International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2018, Cil. 12(25) 76-101

Okul Öncesi Eğitimde Uygulanan Fen Etkinliklerinin Değerlendirilmesi

Zeynep Başkan Takaoğlu & Vildan Demir

ss. 76 - 101   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2018.153.5   |  Makale No: MANU-1807-26-0001.R1

Yayın tarihi: Ekim 01, 2018  |   Okunma Sayısı: 2042  |  İndirilme Sayısı: 1403


Özet

Okul öncesi dönemde fen kavramlarının öğrenilmesi bireylerin gelecekte hem bilimsel süreç becerilerini daha yakından tanımalarına fırsat sunarken hem de bilim hakkında pozitif tutum geliştirmelerine önemli katkılar sağlar. Bu nedenle okul öncesi dönemde yürütülen fen etkinliklerinin içeriğinin araştırılması çalışmanın temel amacını oluşturmuştur. Bu amaç doğrultusunda özel durum çalışması kullanılmıştır. Çalışmada Gümüşhane il merkezinde bulunan 31 okul öncesi öğretmene çoktan seçmeli ve açık uçlu sorulardan oluşan bir anket uygulanmış ve yine aynı öğretmenlerden 2017-2018 eğitim öğretim yılı Eylül-Aralık ayları arasında sınıflarında uyguladıkları iki tane fen etkinlik planı istenmiştir. 59 tane fen etkinliği planı elde edilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde nitel analiz yöntemlerinden olan betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Çalışma sonucunda öğretmenlerin fen etkinliklerinde en fazla araç gereç temini konusunda sıkıntı yaşadıkları belirlenmiştir. Oysa okul öncesindeki fen etkinliklerinin basit araç gereçlerle yapılması beklenmektedir. Bu durum okul öncesi öğretmenlerin fen etkinliklerinde kullanılan araç gereçler konusunda yeterli eğitimi almadıklarını ortaya koymaktadır. Bunun yanında hem fen öğretiminde hem de fen etkinliklerinin sonunda ölçme değerlendirmede soru cevap tekniğinin çok fazla kullanıldığı görülmüştür. Öğretmenlerin daha çok geleneksel yöntemlerden olan soru cevap yöntemini kullanmayı tercih ettikleri, öğrenci merkezli diğer yöntemleri ise kullanmadıkları belirlenmiştir. Bilimsel süreç becerileri yönünden etkinlikler incelendiğinde temel süreç becerilerinin çok fazla kullanıldığı, deneysel ve nedensel süreç becerilerine ise az yer verildiği görülmüştür. Becerilerin bu şekilde kullanılması bu yaşlardaki çocukların bilimsel süreç becerileri gelişimi açısından uygun bir eğitim aldıklarını ortaya koymaktadır.  

Anahtar Kelimeler: Okul öncesi eğitimi, fen eğitimi, bilimsel süreç becerileri, fen etkinlikleri


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Takaoglu, Z.B. & Demir, V. (2018). Okul Öncesi Eğitimde Uygulanan Fen Etkinliklerinin Değerlendirilmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(25), 76-101. doi: 10.29329/mjer.2018.153.5

Harvard
Takaoglu, Z. and Demir, V. (2018). Okul Öncesi Eğitimde Uygulanan Fen Etkinliklerinin Değerlendirilmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(25), pp. 76-101.

Chicago 16th edition
Takaoglu, Zeynep Baskan and Vildan Demir (2018). "Okul Öncesi Eğitimde Uygulanan Fen Etkinliklerinin Değerlendirilmesi". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 12 (25):76-101. doi:10.29329/mjer.2018.153.5.

