Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi
ISSN (Print): 1309-0682 -

Araştırma Makalesi    |    Açık Erişim
Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2020, Clt. 14(32) 354-368

Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi

Nudar Yurtsever & D. Esra Angın

ss. 354 - 368   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2020.258.18

Yayın Tarihi: Haziran 29, 2020  |   Görüntüleme Sayısı: 389/722   |   İndirilme Sayısı: 686/1.502

PDF İndir

Özet

Toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumların oluşmasında toplumsallaşma süreci etkilidir. Bu süreçte bireyin çevresi önemli bir değişkendir. Toplumsallaşma sürecinde çocuklar ile etkileşim kuracak olmaları açısından okul öncesi öğretmen adaylarının nasıl bir tutum belirledikleri önemlidir. Bu önem doğrultusunda çalışma okul öncesi öğretmen adaylarının toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarını belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Tarama modeli kullanılarak yapılan bu çalışma Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Eğitimi Anabilim Dalı'nda öğrenim görmekte olan tabakalı amaçsal örnekleme yöntemiyle seçilmiş birinci ve dördüncü sınıfta öğrenim görmekte olan toplam 165 öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak 'Sosyodemografik Özellikler Formu' ve Zeyneloğlu (2008) tarafından geliştirilmiş olan 'Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği' kullanılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, Mann- Whitney U ve Kruskal- Wallis testleri kullanılmıştır. Araştırma bulguları incelendiğinde, öğretmen adaylarının toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarında üniversiteye başlayıncaya kadar ikamet ettiği yer ve baba eğitim durumu değişkenleri açısından fark yokken, cinsiyet, sınıf ve anne eğitim durumu değişkenleri açısından anlamlı fark olduğu tespit edilmiştir.

Anaktar kelimeler: Toplumsal Cinsiyet, Toplumsal Cinsiyet Rolü, Öğretmen Adayı

Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 7th edition
Yurtsever, N., & Angin, D.E. (2020). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(32), 354-368. https://doi.org/10.29329/mjer.2020.258.18

Harvard
Yurtsever, N. and Angin, D. (2020). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(32), pp. 354-368.

Chicago 16th edition
Yurtsever, Nudar and D. Esra Angin (2020). "Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 14 (32):354-368. https://doi.org/10.29329/mjer.2020.258.18

