International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2020, Cil. 14(32) 98-115

Suriyelilere Yönelik Tehdit Algıları: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması

Halil Sari

ss. 98 - 115   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2020.258.6   |  Makale No: MANU-2002-11-0002

Yayın tarihi: Haziran 29, 2020  |   Okunma Sayısı: 338  |  İndirilme Sayısı: 686


Özet

Son yıllarda Orta Doğu’da yaşanan siyasi çalkantılar nedeniyle birçok insan ülkesinden göç etmek zorunda kalmıştır. Hiç şüphesiz yaşanan kargaşa en çok Suriye’yi etkilemiş ve milyonlarca Suriyeli ülkesini terk etmiştir. Bu göçten Suriye’ye komşu olan tüm ülkeler etkilenmiş olmakla birlikte, en fazla etkilenen ülke Türkiye olmuştur. Türkiye’deki pek çok Suriyeli sığınmacının uyum sağlama problemleri yaşadığı ve Türk toplumunun Suriyelilere yönelik tutumlarının genellikle olumsuz yönde olduğu dikkate alındığında; Türk vatandaşların Suriyelilere yönelik olumsuz tutumlarının altında yatan tehdit algılarını belirlemenin ve değiştirmeye yönelik müdahale stratejileri geliştirmenin önemli olduğu anlaşılmaktadır. Bu çalışma kapsamında araştırma sonuçlarına dayalı olarak, Türk toplumunun Suriyelilere yönelik olumsuz tutumlarının altında yatan tehdit algılarını değerlendirmeye yönelik bir ölçme aracı geliştirilmesi hedeflenmiştir. Çalışma grubu Türkiye’nin farklı bölgelerinde yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarından oluşmaktadır. Çalışma kapsamında iki kez veri toplanmış olup, ilk veri seti için 369, ikinci veri seti için ise 349 kişiye ulaşılmıştır. İlk veri seti ölçeğin geliştirilmesi süreçleri için (ön uygulama); ikinci veri seti ise nihai formun doğruluğunun ispatlanması için toplanmıştır. Ön uygulama için hazırlanan 26 maddelik form ile toplanan veri ile açımlayıcı faktör analizi yapılmış ve elde edilen bulgularla ölçeğin dört boyutlu olduğu anlaşılmıştır. Faktör yükü .40’ın altında olan maddeler atıldığında 19 maddelik nihai form oluşturulmuştur. Nihai form kullanılarak 349 kişiden veri toplanılmış ve doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılmıştır. DFA analizi ölçeğin birinci düzey dört boyutlu, ikinci düzey tek boyutlu halini test etmek için ayrıca her bir boyutun da tek başına kullanılabilirliğini test etmek için yapılmıştır. Bulgulara göre ölçeğin hem birinci düzey dört boyutlu hali, hem ikinci düzey tek boyutlu hali hem de her bir alt boyutun tek başına da kullanılabileceği görülmüştür. Mevcut araştırmada Suriyelilere yönelik tehdit algıları, ekonomik tehdit, güvenlik tehdidi, çevresel tehdit ve kültürel tehdit boyutlarıyla ele alınmıştır. Elde edilen bulgular bir bütün olarak değerlendirildiğinde, Suriyelilere yönelik tehdit algıları ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler: Suriyeliler, Tehdit Algısı, Ölçek Geliştirme


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Sari, H. (2020). Suriyelilere Yönelik Tehdit Algıları: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(32), 98-115. doi: 10.29329/mjer.2020.258.6

Harvard
Sari, H. (2020). Suriyelilere Yönelik Tehdit Algıları: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(32), pp. 98-115.

Chicago 16th edition
Sari, Halil (2020). "Suriyelilere Yönelik Tehdit Algıları: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 14 (32):98-115. doi:10.29329/mjer.2020.258.6.

