International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2018, Cil. 12(25) 230-254

İki Dilli Türkçe Öğretmenlerinin Türkçeye İlişkin Metaforik Algıları: Makedonya Örneği

Gülnur Aydın

ss. 230 - 254   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2018.153.13   |  Makale No: MANU-1808-04-0002.R1

Yayın tarihi: Ekim 01, 2018  |   Okunma Sayısı: 467  |  İndirilme Sayısı: 1023


Özet

Bu araştırmada, Makedonya’daki iki dilli Türkçe öğretmenlerinin Türkçeye ilişkin metaforik algılarını belirlemek amaçlanmıştır. Amaçlı örnekleme yöntemlerinden biri olan uygun örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenen araştırma katılımcıları, 26-29 Haziran 2018 tarihinde Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) tarafından Makedonya’nın Ohrid şehrinde düzenlenen “Türkçe eğitim veren öğretmenlere yönelik hizmetiçi eğitim programı” kapsamında eğitim alan 66 Türkçe öğretmenidir. Nitel bir yaklaşımın benimsendiği araştırmada öğretmenlerden “Türkçe … gibidir. Çünkü … ” ifadesini tamamlamaları istenmiş, toplanan veriler incelenerek metaforik söylem belirlemesi yapılmıştır. Araştırmanın verileri içerik analizi tekniği ile çözümlenmiş; öğretmenler tarafından doldurulan 66 geçerli formdan elde edilen 43 metafor, gerekçelendirilme nedenlerinin benzerlik ve ilişkisellik durumuna göre kategorilere ayrılmıştır. Araştırma sonucunda, elde edilen metaforlar frekans değerlerine göre sırasıyla “özdeşleşme/ değer verme”, “temel ihtiyaç olma”, “daima var olma/ köklü olma”, “sahip çıkma/ koruma”, “zengin olma/ söz varlığı”, “dünyada yaygın olma/ evrensellik”, “bilgilenme/ bilgi verme” ve “ahenkli olma” olmak üzere sekiz farklı kavramsal kategoride sınıflandırılmıştır. Ortaya çıkan kavramsal kategorilerden hareketle Makedonya’daki iki dilli Türkçe öğretmenlerinin Türkçeye ilişkin pozitif algılar taşıdıkları ve bu konudaki duyarlılıklarının yüksek olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler: İki dillilik, Makedonya'da Türkçe öğretimi, Türkçe öğretmenleri, Türkçe, metafor, algı


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Aydin, G. (2018). İki Dilli Türkçe Öğretmenlerinin Türkçeye İlişkin Metaforik Algıları: Makedonya Örneği. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(25), 230-254. doi: 10.29329/mjer.2018.153.13

Harvard
Aydin, G. (2018). İki Dilli Türkçe Öğretmenlerinin Türkçeye İlişkin Metaforik Algıları: Makedonya Örneği. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(25), pp. 230-254.

Chicago 16th edition
Aydin, Gulnur (2018). "İki Dilli Türkçe Öğretmenlerinin Türkçeye İlişkin Metaforik Algıları: Makedonya Örneği". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 12 (25):230-254. doi:10.29329/mjer.2018.153.13.