Kaynakça
  1. Adaçay, F.R. (2014). Toplumsal cinsiyet ve kalkınma. Bursa: Ekin Yayınevi. [Google Scholar]
  2. Akın, A & Demirel, S. (2003). Toplumsal cinsiyet kavramı ve sağlığa etkileri. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi Halk Sağlığı Özel Eki, 25(4), 73-82. [Google Scholar]
  3. Almutawa, F. (2005). Beliefs of pre-service teachers at the university of pittsburgh about gender roles and the role of teachers in relation to gender differences. Doctoral Dissertation. University of Pittsburgh, Pittsburgh. [Google Scholar]
  4. Arıcı, F. (2011). Üniversite öğrencilerinde toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin algılar ve psikolojik iyi oluş. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  5. Asan, H.T. (2010). Ders kitaplarında cinsiyetçilik ve öğretmenlerin cinsiyetçilik algılarının saptanması. Fe Dergi: Feminist Eleştiri, 2(2), 65-74. [Google Scholar]
  6. Atış, F. (2010). Ebelik/ hemşirelik 1. ve 4. sınıf öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Adana. [Google Scholar]
  7. Bar-Tal, D. & Harel, A. S. (2002). Teachers as agents of political influence in the Israeli high schools. Teaching and Teacher Education, 18(1), 121-134. [Google Scholar]
  8. Başcı, B. & Giray, S. (2016). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının çok değişkenli istatistiksel tekniklerle analizi. Journal of Life Economics, 3(4), 117-142. [Google Scholar]
  9. Bem S. L. (1981). Gender schema theory: a cognitive account of sex typying, Psychologial Review, 88(4), 354-364. [Google Scholar]
  10. Büyüköztürk Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün Ö.E., Karadeniz Ş. & Demirel F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri (22. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. [Google Scholar]
  11. Can, G. (2013). Kişilik gelişimi (Psikosoyal ve ahlak gelişimi). B. Yeşilyaprak. (Ed)., Eğitim psikolojisi içinde (125-163) (10.baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. [Google Scholar]
  12. Çatalcalı-Soyer, A. (2009). Okul öncesi dönem çocuk hikâye kitapları: Stereotipler ve kimlikler. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,1 (1), 13-27. [Google Scholar]
  13. Doyle, J. A. & Paludi, M. (1998). Sex and gender: The human experience. Boston: McGraw Hill. [Google Scholar]
  14. Dökmen, Z.Y. (2015). Toplumsal cinsiyet sosyal psikolojik açıklamalar. İstanbul: Remzi Kitapevi. [Google Scholar]
  15. Ecevit, Y. (2016). Toplumsal cinsiyet sosyolojisine başlangıç. Y.Ecevit & N.Karkıner (Editörler)., Toplumsal cinsiyet sosyolojisi içinde (2-29) (5.baskı). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını [Google Scholar]
  16. Engin-Demir, C., Kılıç A.Z., Çalışkan, B., Hanbay-Çakır, E. Karaman-Güney, N. & Şener- Özbek, Ü. (2016). Okulların toplumsal cinsiyete duyarlılık açısından değerlendirilmesi- Başlangıç durum değerlendirmesi ve ihtiyaç analizi raporu. https://www.researchgate.net/publication/301621171_Okullarin_Toplumsal_Cinsiyete_Duyarlilik_Acisindan_Degerlendirilmesi_-_Baslangic_Durum_Degerlendirmesi_ve_Ihtiyac_Analizi_Raporu [Erişim Tarihi: 29.06.2020] [Google Scholar]
  17. Ergün, M. (1994). Eğitim ve toplum (Eğitim sosyolojisine giriş). Ankara: Ocak Yayınları. [Google Scholar]
  18. Gunderson, E.A, Ramirez, G., Levine, S.C. & Beilock, S.L. (2012). The role of parents and teachers in development of gender-related math attitudes. Sex Roles, 66(3-4), 153-166. [Google Scholar]
  19. Gümüş, Z. (2019). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi, 2(3), 31-47. [Google Scholar]
  20. Gündüz-Kalan, Ö. (2010). Reklamda çocuğun toplumsal cinsiyet teorisi bağlamında konumlandırılışı: Kinder reklam filmleri üzerine bir inceleme. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 1(38), 75-89. [Google Scholar]
  21. Gündüz-Şentürk, S. (2015). Okul öncesi dönem çocukları için basılan resimli öykü kitaplarının toplumsal cinsiyete ilişkin kalıpyargılar yönünden incelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. [Google Scholar]
  22. Güzel, A. (2016). Öğrencilerin toplumsal cinsiyet rolleri tutumları ve ilişkili faktörler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(4), 1-11. [Google Scholar]
  23. Helgeson, V.S. (2012). The psychology of gender (4th ed.). New Jersey: Pearson Education. [Google Scholar]
  24. Kalaycı, N. (2015). Toplumsal cinsiyet eşitliği açısından bir çizgi film çözümlemesi: Pepee. Eğitim ve Bilim, 40 (177), 243-270. [Google Scholar]
  25. Kimmel, M. S. (2000). The gendered society. New York: Oxford University Press. [Google Scholar]
  26. Köseler, F. (2009). Okul öncesi öykü ve masal kitaplarında toplumsal cinsiyet olgusu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın. [Google Scholar]
  27. Lahelma, E. (2006). Gender perspective: A challenge for schools and teacher education, Jakku-Sihonen, R. & Niemi, H. (Eds.) In Research-based Teacher Education in Finland – Reflections by Finnish Teacher Educators (203-213). Turku: Finnish Educational Research Association. [Google Scholar]
  28. Ocak- Karabay, Ş., Güzeldere- Aydın, D., Tunç, M. & Kanbur, B. N. (2019). The effects of social gender equality-oriented educational activities and materials on gender stereotypes of children. International Journal of Educational Research Review, 4(3), 275-287. [Google Scholar]
  29. Oğuz- Rollas, B. (2017). 0-6 yaş resimli çocuk hikâye kitaplarında toplumsal cinsiyet inşası. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yaşar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. [Google Scholar]
  30. Öngen, B. & Aytaç, S. (2013). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ve yaşam değerleri ilişkisi. Sosyoloji Konferansları, 42(2), 1-18. [Google Scholar]
  31. Öztürk, H. (1993). Eğitim Sosyolojisi. Ankara: Hatiboğlu Yayınları. [Google Scholar]
  32. Pomerleau, A., Bolduc, D., Malcuit, G., & Cossette, L. (1990). Pink or blue: Environmental gender stereotypes in the first two years of life. Sex Roles, 22, 359–367 [Google Scholar]
  33. Ryle, R. (2012). Questioning gender (A sociological exploration). London: Sage Publications. [Google Scholar]
  34. Schechter, K. (2013). Gender equity in education: meanings and practices. Unpublished Master’s Thesis, Universtiy of Pittsburgh, Pittsburgh. [Google Scholar]
  35. Seçgin, F. & Tural, A. (2011). Sınıf öğretmenliği bölümü öğretmen adaylarının toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. Education Sciences, 6(4), 2446-2458. [Google Scholar]
  36. Stoll, L. C. (2011). Teachers' perspectives on race and gender: Strategic intersectionality and the countervailing effects of privilege, Unpublished Doctoral Dissertation, Loyola University, Chicago. [Google Scholar]
  37. Tatar, M. & Emmanuel, G. (2010) Teachers' perceptions of their students' gender roles, The Journal of Educational Research, 94(4), 215-224 [Google Scholar]
  38. Torgrimson, B.N & Minson, C.T. (2005). Sex and gender: what is the difference? Journal of Applied Phsiology, 99, 785-787. [Google Scholar]
  39. Vefikuluçay, D., Zeyneloğlu S, Eroğlu, K. & Taşkın, L (2007). Kafkas Üniversitesi son sınıf öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin bakış açıları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 14(2), 26-38. [Google Scholar]
  40. Yaşar, B. (2011). Öğretmen adaylarının toplumsal cinsiyet rolleri tutumlarının kadın sağlığı hemşireliği açısından değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin. [Google Scholar]
  41. Wolter, I., Braun, E., & Hannover, B. (2015). Reading is for girls!? The negative impact of preschool teachers' traditional gender role attitudes on boys' reading related motivation and skills. Frontiers in Psychology, 6, 1-11. [Google Scholar]
  42. Zeyneloğlu, S. (2008). Ankara’da hemşirelik öğrenimi gören üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  43. Zeyneloğlu, S. & Terzioğlu, F. (2011). Toplumsal cinsiyet rolleri tutum ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik özellikleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 409-420. [Google Scholar]
Meta
Clt. 14 (32)
Download
Metric
Geçimş
Benzer

Cilt 14 Sayı 32

Haziran 2020

Tüm makaleleler

Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi

Copyright © 2025 Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. CC BY
All elements of this website have been created using the BOQ™ - Intelligent Webverse System.