International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2020, Cil. 14(34) 64-83

Uzamsal Kaygı Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Serdal Poçan, Kübra Açıkgül & Süleyman Nihat Şad

ss. 64 - 83   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2020.322.3   |  Makale No: MANU-2003-14-0001.R1

Yayın tarihi: Aralık 25, 2020  |   Okunma Sayısı: 280  |  İndirilme Sayısı: 625


Özet

Bu araştırmanın amacı Lyons ve diğerleri (2018)  tarafından geliştirilen Uzamsal Kaygı Ölçeği’nin Türk kültürüne ve Türkçeye uyarlamasını yaparak psikometrik özelliklerini belirlemektir.  Araştırma aşamalı karma desende tasarlanmıştır. Çalışma grubu, iki devlet üniversitesinin farklı bölüm/programlarında öğrenim gören 1169 üniversite öğrencisinden oluşmuştur. Ölçeğin orijinali 24 madde ve 3 faktörden (zihinsel manipülasyon, imgeleme, yön bulma) oluşmaktadır. Ölçeğin dil geçerliğinin sağlanması amacıyla çeviri çalışmaları yapılmış, İngilizce ve Türkçe formundan elde edilen veriler arası ilişkiler incelenmiştir. Yapı geçerliği için yapılan Açımlayıcı Faktör Analizi sonucunda 21 madde ve 3 faktörden oluşan yapı elde edilmiştir. Doğrulayıcı Faktör Analizi sonuçları elde edilen yapının doğrulandığını göstermiştir. Ayrıca hesaplanan düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayıları, %27’lik alt/üst grup ortalamalarının karşılaştırılmasına ilişkin t değerleri yapı geçerliğine ilişkin kanıtlar sağlamıştır. Cronbach alfa ve Guttman iki yarı iç tutarlılık katsayıları ve kompozit güvenirlik katsayıları da ölçme aracının güvenilir sonuçlar verdiğini göstermektedir. Elde edilen değerlere göre Türkçeye uyarlanan uzamsal kaygı ölçeğinin geçerli ve güvenilir olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Uzamsal Yetenek, Uzamsal Kaygı, Ölçek Uyarlama, Üniversite Öğrencileri


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Pocan, S., Acikgul, K. & Sad, S.N. (2020). Uzamsal Kaygı Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(34), 64-83. doi: 10.29329/mjer.2020.322.3

Harvard
Pocan, S., Acikgul, K. and Sad, S. (2020). Uzamsal Kaygı Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(34), pp. 64-83.

Chicago 16th edition
Pocan, Serdal, Kubra Acikgul and Suleyman Nihat Sad (2020). "Uzamsal Kaygı Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 14 (34):64-83. doi:10.29329/mjer.2020.322.3.

