International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2019, Cil. 13(27) 682-701

60-72 Aylık Çocuklara Uygulanan Değerler Eğitimi Etkinliklerinin Çocukların Sosyal Duygusal Gelişimleri Üzerine Etkisinin İncelenmesi

Burcu Özdemir Beceren

ss. 682 - 701   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2019.185.33   |  Makale No: MANU-1901-07-0001.R1

Yayın tarihi: Mart 20, 2019  |   Okunma Sayısı: 471  |  İndirilme Sayısı: 991


Özet

Araştırmanın amacı okul öncesi eğitime devam eden 60-72 aylık çocuklar için hazırlanan değerler eğitimi etkinliklerinin çocukların sosyal duygusal gelişimleri üzerine etkisini incelemektir. Değerler eğitimi etkinliklerinin sosyal duygusal gelişime etkisinin belirlendiği bu çalışma, öntest-sontest kontrol gruplu deneysel desen kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, iki bağımsız anaokulu ve iki ilköğretim okuluna bağlı anasınıfına devam eden 60-72 aylık çocuklardan oluşturulan deney ve kontrol grupları oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu, Marmara Sosyal Duygusal Uyum Ölçeği (MASDU) ve Sosyal Becerileri Derecelendirme Sistemi (SBDS) Öğretmen Formu kullanılmıştır. Hazırlanan değerler eğitimi etkinliklerinde sevgi, saygı, işbirliği, yardımlaşma, hoşgörü ve sorumluluk değerleri yer almaktadır. Uygulama süreci haftada sekiz etkinlik ve beş hafta üzerinden kırk etkinlik ile gerçekleştirilmiştir. Veriler etkinliklerin uygulanması öncesinde ve sonrasında araştırmacı tarafından toplanmış olup amaç doğrultusunda veri analizi gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler normal dağılım göstermediği için nonparametrik analizler gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda, uygulanan değerler eğitimi etkinliklerinin 60-72 aylık çocukların sosyal duygusal gelişimleri üzerinde etkili olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca elde edilen sonuçlar doğrultusunda değerler eğitimi etkinliklerinin uygulandığı grupta yer alan çocukların sosyal beceri puanlarının arttığı, problem davranış puanlarının azaldığı görülmektedir

Anahtar Kelimeler: Okul Öncesi Eğitim, Değerler Eğitimi, Sosyal Duygusal Gelişim


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Beceren, B.O. (2019). 60-72 Aylık Çocuklara Uygulanan Değerler Eğitimi Etkinliklerinin Çocukların Sosyal Duygusal Gelişimleri Üzerine Etkisinin İncelenmesi . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(27), 682-701. doi: 10.29329/mjer.2019.185.33

Harvard
Beceren, B. (2019). 60-72 Aylık Çocuklara Uygulanan Değerler Eğitimi Etkinliklerinin Çocukların Sosyal Duygusal Gelişimleri Üzerine Etkisinin İncelenmesi . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(27), pp. 682-701.

Chicago 16th edition
Beceren, Burcu Ozdemir (2019). "60-72 Aylık Çocuklara Uygulanan Değerler Eğitimi Etkinliklerinin Çocukların Sosyal Duygusal Gelişimleri Üzerine Etkisinin İncelenmesi ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 13 (27):682-701. doi:10.29329/mjer.2019.185.33.

