International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2017, Cil. 11(21) 1-18

Eğitim Bilimleri Nelerdir ve Nerelerde Bulunur? Yükseköğretim Kurulu’nun Eğitim Fakültelerinin Yapısında Gerçekleştirdiği Değişikliklere İlişkin Eleştirel Bir Analiz

Ali Faruk Yaylacı, Enes Gök & İsmail Aydoğan

ss. 1 - 18   |  Makale No: MANU-1711-27-0002.R1

Yayın tarihi: Haziran 15, 2017  |   Okunma Sayısı: 462  |  İndirilme Sayısı: 942


Özet

Bu çalışmada, Yükseköğretim Kurulu tarafından 2016 yılında gerçekleştirilen düzenlemeden yola çıkılarak eğitim fakültelerinin yapılanması ve eğitim bilimlerinin neliğinin eğitimin bir bilim olarak görülüp görülemeyeceğine ilişkin görüşler ile eğitimin bilime dönüşme süreci temelinde tartışılması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, alanyazındaki kuramsal yaklaşımlara dayalı olarak eğitim fakültelerindeki yeniden yapılanma, ders programları ve kitaplarında eğitim bilimlerinin yer alış tarzları, genel olarak eğitim alanında yürütülen araştırmaların eğitim bilimlerine dağılımları gibi ölçütler göz önünde bulundurularak genel bir değerlendirme yapılmıştır. YÖK’ün bütün üniversiteleri ve eğitim fakültelerini kapsayan bu düzenlemesinin tektipleştiriciliği önemli bir sorun olarak dikkat çekmektedir. Aynı zamanda eğitimin bir bilimsel alana dönüşme sürecine ilişkin mirastan daha çok güncel sorunların ve gelişmelerin söz konusu düzenlemeyi biçimlendirdiği görülmektedir. Bu durum düzenlemenin kalıcılığı konusunda da belirsizlikleri beraberinde getirmektedir. Gerek eğitim bilimleri bölümündeki ana bilim dallarına ve gerekse eğitim fakülteleri için önerilen bölümlere bakıldığında eğitimin bilim olarak kapsamına ve alt dallarına ilişkin tutarlı bir bakış açısını yansıtmaktan çok güncel sorun ve değişimlerden hareketle revize edilmesi anlayışının ağırlık kazandığı söylenebilir. Dolayısıyla eğitim fakültelerinin yapılanmasına ilişkin olarak var olan akademik ve bilimsel sorunlar varlığını sürdürmektedir.

Anahtar Kelimeler: Eğitim Bilimleri, Yükseköğretim, Eğitim Fakülteleri, Yükseköğretim Kurulu (YÖK)


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Yaylaci, A.F., Gok, E. & Aydogan, I. (2017). Eğitim Bilimleri Nelerdir ve Nerelerde Bulunur? Yükseköğretim Kurulu’nun Eğitim Fakültelerinin Yapısında Gerçekleştirdiği Değişikliklere İlişkin Eleştirel Bir Analiz. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 11(21), 1-18.

Harvard
Yaylaci, A., Gok, E. and Aydogan, I. (2017). Eğitim Bilimleri Nelerdir ve Nerelerde Bulunur? Yükseköğretim Kurulu’nun Eğitim Fakültelerinin Yapısında Gerçekleştirdiği Değişikliklere İlişkin Eleştirel Bir Analiz. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 11(21), pp. 1-18.

Chicago 16th edition
Yaylaci, Ali Faruk, Enes Gok and Ismail Aydogan (2017). "Eğitim Bilimleri Nelerdir ve Nerelerde Bulunur? Yükseköğretim Kurulu’nun Eğitim Fakültelerinin Yapısında Gerçekleştirdiği Değişikliklere İlişkin Eleştirel Bir Analiz". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 11 (21):1-18.