Kaynakça
  1. Afacan Ö. ve Selimoğlu A. (2012). Okulöncesi Öğretmenlerinin fen etkinliklerine ilişkin yeterlilikleri ve bu yeterliliklerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi (Kırşehir İli Örneği). The Journal of Academic Social Science Studies, 5(8), 1-20. [Google Scholar]
  2. Akcanca N., Gürler, S. A. ve Alkan H. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimi uygulamalarına yönelik görüşlerinin belirlenmesi. Caucasian Journal of Science, 4 (1), 1- 19. [Google Scholar]
  3. Akman, B., Üstün, E. ve Güler, T. (2003). 6 Yaş Çocuklarının Bilim Süreçlerini Kullanma Yetenekleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 11-14. [Google Scholar]
  4. Aktamış, H. ve Ergin, Ö. (2007). Bilimsel süreç becerileri ile bilimsel yaratıcılık arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 33, 11-23. [Google Scholar]
  5. Aktaş Arnas, Y. (2002). Okul Öncesi Dönemde Fen Eğitimi. Yaşadıkça Eğitim, 76, 4-6. [Google Scholar]
  6. Akyol, N. ve Birinci Konur, K. (2018). Okul öncesi dönemde fen eğitiminin uygulanabilirliğine yönelik öğretmen ve yönetici görüşlerinin incelenmesi. Kastamonu Education Journal, 26(2), 547-557. doi:10.24106/ kefdergi.389823 [Google Scholar] [Crossref] 
  7. Ayvacı, H. Ş., Devecioğlu, Y. ve Yiğit, N. (2002). Okul öncesi öğretmenlerinin fen ve doğa etkinliklerindeki yeterliliklerinin belirlenmesi. 5. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, ODTÜ. Ankara, 16-18 Eylül. [Google Scholar]
  8. Bağcı Kılıç, G., Haymana, F. ve Bozyılmaz, B. (2008). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programı’nın Bilim Okuryazarlığı ve Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Analizi. Eğitim ve Bilim, 33, 52-63. [Google Scholar]
  9. Baş, G. (2011). İlköğretim öğretmenlerinin eğitsel internet kullanımı öz-yeterlik inançlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 1(2), 35-51. [Google Scholar]
  10. Başkan Takaoğlu Z., (2017). Popüler bilim kitaplarındaki fizik deneylerinin bilimsel süreç becerileri yönünden değerlendirilmesi, 3. Ulusal Fizik Eğitimi Kongresi,  Gazi Üniversitesi. Ankara, 14- 16 Eylül. [Google Scholar]
  11. Bozdoğan A.E., Taşdemir A. ve Demirbaş M. (2006). Fen bilgisi öğretiminde işbirlikli öğrenme yönteminin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini geliştirmeye yönelik etkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7 (11), 23- 36. [Google Scholar]
  12. Büyüktaşkapu, S., Çeliköz, N. ve Akman, B. (2012). Yapılandırmacı bilim eğitimi programı’nın 6 yaş çocuklarının bilimsel süreç becerilerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 37 (165), 276-292. [Google Scholar]
  13. Çepni, S. (2007). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş, Genişletilmiş Üçüncü Baskı, Trabzon: Celepler Matbaacılık. [Google Scholar]
  14. Dağlı, H. (2014). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Uygulanan Fen Eğitiminin İçeriği Konusunda Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara. [Google Scholar]
  15. Günay Bilaloğlu, R.(2005). Erken çocukluk döneminde fen öğretiminde analoji tekniği. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2),72-77. [Google Scholar]
  16. Ekiz, D. (2003). Eğitimde Araştırma Yöntem ve Metotlarına Giriş “Nitel, Nicel ve Eleştirel Kuram Metodolojileri”. Ankara: Anı Yayıncılık. [Google Scholar]
  17. Erdoğan, S. (2011). Okul öncesi fen öğretiminde başlıca kuram, yaklaşım ve öğretim yöntemleri. A.Özdaş (Ed.), Okul öncesinde fen eğitimi içinde (s.159-175). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları. [Google Scholar]
  18. Karaer, H. ve Kösterelioğlu, M. (2005). Amasya ve Sinop illerinde çalışan okul öncesi öğretmenlerin fen kavramlarının öğretilmesinde kullandıkları yöntemlerin belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(2), 447-454. [Google Scholar]
  19. Karamustafaoğlu, S. ve Kandaz, U. (2006). Okul öncesi eğitimde fen etkinliklerinde kullanılan öğretim yöntemleri ve karşılaşılan güçlükler. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), 65-81. [Google Scholar]
