, and current data. Montreal, Canada: UNESCO Institute for Statistics. http://uis.unesco.org/sites/default/files/documents/international-literacy-statistics-a-review-of-concepts-methodology-and-current-data-en_0.pdf adresinden 15 Temmuz 2020 tarihinde edinilmiştir. [Google Scholar]
- Yabaş, D., & Altun, S. (2009). Farklılaştırılmış öğretim tasarımının öğrencilerin özyeterlik algıları, bilişüstü becerileri ve akademik başarılarına etkisinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37, 201-214. [Google Scholar]
- Yazıcı, E., & Kandır, A. (2018). Erken okuryazarlık becerilerinin ev ortamında desteklenmesine ilişkin çalışmaların incelenmesi. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty, 38(1), 101-135. [Google Scholar]