Kaynakça
  1. Akbaş, O. (2009). İlköğretim okullarında görevli branş öğretmenlerinin değer öğretimi yaparken kullandıkları etkinlikler: 2004 ve 2007 yıllarına ilişkin bir karşılaştırma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17 (2), 403-414. [Google Scholar]
  2. Aladağ, S. (2009). İlköğretim sosyal bilgiler öğretiminde değer eğitimi yaklaşımlarının öğrencilerin sorumluluk değerini kazanma düzeyine etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 16 (1), 123-146. [Google Scholar]
  3. Atabey, S. (2018). Okul öncesi dönem çocuklarının sosyal ve duygusal yeterliliklerinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. [Google Scholar]
  4. Atabey, D. (2014). Okul öncesi sosyal değerler kazanımı ölçeğinin geliştirilmesi ve sosyal değerler eğitimi programının anasınıfına devam eden çocukların sosyal değerler kazanımına etkisinin incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  5. Balat Uyanık, G. ve Dağal Balaban, A. (2006). Okul öncesi dönemde değerler eğitimi etkinlikleri. Ankara: Kök Yayıncılık [Google Scholar]
  6. Bencik-Kangal, S. (2010). Normal ve üstün yetenekli çocukların ahlaki yargılarının karşılaştırılması ve yaratıcı drama programının çocukların ahlaki yargılarına etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  7. Büyüköztürk, Ş. (2007). Deneysel desenler (2. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık. [Google Scholar]
  8. Büyüköztürk Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı:İstatik araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum (24. Baskı) Ankara: PegemA Yayıncılık.  [Google Scholar]
  9. Collaborative for Academic, Social, and Emotional Learning [CASEL] (2013). 2013 CASEL GUIDE: Effective Social And Emotional Programs Preschool And Primary School Edition [Google Scholar]
  10. Çelik, Ö. (2016). Disiplinler arası yaklaşımla değer öğretiminde yaratıcı drama yönteminin kullanılması (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.  [Google Scholar]
  11. Çokdolu, N. (2013). Karakter eğitimi programının ilköğretim 2. kademe öğrencilerinin çatışma çözme ve saldırganlık düzeylerine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya. [Google Scholar]
  12. Çoşkun Ergin, D. ve Ekşi, H. (2012). Okul öncesi eğitimdeki bir grup çocuğa uygulanan değerler eğitimi programının sosyal becerilere etkisi. 21. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Marmara Üniversitesi. İstanbul, 12-14 Eylül. [Google Scholar]
  13. Demirhan İşcan, C. (2007). İlköğretim düzeyinde değerler eğitimi programının etkililiği (Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  14. Dilmaç, B. (1999). İlköğretim öğrencilerine insani değerler eğitimi verilmesi ve ahlâki olgunluk ölçeği ile eğitimin sınanması  (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
  15. Dinçer, Ç. (2011). 6 yaş çocuklarının sosyal becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Ulusal Okul Öncesi Eğitim Kongresi, Marmara Üniversitesi. İstanbul, 1-3 Haziran. [Google Scholar]
  16. Domitrovich, C.E., Cortes, R. & Greenberg, M.T. (2007). Improving young children’s social and emotional competence: A randomized trial of the preschool “paths” curriculum. The Journal of Primary Prevention, 28 (2), 67-91. [Google Scholar]
  17. Dow, J. L. (2016). Supporting chinese preschoolers’ social and emotional development through a technology-integrated program (Unpublished Master Thesis).  San Francisco State University, California.  [Google Scholar]
  18. Ekinci Vural, D. (2006). Okul öncesi eğitim programındaki duyuşsal ve sosyal becerilere yönelik hedeflere uygun olarak hazırlanan aile katılımlı sosyal beceri eğitimi programının çocuklarda sosyal becerilerin gelişimine etkisi  (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir. [Google Scholar]
  19. Erdem-Zengin, E. (2014). Yöntem olarak yaratıcı drama kullanımının ilkokul 4. sınıf sosyal bilgiler öğretim programındaki değerlere etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde. [Google Scholar]
  20. Erikli, S. (2016). Development and implementation of a values education program for preschool children (Unpublished Master Thesis)  Middle East Technical University, The Graduate School Of Social Sciences, Ankara.  [Google Scholar]