  20. Koray, Ö., Bahadır, H. ve Geçgin, F. (2006). Bilimsel Süreç Becerilerinin 9. Sınıf Kimya Ders Kitabı ve Kimya Müfredatında Temsil Edilme Durumları. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4), 147–156. [Google Scholar]
  21. Kuru, N. (2015). 48-66 Aylık Çocukların Bilimsel Süreç Becerileri ve Matematik Kavramları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara. [Google Scholar]
  22. Kuru N. ve Akman B. (2017). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Bilimsel Süreç Becerilerinin Öğretmen Ve Çocuk Değişkenleri Açısından İncelenmesi, Eğitim ve Bilim, 42(190), 269-279. [Google Scholar]
  23. Küçük, M., Altun, E. ve Paliç, G. (2013). Sınıf öğretmenlerinin fen öğretimi öz-yeterlik inançlarının incelenmesi: Rize ili örneklemi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 45-70. [Google Scholar]
  24. Nell, M. (2009). Using the integrative research project approach to facilitate early childhood teacher planning. Journal of Early Childhood Teacher Education, 30, 79-88. [Google Scholar]
  25. Özdemir, M. (2010). Nitel veri analizi: sosyal bilimlerde yöntembilim sorunsalı üzerine bir çalışma, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323-343. [Google Scholar]
  26. Özdemir, O., Özdemir, G. P., Kabak, T. M. ve Nasıroğlu, S. (2012). Kişilik gelişimi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(4), 566-589. [Google Scholar]
  27. Ramazan, O. ve Demir, S. (2011). Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 36–48 aylık çocukların bilişsel gelişim düzeyleri. Eğitim Bilimleri Araştırma Dergisi, 1(2), 83- 98. [Google Scholar]
  28. Sapsağlam, Ö. (2013). Değerlendirme boyutuyla okul öncesi eğitim programları (1952-2013). Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 63-73. [Google Scholar]
  29. Seven, S. ve Akıllı M. (2009). İlköğretim Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Bazı Değişkenlere Göre Fen Öğretimi Özyeterlik İnanç Düzeylerinin İncelenmesi, Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4, (1-2), 61- 71. [Google Scholar]
  30. Şahin, F., Güven, İ. ve Yurdatapan, M. (2011). Proje tabanlı eğitim uygulamalarının okul öncesi çocuklarında bilimsel süreç becerilerinin gelişimine etkisi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 33, 157-176. [Google Scholar]
  31. Şenel, T., ve Aslan, O. (2014) Okul öncesi öğretmen adaylarının bilim ve bilim insanı kavramlarına ilişkin metaforik algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 76-95. [Google Scholar]
  32. Ültay, N., Ültay E. ve Çilingir S. K. (2018). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Fen Konularındaki Uygulamalarının İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22 (Özel Sayı), 773-792. [Google Scholar]
  33. Ünal, M. ve Akman, B. (2006). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine karşı gösterdikleri tutumlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 251- 257. [Google Scholar]
  34. Ünal, M. ve Akman, B. (2013). Investigation of preschool teachers’ attitudes towards science teaching (sample of malatya city). The Journal of Academic Social Science Studies, 6(3), 785-798. [Google Scholar]
  35. Ünal, M. ve Aral, N. (2014). Deney Yöntemine dayalı eğitim programının 6 yaş çocuklarının problem çözme becerilerine etkisinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 39(176), 279-291. [Google Scholar]
  36. Şahin, F. (2016). Okul öncesi dönemde fen eğitimi, Ankara: hedef yayıncılık, 12- 24. [Google Scholar]
  37. Temiz, B. K. ve Tan, M. (2003). İlköğretim Fen Öğretiminde Temel Bilimsel Süreç Becerileri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 28 (127), 18-24. [Google Scholar]
  38. Tu, T. (2006). Preschool science environment: what is available in a preschool classroom?. Early Childhood Education Journal, 33(4), 245–25. [Google Scholar]
  39. Yin, R. K., (1994). Case Study Research: Design and Methods, (2th edt.), USA: SAGE Inc. [Google Scholar]
  40. YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitim Geliştirme Projesi, Öğretmen Eğitimi Dizisi. (1997). Fizik öğretimi, Ankara: YÖK. [Google Scholar]