Kaynakça
  1. Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. In David A. Kenny (Eds.), Methodology in the Social Sciences. New York: The Guilford Press. [Google Scholar]
  2. Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (11. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.  [Google Scholar]
  3. Clements, D. H. (1998). Geometric and spatial thinking in young children. National Science Foundation. Arlington, VA.1-42. [Google Scholar]
  4. Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Erlbaum. [Google Scholar]
  5. Contero, M., Naya, F., Company, P., Saorin, J. L., & Conesa, J. (2005). Improving visualization skills in engineering education. IEEE Computer Graphics and Applications, 25(5), 24–31. [Google Scholar]
  6. Costello, A.B. and Osborne J. W. (2005). Best practices in exploratory factor analysis: Four recommendations for getting the most from your analysis. Practical Assesment, Research & Evaluation, 10(7), 1-9. [Google Scholar]
  7. Creswell, J.W. & Clark, V.L.P. (2011). Designing and conducting mixed methods research (2nd edition). Thousand Oaks, CA: Sage Publications. [Google Scholar]
  8. Creswell, J.W., Fetters, M.D. & Ivankova, N. V. (2004). Designing a mixed methods study in primary care. Annals of Family Medicine, 2(1), 7–12. [Google Scholar]
  9. Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: Spss ve Lisrel uygulamaları. Ankara: PegemA Akademi. [Google Scholar]
  10. Deniz, Z. (2007). Psikolojik ölçme aracı uyarlama. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(1), 1-16. [Google Scholar]
  11. Dursun, Ö. (2010). The relationships among preservice teachers’ spatial visualizatıon ability, geometry self-efficacy, and spatial anxiety (Yüksek Lisans Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  12. Ekici, S., Irez, G. B., Saygin, O., Goksel, A. G., & Yıldız, Y. (2018). Investigation of spatial visualization and spatial anxiety of faculty of sport sciences and primary school teachers students of faculty of education. European journal of Education Studies, 4(9), 117-127. [Google Scholar]
  13. Erkek, Ö., & Işiksal-Bostan, M. (2015). The role of spatial anxiety, geometry self-efficacy and gender in predicting geometry achievement. Elementary Education Online, 14(1), 164-180. [Google Scholar]
  14. Erkek, Ö., Işıksal, M., & Çakıroğlu, E. (2017). Öğretmen adaylarının uzamsal görselleştirme yetenekleri ve uzamsal kaygıları üzerine bir çalışma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(1), 33-50. [Google Scholar]
  15. Field, A. (2009) Discovering statistics using SPSS (3rd ed.). London: Sage Publications Ltd. [Google Scholar]
  16. Gable, R. K. (1986). Instrument development in the affective domain. Boston: Kluwer-Nijhoff Publishing. [Google Scholar]
  17. Gunderson, E. A., Ramirez, G., Beilock, S. L., & Levine, S. C. (2013). Teachers’ spatial anxiety relates to 1st-and 2nd-graders’ spatial learning. Mind, Brain, and Education, 7(3), 196–199. [Google Scholar]
  18. Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2014). Multivariate data analysis (7th edition). United States of America: Pearson Education Limited. [Google Scholar]
  19. Hatcher, L. (1994). A step-by-step approach to using the SAS® system for factor analysis and structural equation modeling. Cary, N.C.: SAS Institutte, Inc. [Google Scholar]
  20. Jöreskog, K. G., & Sörbom, D. (1993). LISREL 8: Structural equation modeling with the SIMPUSTM command language. Lincolnwood: Scientific Software International, Inc. [Google Scholar]
  21. Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling (3rd ed.). New York: Guilford Press. [Google Scholar]
  22. Lawton, C. A. (1994). Gender differences in way-finding strategies: Relationship to spatial ability and spatial anxiety. Sex Roles, 30(11-12), 765–779. [Google Scholar]
  23. Linn, M. C., & Petersen, A. C. (1985). Emergence and characterization of sex differences in spatial ability: A meta-analysis. Child Development, 56(6), 1479–1498. [Google Scholar]
  24. Lohman, D.F. (1993, July). Spatial Ability and G. Paper presented at the first Spearman Seminar, University of Plymouth. [Google Scholar]
  25. Lyons, I. M., Ramirez, G., Maloney, E. A., Rendina, D. N., Levine, S. C., & Beilock, S. L. (2018). Spatial Anxiety: A novel questionnaire with subscales for measuring three aspects of spatial anxiety. Journal of Numerical Cognition, 4(3), 526–553. [Google Scholar]
  26. McGee, M. G. (1979). Human spatial abilities: Psychometric studies and environmental, genetic, hormonal, and neurological influences. Psychological Bulletin, 86(5), 889-918. [Google Scholar]
  27. Menard, S. (2002). Applied logistic regression analysis. Thousand Oaks, CA: Sage. [Google Scholar]
  28. Mulligan, J. (2015). Looking within and beyond the geometry curriculum: Connecting spatial reasoning to mathematics learning. ZDM Mathematics Education, 47(3), 511–517. [Google Scholar]
  29. Olkun, S. (2003). Making connections: Improving spatial abilities with engineering drawing activities. International Journal of Mathematics Teaching and Learning, 3(1), 1–10. [Google Scholar]
  30. Pallant, J. (2011). SPSS Survival manual: A step by step guide to data analysis using SPSS for Windows (4th edition). McGraw Hill: Open University Press. [Google Scholar]
  31. Pellegrino, J. W., Alderton, D. L., & Shute, V. J. (1984). Understanding spatial ability. Educational Psychologist, 19(3), 239–253. [Google Scholar]
  32. Ramirez, G., Gunderson, E. A., Levine, S. C., & Beilock, S. L. (2012). Spatial anxiety relates to spatial abilities as a function of working memory in children. The Quarterly Journal of Experimental Psychology, 65(3), 474-487. [Google Scholar]
  33. Sarı, M. H. (2016). Uzamsal beceri ve uzamsal kaygı arasındaki ilişki: Sınıf öğretmeni adayları üzerine bir araştırma. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 7(3), 646-658. [Google Scholar]
  34. Schmitz, S. (1999). Gender differences in acquisition of environmental knowledge related to wayfinding behavior, spatial anxiety and self-estimated environmental competencies. Sex Roles, 41(1-2), 71–93. [Google Scholar]
  35. Sipahi, B., Yurtkoru, E.S. ve Çinko M. (2010). Sosyal bilimlerde SPSS’le veri analizi. İstanbul: Beta Yayıncılık. [Google Scholar]
  36. Sorby, S. (1999). Developing 3-D spatial visualization skills. Engineering Design Graphics Journal, 63(2), 21-32. [Google Scholar]
  37. Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayıncılık. [Google Scholar]
  38. Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th edition). Boston, MA: Pearson. [Google Scholar]
  39. Turğut, M., & Yılmaz, S. (2012). İlköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin uzamsal yeteneklerinin incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 69–79. [Google Scholar]
  40. Uttal, D. H., Meadow, N. G., Tipton, E., Hand, L. L., Alden, A. R., Warren, C., & Newcombe, N. S. (2013). The malleability of spatial skills: A meta-analysis of training studies. Psychological Bulletin, 139, 352-402. [Google Scholar]