Kaynakça
  1. Ak-Başoğul, D. ve Can, F.S. (2014). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen balkanlı öğrencilerin yazılı anlatımda yaptıkları hatalar üzerine tespitler. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, (10), 100-119. [Google Scholar]
  2. Akalın, Ş. H. (2002). Makedonya’da eğitim dili olarak Türkçe. Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, (13), 7-13. [Google Scholar]
  3. Akkaya, A. (2013). Suriyeli mültecilerin Türkçe algıları. Ekev Akademi Dergisi, 17(56), 179-190. [Google Scholar]
  4. Alyılmaz, S., Biçer, N. ve Çoban, İ. (2015). Atatürk Üniversitesinde öğrenim gören Kırgız öğrencilerin Türkçe ve Türkiye’ye yönelik görüşleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi. 4(1), 328-338. [Google Scholar]
  5. Aydın, G. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin Türkiye ve Türkçeye ilişkin algılarının incelenmesi (Adü-Tömer örneği). Journal of Awareness, (Uluslar Arası Farkındalık Konferansı Özel Sayısı), 141- 164. [Google Scholar]
  6. Aydın, İ. S. (2011). Türkçe kavramının metaforik algılanma biçimleri. Folklor/ Edebiyat 17(2), 173-187. [Google Scholar]
  7. Baker, C. (2001). Foundations of bilingual education and bilingualism (3rd edition). Clevedon, Buffalo, Toronto, Sydney: Multilingual Matters. [Google Scholar]
  8. Balaban, A. (2014). Arnavutluk’ta Türkçe öğretimi ve Arnavutların Türkçe öğrenme sebepleri. Journal of International Social Research, 7(33), 625-634. [Google Scholar]
  9. Balcı, M. ve Melanlıoğlu, D. (2016). Ana dili konuşuru olmayan öğreticilerin görüşlerine göre yabancı dil olarak Türkçe öğretimi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi. 5(2), 986-1004. [Google Scholar]
  10. Bican, G. (2017). İki dilliliğin tanımlanması: Kuramsal tartışmalar ve güncel yaklaşımlar. Ana Dili Eğitimi Dergisi. 5(2), 353-366. [Google Scholar]
  11. Bican, G. ve Demir, N. (2018). Danimarka’da Türkçe-Danca konuşan öğrencilerin dil baskınlığının iki dillilik temelinde incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 43(194), 131-155.  [Google Scholar]
  12. Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. ve Demirel F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (11. Baskı). Ankara: Pegam Akademi. [Google Scholar]
  13. Çelik, M. ve Denkova, Y. (2014). Makedonya’da Türkçe eğitim. (Ed. T. Bülbül ve Y. Çakıcı) 9. Uluslararası Balkan Eğitim ve Bilim Kongresi (16-18 Ekim) Bildiri Kitabı içinde (s. 749-752). Trakya Üniversitesi, Edirne. [Google Scholar]
  14. Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2007). Research methods in education. London: Routledge/Falmer. [Google Scholar]
  15. Creswell, J. W. (2013). Araştırma deseni (Çev. Ed. S. B. Demir). Ankara: Eğiten Kitap. [Google Scholar]
  16. Creswell, J. W. (2016). Nitel araştırma yöntemleri (Çev. M. Bütün, S. B. Demir). Ankara: Siyasal. [Google Scholar]
  17. Cummins, J. (2000). Language, power and pedagogy: Bilingual children in the crossfire, Clevedon, UK: Multilingual Matters. [Google Scholar]
  18. Dilek, İ. (2016). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen uluslararası öğrencilerde ve eğitim dili Türkçe olan üniversitelere gidenlerde Türkçe algısı. Aydın TÖMER Dergisi. 1(2), 17-32. [Google Scholar]
  19. Grosjean, F. (2008). Studying bilinguals. Oxford: Oxford University Press. [Google Scholar]
  20. Gürbüz, R. ve Güleç, İ. (2016). Türkiye’de eğitim gören yabancı öğrencilerin Türkçeye ilişkin görüşleri: Sakarya Üniversitesi örneği. Sakarya University Journal of Education, 6(2), 141-153. [Google Scholar]
  21. Hasan, E. ve Adiller, S. (2017). Makedonya, Radoviş Türklerinin Türkçe eğitiminde sorunlar ve çözüm önerileri. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 1-28. [Google Scholar]
  22. Karatay, H. ve Kartallıoğlu, N. (2012). Kırgız öğrencilerin Türkiye Türkçesi öğrenmeye ilişkin tutumları, Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Araştırmaları Dergisi, (4), 1-11. [Google Scholar]