  21. Esen-Aygün, H. ve Şahin-Taşkın, Ç. (2017). 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin sosyal duygusal öğrenme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 13(3), 430-454. [Google Scholar]
  22. Fichter, J. (1990). Sosyoloji nedir? (Çev. N. Çelebi). Konya: Selçuk Üniversitesi Fen- Edebiyat Fakültesi Yayınları. [Google Scholar]
  23. Gale, H. (2008). How does drama work in environmental education? Earth & Environment (3), 159-178. [Google Scholar]
  24. Girmen, P. (2013). Türkçe eğitiminde atasözleri ve değer eğitimi. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(25), 117-142. [Google Scholar]
  25. Gökçek, S. (2007). 5–6 yaş çocukları için hazırlanan karakter eğitimi programının incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.  [Google Scholar]
  26. Greenberg, M.T., Weissberg, R.P., Zins, J.E., Fredericks, L., Resnik, H. & Ellias, M.J. (2003). Enhancing school-based prevention and youth development through coordinated social, emotional, and academic learning, Am. Psychol. 58(6/7), 466-474. [Google Scholar]
  27. Gresham, F.M. & Elliott, S.N. (1990). Social skills rating system manual circle pines. MN: American Guidance Service. [Google Scholar]
  28. Günindi, Y. (2010). Anasınıfına devam eden altı yaş çocuklarına uygulanan sosyal uyum beceri eğitimi Gazi Üniversitesi, programının çocuklarının sosyal uyum becerilerinin gelişimine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  29. Işık, B. (2006). Ailenin örgütsel ve yapısal niteliğinin 60-72 aylık çocukların sosyo-duygusal uyum düzeyine etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
  30. İpek, E. (2014). Beş yaş çocuklarına verilen değeler eğitimi programının sosyal duygusal uyum düzeylerine etkisinin belirlenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Konya [Google Scholar]
  31. Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık [Google Scholar]
  32. Karatekin, K. ve Sönmez, Ö. F. (2014). Farklı yönleriyle değerler eğitimi. R. Turan ve K. Ulusoy (Ed.). Çevresel değerler ve eğitimi içinde (s. 115-140). Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  33. Katılmış, A., Ekşi, H. ve Öztürk, C. (2011). Sosyal bilgiler ders kazanımlarıyla bütünleştirilmiş karakter eğitimi programının etkililiği. Kuramdan Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi (KUYEB), 2(11), 530-548. [Google Scholar]
  34. Kaya, Y. Günay, R. ve Aydın, H. (2016). Okul öncesi eğitimde drama yöntemi ile işlenen değerler eğitimi derslerinin farkındalık düzeyi üzerindeki etkisi. Sakarya University Journal of Education, 6(1), 23-37. [Google Scholar]
  35. Keskinoğlu, Ş. (2008). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerine uygulanan mesnevi temelli değerler eğitimi programının ahlâki olgunluğa ve saldırganlık eğilimine etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
  36. Keskin Y., Öksüz Y., Gelen İ. ve Yılmaz H. B. (2012). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin bazı evrensel değerleri kazanım düzeylerinin karşılaştırılması (Samsun ili örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 351-374 [Google Scholar]
  37. Koç, R. ve Akdoğan, H. (2018). Çocuklara değer aktarımının önemi. The Journal of Academic Social Science Studies, 65, 1-16. [Google Scholar]
  38. Kropp, E.H. (2006). The effects of a cognitive moral development program on inmates in correctional educational environment (Unpublished Master Thesis). Virginia Universty, USA. [Google Scholar]
  39. Kurtdede-Fidan, N. (2013). Sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimi: Nitel bir araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(3), 361-388. [Google Scholar]
  40. Kuçuradi, İ. (1998). İnsan ve değerleri. Ankara: Meteksan Baskı. [Google Scholar]
  41. Lavasani, M.G., Afzali, L. & Afzali, F. (2011). Cooperative learning and social skills. Cypriot Journal of Educational Science, 4, 186-193. [Google Scholar]
  42. Lintner, T. (2005). A world of difference: Teaching tolerance through photographs in elementary school. The Social Studies, 96(1), 34-37. [Google Scholar]
  43. Mandez, J., McDermott, P. & Fantuzzo, J. (2002). Identifying and promoting social competence with African American preschool children: developmental and contextual considerations. Psychology in the Schools, 39, 111-123. [Google Scholar]
