International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2020, Cil. 14(33) 342-358

İyi Vatandaşlık Algısı Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Samet Çiçek & Nadire Emel Akhan

ss. 342 - 358   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2020.272.16   |  Makale No: MANU-1903-08-0005.R1

Yayın tarihi: Eylül 29, 2020  |   Okunma Sayısı: 210  |  İndirilme Sayısı: 540


Özet

Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının iyi vatandaşlık algılarını tespit etmek için ölçme aracı geliştirmektir. Çalışmada tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmanın amacına yönelik alan yazındaki örnekler incelenmiş ve ölçek geliştirme aşamaları gerçekleştirilerek 65 maddelik 5’li likert tipinde bir ölçek hazırlanmıştır. Hazırlanan ölçek 2017-2018 eğitim öğretim bahar döneminde Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim gören 670 öğretmen adayına uygulanmıştır. Ölçeğin geçerliğini belirlemek üzere; uygulamadan elde edilen veriler üzerinden Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizleri (DFA) uygulanarak 33 maddelik, 5 boyutlu bir yapı elde edilmiştir. Ölçekten elde edilen boyutlar alan yazından ve uzman görüşlerinden yararlanılarak isimlendirilmiştir. Ölçeğin güvenirliğini belirlemek üzere ölçeğin tamamına ilişkin iç tutarlılık düzeyi hesaplanmıştır. Ölçeğin Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı .89 olarak belirlenmiştir. Doğrulayıcı Faktör Analizi sonucunda ise; İyi Vatandaşlık Algısı Ölçeği’nin maddelerinin yeterli düzeyde uyumu gösterdikleri, AFA ile keşfedilen yapının doğrulandığı sonucuna varılmıştır. Sonuç olarak öğretmen adaylarının iyi vatandaşlık algı düzeylerini belirlemeye yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçek elde edilmiştir, demek mümkündür.

Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, İyi Vatandaş, Vatandaşlık, Algı, Ölçek Geliştirme


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Cicek, S. & Akhan, N.E. (2020). İyi Vatandaşlık Algısı Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(33), 342-358. doi: 10.29329/mjer.2020.272.16

Harvard
Cicek, S. and Akhan, N. (2020). İyi Vatandaşlık Algısı Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(33), pp. 342-358.

Chicago 16th edition
Cicek, Samet and Nadire Emel Akhan (2020). "İyi Vatandaşlık Algısı Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 14 (33):342-358. doi:10.29329/mjer.2020.272.16.

Kaynakça
  1. Ata, B. (2015). Sosyal Bilgiler Öğretim Programı. C. Öztürk (Ed.). Sosyal Bilgiler Öğretimi  içinde (s. 33-47). Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  2. Brown, T. A. (2006). Confirmatory Factor Analysis for Applied Research. (1st Edition). NY:  Guilford Publications, Inc. [Google Scholar]
  3. Comrey, A. L. & Lee, H. B. (1992). A first course in factor analysis (2nd Edition). Hillsdale, NJ: Erlbaum. [Google Scholar]
  4. Ellis, A. K. (2007). Teaching and learning elememtary social studies. (8th Edition). Boston: Pearson Education Inc. [Google Scholar]
  5. Field, A. (2013). Discovering statistics using IBM SPSS Statistics (4th. Edition). London: SAGE Publishing [Google Scholar]
  6. Gençtürk, E. ve Sarpkaya, G. (2015). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Yeterlikleri. M. Safran (Ed.). Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde (s. 49-66). Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  7. Güven, S. (2011). Sosyal Bilgiler Dersinde vatandaşlık eğitimi ve vatandaşlık eğitiminde modeller. R. Turan ve A. M. Sünbül ve H. Akdağ (Ed.). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar II  içinde(s.36-56). Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  8. Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J. & Anderson, R. E. (2010) Multivariate data analysis. (7th. Edition), Pearson: New York. [Google Scholar]
  9. Hutcheson, G. & Sofroniou, N. (1999). The multivariate social scientist: ıntroductory statistics using generalized linear models. SAGE: CA. https://doi.org/10.4135/9780857028075 [Google Scholar] [Crossref] 
  10. İçen, M., Öztürk, C. ve Yılmaz, A. (2017). Vatandaşlık duygusu ölçeği güvenirlik ve geçerlik çalışması. International Journal of Field Education, 3(2), 26-36. [Google Scholar]
  11. Jöreskog, K. G. & Sörbom, D. (1993). LISREL 8: Structural Eguation Modeling with the Simplis Command Language. USA: Scientific Software ınternational, Inc. [Google Scholar]
  12. Kara, C., Topkaya, Y. ve Şimşek, U. (2012). Aktif vatandaşlık eğitiminin sosyal bilgiler programındaki yeri. Zeitschrift Für Die Welt Der Türken, 4(3), 147 -159. [Google Scholar]
  13. Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. [Google Scholar]
  14. Kılınç, E. (2015). Sınıf öğretmenleri ile sosyal bilgiler öğretmenlerinin iyi vatandaş kavramı hakkındaki görüşleri. Route Educational And Social Sciense Journal, 2(3), 194-206. [Google Scholar]
  15. Kılınç, E. ve Dere, İ. (2013). Lise öğrencilerinin iyi vatandaş kavramı hakkındaki görüşleri. Sosyal Bilgiler Araştırmaları Dergisi, 4(2), 103-124.  [Google Scholar]
  16. Kızılay, N. (2015). Sosyal bilgiler öğretmenim: bana göre iyi vatandaş, Turkish StudiesInternational Periodical for the Languages. Literature and History of Turkish or Turkic, 10(11),  987 - 1006. [Google Scholar]
  17. Kline, R. B. (2005). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. (2nd Edition). NY: Guilford Publications, Inc.  [Google Scholar]
  18. Kuş, Z. ve Aksu, A. (2017). Vatandaşlık ve vatandaşlık eğitimi hakkında sosyal bilgiler öğretmenlerinin inançları. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(8), 18-41. [Google Scholar]
  19. Leech, N. L., Barrett, K. C. & Morgan G. A. (2005). SPSS for intermediate statistics: use and interpretation (2nd Edition). London: Erlbaum. [Google Scholar]
  20. Öztürk, C. ve Dilek, D. (2005). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programları. C. Öztürk ve D. Dilek. (Ed.). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde (s. 53-96). 5. Baskı. Ankara: Pegem A Yayıncılık. [Google Scholar]
  21. Sağlam, H. İ. (2011). Öğretmen adaylarının etkili vatandaşlık yeterlik düzeyleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), 39-50. [Google Scholar]
  22. Sümer, N. (2000). Yapısal Eşitlik Modelleri. Türk Psikoloji Yazıları, 3 (6), 49-74. [Google Scholar]
  23. Tabachnick B. G. & Fidel, L. S. (2001). Using Multivariate Statistics. (4th Edition). MA: Allyn & Bacon, Inc. [Google Scholar]
  24. Thompson, B. (2004). Exploratory and Confirmatory Factor Analysis: Understanding Concepts and Applications. (1st Edition). Washington: American Psychological Association. [Google Scholar]
  25. Tonga, D. (2012). Sosyal bilgiler öğretmenliği lisans programının değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(4), 780-803. [Google Scholar]
  26. Westheimer J. & Kahne J. (2004). What kind of citizen? The politics of educating for democracy. American Educational Research Journal, 41(2): 1-30. [Google Scholar]
  27. Yeşilbursa, C. C. (2015). Turkish pre-service social studies teachers’ perceptions of “good” citizenship. Educational Researchand Reviews, 10(5), 634-640. [Google Scholar]
  28. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştirma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. [Google Scholar]