International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2020, Cil. 14(32) 249-265

6. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabında Bulunan Etkinliklerin Fen Öğretim Programındaki Hedef ve Kazanımlarla İlişkisinin ve Yeterliliğinin İncelenmesi

Şendil Can & Arzu Gül Ekim

ss. 249 - 265   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2020.258.13   |  Makale No: MANU-1907-18-0003.R1

Yayın tarihi: Haziran 29, 2020  |   Okunma Sayısı: 663  |  İndirilme Sayısı: 814


Özet

Çalışma, 2016-2017 Eğitim-Öğretim yılında okutulan ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan 6. Sınıf fen bilimleri ders kitabında bulunan etkinliklerin, fen bilimleri öğretim programındaki kazanımlarla ilişkisini ve etkinliklerin yeterliliğini incelemek amacı ile gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Çalışmada Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan 2016-2017 yılı 6. Sınıf fen bilimleri ders kitabında yer alan tüm etkinlikler incelenmiştir. Ders kitabında 8 ünite 4 konu alanı bulunmaktadır. Fen bilimleri dersi öğretim programında bu ünitelere ilişkin 52 kazanım ve 52 etkinlik yer almaktadır. Bu etkinliklerin kazanımlara uygunluğuna ve yeterliliğine ilişkin bir inceleme yapılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel istatistik kullanılmıştır. 2016-2017 Eğitim-Öğretim yılı 6. Sınıf fen bilimleri ders kitabında yer alan etkinliklerin sayısı ile Fen Bilimleri Öğretim Programı’ndaki kazanım sayısının birbiri ile örtüştüğü görülmüştür. Ancak bu durum her kazanıma ait bir etkinlik yer aldığı anlamına gelmemektedir. Bazı kazanımlara ait birden fazla etkinlik var iken, bazı kazanımlara ait etkinliğin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. 

Anahtar Kelimeler: Fen Bilimleri, Kazanım, Etkinlik, Öğretim Programı


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Can, S. & Ekim, A.G. (2020). 6. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabında Bulunan Etkinliklerin Fen Öğretim Programındaki Hedef ve Kazanımlarla İlişkisinin ve Yeterliliğinin İncelenmesi . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(32), 249-265. doi: 10.29329/mjer.2020.258.13

Harvard
Can, S. and Ekim, A. (2020). 6. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabında Bulunan Etkinliklerin Fen Öğretim Programındaki Hedef ve Kazanımlarla İlişkisinin ve Yeterliliğinin İncelenmesi . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(32), pp. 249-265.

Chicago 16th edition
Can, Sendil and Arzu Gul Ekim (2020). "6. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabında Bulunan Etkinliklerin Fen Öğretim Programındaki Hedef ve Kazanımlarla İlişkisinin ve Yeterliliğinin İncelenmesi ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 14 (32):249-265. doi:10.29329/mjer.2020.258.13.