  44. Neslitürk S. (2013). Anne değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocuklarının sosyal beceri gelişimine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. [Google Scholar]
  45. Özdamar K.(2004). Paket programlar ile istatistiksel ver analizi (5. Baskı). İstanbul: Kaan Kitabevi. [Google Scholar]
  46. Özen Y. (2011) Etik mi? Ahlak mı? Modernite mi? Medeniyet mi?(değerler eğitimine sosyal psikolojik bir yaklaşım). Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(5), 63-87. [Google Scholar]
  47. Özkan Kılıç, Ö. ve Özbek Ayaz, C. (2018). 5-6 yaş grubu çocukların değerlere yönelik farkındalık düzeyini arttırmada değerler eğitimi programının etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(59), 818-824. [Google Scholar]
  48. Öztürk Samur, A. (2011). Değerler eğitimi programının 6 yaş çocuklarının sosyal ve duygusal gelişimlerine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya. [Google Scholar]
  49. Pekdoğan, S. ve Korkmaz, H. İ. (2017). Okul öncesi eğitime devam eden 5-6 yaş çocuklarına verilen değerler eğitimine ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(37), 59-72. [Google Scholar]
  50. Rokeach, M. (1973). The nature of human values. New York: The Free Press. [Google Scholar]
  51. Sagiv, L. (2002). Vocational interests and basic values. Journal Of Career Assessment, 10(2), 233-257. [Google Scholar]
  52. Sapsağlam, Ö. ve Ömeroğlu, E. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin eğitim programlarında değerler eğitimine yer verme düzeylerinin belirlenmesi. Internetional Journal of Eurasia Social Sciences, 6(21), 244-264. [Google Scholar]
  53. Sapsağlam, Ö. & Ömeroğlu, E. (2016). Examining the effect of social values education program being applied to nursery schools students upon acquiring social skills. Educational Research and Reviews, 11(13), 1262-1271. [Google Scholar]
  54. Sapsağlam, Ö. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarının değer algılarının çizdikleri resimler ve sözlü anlatımlarına göre incelenmesi: Sorumluluk değeri örneği. Eğitim ve Bilim, 42(189), 287-303. [Google Scholar]
  55. Schaefer, M. P. (2012). Determining methods for teaching character education in elementary schools  (Unpublished doctoral thesis). Northcentral University, Arizona.  [Google Scholar]
  56. Schiller, P. & Bryant, T. (2009). Teaching 16 basic values to young children. Tartu: Studium Publishing House. [Google Scholar]
  57. Shonkoff, J. & Phillips, D. (2000). From neurons to neighborhoods: The science of early childhood development. Washington DC: National Academy Press. [Google Scholar]
  58. Sim, T. (2009). Social emotional development and temperament among preschooler. (Unpublished Master Thesis). University Putra, Malaysia.  [Google Scholar]
  59. Team R. M. (2006). Is social-emotional development a predictor of school success in head start children? A field study (Unpublished Master Thesis). Texas A&M University, Texas. [Google Scholar]
  60. Trinidad, D.R. & Johnson, C.A. (2002). The association between emotional intelligence and early ado- lescent tobacco and alcohol use. Personality and Individual Differences, 32(15), 95-105. [Google Scholar]
  61. Turan, S. ve Aktan, D. (2008). Okul hayatında var olan ve olması düşünülen değerler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 227-259. [Google Scholar]
  62. Uyanık Balat G., Özdemir Beceren, B. & Adak Özdemir A. (2011). The evakuation of parents views related to heling preschool children gain some universal values. Procedia Social and Behavioral Sciences,15, 908-912 [Google Scholar]
  63. Ülavare, P. & Veisson, M. (2015). Values and values education in estonian preschool child care ınstitutions. Journal of Teacher Education for Sustainability, 17(2), 108-124. [Google Scholar]
  64. Ünal Bozcan, E. ve Kömleksiz, M. (2015). Eğitimde drama destekli etkinliklerin altı yaş çocuklarının duygusal becerilerine etkisi. Uluslararası Eğitim Programlar ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 5(10), 35-56. [Google Scholar]
  65. Witt, S. D. & Kimple, K. P. (2008). ‘How does your garden grow?’ Teaching preschool children about the environment. Early Child Development and Care, 178(1), 41-48. [Google Scholar]