Kaynakça
  1. Akay, S., Hamamcı, Z., & Kurt, M. (2018). Suriyeli Öğrencilerle Çalışan Psikolojik Danışmanların Yaşadıkları Sorunlar ve Bu Sorunlara İlişkin Uyguladıkları Çözüm Yollarının İncelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 23-47. [Google Scholar]
  2. Asıcı, E. ve Karaman, M. A. (2020). Rehberlik ve psikososyal destek hizmetleri. Mehmet Akif Karaman, Zeynel Amaç, Yakup Doğan ve Fatih Bektaş. Panik Yok! Ben Mülteciyim içinde (Böl. 2, s. 27-63). Vize Yayıncılık: Ankara. [Google Scholar]
  3. Berry, J. W. (1997). Immigration, acculturation and adaptation. Applied Psychology: An International Review, 46, 5–68. [Google Scholar]
  4. Brown, T. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. Newyork: Guildford Publications, Inc. [Google Scholar]
  5. Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı, Ankara: PegemA Yayıncılık.  [Google Scholar]
  6. Çiftçi, H. (2018). Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının Suriyeli sığınmacılara yönelik tutum, algı ve empatik eğilimlerinin analizi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(3), 2232-2256. [Google Scholar]
  7. Ekici, H. (2019). Türk toplumda Suriyelilere yönelik algılanan tehditler ve çözüm önerileri. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 19(44), 695-730. [Google Scholar]
  8. Erkuş, A. (2012). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme. Ankara: Pegem Akademi Yayınları. [Google Scholar]
  9. Ersoy Quadir, S. ve Kabaklı Çimen, L. (2018). Türk vatandaşlarının Suriyeli sığınmacılarla ilgili görüşleri (Konya ili örneği). Third Sector Social Economic Review, 53(2), 327-345. Doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.18.05.906 [Google Scholar]
  10. Field, A. (2009). Discovering statistic using SPSS for windows. London: SAGE Publications [Google Scholar]
  11. Hooper, D. , Coughlan, J. ve Mullen, M. (2008). Structural equation modeling: guidelines for determining model fit. The Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1),53-60. [Google Scholar]
  12. Hu, L. ve Bentler, P.M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55. doi: 10.1080/10705519909540118. [Google Scholar] [Crossref] 
  13. Grove, N. J. ve Zwi, A. B. (2006). Our health and theirs: forced migration, othering, and public health. Social Science & Medicine, 62(8), 1931-1942. [Google Scholar]
  14. Güney, Ü. ve Konak, N. (2016). Bolu’da Suriyeli ve Iraklı sığınmacılar: Milliyetçilik, erillik [Google Scholar]
  15. Kabaklı Çimen, L. ve Quadir, S. E. (2018). Üniversite öğrencilerinin Suriyeli sığınmacılarla ilgili tutumlarının sivil katılımları bağlamında incelenmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(2), 1251-1273. [Google Scholar]
  16. Karaman, M. ve Ricard, R. R. (2016). Meeting the mental health needs of Syrian refugees in Turkey. The Professional Counselor, 6(4), 318-327. doi: 10.15241/mk.6.4.318 [Google Scholar] [Crossref] 
  17. Kaya, Ö. S. (2019). Geçici koruma statüsünde bulunan Suriyeli üniversite öğrencilerinin göç sürecindeki uyum yaşantıları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.  [Google Scholar]
  18. Kayış, A. (2014). Güvenirlik analizi. Şeref Kalaycı (Ed.), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri içinde (s. 404-409). Ankara: Asil Yayın Dağıtım. [Google Scholar]
  19. Keleş, S. Ç., Aral, T., Yildirim, M., Kurtoglu, E. ve Sunata, U. (2016). Attitudes of Turkish youth toward Syrian refugees in respect to youths’ gender, income, education, and city: A scale development study. In D. Eroğlu, J. H. Cohen & I. Sirkeci, (Eds), Turkish migration (pp.173-181). London: TPL [Google Scholar]