Kaynakça

    Algur, Ş. (2002). 1997 yılında yükseköğretim kurulu tarafından başlatılan eğitim fakültelerindeki yeniden yapılanma uygulamasının değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri
    Aslan, C. (2014). Erken cumhuriyet döneminde eğitim bilimleri alanında yurt dışına öğrenci gönderilmesi olgusu (1923-1940) (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
    Ataman, A. (1987). Çağdaş gelişmeler ışığı altında eğitim bilimleri bölümlerinin dünü-bugünü ve geleceği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 47-54.
    Aydın, A. (1996). Eğitim bilimleri mezunlarının istihdamı akademik personelin beklentileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 2(1), 39-44.
    Beijing Normal University (n.d). Faculty of Education. Retrieved on April, 17, 2017 from http://fe.english.bnu.edu.cn/
    Blau, P. M. (1973). The organization of academic work. New Brunswick, NJ: Transaction.
    Charlot, B. (2010). Fransa’da eğitim bilimleri: sindirilmiş bir disiplin, ortak bir kültür, belirsiz bir araştırma alanı. L. I. Ünal ve S. Özsoy (Ed.), Eğitim bilimleri felsefesine doğru (ss.19-41). Ankara: Tan
    Duralı, T. (1986). Felsefe – bilim - çıkışı, gelişmesi, anlamca Sınırları – felsefe, hayatın kılavuzudur. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,1(1), 76-99.
    DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) (2000). Sekizinci beş yıllık kalkınma planı-yükseköğretim özel ihtisas komisyonu raporu (DPT-2534-ÖİK:550). Erişim Tarihi: 25 Ekim 2017, http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/zel%20htisas%20Komisyonu%20Raporlar/Attachments/181/oik550.pdf
    Fazlıoğulları, O. (2012). Türkiye’deki Eğitim Bilimleri Doktora Tezlerinin Karakteristikleri (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
    Gülenç, K. (2012). Sosyal bilimlerin geleceği üzerine yeniden düşünmek. Felsefe Dünyası, 1(55), 146-165.
    Gumport, P. J. (2000). Academic restructuring: Organizational change and institutional imperatives. Higher Education, 39(1), 67–91.
    Gumport, P. J. & Snydman, S. K. (2002). The formal organization of knowledge: An analysis of academic structure. Journal of Higher Education. 73(3), 375-408.
    Hofstetter, R. ve Schneuwly, B. (2002). Institutionalisation of educational sciences and the dynamics of their development. European Educational Research Journal, 1(1), 3-26.
    Howe, K. R. (2014). Philosophy of education and other educational sciences. Theory and Research in Education, 12(1), 77-87.
    Hürriyet (2016). Eğitim fakültelerinde ‘ilköğretim-ortaöğretim’ ayrımı kaldırıldı. Erişim Tarihi: 01.02.2017, http://www.hurriyet.com.tr/egitim-fakultelerinde-ilkogretim-ortaogretim-ayrimi-kaldirildi-40118700.  
    Kalantzis, M. (2005). Elements of a science of education. The Radford Lecture, AARE 2005
    Koç, N. (2005). Eğitim Fakültelerinde Yeniden Yapılanmanın Getirdiği Sorunlar. G.Ü.G.E.F. Eğitim Fakültelerinde Yeniden Yapılandırmanın Sonuçları ve Öğretmen yetiştirme Sempozyumu Bildiri Kitabı, 135-144, Ankara.
    Kyoto University (n.d.) Faculty of Education. Retrieved on October 25, 2017, from http://www.educ.kyoto-u.ac.jp/en/faculty-of-education
    McCulloch, G. (2002), ‘Disciplines contributing to education?’ Educational studies and the disciplines. British Journal of Educational Studies, 50, 100–119. doi:10.1111/1467-8527.t01-1-00193
    MEB (2014). Milli eğitim uzmanlığı sınav kılavuzu. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü
    MEB (2015). Milli eğitim uzmanlığı sınav kılavuzu. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü
    Mialaret, G. (2010a). Eğitim bilimlerinin gelişimi. Ankara: Nobel
    Mialaret, G. (2010b). Eğitim Bilimlerinin Epistemolojisi ve Metodolojisi. L. I. Ünal ve S. Özsoy (Ed), Eğitim bilimleri felsefesine doğru (ss.79-94), Ankara: Tan
    Mitter, W. (1982). Educational Sciences or Educational Science: Some Considerations on a Basic Issue. In I. Cavicchi-Broquet & P. Further (Eds.), Les Science de l’education: Perspectives et Bilans Europeens. Actes de la Xe Conférence de l'Association d'education comparée pour l'Europe (pp.83-85). Genève: Section des Sciences de l’èducation, Faculte de Psychologie et de Sciences de l’education, Universite Genève.
    Mıhçıoğlu, C. (1989). Eğitim bilimleri fakültesinin kuruluşu üzerine. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 22(1), 347-391.
    Ohio State University (2017). College of Education and Human Ecology. Retrieved on October 25, 2017, from https://ehe.osu.edu/academics/programs
    Öncül, R. (2000), Eğitim ve eğitim bilimleri sözlüğü. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