  23. Kayadibi, N. (2013). Balkanlarda Türkçe eğitimi ve öğretimine genel bir bakış, (Ed. M. Arslan), Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Kongresi Bildiriler Kitabı içinde, (ss.129-138), Saraybosna. [Google Scholar]
  24. Kayadibi, N. (2017). Makedonya’da Türkçe öğretmeni, Türk dili ve edebiyatı öğretmeni yetiştirme. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 5(1), 15-25. [Google Scholar]
  25. Kayadibi, N. ve Demir, N. (2018). Makedonya’da ilköğretim 7. sınıfta öğrenim gören Türk öğrencilerin konuşma becerilerinin farklı değişkenler açısından değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(1), 220-237. [Google Scholar]
  26. Kodal, T. (2014). Makedonya’nın bağımsızlığını kazanması ve Türkiye. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi. XIV(29), 377-396. [Google Scholar]
  27. Kolaç, E. ve Aynal, S. (2015). İsveç’te yaşayan Türklerin “Türkçeye” yönelik metaforik algıları. Akademik Araştırmalar Dergisi, (65), 71-94. [Google Scholar]
  28. Melanlıoğlu, D. (2014). Perceptions of foreigners about process of learning Turkish. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 3(2), 368-389. [Google Scholar]
  29. Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber, (Çev. Ed. S. Turan). Ankara: Nobel. [Google Scholar]
  30. Miles, B. M. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (Second Edition). London: Sage. [Google Scholar]
  31. Osmanbegoviç-Başiç, S. ve Arslan, M. (2013). Bosna Hersek’te Türkçe öğretimi ve öğrenciler açısından problemleri. Dede Korkut Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 2(3), 100-112. [Google Scholar]
  32. Palmquist, R. A. (2001). Cognitive style and users’ metaphors for the web: An exploratory study. The Journal of Academic Librarianship, 27(1), 24–32. [Google Scholar]
  33. Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (Çev. Ed. M. Bütün, S. B. Demir). Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  34. Pilav, S. ve Elkatmış, M. (2013). Öğretmen adaylarının Türkçe kavramına ilişkin metaforları. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(4), 1207-1220. [Google Scholar]
  35. Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326. [Google Scholar]
  36. Seggie, F. N. ve Bayyurt, Y. (2015). Nitel araştırma: Yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları. Ankara: Anı. [Google Scholar]
  37. Şengül, K. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen Afganistanlı Özbek Türklerinin Türkiye Türkçesine yönelik görüşleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 27(2), 91-100. [Google Scholar]
  38. Solak, E. (2011). Bosna-Hersek’te Türkçe ve Türk dili eğitimi ile ilgili çalışmalar. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2), 165-174. [Google Scholar]
  39. Tunçel, H. (2016). Yunan üniversite öğrencilerinin yabancı dil olarak Türkçeye yönelik algıları ve Türkçe öğrenme sebepleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), 107-128. [Google Scholar]
  40. Turan, Ö. (1996). Makedonya’da Türk varlığı ve kültürü. Bilig/ Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, (3), 21-32. [Google Scholar]
  41. Uçak, S. (2017). Irak’ta yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin Türkiye, Türkler ve Türkçe algısı. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(14), 491-512. [Google Scholar]
  42. Ülker, Ç. (2005). Makedonya’daki Türkçe üzerine bazı değinmeler. Türk Dünyası dil ve Edebiyat Dergisi, (19), 103-109. [Google Scholar]
  43. Ural, S. (2016). Tarihi perspektif ışığında Makedonya’da Türklerin gündelik yaşamı. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 383-426. [Google Scholar]
  44. Yiğit, M. ve Arslan, M. (2014). Kültürel etkileşimin yabnacı dil olarak Türkçe öğretimine etkisi: Arnavutluk örneği. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, (10), 1-13. [Google Scholar]
  45. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin. [Google Scholar]