  20. Keleş, S. Ç., Aral, T., Yıldırım, M., Kurtoğlu, E., & Sunata, U. (2016). Attitudes of Turkish youth toward Syrian refugees in respect to youths’ gender, income, education, and city: A Scale Development Study. Turkish Migration 2016 Selected Papers, 155-163. [Google Scholar]
  21. Kılınç, A. Ç., Çepni, O. ve Kılcan B., (2017). Mülteci öğrencilere yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi. International Journal of Human Science, 14(2), 1045-1057.  [Google Scholar]
  22. Kindap Tepe, Y. , Aktaş, V., Caner, M., Demirel, R., Kanat, C., Güre, K., Yeşildağ, E. (2019). Suriyeli mültecilere yönelik olumsuz tutumun belirleyicileri  dindarlık, yurtseverlik, ayrımcılık ve hoşgörü olabilir mi?. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, XLIII (2), 115-138.  [Google Scholar]
  23. Kline, B. R. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (2nd Edt.). Newyork London: The Guilford Press. [Google Scholar]
  24. Muthén, L. K., ve Muthén, B. O. (1998-2012). Mplus user's guide. Seventh Edition. Los Angeles, CA: Muthén & Muthén. [Google Scholar]
  25. Özdemir, F., ve Öner-Özkan, B. (2016). Türkiye’de sosyal medya kullanıcılarının Suriyeli mültecilere ilişkin sosyal temsilleri. Nesne Psikolojisi Dergisi, 4(8), 227-245. doi: 10.7816/nesne-04-08-04 [Google Scholar] [Crossref] 
  26. Özüdoğru, H. Y., Kan, A., Yaman, E., ve Uslu, L. (2018). Yerel Halkın Suriyelilere Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 18(40/2), 115-140. [Google Scholar]
  27. Özyürek, A., Kapçı, P. E., & Yılancı, S. (2019). Farklı Yaş Grubundan Bireylerin Türkiye’deki Suriyeli Mültecilerin Durumu Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 56-69. Doi: 10.21666/muefd.518919 [Google Scholar]
  28. R Development Core Team. (2013). R: A language and environment for statistical computing, reference index (Version 2.2.1). Vienna, Austria: R Foundation for Statistical Computing. Erişim adresi: http://www.R-project.org [Google Scholar]
  29. Sağlam, H. İ., ve Kanbur, N. İ. (2017). Sınıf öğretmenlerinin mülteci öğrencilere yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 7(2), 310-323. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/341362 [Google Scholar]
  30. Searle, W. ve Ward, C. (1990). The prediction of psychological and sociocultural adjustment during cross-cultural transitions. International Journal of Intercultural Relations, 14(4), 449-464. [Google Scholar]
  31. Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2015). Çok değişkenli istatistiklerin kullanımı. (M. Baloğlu, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık [Google Scholar]
  32. Taş, D. ve Tekkanat, S. S. (2018). Yerel halk ve Suriyeli sığınmacılar arasında bir kent: Elazığ Örneği. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(4), 77-90. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/622736 [Google Scholar]
  33. Tavşancıl, E. (2006). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS İle Veri Analizi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. [Google Scholar]
  34. Thompson, B. (2004). Exploratory and confirmatory factor analysis: Understanding concepts and applications. Washington: American Psychological Association. [Google Scholar]
  35.  United Nations High Commissioner for Refugees (2020). Regional Strategic Overview. Erişim adresi: https://data2.unhcr.org/en/documents/download/73116 [Google Scholar]
  36. Yıldırım, F. ve Yetkiner, A. (2020). Okul aile işbirliği ve mülteci öğrenciler. Mehmet Akif Karaman, Zeynel Amaç, Yakup Doğan ve Fatih Bektaş. Panik Yok! Ben Mülteciyim içinde (Böl. 5, s. 111-135). Vize Yayıncılık: Ankara. [Google Scholar]