    ÖSYM (2017). 2017 kamu personel seçme sınavı (KPSS) kılavuzu. Erişim Tarihi:15.11.2017, http://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2017/KPSS/KILAVUZ14062017.pdf
    Özsoy, S. ve Ünal, L. I. (2010). Türkiye’de eğitim bilimleri ve öğretmen yetiştirme: bir yol ayrımı öyküsü.  L. I. Ünal ve S. Özsoy (Ed.), Eğitim bilimleri felsefesine doğru (ss.187-225). Ankara: Tan
    Pigliucci, M. (2008). The borderlands between science and philosophy: An introduction. The quarterly Review of Biology, 83(1), 7-15.
    Sağlam, M. (2012). Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nin kuruluş süreci üzerine bir sözlü tarih denemesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 45(2), 275-296.
    Scamander, Newt (2016). Fantastik canavarlar nelerdir, nerede bulunurlar? (S. Oktay ve G. Sarı, Çev.), İstanbul: Yapı Kredi
    Selçuk, Z.; Palancı, M.; Kandemir, M. ve Dündar, H. (2014). Tendencies of therResearches published in education and science journal: Content analysis. Education and Science. 39(173), 428-449.
    Seoul National University (2017). College of Education. Retrieved on April 17, 2017, from http://www.useoul.edu/undergraduate-programs?cid=110
    Sezer Kalaycı, S. (2006). Eğitim Fakültelerinin Yeniden Yapılanması ve Kurumsallaşma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale. 
    Smith, G. E. (1968). Üniversiter bir inceleme alanı olarak eğitim (Çev. F. Varış). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(1), 25-33.
    Sundberg, D. (2004). From pedagogik to educational sciences? Higher education reform, institutional settings and the formation of the discipline of educational science in Sweden. European Educational Research Journal, 6(4), 393-410.
    TTKB (2017). XII. milli eğitim şurası. Erişim Tarihi: 11.01.2017. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2014_10/02113522_12_sura.pdf
    Taşdan, M. ve Çuhadaroğlu, E. O. (2006). Türkiye'de eğitim bilimleri ve öğretmen yetiştirme ilişkisi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 5(10), 209-224.
    Topçuoğlu, H. (1968). Ankara Üniversitesi’nin bir ‘‘eğitim fakültesi’’ vardır! Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(1), VII-L.
    Teachers College (n.d.) Departments. Retrieved on April 17, 2017, from http://www.tc.columbia.edu/academics/
    TÜBA (2017). Bilim ve eğitim politikaları çalışma grubu. Erişim Tarihi: 01.03.2017. http://www.tuba.gov.tr/content/bilim-ve-egitim-calisma-grubu/id/1219/pid/97/mid/222/
    TÜBİTAK (2004). Ulusal bilim ve teknoloji politikaları 2003-2023 strateji belgesi. Ankara: TÜBİTAK
    University of Bristol (2017). School of Education. Retrieved on April 17, 2017, from http://www.bristol.ac.uk/education/study/masters/
    University of Glascow (n.d.) Education with Teaching Qualification (primary). Retrieved on April 17, 2017, from https://www.gla.ac.uk/undergraduate/degrees/education/
    University of Gothenburgh (2017). Faculty of Education. Retrieved on April 17, 2017, from http://uf.gu.se/english/departments_and_units
    University of Pittsburgh (2017). School of Education. Retrieved on April 17, 2017, from https://www.education.pitt.edu/AcademicDepartments.aspx
    University of Tahran (2017). Faculty of Psychology and Education. Retrieved on April 17, 2017, from http://ut.ac.ir/en/page/491/departments-and-degrees
    ÜAK (2017). Doçentlik Sınavı Başvuru Şartları (2017 Nisan Dönemi). Erişim Tarihi: 01.04.2017. http://www.uak.gov.tr/?q=node/71#2017N.
    Ülken, H. Z. (1969). Eğitim krizinin kökleri ve üniversiteler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(1), 1-22.
    Ünal, L. I. (2010). Yapageliyor olmanın rahatlığını duymak: türkiye’de eğitim bilimcilerin ‘eğitilmişlik hali’’. L. I. Ünal ve S. Özsoy, (Ed.), Eğitim bilimleri felsefesine doğru, s.99-117. Ankara: Tan
    Ünal, L. I. ve Özsoy S. (2010). Eğitim bilimleri felsefesine doğru. Ankara: Tan
    Ünal, L. I.; Özsoy, S., Güngör, S. ve Tunç, B. (2010). Eğitim Bilimlerinin Ontolojik Temelleri: Sorun Odaklı Bir Yaklaşım. . L. I. Ünal ve S. Özsoy, (Ed.), Eğitim bilimleri felsefesine doğru, s.43-78. Ankara: Tan
    Wulf, C. (2003). Educational science: Hermeneutics, emprical research, critical theory. European Studies in Education, 18. Münster: Waxman
    YÖK (2016). Eğitim bilimleri fakültesi yeni yapısı, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Eğitim Öğretim Dairesi Başkanlığı 17.06.2016 tarih ve 36826 sayılı yazısı. Erişim Tarihi: 01.12.2016. http://egitimbilimleri.istanbul.edu.tr/wp-content/uploads/2016/07/E%C4%9Fitim-E%C4%9Fitim-Bilimleri-Fak%C3%BCltesi-Yeni-Yap%C4%B1s%C4%B1.pdf
    Yüksel, S. (2012). Eğitim bilimlerinde paradigmatik dönüşüm: Yeni arayış ve yönelimler. Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcileri Dergisi, 1(1), 35-58.