Kaynakça
  1. Ayvacı, H. Ş. ve Er-Nas, S. (2009). Öğretmen kılavuz kitaplarının yapılandırmacı kurama göre öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3(2), 212-225. Erişim adresi https://dergipark.org.tr/tr/pub/balikesirnef/issue/3369/46512 [Google Scholar]
  2. Bakar, E., Keleş, Ö. ve Koçakoğlu, M. (2009). Öğretmenlerin MEB 6. sınıf fen ve teknoloji dersi kitap setleriyle ilgili görüşlerinin değerlendirilmesi, Ahi Evren Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (10), 41-50. Erişim adresi https://www.researchgate.net/publication/289540039_Ogretmenlerin_MEB_6_Sinif_Fen_ve_Teknoloji_Dersi_Kitap_Setleriyle_Ilgili_Goruslerinin_Degerlendirilmesi [Google Scholar]
  3. Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27–40. doi: 10.3316/qrj0902027 [Google Scholar] [Crossref] 
  4. Ektiren, T. M. ve Sabaz, Y. (2017). Aktif fen eğitim sisteminin öğrencilerin fen bilimleri dersine karşı tutumları ve yaratıcılık becerilerine olan etkisinin incelenmesi. İstanbul Aydın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 1, 69-81. Erişim adresi http://efd.aydin.edu.tr/wp-content/uploads/2020/03/efd_v3i01004.pdf [Google Scholar]
  5. Ertok-Atmaca, A. (2006). İlköğretim ders kitaplarında görsel tasarım ve resimleme. Milli Eğitim Dergisi, 171, 318-328. [Google Scholar]
  6. Feyzioğlu Yıldız, E. ve Tatar, N. (2012). Fen ve teknoloji ders kitaplarındaki etkinliklerin bilimsel süreç becerilerine ve yapısal özelliklerine göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi. 37, 109-125. Erişim adresi http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/421 [Google Scholar]
  7. Demirbaş, M. (2008). İlköğretim 6. sınıf fen ve teknoloji ders kitaplarının belirli değişkenler bakımından incelenmesi. D. Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi. 11, 53-68. Erişim adresi https://dergipark.org.tr/tr/pub/zgefd/issue/47957/606769 [Google Scholar]
  8. Duban, N. (2008). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersinin Sorgulamaya Dayalı Öğrenme Yaklaşımına Göre İşlenmesi: Bir Eylem Araştırması, (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Eskişehir. 32-51. [Google Scholar]
  9. Güneş, M.H. ve Çelikler, D. (2010). Konu alanı ders kitabı inceleme dersine yönelik öğrenci görüşleri. Sosyal Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5, 81-90. Erişim adresi https://www.kafkas.edu.tr/dosyalar/sobedergi/file/005/7_0.pdf [Google Scholar]
  10. Harlen, W. (2004). Evaluating ınquiry-based science developments. In a paper commissioned by the National Research Council in preparation for a meeting on the status of evaluation of Inquiry-Based Science Education, 11, 1-25. Retrieved from http://stem.gstboces.org/Shared%20Documents/STEM%20DEPLOYMENT%20PROJECT%20RESEARCH/NAS_paper_eval_inquiry_science.pdf [Google Scholar]
  11. Hepworth, M.& Walton, G.L. (2009). Teaching information literacy for inquiry-based learning. Oxford: Chandos Publishing. [Google Scholar]
  12. İnaltekin, T., Özyurt, B. B., ve Akçay, H. (2012). İlköğretim 6., 7. ve 8. sınıf fen ve teknoloji ders kitabı etkinliklerinin incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 63-73 Erişm adresi https://arastirmax.com/en/system/files/dergiler/5677/makaleler/2/2/arastirmax-ilkogretim-6.7.8.sinif-fen-teknoloji-ders-kitabi-etkinliklerinin-incelenmesi.pdf [Google Scholar]
  13. MEB, Milli Eğitim Bakanlığı, (2016). 6. sınıf fen bilimleri ders kitabı. Ankara [Google Scholar]
  14. MEB, Milli Eğitim Bakanlığı, (2016). İlköğretim fen bilimleri dersi öğretim programı. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı: Ankara [Google Scholar]
  15. Maskan, A. K., Maskan, M. H., ve Atabay, K. (2007). İlköğretim 4. sınıf fen ve teknoloji ders kitabının değerlendirme ölçütleri yönünden incelenmesi. DÜ Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, 22-32. Erişim adresi https://atif.sobiad.com/index.jsp?modul=makale-detay&Alan=sosyal&Id=AWqh_4-6fKVWzH81liVV [Google Scholar]
  16. Morris, B. J., Masnick, A. M., Baker, K., & Junglen, A. (2015). An analysis of data activities and instructional supports in middle school science textbooks. International Journal of Science Education, 37, 16, 2708-2720. doi: 10.1080/09500693.2015.1101655 [Google Scholar] [Crossref] 
  17. Özdemir, G. ve Yanık, H. B. (2017). Beşinci sınıf fen bilimleri ders kitabında yer alan etkinliklerin veriler açısından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 18, 203-221. Erişim adresi http://kefad.ahievran.edu.tr/InstitutionArchiveFiles/f44778c7-ad4a-e711-80ef-00224d68272d/d1a3a581-af4a-e711-80ef-00224d68272d/Cilt18Sayi/3bc3ed54-3e35-41a6-8527-61f8e55f3e73_20170628013.pdf [Google Scholar]
  18. Songer, N. B. & Kalı, Y. (2014). Science education and the learning sciences as coevolving species. Keith, S. (Ed.), The cambridge handbook of the learning sciences (pp. 565-587). New York, NY: Cambridge University Press. [Google Scholar]
  19. Sözbilir, M., Levent Zorluoğlu, S., ve Kızılaslan, A. (2019). Görme yetersizliği olan öğrencilere yönelik geliştirilen fen etkinliklerin bilimsel süreç becerileri öğrenimine etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 8(1), 172-192. doi: 10.30703/cije.463801 [Google Scholar] [Crossref] 
  20. Şahin, İ. (2008). Yeni ilköğretim birinci kademe fen ve teknoloji programının değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 177, 181–207. [Google Scholar]
  21. Uğraş, H., Uğraş, M., ve Çil, E. (2013). Okulöncesi öğretmenlerinin fen eğitimine karşı tutumlarının ve fen etkinliklerine ilişkin yeterliliklerinin incelenmesi.  Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 2(1), 44-50. Erişim adresi https://dergipark.org.tr/tr/pub/bitlisfen/issue/3702/48998 [Google Scholar]
  22. Ünsal Y. ve Güneş, B. (2003). İlköğretim 6. sınıf fen bilgisi ders kitabının fizik konuları yönünden incelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, (3). 115-130. Erişim adresi https://arastirmax.com/tr/publication/gazi-egitim-fakultesi-dergisi/23/3/ilkogretim-6-sinif-fen-bilgisi-ders-kitabinin-fizik-konulari-yonunden-incelenmesi/arid/af534111-dc97-4813-a3ab-44479d9febd7 [Google Scholar]
  23. Yazıcı, M. ve İnce, F. (2015). Ortaokul fen ve teknoloji öğretiminde kullanılan çalışma kitaplarının kullanım durumunun öğretmen görüşleri doğrultusunda incelenmesi. KSU Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 227-260. Erişim adresi https://dergipark.org.tr/tr/pub/ksusbd/issue/10293/126266 [Google Scholar]